Officieel Nieuws- en Advertentieblad
I
voor Overflakkee en Goedereede
EERSTE BLAD.
I5de Jaargang.
Woensdag 10 Maart 1915.
No. 17
'E, te Sommels
S, to Dirksland
splaat bjj A-L. j
ORDE,
ij de GaUbrleï.
leverantie van
tot/"4, - enz.
en plaatsen v.
INGEN.
ND CEMENT t
prijzen.
e eerst prijs- Jb
LTIVATORS. I
:iEN, HAND-
62—38 <J
„VOORUIT!"
Dit blad verschijnt eiken WOENSDAG.
Prijs per kwartaal, franco per post f 0,50.
Afzonderlijke nummers0,05.
Hoofdredacteur W. DE JONG,
Lid vad de Tweede Kamer Staten-Generaal,
'B-GBAVEMI ICJE.
Prijs der Advertentiën van 1—6 regels f 0,60
Iedere regel meer0,10
Groote letters naar plaatsruimte.
Driemaal plaatsing wordt slechts tweemaal berekend.
Alle solide Boekhandelaars en Advertentie-Bureaux
nemen Advertentiön aan.
Uitgave der
Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij
te middelharnis.
Berichten van correspondenten en Advertentiën te adresseeren aan de Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij te Middelharnis.
Anti-diluviaansch.
Dé Regeering heelt tot burgemeester
van Amsterdam benoemd den beer Tei
legen, die directeur van het Woning
en Bouwtoezicht in de hoofdstad was.
Nu komt binnenkort een zeer ingrijpend
voorstel betreffende den bouw van ge
meentelijke woningen in den Amster-
damschen Raad ter talel, daar het wo
ninggebrek enorm is. Reeds hierom zou
de benoeming van den heer Teilegen
toejuiching verdienen. Zoo dacht het
Amsterdamsche raadslid, de heer Ever
wijn Lange, een der meestconcervatieve
leden van den Raad er niet over. Hij
heeft zijn ontslag als raadslid ingediend,
le) omdat de Regeering een gemeente
ambtenaar tot burgemeester heeft be
noemd en de Raad die niet uitdrukke
lijk heelt verzocht en niet over de be
noeming is geraadpleegd en 2e) omdat
hier een ongewenschte verhouding zal
ontstaan tusschen den heer Tellegen en
zijn vroegere hoofdambtenaren. Men zou
haast geneigd zijn Amsterdam geluk te
wenschen, dat iemand met zulke anti-
diluviaansche opvattingen den Raad ver
laat. Zijn argumenten toch zijn even onge
rijmd als bekrompen. Naar zijn opvatting
zou de Regeering bv. nimmer den Se
cretaris eener gemeente tot burgemeester
kunnen benoemen, als de Rand die niet
uitdrukkelijk vroeg. Zijn tweede argu
ment is nog veel minder houdbaar en
dit blijkt het best als men eens nagaat,
wat voor veel hoogere functie's herhaal
delijk plaats vindt.
We zouden b.v. den heer Everwijn
Lange er wel opmerkzaam op willen
maken, dat zoo'n veranderde houding
telkens en telkens voorkomt bij ministers
benoemingen. In het tegenwoordige mi
nisterie b.v., word de advocaat-generaal
bij den Hoogen Raad, Mr. B. Ort, door
zijne benoeming tot Minister van Justitie
niet alleen de opperste chef van zijns
gelijken bij de rechterlijke macht, maar
ook van zijne meerderen daarbij de heer
Bosboom, de jongste generaal-majoorvan
FEUILLETON.
GANZEN-LIZE.
Naar het Duitsch van
NATALY VON ESCHSTRUTH.
G*»«therls*trdf orerdrok bet IIJkB»mlr bock. nr
•chf»»» hij de Firn» n. R0I.I.K le Rotterd»».
Daarop keerde zg zich naar Ange, die naar
haar toe getreden was on haar vragend aanzag.
•We zochten u," glimlachte Ange, .het concert
begint weer en zoo schitterend, dat ge niets
verzuimen moetVon Reuenstein speelt cither I"
en barones Von Tessin joedelt er
e i .brb*chs slem achter haar. Hn ging
met Sylvia in stormpas naar de zaal terug wende
nog eenmaal het hoofd om en knikte Phine
vrooljjk toe.
