imbachtsschool
behoeften. L
L. VROEGIHDEWEIJ Vz.
Buitenland:
TEEKENÏÏAKEN, DRIE
HOEKEN, OOST-IND. INKT,
PASSERDOOZEN,
TEEKENPAPIER
uitvoering van art. 369 en 370 der Wet
Talma. Wij maakten er reeds melding
van, dat het aantal 70-jarigen, dat voor de
f 2 ouderdomsrente in aanmerking komt,
belangrijk hooger is dan prof. Kluijver
had berekend. Deze had het aantal rente
trekkers op 25 000 geschat, wat een uit
gave van f 360.000 zou hebben gevorderd
op de begrooting van 1913. De minister
van Landbouw schrijft thans in de korte
toelichting van het ontwerp:
„De tot dusver gedane aanvragen
maken het raadzaam, dat aantal te
ramen op 70.000."
Daarom moeten de f310.000 verhoogd
worden tot 1840.000. Art. 69 der wet
Talma blijkt dus een volslagen misreke
ning Het kabinet Gort v/d Linden zal
voor meer dan het dubbele bedrag1) te zor
gen hebben, dan de heer Kluijver bere
kende. Het kabinet Heemskerk, zoowel
de heer Kolkman als de heer Talma,
hebben deze kosten geheel ongedekt
gelaten.
Het kabinet Cort van der Linden moet
dit failliet opknappen.
Dat houde men steeds in het oog, als
de mannen der oppositie over de finan
ciën gaan delibereeren.
Blijken er inderdaad 70.000 rentetrekkers te zijn,
dan kost art. 369 in 1914 zeven miliioen 280 duizend
gulden
Een behartenswaardige les.
In Het Volk heeft mr. Troelstra een
zestal artikelen„Lijnen van Strijd" ge
schreven, waarin hij den politieken toe
stand en de politieke vooruitzichten
bespreekt. In zijn 5de en 6de artikel in
de nummers .van 24 en 27 October zet
de sociaal-democratische leider uiteen,
dat, als de oppositie in de Eerste Kamer,
van plan blijft tegen de voor te stellen
wijziging der Grondwet te stemmen, de
Tweede Kamer die wijziging eerst in
behandeling zal nemen tegen den tijd,
dat een derde der Eerste Kamer nieuw
wordt verkozen, dat is dus in Juli 4916.
Aan die verkiezing gaat de Statenver
kiezing van Mei 1916 vooraf. M. Troel
stra zegt nu zeer terecht:
„De rechterzijde, minderheid in
de Tweede Kamer, is meerderheid
in de Eerste. Deze schijnt dienst te
moeten doen ais de onneembare
stelling, waarin de leider der oppo
sitie, dr. Kuyper, zelfs als hóofdcom-
mandeur de rechtsche troepen aan
voert tegen de Regeeringwaar ten
slotte, als de slag in de Tweede
Kamer is gewonnen, de strijders
voor kiesrecht en staatspensioen
hun nederlaag zullen moeten lijden.
Hieruit volgt, dat de strijd tegen
de rechtsche oppositie hoofdzakelijk
zal moeten zijn een strijd tegen, mis
schien wel om de meerderheid der
Eerste Kamer. Met alle middelen
van propaganda en betooging, die
de wet ons aan de hand doet, hebben
wij dien strijd te voeren. Niet tegen
de Tweede Kamer gaat thans onze
pensioen- en kiesrechtactie; doch
tegen de Eerste Kamer en daarmede
tegen de Provinciale Staten, in die
provinciën, waar deze een rechtsche
meerderheid hebben en ons naar de
Eerste Kamer misschien afvaardigen,
die daar onze overwinning bij de
stembus van 1913 kunnen te niet
doen."
In zijn slotartikel zegt de heer Troel
stra als vervolg op bovenstaande be
schouwingen:
„Het ligt voor de hand, dat die
Statenverkiezingen van groot belang
zijn voor het welslagen der Grond-
„Zjjt ge eigenlijk gereed vroegen de duivels
na een poos.
„Ja," antwoordde men.
„Goed," lachte een der vrouwen, „nu kunt
ge dadelijk zien of ge de waarheid hebt gezegd."
„Een schot wierp de overste der familie neder
en op dit teeken wierpen de anderen zich da
delijk als furiën op de bevende menschen van
ons volk. Tegenweer was niet mogelijk en
smeken baatte bij deze steenen harten niet.
