Dfflciëel Nieuws- en Advertentieblad
voor Overflakkee en Goedereede
EERSTE BLAD
I5de Jaargang.
Woensdag 15 September 19J5.
No. 44
„VOORUIT!"
Dit blad verschijnt eiken WOENSDAG.
Prijs per kwartaal, franco per post f 0,50.
Afzonderlijke nummers0,05.
Hoofdredacteur W. DE JONG,
Lid tad de Tweede Kamer Staten-Generaal,
's-GBAVENIItflE.
Uitgave der
Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij
te Middelharnis.
Prijs der Advertentiënvan 1—6 regels f 0,60
Iedere regel meer0,10
Groote letters naar plaatsruimte.
Driemaal plaatsing wordt slechts tweemaal berekend.
Alle solide Boekhandelaars en Advertentie-Bureaux
nemen Advertentiën aan.
Berichten van correspondenten en Advertentiën te adresseeren aan de Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij te Middelharnis.
Een blijde boodschap.
•ezer dagen heeft de regeering bij de
ner de begrooting van inkomsten en
;aven van het Bouwfonds voor het
clement van Binnenlandsche Zaken
r het dienstjaar 1916 ingediend. Daar-
vinden we onder artikel 8 uitgetrok-
uw R^jks hoogere burgerschool te
Middelharnis f 70.000.
i de Memorie van Toelichting lezen
omtrent dezen post:
„Voor de toelichting ten aanzien van
stichting van nieuwe Rijks hoogere
ïrgerscholen te Middelharnis en
ppingedam en de uitbreiding der
ijks hoogere burgerscholen met drie-
rigen cursus tot vijfjarige te Goe-
»raen en Heerenveen moge worden
irwezen naar hetgeen hieromtrent
eds werd medegedeeld op bladz. 24
i 25 van de Memorie van Toelich-
ïg tot de ontwerp-begrootiag van
ioldstuk V van het loopende jaar.
Wat de ten vorigen jare medege-
elde ramingcijfers betreft moet thans
it voorbehoud worden gemaakt, dat
erschrijding in de bestaande omstan-
gheden niet is uitgesloten.
De voor de nieuwe Ryks hoogere
ïrgerscholen te Middelharnis en Ap-
ngedam uitgetrokken bedragen, res-
ctievelijk van f 70.000 en f 78.000
n voor 1916 noodig, ten einde in
ptember 1917 deze scholen gereed
kunnen hebbenterwijl de voor de
nversie der Rijks hoogere burger-
aolen te Coevorden en Heerenveen
t geheel benoodigde bedrag van
50.000 voor elk wordt aangevraagd
t alsnog in den loop van 1916 den
iuwen cursus tc kunnen beginnen.''
Ier onzer zal deze mededceling met
Ie vreugde hebben gelezeu. Het vorig
hebben bij de benandeling der be
ting van Binnenlandsche Zaken de
Palijn, Roodhuijzen en de Jong
atigen aandrang geoefend om een
memoriepost voor de stichting der Flak
keesche Hoogere Burgerschool op de be
grooting te brengen. De minister wilde
daarvan met het oog op de buitengewone
omstandigheden niets weten. Hij zegde
echter overweging voorliet volgend jaar
toe. Zijne Excellentie heeft woord ge
houden. Hij stelt thans aan de Kamer
voor, Flakkee eindelijk uit zijn isolement
te verlossen en het voor tal van minder
bemiddelden mogelijk te maken in af
zienbare toekomst hun kinderen het zoo
onmisbare middelbaar onderwijs te doen
genieten. Zij, die sinds lange jaren on
afgebroken den strijd voor de stichting
van een Hoogere Burgerschool op ons
eiland hebben gevoerd, zien hun ener
gieke pogingen thans met succes be
kroond. Het lijdt toch wel geen twijfel
of do Kamer zal met overgroote meer
derheid dezen post op het Bouwfonds
goedkeuren. Als eerlang de Hoogere Bur
gerschool te Middelharnis zal worden
geopend, zal dankbaar de naam van mi
nister Cort van d«r Linden worden ge
noemd, dïe ons eiland eindelijk de in
richting bracht, waaraan het sinds jaren
behoefte had!