ZEVENTIENDE HOOFDSTUK.
Zooals Ange gezegd had, liep de pauze ten
einde; men maakte in de zaal aanstalten het
concert weder een aanvang te doen nemen, de
gasten verlieten den wintertuin en zochten hun
plaatsen weder op.
D'Ouchy was aan Phines zijde getreden en
het leger op den dag zijner benoeming,
werd de opperste chef ook van de oudste
luitenant generaals, en de heer Rambon-
net, kapitein te zee, werd gesteld ook
over al onze vlagolficieren.
Het is dan ook al te dwaas, dat deze
heer Everwijn Lange op dergelijke wijze
protesteert tegen een benoeming, waar
tegen redelijkerwijs geen enkel protest
is in te brengen I
Geen Godsvrede.
De bladen meldden deze week, dat de
leiders der rechtsche partijen in den
Haag bijeen zouden komen om over de
raadsverkiezingen van dezen zomer te
beraadslagen. Men zou zoo heette het
in het bericht deze verkiezingen niet
zonder strijd laten passeeren. Wij hebben
toen het er op aankwam in Januari en
Februari, reeds er op gewezen, dat de
gemeenteraadsverkiezingen van dezen
zomer het noodig maakten, dat wij al
onze geestverwanten op de kiezerslijsten
brachten. Blijkt, dat de rechtsche partijen
in den Haag den strijd aanbinden, dan
zal spoedig genoeg dit voorbeeld in meer
dere gemeenten worden gevolgd.
Het is daarom voor de vrijzinnigen
zaak te zorgen, dat hun organisatie niet
verslapt. Dij meerdere gemeenteraads
verkiezing in dezen winter liep het niet
zonder strijd af. In Purmerend stelde
de S. D.A. P. een candidaat vooreen
vrijzinnigen zetel, in Somraelsdijk deden
de rechtschen hetzelfde. Willen wij de
zen zomer niet voor verrassingen komen
te staan, dan moet zonder onhouden
voortgewerkt worden aan de verbetering
der organisatieLaten we dat allen be
denken I
Zuiverheid van politieke zeden.
In 1913 was de heer E. Deen in den
Haag I candidaat der vrijzinnige con
centratie. In de verkiezingsdagen kwam
een Haagsch financier Van Oss, met zeer
ernstige beschuldigingen tegen dezen
candidaat voor den dag. Op verzoek van
den heer Deen werd een Eereraad in
gesteld, bestaande uit de HH. dr. Bos,
ging eenigc oogenblikkcn xwjjgend naast haar
voort. .Zou ik liet genoegen mogen hebben u
naar tafel te geleiden vroeg hjj kortaf.
.Zeker, als de plaatsen ten minste niet voor
uil bepaald zjjn."
Hjj zag haar bjjna verwonderd aan nauwelijks
had hy op een toeslemming durven hopen.
.Alleen de oudere gasten soupeeren met Hunne
Hooghedenvoor de jongelui zjjn kleine tafeltjes
in de galerij gedekt, en hen laat men van avond
vrjj in hun keuze. VVenschl ge in de nabijheid
van Hattenheim te zitten
Josephine zag met een verbaasden blik
d'Ouchy aan. .Ik zie graag vrienden om mij
heen, maar bepaald noodzakelijk is bet niet."
.Ik dacht er u een genoegen mee te doen
„Het is heel vriendelijk van u misschien
maak ik andermaal gebruik van uwe goede be
doeling."
Daarop traden zjj de concertzaal binnen. Von
Reuenstein zat reeds aan een klein tafeltje voor
zün cither, waaraan hjj reeds zeer zenuwachtig
en opgewonden „Hoch vom Dachstein" ontlok-
keldc; angst deed hem er tusschenbeide naast
staan, doch de buiging, waarmee hij zjjn geéerd
auditorium dankte voor de toejuichingen, was
langer en treffender dan liet geheele muziekstuk.