Eenigen zochten zich door de vlucht te redden,
maar slechts eene vrouw gelukte het toevallig te
ontkomen. De vrouw liep langs den rand van
een diepen afgrond, toen zij door een schot ge
troffen werd, zij stortte neder en rolde van de
hoogte in een dicht begroeid kreupelhout, en
daar verborg zij zich tot den dageraad, toen zjj,
hoezeer erg toegetakeld, zich met moeite uit
het bosch sleepte en aangifte deed. Een
aantal moedige mannen ging op weg en ter
plaatse van den moord aangekomen vond men
de geheele familie, zelfs de kinderen, op de
vreeseljjkste wijze vermoord."
„Kan men zich ietsvreeseljjkersvoorstellen,"
riep een woeste kerel.
7W(j zonden het geheele land een dienst be
wijzen, zoo wjj van de gelegenheid gebruik
maakten om deze helsche wijven te vangen en
met een slag aan haar gruwelen een einde te
maken", riep Peter opspringende. „Wjj verdie
nen den prjjs. Wie gaat mee
„Wjj allen," riep het gezelschap eenstemmig.
„Goed," antwoordde Peter tevreden, „de leger-
wetvoorstellen in de Eerste Kamer,
daarvoor misschien zelfs beslissend
zullen zijn. Een duurzame actie en
propaganda, tjjdig aangevangen, voor
die Statenverkiezingen, is dus één
der noodzakelijkste eischen van
onzen kiesrechtstrijd. Het doel moet
zijn, alleen die candidaten te ver
kiezen, die vooraf verklaren van
plan te zijn, alleen voorstanders van
het Grondwetsvoorstel naardeEerste
Kamer te zenden. De actie tegen de
provinciale Staten, waarvan wij in
ons vorig artikel spraken, dient zich
daarop te richten.
Wij hebben met opzet deze beschou
wingen uitvoerig geciteerd. Waarom?
Omdat zij voor ons, vrijzinnigen, een
behartenswaardige les inhouden. Wij
hebben er even groot belang bij, dat de
Staten van Zuid-Holland wederom een
vrijzinnige meerderheid krijgen. Flakkee
kan daartoe het hare bijdragen.. Onze
mannen moeten reeds nu evenals de
S.D.A.P. het oog richten op de Staten
verkiezingen van 1916 en deze voorbe
reiden door een onvermoeide propaganda.
Wij hopen, dat ieder onzer dat zal
inzien 1
Fransche schipbreukelingen door een Duilsch
stoomschip gered.
Uit Cadix wordt gemeld, dat aldaar een
draadloos telegram is binnengekomen, waar
in de kapitein van het stoomschip „Kroon
prinses Cecile" mededeelt, dat hjj twee en
twintig man gered heeft van den veronge
lukten Franschen schoener „Patrio", van
Fécamp. Het wrak, dat in brand stond,
bevond zich op 4.35 graden Noorderbreedte
en 20.5 Westerlengte.
Kostschoolmeisjes door een auto overreden.
Uit Tertre (Henegouwen) wordt gemeld,
dat een automobiel, die met groote snelheid
den weg naar Baudour afreed, een troepje
kostschoolmeisjes, die vergezeld waren van
twee onderwijzeressen, ontmoette. Om een
der meisjes, die juist den weg overstak, te
ontwijken, liet de chaffeur den auto een
plotselinge zwenking maken. Deze beweging
had echter een fataal gevolg. De auto schoof
recht door de troep meisjes en kwam daarna
in een sloot terecht. Twee meisjes werden
zoo zwaar gewond, dat men voor't behoud
van haar leven vreest. Ook de chaffeur
bekwam ernstige inwendige kneuzingen.
Bovendien werden vier meisjes lichtge
kwetst.
Ramses II aan 't licht gebracht.
Voortaan zullen zjj, die Egypte gaan be
zoeken niet lang meer behoeven te wachten
alvorens zjj een blik kunnen slaan op een
der beroemdheden van dit land, want zoodra
zjj van het station Cairo per rijtuig don
fraaien weg oprijden, met tuinen omzoomd,
welke daardoor lord Kitchener is aangelegd,
zal hun oog getroffen worden door 't prach
tige, reusachtige standbeeld van Ramses II,
dat men geruimen tjjd onachtzaam en on
verschillig bjj Bedrashin heeft laten liggen.