Van de velen, die het hunne deden
om Flakkee een H. B. S. te bezorgen,
zullen wij geen namen noemen. Wij ma
ken eene uitzondering ui. voor het Oud-
Statenlid van Zuid-Holland Dr. Breesnee.
Het moet hem wel dubbele reden tot
blijdschap zijn, dat thans, een kwarteeuw,
sinds hij voor een H. B. S. ijverde, de
school gesticht zal worden 1
Het Eedswetje.
De lezer herinnert zich wellicht, hoe
voor enkele maanden de clericale meer
derheid der Eerste Kamer een ontwerp
inzake de eedsaflegging heeft verworpen.
Door een vonnis van den Iloogen itaad
was groote rechtsonzekerheid ontstaan
en kon aan net getuigenis van iemand,
die weigerde den eed af te leggen, geen
rechtskracht worden gegeven. De regee
ring diende daarop een wetsontwerp in,
waarin werd bepaald, dat iemand, die
weigerde den eea af te leggen, daarvan
kou worden vrijgesteld, als de rechter
FEUILLETON.
WIJDE, WIJDE WERELD
ELIZABETH WETHERELL.
HOOFDSTUK V.
Een blik In de wijde wereld.
den volgenden dag was het weder niet
ikt om naar den bedoelden winkel te gaan,
n daaropvolgenden ook niet. Op den der-
ag was het weder mooi, maar koel en win
Dcnkl ge, dat ge het vandaag zoudt dur-
'agen, ma? vroeg Ellen.
Ik vrees van neen. Ik gevoel mjj niet zoo
daarenboven waait het veel te hard voor
Welnu, zeide Ellen op den loon van iemand
en besluit neemt, wjj zullen binnen kort
nooien dag hebben, denk ik. als wjj nog
vachten. Wat moesten wij niet lang op
lerslen mooien dag wachten I Ik hoop, dat
zulk een komen zal.
zijn bezwaren gewichtig genoeg oordeel
de. Baron van Wijnbergen, welbekend
uit 1913, en dr. Kuyper zetten dadelijk
tegen dit ontwerp een geweldigen boom
op. Baron van Wijnbergen fantaseerde
zelfs, dat door dit ontwerp ongeioovigen
werden bevoordeeld boven geloovigen en
het slot was, dat, dank zij dr. Kuyper
en zijn adellijken schildknaap, het ont
werp door de Eerste Kamer werd ver
worpen. De regeering zag zich genood
zaakt een nieuw ontwerp in te dienen.
Zij komt bij dit ontwerp aan twee grie
ven der clericalen tegemoet. Het ont
werp draagt nl. een tijdelijk karakter,
want er wordt bepaald, dat voor lJan.
1919 de kwestie opnieuw geregeld moet
worden. In de tweede plaats wordt den
rechter niet meer overgelaten na te gaan
of een getuige gewichtige bezwaren tegen
den eed heeft. Ieder wordt toegestaan
de belofte te doen, inplaals van den eed
af te leggen, als hij verklaart gewichtige
bezwaren tegen het afleggen van den
eed te hebben. Men zou nu zoo meenen,
dat baron van Wijnbergen tevreden kan
zijn. JawelIn de Roomsche Maasbode
is hij al weer aan den gang.
Wel erkent hij, dat er thans geen
sprake meer is (net, alsof daar vroeger
wél sprake van was, Red. „Vooruit
van een ongelijke behandeling van ge
loovigen en ongeioovigen, en dat aus
het z. i. zwaarwichtigst bezwaar tegen
het eerste ontwerp is vervallen. Maar
er wordt toch nog altijd te veel aange
stuurd op den lacultatieven eed, al con
stateert de afgevaardigde voor Elsf dan
ook met vreugde, dat deze Regeering
als regel aan a 11 e n de verplichting
tot den eed oplegt.
En dat aansturen op den facultatieven
eed is, volgens den heer Van Wijnber
gen, een van de bezwaren, die
men te zijnertijd zal kunnen
overwegen. Hetgeen, in gewoon
Hollandsch overgezet zijnde, beteekent,
dat hjj daarover nog eerst eens met Dr.