De hertogin-moeder knikte hem genadig toe
en prinses Sylvia bewees hem de gunst met ie
vragen, hoeveel snaren er gedurende zijn voor
dracht gesprongen waren. Natuurlijk kwam dit
van Lehrbach, die aanmatigender was dan ooit.
Doch beter was het, deze kleine spotternijen te
Van der Meulen en Visser van IJzen-
doorn. Van de zes punten van aanklacht
heeft zij er twee gegrond bevonden. Is
het rapport van den Eereraad voorden
aanklager ongunstig wegens de groote
lichtvaardigheid, waarmede hij vier ern
stige beschuldigingen, die ongegrond
bleken, heeft gelanceerd, het is voor
den heer Deen nog veel ongunstiger.
Immers twee beschuldigingen zijn ge
grond bevonden en één daarvan is, dat
de heer Deen met zijn vrienden voor het
bagatelletje van drie millioen thans waar-
delooze aandeelen van de Zuid-Perlak-
maatschappij aan de Perlakmaatschappij,
waarvan nehalve drie anderen, drie ge
broeders Deen commissarissen waren,
heeft verkocht, zonder dat de aandeel
houders in dezen koop zijn gekend.
Wij kunnen deze affaire niet in bij
zonderheden vermelden, doch zij is van
zoodanigen aard, dat de heer Deen, die
lid van den Haagschen Gemeenteraad en
lid van de Provinciale Staten van Zuid-
Holland is, zijn zetels ten spoedigste ter
beschikking van de kiezers moet stellen.
De Vrijzinnig-democratische kiesver-
eeniging, die indertijd dezen candidaat
stelde, zal hem daartoe ongetwijfeld uit-
noodigen.
Zuiverheid van politieke zeden eischt
dit gebiedend
Uit de Tweede Kamer.
Nadat Donderdag het economisch
debat in de Kamer was geëindigd, kwam
een economische zaak van heel anderen
aard aan de orde. In onze koloniën werd
in 1830 een bijzonder soort economische
politiek ingevoerd. Het was toenmaals
van groot belang, dat de Javaan zooveel
mogelijk producten teelde voor de Euro-
peesche markt. Graaf van den Bosch, de
toemalige gouverneur-generaal van Indië
bepaalde, dat de dessa, die een vijfde van
haar rijstvelden afzonderde voor de teelt
van een gewas, geschikt voor de Euro-
peescbe markt, vrij zou zijn van het be
talen van landrente, een belasting, die
geheven werd van den grond.
De gedwongen cultures namen door
den nood der schatkist steeds grootere
verdragen, dan geheel genegeerd te worden de
menschen achter ic de zaal zagen slechts dat
dc prinses met hem sprak en hjj gevleid glim
lachte. Ergo: hoeveel éloges hem toegezwaaid
werden, kon men daaruit niet opmakendaar
mede troostte zich de ordonnancc officier,
doch wierp lerwjjl hp diep voor Sylvia boog,
een nijdigen blik op Gdnlher.
Weder was een pauze ingetredenmet een
verlicht zuchtje waren allen opgestaan en had
den zich naar den koelen wintertuin begeven.
Sylvia had zich weer een nieuwen gril in het
hoofd gehaald men zag haar tangen tjjd
tusschen de bloeiende heesters en boomen heen
en weer wandelen, vertrouwelijk leunende op
Ganzen-Lizes arm. Zij toonde aan de kleine Von
Weiter haar gunst op een in het oog loopendc
wijze, en Ilse vertelde met een boosaardig ge
zicht, dat Hare Hoogheid kort geleden Gtlnlher
beknord had over zpn schetsen, die veel te over
dreven waren, en hem gezegd had, dat zijn ge
drag tegenover de familie Von Wetter volstrekt
niet gentlemanlike geweest was dit laatste
plaatste Lehrbach ook tegelijk in een slecht
licht hij was toch zoo vriendelijk op Grosz-
Stauffen ontvangen, en als dank daarvoor had
hjj de arme menschen door zijn bespottelijke
teekeningen belasterd en tot de risée gemaakt
van de geheele residentie. Josephine was waar
lijk allerliefst vooral haar moedig rijden had
het hart gestolen der prinses; maar nu moest
zij, wilde zij dat Hare Hoogheid geloof zou hech
ten aan haar genegenheid, breken met de katho
uitbreiding aan. Maar al te vaak gebeurde
het, dat men den inlander bovendien nog
landrente ook liet betalen. Het cultuur
stelsel werd al spoedig een verfoeilijk
stelsel van uitzuiging. De oppositie die
zich in de Kamer steeds sterker liet
hooren, heeft ten slotte geleid tot af
schaffing van alle gedwongen cultures,
behalve de koffiecultuur. Minister Pleyte
nu bracht deze week bij de Kamer een
wetsontwerp in behandeling om ook deze
gouvernementscultuur te doen ophouden.
