BOEFJE
ASTHMA
„KONINGRIJK DER NEDERLANDEN"
DAMESCOUPEUR
n hi u
Koffiehuis met Verlof
Inmaakkruiden
Rozijn-wijnazijn
Kruidenazijn
zuivere Bessensap
SLOOPT uw LICHAAM.
abd ij siroop
2
als het christelijk-historische orgaan „De
Nederlander".
In de Eerste Kamer heeft de heer
Kuyper zich omtrent 't standpunt der
antirevolutionaire partij in zake de Eeds
kwestie beroepen op „Ons Pogram" en
op de toelichting, die bij dit antirevolu
tionaire partijboek behoort. De heer
Kuyper citeerde in den Senaat verschil
lende passages uit deze antirevolutionaire
documenten, die ditmaal niet als „oude
plunje" werden teruggewezen en coh-
cludeerende daarna:
„Daaruit (uit de bedoelde citaten)
blijkt dus duidelijk, dat, voor zoover
ik aan het ontwerpen van dat program
en de toelichting deel heb gehad, ik
zelf, en de geheele antirevolutionaire
partij, s) nooit geaarzeld hebben, maar
altoos zeer goed geweten hebben, wat
ter zake van den eed de positie was,
die wij hadden in te nemen."
Omtrent deze conclusie van den heer
Kuyper, schrijft „De Nederlander":
„Wanneer het nu nog waar was het
geen dr. Kuyper in de Eerste Kamer
heeft durven verzekeren, dat het Antire
volutionaire program eene uitspraak over
den eed bevat, en dat de geheele anti
revolutionaire partij even als hij zelf]
altoos zeer goed geweten heeft, wat ter
zake van den eed de positie was, die
de partij had in te nemen. (Zie Hand.
Eerste Kamer, bl. 375) maar het is be
slist onwaar.
Het artikel van „Het Program" luidt
„Zij belijdt, dat de Overheid regeert bij de
Gratie Gods en hieraan hare regeering
kracht ontleenende, het recht beeft, den
eed te vragen." Meer niets. Dat recht
werd nu niet betwist.
Maar wat nu de „uitgebreide toelich
ting'' betreft, waarop de spreker zich
beroept, daarmee heeft, gelijk dr. Kuy
per zeer wel weet, de partij niets te
maken; zij bindt haar in geenen deele.
Dit is in de Voorrede, zoowel van de
eerste als van de latere edities, zoo uit
drukkelijk mogelijk gezegd. O.a. in deze
woorden „het behoeft wel niet gezegd,
dat de aaneensluiting van de Kiesver-
eenigingen op het „Pogram" en niet op
deze toelichting, moet volgen." Betoogd
wordt zelfs, dat het „belachelijk" zou
zijn indien het aoders ware.
En toch durft dr. Kuyper het tegendeel
beweren in een uitvoerig betoog in de
Eerste Kamer. En zulks ondanks dat wij
nog onlangs, (8 Febr. en 30 Maart) uit
drukkelijk gewezen hebben op de onver-
biudbaarheid dier toelichting, alsmede op
het feit, dat de heeren De Savornin Loh-
man en Gratama,beide metdr. Kuyper de
eenige onderteekenaars van het Program,
den eedsdwang hebben veroordeeld, laatst
genoemde in een geschrift, dat reeds 5 ja
ren vóór het Program was verschenen."
Deze politieke slimmigheid van den
anti-revolutionairen leider is nog niet
het meest ergerlijke in de door hem op
touw gezette actie. Voortdurend heeft
hij omtrent het door minister Ort in
gediende ontwerp tot regeling der Eeds
kwestie, een verkeerde voorstelling ge
geven. Eerst heette het in „De Stan
daard", dat het wetsontwerp was inge
diend eenige maanden na het bekende
arrest van den Hoogen Raad.
Deze bewering was met de feiten ge
heel in strijd. Daarover door „De Ne
derlander" op de vingers getikt, zweeg
„De Standaard" muisstil. Van terug
name der onjuiste beschuldiging was
natuurlijk geen sprake.
Hoor nu den heer Kuyper in de Eer
ste Kamer. Daar beweert hij precies het
omgekeerde. Hel wetsontwerpzoo zegt
hij, lag reeds lang gereed. 29 Juni kwam
de uitspraak van den Hoogen Raad.
7 Juli werd bet ontwerp ingediend, dus.
zegt de heer Kuyper, dit arrest doet
dienst als „de trekkende auto, om dit
ontwerp er met. vlag en wimpel door
te krijgen"
Minister Ort toont aan, dat reeds een
arrest van 29 December 1913 heeft be
slist, dat zij, die niet tot een kerkgenoot
schap behooren, geen eed behoefden af
te leggen en er noch slechts twijfel
bleef bestaan, of zij tot de belofte kon
den worden toegelaten. Het arrest van
Juni 1914 gat eerst op dit laatste een
afdoende beslissing.
En dan zegt de minister blijkens bl.