Ramses II was een der beroemste konin
gen, en hij is vaak gehouden voor den
„Pharao der Onderdrukking", Het beeld, dat
van een fraaie, harde steensoort is vervaar
digd, en ongeveer 42 voet hoog is, werd
in 1820 ontdekt, maar wegens het gebrek
aan belangstelling en zijn ontzaglijk gewicht,
liet men het zoo goed als onbeschermd
liggen op de plek waar het gevonden werd.
Dat het thans een plaats krijgt overeen
komstig zijn historische grootheid is uit
sluitend aan lord Kitchener te danken, die
tevens een eind heeft gemaakt aan een
grooten misstand in de citadel wjjk van Cairo,
door daar gansche blokken wrakke inlan
dershuizen te laten sloopen, en er breede
nieuwe straten te doen aanleggen, zoodat
men een veel gemakkelijker toegang erlangt
tot den Citadel en de eigenlijke stad. Hier-
plaats weet ik, en waarschijnlijk zullen de vrou
wen zich niet haasten ze te verwisselen dus
kunnen wjj gerust den nacht afwachten en het
wild ten laatste in den slaap overvallen.
Hoe lichter de zaak wordt, des te gemakkeljjker
voor ons."
„Bravo Peter," lachten eenige mannen. „Ge
zijt tot veldheer geboren."
„Ik geloof het ook," antwoordde Peter fier,
maar ik raad u woord te houden, mjj niet in
den steek te laten."
„Neen, neen," bevestigde het gezelschap, „den
prijs verdienen wij heden. Haalt wapensspoed
u, Peter!"
De roodharige knaap blies zich gestreeld op,
en terwijl eenigen wapens haalden, zetten de
anderen zich aan een tafel om het aanvalsplan
te beramen.
Nu daalde de avondde uitgeganen kwamen
terug en het gezelschap ging op weg, zoogoed
gewapend als het inderhaast kon.
VIERDE HOOFDSTUK.I
Het gev«ritit In het bosch.
Helder van starren en kalm was de nacht
op de aarde nedergedaald, en slechts somwijlen
suisde een zachte wind door de kruinen der
boomen of ritselde een plotseling verschrikte
schuwe vogel in het gebladerte. Onder de uit
gebreide takken van eenige eeuwenoude denne-
door zullen'de fraaie moskees van sultan
Hassan en El Rifayeh voortaan in al hun
schoonheid te bewonderen zjjn.
Men zegt, dat lord Kitchener tevens voor
nemens is, de Obeliskvan Matarieh de oudste
van Egypte, in het midden van den pas
aangelegden breeden verkeersweg te doen
plaatsen.
De dood van een verzekeringsarts.
Een hevig opstandje viel Donderdagavond
in deEngelsche provinciestad Wisbeck voor.
Een groote volksmenigte luchtte daar haar
woede tegen twee plaatselijke dokters, wien
werd verweten den dood te hebben veroor
zaakt van een jongeren collega, den ver
zekeringsarts, dr. Dimock. Die geschiedenis
vloeide voort uit het georganiseerde verzet
der Engelsche dokters tegen de voorwaarden
van hun dienst ten behoeve der ziektever
zekering, aldus schrjjft onze Londensche
correspondent d.d. 31 Oct.
De plaatseljjke dokters van Wisbeck wei
gerden, zich voor dien dienst te laten in
schrijven. De verzekeringscommissie be
noemde daarop als plaatselijk verzekerings
arts een jongen medicus, dr Dimock, die
daarvoor had gesolliciteerd en scheepsdokter
was. Hjj wist zich dra te Wisbeck zeer
bevriend te maken, verwierf ook buiten de
ziekteverzekering om een drukke practjjk,
hetgeen den najjver der andere dokters zou
hebben opgewekt. Zjj wilden met hem niet
omgaan, noemden hem een „onderkruiper"
en, naar verluidt, kreeg dr. Dimock vele
anomiene lasterbrieven. Daarentegen werd
hij beschuldigd, een anoniemen lasterbrief
te hebben gezonden aan een der plaatselijke
lijders van het medische verzet tegen den
verzekeringsdienst, met name dr. Meacock.
Deze klaagde hem deswege aan Dr. Dimock
werd gearresteerd, voor de magistaten ge
bracht en, tijdens het verdere onderzoek der
zaak, voorloopig tegen borgstelling op vrije
voeten gesteld. Een paar dagen later vond
men hem dood te bed in zjjne woning. Hjj
zou zich door zjjn drukke practjjk overwerkt
hebben, werd door zjjne arrestatie nog meer
van streek gebracht en in een vlaag van
wanhoop, doodde hij zichzelf.