Kuyper moet confereeren. (Deze toch
bevond zich, toen de heer VanWijnber-
gen zijne meening over de tweede editie
van de Eedswet in „De Maasbode" ten
beste gaf, nog in het Buitenland.)
De vra3g, of men in Nederland dus
rechtszekerheid zal krijgen, hangt op
dit oogenblik in ons dierbaar vaderland
af van den heer Van Wijnbergen en
van Dr. Kuyper.
Het zal ons benieuwen of de clericale
Eerste Kamer meerderheid den treurigen
moed zal hebben dit ontwerp wederom
te verwerpen. Wie weet of dr. Kuyper
weer niet decreteert, dat dit wetje strijd
met de antirevolutionaire leer d. w. z.
met zijn inzichten!
Maar het ergste is, zeide hare moeder,
dal wy geen tjjd hebben om te wachten. Wjj
zullen weldra November hebben en er kon wel
eens plotseling behoefte aan uwe klecren ko
men, voordat zij klaar znn, als wij er zelf geen
werk van maken. En Juffrouw Rice zal over
eenige dagen komen, en dan moet ik het
merinos volstrekt hebben.
Wat zullen wjj dan doen ma?
Ik weet het waarlijk niet. Ellen; ik zitcr
erg mee in.
Kan pa het goed niet voor u koopen, ma
Neen, hij heeft te veel te doen, cn he
il ve dat heen hg
dingen.
halve dat heeft hg ook geen verstand van die
Ma, riep Ellen uit. tcrwjjl zjj eensklaps
opsprong, daar bedenk ik wat! Ik zal het voor
u doen.
Wat zult ge doen?"
Ik zal het merinos en de andere dingen
voor u koopen- Ge moet er niet om lachen,
ik zal bet waarljjk doen, alsgehel mjj vergunt.
Lieve Ellen, zeide hare moeder, ik twjjfcl
er niet aan, of ge zoudt graag willen, zoo er
slechts goede wil noodig was; maar er is voor
een koopcr vrjj wal kennis cn ondervinding
noodig, en hoe zoudt gjj het zonder dat stellen
Maar luister eens. ma, vervolgde Ellenik zal
u eens vertellen hoe ik hel doen zal en ik houd mij
verzekerd, dat het goed zal gaan. Ge zegt mg,
nauwkeurig welke kleur van merinos ge verlang l
en ge geeft mg een staaltje, om te laten zien. hoe
fgn het moet wezen, en zegt my, hoeveel geld
ge besleden wilt; dau zal ik naar den winkel
gaan en verzoeken, dat men mg verschillende
stukken laat zien, weet ge, en wanneer ik dan
iets zie, waarvan ik denk, dat het u zal beval
len, dan zal ik er een staaltje van vragen, om het
u te laten zien. Dan ga ik er mee naar huis,
en als het u aanslaat, kunt ge mg het geld ge
ven cn mjj zeggen, hoeveel cl ik noodig heb,
en dan kan ik naar den winkel terugkeeren om
het te koopen. Kan het zoo niet gaan, ma?
Ik weet niet wat ik zeggen zal, mijn kind.
maar ik zit als tusschen twee vuren. Ik zal n
laten gaan cn zien, wat ge doen kunl. Het zou
mjj een groote verlichting zjju, ais ik op de een
of andere wijze dit merinos kreeg.
Wil ik er dan nu maar terstond heengaan,
ma?
Iloe eer hoe beter. Gij zijt dus niet bang
voor den wind?
Ik niet, zeide Ellen; en zjj vloog de trap
op om zich gereed te maken. Met de grootste
haast maakte zjj zich klaar, luisterde daarop
aandachtig naar hetgeen hare moeder haar over
het verlangde artikel te zeggen had, cn vertrok
ten laatste met de bewustheid, dat een groot
vertrouwen in haar gesteld was, hetgeen haar
\jveren harebedrjjvigheid niet wcinigaanvuurde.