388 van de Handelingen der Eerste Ka-
„De zaak was reeds lang en rijp
overdacht. En dadelijk na het straks
genoemd arrest van December 1913
vas die overdenking in een wetsont-
1) Dit „voor zoover" ia weer een kostelijk spe
cimen van „naïveteit". (Red.)
2) Men lette op de rangschikking; eerst: ik
zelf (d.l. dr. Kuyper) en als tweede im Bunde de
geheele antirevolutionaire partij 11 (Red.)
werp omgezet, dat in Juni 1914 voor
uitzending gereed lag, toen het laat
ste arrest van den Hoogen Raad den
noodtoestand overduidelijk maakte."
Van deze vernietigende weerlegging
van de voorstelling van den heer Kuy
per vindt men in „De Standaard" geen
woord. Het aureool mocht immers eens
iets van zijn klaterglans verliezen?
Het dringt helaas niet tot de Stan
daard-lezers door, wat „I)e Nederlan
der" zoo juist opmerkt:
„Men ziet het, dr. Kuyper onder
stelt altijd óf op de eene, óf op de
andere wijze kwade trouw, althans
allerlei politieke slimmigheid en leu
genachtigheid bij het Kabinet. Gaat
de eene veronderstelling niet op, dan
lukt de andere. Dat overigens ook
die andere veronderstelling kant noch
wal raakte, heeft minister Ort duide
lijk aangetoond."
Een man als de heer Kuyper
in deze kwestie natuurlijk niet zonder
bedoeling gehandeld. Waar hij zelfver
klaarde, dat de weg, door minister Ort
ingeslagen, wellicht de eenig mogelijke
zal blijken, is het wel zeker, dat de ac
tie van den heer Kuyper tegen het Eeds-
ontwerp er een is van politieken aard.
In een reeks van driestarren heeft de
heer Kuyper de politieke geschiedenis der
laatste jaren op zijn wijze beschreven. Of!
de voorstelling der feiten, zooals de anti
revolutionaire leider die gelieft te geven,
juist is, laten wij thans in het midden. Wij
komen daar later nog wel op terug. Of de
heer Heemskerk het zich zal laten welge
vallen, dat hij in deze historie-schrijverij
vrijwel wordt voorgesteld als de „pauvre
sire", wiens joligheid den degen ernst van
het anti-revolutionaire beginsel schaadde
zal nader moeten blijken. Opvallend zijn
twee symptomen in deze driestarren. Het
eerste en voornaamste is, dat de heer
Kuyper het zich blijkbaar niet langer zal
laten welgevallen, opgeborgen te bJij ven
in den Senaat, waar zijn doofheid minder
beletsel was voor het lidmaatschap dan in
de Tweede Kamer. Hij verlangt bij een
eventueel Rechtsch Kabinet de leiding
terug. Het tweede symptoom, dat de in
nerlijke organisatie der anti-revolutio
naire partij raakt, is, dat de heer Kuyper
onvoorwaardelijke onderwerping aan zijn
inzichten eischt.
Anema en Diepenhorst hebben het dur
ven bestaan van de meening van den lei
der af te wijken en de jonge De Waal
Malefijt durft „een in den hoek der Revo
lutie geteelden loovertak af te plukken en
dien met een politiek koord aan het anti-1
revolutionaire beginsel te hechten."
In deze bloemrijke taal bereidt de heer
Kuyper het schervengericht voor, dat de
afvalligen zal richten.
Smeenk, dominee Koffieberg, Anema,
Diepenhorst, Heemskerk, zij allen, die
het gewaagd hebben er een van den
leider afwijkende meening op na te
houden, zullen het hoofd moeten bui
gen, willen zij als „anti-revolutionair"
door den leider voor vol worden aange
zien. De heer Kuyper vat het leider
schap nu eenmaal zoo op, dat naar zijn
inzichten als veldheer, elk der volgelin
gen, hoog of laag gesteld, zich heeft te
schikken. De anti-revolutionaire partij
heeft zich steeds naar dien wensch ge
voegd. Was dwangverzekering naar
Pruisisch model eerst uit den booze,
zoodra de beer Kuyper van meening
veranderde, ging de heele partij over
stag. Toen hij zijn liefde voor het volks
leger voelde bekoelen, smolt de sym
pathie bij de volgelingen als sneeuw
voor de zon. Het lijdt wel geen twijfel,
of de heer Kuyper zal ook ditmaal over
de geheele linie zegevieren. Hij moge
het handig in driestarren voorstellen
alsof hij zijn mandaat van partijleider
in tegenstelling met Groen van Prin-
sterer, die leider was „suo jure",dankt
aan het mandaat eener Deputatenver-
gadering, hij weet zeer wel, dat deze
„Deputalenvergadering" sinds jaar en
dag onder het zingen van een zegen
bede, zonder discussie sanctionneert wat
hij gelieft te decreteeren.