„Dat gaf veel sensatie in Wisbeck, welks
bevolking op de hand van den jongen ver
zekeringsarts was en zjjn tragisctien dood
weet aan dr. Meacock en dr. Gunson, die
hem het leven hadden zuur gemaakt, wjjl
hij, door aanvaarding van den verzekerings
dienst, hunne prachtjjk veel nadeel had
berokkend. Beide dokters werden door een
verontwaardigde menigte belegerd in hunne
woningen, waarvan alle luiten werden ver
brijzeld. Da plaatselijke politie kon dat op
stootje niet bedwingen De burgemeester
kondigde de oproerwet af, maar dat hielp
evenmin. De beide aangevallen dokters zjjn
thans hun Teven niet zeker.
Een zonderlinge handelszaak.
In zeevaartkringen te Marseille heerseht
groote opwinding over de volgende kwestie.
De Fransche regeering verkocht twee
jaren geleden het wrak van de „Lena" voor
30,000 francs aan den president der Handels
kamer te Toulon, Nicolini. Deze verkocht
op zjjn beurt het schip voor afbraak naar
Genua, en wel voor 't tienvoud der door
bem betaalde koopsom, 300,000 francs.
En tbans heeft men bjj het slooperswerk
in de ruimen van het schip nog 400 ton
steenkool, twee kanonen en een aantal nog
niet ontplofte projectielen gevonden, welk
feit den arbeiders aanleiding gaf om te wei
geren, verder te werken aan de afbraak,
daar zjj vreezen dat de granaten nog kunnen
ontploffen.
Het afscheid van den hertog-regent van
Brunswijk.
Hertog Johann Albrecht, die Vrijdag met
zjjn gemalin uit Brunswjjk naar Wiligrad,
in Mecklenburg, is vertrokken, bad daags
te Voren in de groote koepelzaal van zjjn
paleis afscheid genomen van de hoogwaar-
digheidbekleeders, de regeeringsambtenaren,
afgevaardigden, enz. In een gevoelvolle rede
herinnerde hjj er aan, dat hjj sinds den 5en
Juni 1907 het regentschap van Brunswjjk
bekleedde, dat hjj er steeds naar gestreefd
had, de betrekkingen tusschen het hertog-
boomen hadden de amazonen haar nachtleger
opgeslagen, en vrooljjk vlamde een vuur in de
koele nachtlucht en bescheen de bonte groepen
der amazonen die grootendeels op het weeke
mos of in het geurige gras rustten, in een
diepen slaap gedompeld.
Antonetta zat met Jella op den wortel van
een boom en staarde in den gloed voor zich.
Rosa, van allen afgezonderd, had zich nederge
zet en het hoofd op haar handen latende rusten,
droomde zjj van Arthur, doch kou evenwel niet
verhinderen dat al de bloedige tooneelen der
verledene dagen voorbjj haar geest trokken,
maar bovenal Malberg's vreeselijk einde, dat zjj
heden had bjjgewoond. Een gevoel van de heftig
ste afschuw van Antonetta en haar bloedgezel-
linnen overweldigde haar.
Jella wierp somwijlen een ontevreden blik op
Rosa.
„Rosa schjjnt het u euvel te duiden dat ge
heden haar wensch niet vervuld hebt", zei Jella
zacht.
„Laat haar", antwoordde Antonetta, „'t is een
zottin; haar grondstellingen schjjnen steeds
meer en meer van de onze af te wjjken".
„Schijnbaar", zei Jella bitter. „Maar ik begrjjp
het niet, want mjj verbittert alles en ik zou de
kroeg, waar wjj lieden waren, in brand kunnen
steken en alles wat er in is braden, voorname
lijk den roodkop".
„Waarom juist hemP vroeg Antonetta.
„Zjjn geheel voorkomen verwekt mjj afkeer",
antwoordde de wilde amazone, „en mocht mjjn
dom en zjjn feitelijk vorstenhuis te bevor
deren. Daarom verheugde hjj er zich ten
zeerste over, dat Ernst August van Cumber
land, de rechtmatige erfgenaam der kroon,
thans de regeering kon aanvaarden. Na de
aanwezigen bedankt te hebben voor den
steun, hem bjj zjjn moeilijke regeeringstaak
verleend, wenschte bij het hertogdom een
gelukkige toekomst toe.
