P!
STUDIEBOEKEN,
D. BIJLEVELD,
Belangrijk Bericht.
ONDERWIJS.
deNaluur-Vfollen 1
Ondergoederen l
31 MIDDELHARNIS. J\
BOEKHANDEL
1 DE MOOIJ, Sommelsdijk.
komen na de Dj ambiconcessie's in de
afdeelingen in behandeling. Waarschijn
lijk is het niet bloot toeval, dat de bladen
Zaterdagavond het bericht brachten, dat
de twee heeren Deen zich uit het bestuur
der Zuid-Perlakmaatschappij hebben te
ruggetrokken. Of dit de Kamer gunstiger
zal stemmen om een deel der Djambi-
terreinen aan de Z.-Perlak in concessie
te geven, zal nog moeten blijken.
De Internationale Bijeenkomst, welke van
710 April te 's-Gravenhage plaats had op
uitnoodiging van den „Nederlandsche Anti-
Oorlog Raad" en waar personen aanwezig
waren uit 10 verschillende landen, heeft
uitgevaardigd het volgende:
MANIFEST.
Heel de wereld verlangt, dat de vrede,
die op dezen vreeselijken oorlog moet vol
gen, een duurzaam karakter zal dragen.
Dat verwachten niet alleen de oorlogvoe
rende volken, maar ook alle neutralen. Allen
zijn zy getroffen door den oorlog, die een
huiverigwekkend bewijs heeft gegeven van
de solidariteit van belangen van heel het
menschelijk geslacht.
Zal de vrede duurzaam zyn, dan moeten
de oorzaken worden aangetast, die tot den
oorlog hebben geleid.
Waardoor werd deze wereldramp moge
lijk Verschil van meening kan bestaan
over sommige der diepere oorzaken vaD het
oorlogsgevaar, over het verband tusschen
den oorlog en de inrichting der maatschap
pij, over de rol van den rassenstrijd, over
de onmiddellijke aanleiding tot dezen oorlog,
over de verantwoordelijkheid van bepaalde
personen. Maar sommige algemeens oorza
ken staan boven allen twijfel.
Gebrek aan eerbied voor de vrijheid en
de gelijke rechten der nationaliteiten deed
de gedachte aan inmenging, desnoods met
geweld, opkomen en prikkelde nationale
hartstochten. Door de voortdurende ophit
sing van een zekere gewetenlooze pers, tuk
op sensatie en willig werktuig van de be-
laDgen der wapenindustrie, is de verstand
houding tusschen de volkeren vergiftigd,
ten spijt van zooveele oprechte betuigingen
van vredelievenden zin.
De expansiepolitiek, de daarmede samen
hangende imperialistische stroomingen, de
naijverige jacht naar eigen afgesloten mark
ten en koloniën, deden gevaarlijke vijand
schappen ontstaan.
De politieke organisatie der wereld be
antwoordt in geenen deele meer aan de toe
nemende dooreen3trengeling van de belan
gen der volken. Ondanks allen voortgang
van het volkenrecht zjjn wij in een toe
stand van internationale anarchie blijven
leven. Eerbied voor het Reeht was Dog ver
van algemeen. Het werk der Vredesconfe
renties bleef onvoltooid. Er was geen bruik
bare instelling tot beslechting van belangen-
geschillen.
Het stelsel der steeds toenemende bewa
peningen, dat den vrede verzekeren zou
verwekte integendeel een atmosfeer van
wantrouwen en vijandschaphet leidde er
vanzelf toe deze bewapeningen te gaan ge
bruiken om den tegenstander neer te slaan,
om den voorspoed van den handelsconcur
rent te vernietigen. De voorstelling vatte
post, dat oorlog onvermijdelijk was-, daar
mede was de weerstand tegen de groepen,
die naar oorlog dreven, verlamd.
Het evenwicht der machten als grondge
dachte van het stelsel der Europeenscbe
politiek heeft niet alleen den vrede niet
kunnen verzekeren, maar integendeel den
naijver geprikkeld en van iedere plaatselijke
botsing een ernstig gevaar voor den wereld
vrede gemaakt. In het duister der diplomatie
en der geheime verdragen werd de spanning
al meer ondraaglijk.