Staar op den bodem van Ellens hart was er
toch eene geheime bekommering over hare
onderneming. Zjj had, zonder er veel over te den
ken, hare schreden naar St.-Clair en Fleury ge
richt. Het was een der grootste en beste
winkels uit de stad, waar zjj wist, dat hare moe
Gemengd Nieuws.
DURGERDAM. Bij het lossen van een
stoomboot der Hollandsche Stoomboot Maat
schappij alhier is Zaterdagmiddag een boot
werker. Gerrit Bording, bekneld geraakt en
terstond aan de gevolgen overleden. De on
gelukkige laat een vrouw en 5 kleine kin
deren achter.
Het parket uit Maastricht begaf zich, ge
assisteerd door geneesheeren en scheikun
digen, Zaterdag naar Heerlen, teneinde on
derzoekingen te doen naar den dood van
een bewoner uit die gemeente, die naar ver
luidt, vergiftigd zoude zjjn. Sinds een 14-tal
dagen is M. overleden.
MUSSELKANAAL. 10 Sept. Hedenavond
om half acht gebeurde hier een ernstig on
geluk. Bjj 't café P. Brongers, waar hjj een
vergadering dacht bjj te wonen geraakte de
45 jarige H. Vos van Ecloermond, toen hjj
met zjjn flets zich tusschen de tramrails
bevond, onder een paard dat met zjjn be
rijder in woeste vaart kwam aanhollen. De
man bekwam inwendig zulke zware kneu
zingen, dat hjj des nachts in *t café Bron
gers, waar hjj werd binnengedragen, aan de
gevolgen overleed. Een vrouw, die bjj het
ongeluk ook van de been raakte, viel dien
tengevolge flauw, doch bekwam geen letsel.
De woestheid van het paard wordt toege
schreven aan de omstaudigheid dat de kin
ketting gebrokeu was, zoodat de berijder
het paard niet in bedwang kon houden.
STUTTGART. Kroonprins Wilhelm heeft
den Koning van Baden het volgende tele
gram gezonden
„Het is mjj een groot genoegen U weder
om te kunnen melden, dat drie Uwer regi
menten in samenwerking met drie Pruisi
sche regimenten in het Argonnenwoud met
groote moed verschillende vijandelijke po
sities stormenderhand genomen hebben.
der gewoon was hare iukoopen te doenen het
kwam haar niet in de gedachten, dat het wel
licht bjj deze gelegenheid niet de beste voor
haar oogmerk was. Zoodra zjj den winkel in
het oog kreeg, begon zjj langzamer te loopec,
en hoe naderbjj zjj kwam, des te langzamer
liep zjj; zjj klom den marmeren trappen vóór
den winkel zeer langzaam op, ofschoon zij bij
zonder breed cn gemakkelijk waren.
Beschroomd trad zij de groote voorzaal bin
nen. Het was er vol, en van alle z jjden hoorde men
het gegons der bedrijvigheid. Ellen was vroeger
zeer zelden met haar moeder in een winkel ge
weest, en in dezen nog maar ééns of tweemaal. Zij
had er niet het minste denkbeeld van, waar ofin
welke kamer van het gebouw de toonbank voor
het merinos was, en zjj kon niemand te zien
krjjgen, om het te vragen. Zoo stond zjj daar be
sluiteloos midden op den vloer. Iedereen scheen
druk met het een of ander bezig te zjjn; en wan
neer hier of daar eene opene plaats haar eene ge
legenheid scheen aan te bieden, dan was deze
reeds bezet, eer zjj er bjj kwam, cn, teleurge
steld en verlegen, keerde zjj weder nnar hare
oude plaats op het midden van den vloer terug.
Bedienden kwamen haar dikwjjls voorbjj, ter-
wjjl zjj den winkel in alle richtingen doorkruis
ten, maar zij hadden altjjd groote haast; zjj sche
nen haar in het geheel niet op te merken en
waren al voorbjj, voordat de arme Ellen haar
mond tot spreken openen kon. Zjj gevoelde
zich angstig en verlegen hjj dat onopboudeljjk
gegons van stemmen en hjj de beweging van