De actie van den heer Kuyper is over
duidelijk. Hij eischt van zijn troepen on
voorwaardelijke gehoorzaamheid om in
1916 en 1917 te komen totde overwinning
waarvan hij in „De Standaard"zegt, dat
,,er geen sprake van kan zijn, indien de
breuke, die 19071913 in geheel onze
partij-positie sloeg, niet tijdig geheeld
wordt'
Wij mogen den heer Kuyper dankbaar
zijn voor zijn driestarren. Zij hebben hel
der in het licht gesteld, wat het doel zijner
Eerste Kamer-oppositie is en zij stellen
ons voor oogen, hoe hij de actie in 1916en
1917 den k t te voeren
De tijdige waarschuwing van den anti
revolutionairen „veldheer" zij ons, vrij
zinnigen, een ernstige waarschuwing te
genover zijn ongetwijfeld goed voorbe
reide actie, alle krachten onzerzijds in te
spannen.
Ad vertentiën.
gevestigd te 's HERTOGENBOSCH.
(OPGERICHT IN 1838.)
Sluit verzekeringen tegen matige premie
op Huizen, schuren, inboedels enz.
Inlichtingen worden gaarne verschaft
door den Agent JAN VAN SCHOU
WEN Cs. te Sommeladtyk.
Verkrijgbaar in den FLAKKEESCHEN
BOEKHANDEL te Middelfiarnis:
DOOR
M. J. BRUSSE.
13de DRUK. 23ste_37ste 1000-TAL.
MET 22 PENTEEKENINGEN EN OM-,
SLAGVERSIERING VAN II. MEYER.
PRIJS f 0,65GEBONDEN f 1,-.
De ondergeteekende maakt hiermede
bekend, dat hij zich heeft gevestigd te
MIDDELHARNIS, Stationsweg.
Door hem worden alle COSTUUMS
TAILLEUR met of zonder bij levering
van stoffen naar de nieuwste mode ver
vaardigd, tegen matigen prijs.
Ook worden door nem moffen en bon
ten vermaakt volgens de allerlaatste
modellen.
Aanbevelend,
GASTON VOET,
gekomen van Alwerpen.
1*1 ITi
Wilt ii een
Abonnement
op Tijdschriften:
„DE WERELDKRONIEK", „EIGEN
HAARD", „DEPRINS", „HET LEVEN",
„DESPIEGEL",„WOORD EN REELD",
„PANORAMA", „DE GROOTE OOR
LOG" of op een DAG-, WEEK-, MODE-
of MAANDBLAD enz. enz.
Gaat dan naar
de Flakkeesche Boek-, Muziek- en
Papierhandel,
Westdijk B 280 Middelharnis.
Aanbevelend,
W. VAN DER SCHENK,
Agent der Pathéfoon.
Poederkristal Kopervitriool
met 25 koper en 98/99 zuiverheid levert U uit voorraad
tot billijksten prijs: A. GELUK, Handelsagent Bergen op Zoom.
Telegram-adres: A. GELUK Telefoon No. 66.
GROOTHANDEL IN DRAINEERBU1ZEN met- en zonder kraag.
Wil men DEGELIJK en GOEDKOOP
LOGIES, ONTBIJT en MIDDAGMAAL
ga dan naar het
„Hairaonie"
LANGEWEG - SOMMELSDIJK
(6 min. vanaf het Station Middelharnis),
Waar tevens verkrijgbaar is een heerlijk
glas BIER vijf cent. En blijft verder
voortgaan met de verkoop van alle soor
ten ALCOHOLVRIJE DRANKEN, vooral
niet te vergeten de versterkende koude
of warme FOSCO-DRANK.
Het Koffiehuis is ook iederen Zondag
ua twee uur geopend.
En tevens ZAAL te hnnr voor alle
doeleinden geschikt.
Aanbevelend,
8. y. LEEUWEN.
met kimpoeder om het verschalen der
azijn tegen te gaan, per pakje 25 cent.
15 en 10 cent de flescb.
Ie KWALITEIT
25 cent de ilesch.
Bestellingen van
worden ingewacht bjj
TEEPE MIDDELHARNIS.
AsUimalIlders, BorstH|ders,
beseft gu wel, dat elke nieuwe benauwdheid,
elke volgende hoestbui, Uw hart en longen te
veel inspant. Eiken dag, dat gij Uw kwaal laat
voortwoekeren, wordt Uw lichaam meer en meer
gesloopt.
Waarom talmt g\j? Laat de tijd Uwer genezing
niet nutteloos voorbijgaan. Duizenden dankbare
genezenen zijn vol lof over de Abdijsiroop en
bewonderen hare geneeskracht. De
verwijdert do vastzittende on ontstoking veroorzakende slijm, maakt
Uw ndomhnling diep en vry, verdrijft de benauwdheden, zoodat lij-
dors aan asthma, hooikoorts, borst-, keel- of longaandoening zich
weldra zeer verlicht zullen gevoelen en 10 tegen 1 hunne genezing
zullen tegemoet gaan. De Abdijsiroop werkt versterkend op borst
en longen en schaadt nimmer.
Per flacon van 230 gr. f 1.—, van 550 gr. f 2.—. on van 1000 gr.
f 3.50. Eischt onze handteekening: L. I. Akker, Rotterdam. Verkrijgbaar
bü alle drogisten en do meeste apotheken.