Aan dit alles moet een eind worden ge
maakt. Bij den vrede, die dezen oorlog be
ëindigen zal, is daarvoor de gelegenheid,
een gelegenheid die misschien nimmer we
derkeert.
De verzekering van een duurzaraen vrede
en het leggen van nieuwe grondslagen voor
sternissen, staken de hoofden by elkaar en ge
sticuleerden en praatten op levendige wijze.
Heden zou het beslist worden. Het ministerie
schudde op zy a grondvesten: een crisis was in
getreden, welke den bodem onder de voeten
van den eens zoo machtigen gunsteling angst
wekkend deed wankelen.
Zoo spoedig in het kabinet, van den hertog
een verstaanbaar woord weerklonk, verstomde
het ijverig gefluister in de antichambre en allen
luisterden met iogehouden adem. Vooral de offi
cier van justitie beefde van opgewondenheid
een donkere gloed bedekte zjjn voorhoofd en
wangen, zjjn kleine, scherpe oogen fonkelden
en de sterk geparfumeerde zakdoek in zjjn hand
werd zenuwachtig heen en weer bewogen. Graaf
Lehrbach was nooit zjjn vriend geweestsedert
jaren had hjj gesmacht naar het oogenblik om
den trotschen despotischeD man te kunnen ver
nederen. doch nooit had hy het geringste kun
nen vinden om hem van zjjn voetstuk te doen
neder storten. En nu? Nu bood het noodlot hem
voldoening op de meest schitterende wjjze.
Bevend van spanning bleef de officier luiste
ren de kamerheeren schreden onhoorbaar naar
de deur van het kabinet, waar de hooge gestalte
van den gezantschapsraad verscheen, die fluis
terend een gesprek begon met den adjudant.
Deze haalde de schouders op, glimlachte half
deelnemend, half spotlend, liet zich daarbjj hel
pen door de geheimzinnige gezichten der kamer
heeren en trad weer in de vensternis terug.
Hoe langer het wachten aanhield, des te teleur-
de wereldpolitiek raakt de gansche mensch-
heid. Daarom moet in aansluiting aan de
vredesonderhandelingen, die meer bjjzonder
den oorlogvoerenden staten aangaan, een
Wereld-Congres, de „Derde Haagsche Vre
desconferentie," bjjeenkomen. Maar méér
moet er geschieden. De tyd is nu gekomen,
dat ook de volken een woord moeten me-
despreken. De buitenlandsche politiek moet
niet langer het uitsluitend domein zijn van
den kleinen kring van beroepsdiplomaten,
een stelsel dat thans op volslagen mislukking
uitliep. Nieuwe banen moeten worden
betredennieuwe krachten moeten worden
te hulp geroepen.
Onze roepstem gaat uit tot allen, zonder
onderscheid van nationaliteit, godsdienst,
partjj of maatschappelyke positie. De poli
tieke en geestelyke leiders der volken, die
tegen nieuwe aanranding onzer beschaving
te waken hebben, de mannen van den
vreedzamen arbeid en de werkers in inter
nationale organisaties, die de vrucht van
hun moeizaam streven met redelooze ver
nietiging bedreigd zien, de vrouwen, op wier
toenemeaden invloed de vrede nieuwe hoop
mag bouwen, de massa's die niet weer op
nieuw ter slachting, ten doode, gevoerd
willen worden, allen moeten de handen
ineenslaan, want aller belang is één.
Als grondslag voor gemeenschappelijke
actie wordt het volgend program aange
boden. Het bevat het minimum van wat
bereikt behoort te worden. Het zal deels
door internationale verdragen, deels door
de wetgeving van ieder land moeten worden
verwezenlykt. Zal inderdaad een nieuwe
periode aanbreken na de mislukking der
oude politiek, dan moet bovendien een an
dere gezindheid de gemoederen gaan be-
heerschenalleen dan zal de letter van het
program levend worden.
Dit is de taak, waartoe thans degeheele
beschaafde wereld wordt opgeroepen.
MINIMUM-PROGRAM.