Staatsminister Hartwieg en de president
van den Landdag antwoordden met harte
lijke afscheidstoespraken en een driewerf
hoch op den hertog-regenten diens gemalin.
Een „vrije" vrouw.
Sedert eonige weken ziet men in de stra
ten van New-York, meestal bjj het Frank-
lin-gedenkteeken, of op de trappen van liet
gebouw der stedelijke belastingen, een zeer
eenvoudig gekleeds jonge dame, met een
goedkoops blouse aan en op sandalen, en die
aan de bankwijk kleine boekjes verkooopt.
De jonge dame heet thans mevrouw Win-
slow, korten tjjd geleden nog was zjj in de
Amerikaansche wereldstad bekend als een
sjieke dollarprinses, miss Rosalinde Guggen
heim, de toekomstige erfgename van een
vermogen van miliioen en lid van de
bekende millionairsfamilie Guggenheim,
lederen eersten dag der maand weigert zjj
prompt den wissel van 1200 gulden in ont
vangst te nemen, welken haar vader haar
zendt, en voorziet zelf in haar levensbehoef
ten als medewerkster aan tijdschriften. Zij
heeft reeds een aantal zeer goede gedichten
en kleine novellen gepubliceerd, en met
trotsch noemt zjj zich de eenige „dichteres
van den arbeid" in Amerika. In de nabijheid
van Walstreet heeft zjj een klein kantoor
gehuurd en daar kan men haar dagelijks van
7 uur in den morgen af haar Pegasus zien
temmen.
Aan een interviewer heeft de jonge dame
glimlachend verzekerd: „Mjjnbloedverwan
ten doen nu al jarenlang hun best mij met
kleederen, geld, juweelen en allerlei genoe
gens tevreden te stellen. Men verbood mjj
boeken over maatschappelijke vraagstukken
te lezen, en gaf mjj te verstaan, dat een
vrouw er geen eerzucht op na mag houden.
Ten slotte deed ik afstand van corsetten en
mooie japonnen en liep weg. Een jaar bleef
ik in Europa. Toen ik naar Amerika terug
keerde, keerde mjjn vader zich van mjj af,
omdat ik metterdaad begon mjj toe te
leggen op verbetering der toestanden in de
armenwijken. Ik ben zeer tevreden en er
trotsch op, dat ik in staat ben in mijn eigen
levensonderhoud te voorzien.
(Vooruit.)
A D V E R T E N TIË N.
Alle benoodigde TEEKENBEHOEFTEN
als:
aan vellen en van de rol, detail en wit,
zijn wederom als vorige jaren ruim voor
handen.
Directe inkoop. Directe verkoop.
Daarom het goedkoopste adres.
Alle behoeften worden op zicht geleverd.
BOEKHANDEL
MIDDELHARNIS. WESTDIJK B 272
voorgevoel waar zijn, dan zou ik hem met dub
belen, drie dubbelen wellust bet hart uit het
lijf kunnen rukken".
Waarom toch, dwaashoofd vroeg Antonetta
weder.
Jella wilde juist antwoorden toen Katscha,
die wacht had gehouden, naderde.
„Het schijnt onveilig te zjjn", zei Katscha.
„Ik zag in het maanlicht een schaduw voorzich
tig voorbijsluipen en weder in het kreupelbosch
verdwjjnen. Ik riep werda, denkende dat het
iemand der onzen kon zijn, maar er was geen
geluid te hooreneerst later kwam het mij voor
alsof het verdacht in het bosch ritselde".
„Ge hebt geesten gezien", antwoordde Anto
netta glimlachende, of 't was een hert, dat
zekerlijk op uw toeroepen geen antwoord kan
geven".
„Het was de schaduw van een mensch en ik
zou liever de slapenden wekken", zei Katscha,
die haar ongerustheid niet kon onderdrukken.
„Waarom niet dadeljjk alarm gemaakt", ant
woordde Czerna misnoegd. „Wjj kunnen zeiven
onderzoeken wat het geweest is".
Nu klonk plotseling een helder doordringend
fluiten in het bosch en verrast sprongen Anto
netta en Jella van haar zitplaatsen overeind.
„Ziet ge wel, ik heb goed gezienriep Katscha.
Nu knalde een schot dicht bjj haar, en de
kogel vloog boven Antonetla's hoofd in den
stam van den dennenboom.
(Word* vervolgd.)