In vroeger tijd bracht de gedwongen
koffiecultuur millioenen op, doch in de
latere jaren is dat enorm verminderd.
Reeds onder minister de Waal-Maletijt
is een ontwerp samengesteld om de ge
dwongen koffiecultuur af te schaffen. De
erfpachters van vrijgekomen koffiegron-
den zouden daarvoor aan de regeering
een schadeloosstelling moeten betalen.
Volgens het ontwerp de Waal Malefijt
zouden inlandsche rechthebbenden even
eens een schadeloosstelling ontvangen.
Men was echter bevreesd, dat het ont
werp de Waal Malefijt niet zou kunnen
voorkomen, dat niet Javaansche planters
met de winst zouden gaan strijken.
De heer Fock stelde een motie voor,
waarin de Regeering wordt uitgenoo-
digd de koffiecultuur als volkscultuur te
bevorderen. Deze motie werd zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Minister Pleijtezal thans een regeling
te ontwerpen hebben, die de nadeelen
der afschaffing van de koffiecultuur on
dervangt. Als we bedenken, dat deze
minister tot dusyerre geen enkel be
langrijk ontwerp akn de orde heeft weten
fe brengen, hebben wij van zijn activi
teit al heel weinig verwachting. Na de
pauze had Vrijdag de regeling van werk
zaamheden plaats. Daarbij konden we
weer eens ervaren, wat ae Godsvrede
eigenlijk beteekent. Het arrest van den
Hoogen Raad omtrent de strafbaarheid
van dengene, die den eed weigert af te
leggen, heeft de regeling van het eed-
vraagstuk dringend noodig gemaakt.
De Voorzitter der Kamer nad daarom
in overleg met de Centrale sectie het
ontwerp omtrent de regeling van het
Eedsvraagstuk op de agenda geplaatst.
Daartegen hadden dominee Brummel-
lieke. Zjj was een te getrouwe gast van Maria
Christina; èn het palei9 èn het paviljoen beiden
tot vriend te hebben, - dat ging niet
Dit alles was een bjjzonder interessant onder
werp voor de groote menigtemen rekte de
halzen uit, men luisterde met ingehouden adem,
doch men had als antwoord steeds zjjn grieven
tegen den protégé Lehrbach, want menigeen
jeukten de vingers om den verwenden prins
Forlunatus eindeljjk den zegepalm uit de band
le kunnen rukken. De tijd om openlijk zijn
mcening te zeggen en party te kiezen was echter
nog niet daarjjverzuchl en nyd waren reeds
tang in het duister aan hel werk geweest en
hadden de mjjn gelegd, die slechts op een vonk
wachtte om tc ontploffen onder de voeten van
het gelukskind; hjj had zich te veel vjjanden
gemaakt en liet den menschen te zeer doen ge
voelen, dal hy de bevoorrechte wasnu echter
bogen allen nog den rug voor den minister.de
rechterhand van den Hertog en diens zoon, of
schoon zjj de tanden knarsteu. Slechts gravin
Aosta koos pnrtjj tegen Ganzen-Lizc en werkte
Josephine tegen, waar ze maar kondoch haar
gif vond geen dankbaren bodem, integendeel,
men lachte ietwat spottend en men knikte el
kander veelbeleekenend toe. Het luidst weer-
klonk de lach van prins Detleff, die zjjn nieuwen
harddraver „Ganzen-Lize" doopte, een hulde, die
veel tongen in beweging bracht.
Toen Sylvia een eind maakte aan haar wan
deling met freule Vou Wetter, om den erfprins
al de détails van dc verloren weddingschap te