1. Geen annexatie of overgang van grond
gebied tegen de belangen en wenschender
bevolking, wier goedkeuring, waar dit kan,
door volksstemming of op andere wüze
qioet worden gevraagd.
Recbtsgeiy'kheid, godsdienstvrijheid en
taalvryheid, door iederen Staat gewaarborgd
aan alle nationaliteiten binnen zyn gebied.
2. In alle koloniën, protectoraten en sfe
ren van invloed vryheid van handel of
althans gelijke behandeling van alle natio
naliteiten, krachtens internationale overeen
komst.
3. Krachtige ontwikkeling van het werk
der Vredesconferenties ter organisatie van
de vreedzame gemeenschap der Staten.
Vaste organisatie van de Vredesconferentie
met geregelde samenkomsten.
Algemeen verplichte onderwerping van
internationale geschillen aan een behande
ling ter vreedzame oplossing. Daartoe worde,
naast het bestaande Hof van Arbitrage, in
het leven geroepen a) een werkelijk per
manent internationaal Gerechtshof en b)
een evenzeer permanente internationale
Raad van Onderzoek en Bemiddeling. De
Staten verplichten zich in gemeen overleg
op te treden diplomatiek, economisch
of militair ingeval een Staat militaire
maatregelen mocht nemen in plaats van
een geschil aan rechterlyke beslissing te
onderwerpen of de tusschenkomst van den
Raad van Onderzoek en Bemiddeling in te
roepen.
4. Vermindering van bewapening krach
tens internationale overeenkomst. Ter be
vordering van dit doel, mede afschaffing
van het zee-buitrecht en verzekering van
de vryheid der zee.
6. Medezeggenschap van de volksvertegen
woordigingen in de buitenlandsche staat
kunde.
Nietigheid van geheime verdragen.
Personen van verschillende nationalitei
ten, zoowel uit oorlogvoerende als uit neu
trale landen hebben eenstemmig tot boven
staand Manifest en Minimum-Pogram be
sloten.
Aldus blykt, hoe in alle landen leeft een
zelfde verlangen naar een duurzamen vrede
en hoe daarvoor door allen dezelfde grond
slagen noodzakelijk worden geacht.
De „Nederlandsche Anti-Oorlog Raad",
wiens eigen Programma in wezen volkomen
gelijk is aan dit internationaal vastgestelde,
heeft kunnen bereiken, dat niet alleen een
dergelyke internationale overeenstemming
is verkregen, maar tevens dat een inter
nationale band is gevormd tusschen de
voorstanders van een duurzamen vrede.
Aan den „Nederlandsche Anti-Oorlog
Raad" is nu de leiding opgedragen van deze
„Centrale Organisatie voor een Duurzamen
Trede".
Dit is een groote verantwoordelykheid,
waarom deze Raad een hernieuwd beroep
doet op het geheele Nederlandsche Volk.
Het Bestuur van den „Nederlandsche
Anti-Oorlog Raad":
Mr. H. C. DRESSELHUYS, Secretaris-
Generaal by' het Departement van
Justitie, Voorzitter.
J. H. SCHAPER, Lid der Tweede Kamer,
Onder- Voorzitter.
Mevr. W. ASSER-Thorbecke, Penning-
meesteres. Oosteinde 1, Amsterdam.
Prof. Dr. D. VAN EMBDEN, Hoogleeraar
in de Faculteit der Rechtsgeleerdheid
aan de Universiteit te Amsterdam.
Mr. Dr. D. A. P. N. KOOLEN, Lid der
Tweede Kamer.
Mr. V. H. RUTGERS, Lid der Tweede
Kamer.
Jhr. Mr. Dr. B. DE JONG VAN BEEK
EN DONK, Secretaris.
Theresiastraat 51, 's-Gravenhage.
ADVERTENT IE N.
gestelder en langer werden de gezichten van
oprechte vrienden van Zjjne Excellentiemen
had zich gespitst op een schandaal en het zou
dus waarljjk jammer zjjn. wanneer achter die
deur de zaak Lehrbach weder tot een goeden
afloop kwam.
Ondertusschen gleed de laatste korrel dooreen
zandlooper, die steeds het geluk der Lehrbachs
verkondigd had.
Met de hand op een stoel geleund, zoo hoog
en statig opgericht als degebroken gestalte van
den ouden man het toeliet, stond Zjjne Excel
lentie, minister graaf Von Lehrbach tegenover
zjjn vorst-
Beangstigende, diep donkere schaduwen tee
kenden zich oro zjjn oogen en groefden scherpe
Ijjnen in zjjn wangen en voorhoofdover de
ingezonken slapen hing hel zilverwitte haar naar
beneden.
Toch lag er een trotsche, fiere overtuiging er
kalme vastberadenheid op het bleeke gelaat
vol en vast ontmoette zijn blik het oog vaD den
hertog, rustig en zeker klonk zjjn stem.
Franz Eginhard had de armen over elkaar
gekruist, staakte zjjn zenuwachtig heen en weer
loopen en bleef dicht voor den minister staan,
met welken hjj nogeenmaaUoowel al de détails
der geheele gebeurtenis als de verschillende re
sultaten der onderzoekingen besproken had. Twee
roode vlekken brandden op zjjn waDgen. dreigend
fonkelden zjjn grjjze oogen.
„Ge bljjft er dus bij, dat ge geen kennis draagt
van bet teekenen der qui tan tie, graaf?"
MIDDELHARNIS.
Groenten-, Bloem- en Boomkweekerij.
BIEDT AAN:
Alle soorten APPELS, PEREN, PRU1
MEN, MORELLEN, PERZIK- en DRUI-
VENBOOMEN in vele soorten en vormen
ZWARTE, ROODE en
WITTE BESSEN.
Vele soorten SIER- en BLOEMHEES-
TERS. STAM-, KLIM- en STRUIK
ROZEN. HAAGPLANTSOEN, VASTE
BLOEMPLANTEN, ENZ.
Aanleg van Boomgaard,
Sier- en Vruchtentuinen.
Voor hergroei wordt ingestaan.
Plannen en begrootingen gratis.
De Flakkeesche Boek-,
Muziek- en Papierhandel
BINDERIJ EN ADVERTENTIEBUREAU
WESTDIJK B 280 - MIDDELHARNIS
beveelt zich beleefd aan voor het
leveren van
Dictionnaires en Atlassen
enz. enz.
ten dienste der Rijksnormaalschool.
Op verlangen worden de boeken gratis
gekaft en van etiketten voorzien.
Duidelijke opgave wordt beleefd verzocht,
spoedige levering tegen uitgeversprijs.
LAATSTE DRUKKEN.
SCHOOLTASSCHEN, MUZIEK-
TASSCHEN, AKTENTASSCHEN, COL
LEGEMAPPEN enz. in groote sorteering
tegen lage prijzen verkrijgbaar.
Aanbevelend,
W. v. d. SCHENK.
Lebrbacbs lippen trilden. „Wanneer een her
haling van m jjn verzekering noodig is, Uwe Hoog
heid, dan ben ik bereid die onder eede af te
leggen
„Ge bestrjjdt dus nog altjjd de echtheid der
onderteekening?"
„Dat doe ik, Uwe Hoogheid, en wacht de be
vestiging m jjner woorden door de commissie van
onderzoek."
Franz Eginhard trad eenige schreden nader
en legde zjjn hand op den schouder van zjjn
ouden vriend.
„Lerhbach," sprak hjj harteljjk, „wij zijn hier
alleen, slechts God is getuige van je woorden.
Je weet, hoe je mjj aan bet hart ligt; je bebf
mjj jaTen lang bewezen, dat je mij niet alleen
een trouw staatsdienaar, maar ook een vaderljjk
vriend waart, dien ik ten allen tjjde, ook wat
mjjn privaat leven betrof, injjn vertrouwen
schonk. Nooit maakte je daarvan misbruik. I,aat
mij nu in dit oogenblik dAt zjjn. wat ge steeds
voor mjj waart, niet je vorst, maar je vriend,
je vertrouwde. Elk woord, dat hier tusschen ons
gewisseld w rdt, zal in mijn boezem begraven
bljjven. en ik verzeker het je, Lehrbach. ook
vergeten zjjn! Vertrouw mjj en geef mij hot
bewjjs datje tenminste tegenover mjj geen valsch
spel spelen wilt I"
Een rilling schokte de gestalte van den minis
ter; hjj boog zich en kuste de hand van den
hertog.
„Moge God u zegenen voor deze vriendelijke
woorden," sprak hjj zacht en diep ontroerd,
Heeren- en Dames-Kettingen in Zil
ver en gegar. Amerik. Doublé.
Horloglën (de beste merken).
Goud en Zilverwerken onder
Staatsgaran ie.
Portret- en Schilderijlijsten.
Batterijen en Foto-artikelen (steeds
versch).
Propeert U eens de Gem-platen?
l/t kistjes Sigaren 7a kistjes.
W. d. HEIDEN
DIRKSLAN1X Heul
"|||pp 1
7% van if
verkr^gbaar bij'
J. NIPIUS,
Wed. P. ROOIJ, "I
WESTDIJK, MIDDELHARNIS
RUIME SORTEERING IN
MANUFACTUREN EN WOLLEN
0NDER30EDEREN, BEDDEN,
DEKENS, SPREIEN ENMATRASSEN.
Balme St&alcolMis ter Image.
Beveelt zich beleefd aan voor het
Machiniaal Stoomen
van Bedden.
Alles b contant, franco door geheel
Flakkee.
AGENTSCHAP DER
Koninklijke Stoomververjj en Chem.
Wasscherjj „DE LELIE" te Dordrecht.
VAN
Vlugge levering van
SCHOOLBOEKEN. TIJDSCHRIFTEN.
MODE-, DAG- en WEEKBLADEN.
Plaatsing van Advertentiën worden aan
genomen vooralle Couranten en tijdschriften,
zonder verhooging van prjjs.
Vraagt de Catalogus van Buitenlandsche
Tijdschriften. Verder ruim voorzien van
SCHRIJF- EN KANTOORBOEKEN,
KERKBOEKEN EN BIJBELS,
SWAN VULPENHOUDERS, enz. enz.
NAAMBORDEN EN STEMPELS.
Steeds ter inzage het Maandregister van
aieuwe pas verschenen boeken.
De Flakkeesche
Boek- en Handelsdrukkerij
te Mlddelhurnis,
levert alle DRUKWERKEN tegen
matige prijzen.
„doch u to vertrouwen heb ik niets. Dat ik u
met geheel mjjn bart, met geheel mijn ziel toe
gedaan ben, behoef ik u niet te verzekerenik
gaf u daarvan de bewjjzen. Dat ik echter nooit
in rojjn leven een daad begaan heb, die ik voor
Uw Hoogheid verbergen moet, scbjjn ik helaas
telkens en telkens te moeten herhalen 1 De oor
zaak van dit wantrouwen ken ik Dieten alleen
in het bewnstzjjn van mjjn rein geweten en met
de overtuiging in dit oogenblik even eerljjken
onbesmet voor u te staan als ik het gedurende
den langen tjjd deed. dat ik u diende, kan ik
de gedachte verdragen dat mjjn vorst mij ooit
van een laagheid zon kunnen verdenken."
Een donkere wolk vloog over Franz Eginhard's
gelaattoch bedwong de blik uit die matte,
treurige oogen zjjn opkomenden drift.
„Wjj allen zjjn menschen, Lehrbach. en bloot
gesteld aan vele verzoekingen. Je zoon heeft een
groote toelage noodig en verkwist, zooals mjj
gezegd heeft, ongelooflijk veel geld. Hel is te
begrjjpen, dat het moeiljjk moet vallen zjjn lieve
ling iets te weigeren en men, om dit te voor
komen. meer uitgeeft dan men mag of kan I"
Hier hield de hertog op en wierp een vragenden
blik op Lehrbach. Deze greep met een vaalbleek
gelaat, als duizelde het hem een oogenlik, de
leuning van den stoel, doch fier wierp hij het
hoofd in den nek en antwoordde
Word vervolgd.
