Officieel Nieuws- en Advertentieblad voor Overflakkee en Goedereede. EERSTE BLAD. i 3de Jaargang. Woensdag 12 Maart 1913. No. 17 Dit blad verschijnt eiken WGENSDA6. Prijs per kwartaal, franco per post f 0,50. Afzonderlijke nummers0,05. Hoofdredacteur W. DE JONG-, Lid van de Tweede Kamer Staten-Generaal, H-GHVVEMIVGE. Uitgave «Ier Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij te Mlddelliarnis. Prijs der Advertentiënvan 1 6 regels 0,60. Iedere regel meern 0,10 Groote letters naar plaatsruimte. Driemaal plaatsing wordt slechts tweemaal berekend. Alle solide Boekhandelaars en Advertentie-Bureaux nemen Advertentiën aan. Berichten van correspondenten en Advertentiën te adresseeren aan de Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij te Middelharnis. Helder voor oogen! Wanneer binnen enkele maanden tijds de stembus de natie zal oproepen om te beslissen, in welke richting in de eerstvolgende vier jaar's lands zaken zullen worden geleid, dient ieder onzer helder voor oogen te staan van hoe bui tengewoon belang de Junistrijd van 1913 zal zijn. De kamp, zoo zegt de een, zal de groote machtsworsteling zijn tusschen het clericalisme met zijn dwangverze kering en Tariefwet en de concentratie met Staatspensioneering en vrijhandel op het program. We zullen geenszins het buitengewone belang dezer vraag stukken ontkennen, we zijn ook van meening, dat zij in Juni groot gewicht in de schaal zullen leggen. Dat de sociaal democratische arbeiderspartij over deze twee belangrijke kwesties een pracht meeting te Rotterdam belegde, toont, hoezeer de beslissing der Junistembus er ééne zal zijn, mede over deze groote belangen. Doch geen onzer verlieze uit het oog, dat de verkiezingsstrijd ditmaal dubbel belangrijk is, omdat hij zal staan in het teeken der Grondwetsherziening. Geen regeering, die na Juni achter de groene tafel op het Binnenhof zal zitten, zal er aan kunnen ontkomen de her ziening onzer constitutie ter hand te nemen. Geen enkele politieke partij heett meer vrede met de kieswet van Houten, die, door haar vervaardiger „menschelijkerwijs volmaakt" genoemd, juist omdat zij mensehenwerk is, de grootste gebreken bleekte bevatten. Wij hebben slechts te wijzen op de onzede lijke kiezerskweek door spaarbankboek jes en naturalisatie'ê om een woord van dr. Kuyper van toepassing te kunnen maken op de kieswet: zij iseenaansluiting, een wetgevend schandaal. Een overwin ning der concentratie beteekent, dat zij ten spoedigste den eersten eisch van haar program: algemeen kiesrecht voor mannen en wegneming uit de Grondwet van de hinderpalen, die vrouwenkies- FEUILLETON. ANTONETTA CZERNA Geanthoriseerde overdruk van hot, gelijknamig boek, ver schenen hij de Firma D. BOLLE te Rotterdam. 2) .Hoe sterk zijn de reizigers?" vroeg deze. „Behalve de heer en de koetsier nog drie knechts," antwoordde de gevraagde. „Stil, zij komenriep Jella. Paardengetrappel en het rollen van een rijtuig werd hoorbaar, en spoedig verscheen, den hoek omwendende, een zware reiskoets, begeleid door een ruiter, en rolde langzaam naar den hollen weg; twee knechts sprongen van het rijtuig om het een weinig te verlichten, en langzaam ging de stoet onbezorgd en gerust voorwaarts. De reizigers waren ongeveer in het midden van den weg gekomen, toen plotselingeen scherp, doordringend (luiten in het bosch galmdehet werd van verscheidene zijden beantwoord, en dadelijk hierop knalde een schot in den nacht. De koetsier, doodelijk getroffen, stortte met een luiden angstkreet onder de paarden, die steiger den en het rijtuig achteruit schoven. „Roovers! roovers schreeuwden de aange- randen. Zij ijlden naar hel ijtuig terug, om hun wapens te grijpen, maar in hetzelfde oogen blik kwamen van alle zijden de avontuurljjke gestalten der amazonen te voorschijn en wierpen recht in den weg staan, zal hebben te verwezelijken. Een overwinning der coalitie betee kent, dat het kiesrecht geknutsel van den heer Heemskerk benevens de uitsluiting van alle vrouwen in de grondwet zal worden vastgelegd. Het is deze kwestie, die de Junistem bus van meer belang maakt dan die van 1901, 1905 of 1909. Niet genoeg kan daarop de aandacht woiden gevestigd. Meer dan een halve eeuw geleden liet Thorbecke zijn ge vleugeld woord hooren het algemeen kiesrecht ligt in de Staatkundige ont wikkeling onzer eeuw. De vrijzinnigen van alle schakeering hebben de waarheid van zijn profetie thans erkend door den kiesreehteisch vast te leggen als eerste eisch van hun program. Was er langer tijd een smaldeel, dat aan het algemeen kiesrecht remmende voorwaarden wilde verbinden, het pleit voor het inzicht van die vrijliberale voormannen, die inzagen, dat deze eisch moest worden losgelaten. Het algemeen kiesrecht zal de concentratie moeten brengen zonder verzwakkende bepalin gen, als de stembus te haren gunste spreekt. En de coalitie? Wat minister Heems kerk aan de Volksvertegenwoordiging in een wetsontwerp heeft durven aan bieden, getuigd van een cynisme, van een speculatie op het eigenbelang van het clericalisme, als hij zelden of nooit openlijk durfde vertoonen: Zijn wijziging van artikel 80 zal wij zetten het reeds vroeger uiteen het kiesrecht geven aan hoofden van gezinnen en zelfstandige personen in de maatschappij. Hoe ver zal de grens dezer zelfstandigen worden getrokken Het wordt aan een latere wetgever overgelaten Maar intusschen beijvert deze minister zich de grenzen dier zelfstandigheid ten ruimste uit te zetten voor het clericalis me, ze in te perken naar zijn clericaal vermogen voor andersdenkenden. Wat is het anders dan een ongeoorloofde speculatie op het eigenbelang dercleri- cale coalitie, waar de heer Heemskerk de kerkelijk bedeelden hun kiesrecht zich op hun buit. De knechts werden nederge- worpen, de lijfhuzaar, die onderden troep schoot, ontving een kogel in de borst, en Katscha greep zjjn steigerend paard bij den toom. Nu bliksemde een schot uit het rijtuig en wierp een amazone neder. In het volgende oogenblik stond een jonge slanke man met blooten hartsvanger in de hand, in het midden der achteruit wijkende amazonen. „Terug!" donderde hij en zwaaide zijnbloote kling. Het voile maanlicht bestraalde het gezicht van dezen man en maakte zijn buitengewoon fraaie gelaatstrekken zichtbaar. De aanvoerster sloeg een blik op hem en schrikte alsof zij een geest had gezien. „Dalmariep zij. De toegesprokene wendde zijn hoofd naar de spreekster, gaf zich echter den tijd niet haar te aanschouwenhet oogenblik vereischte een snel besluit; een forsche slag wierp Katscha neder; in het volgende oogenblik zat de jonge man op het paard van zjjn vermoorden knecht, en met wilde sprongen snelde het ros door de groep vrouwen heen en in stormenden galop den hollen weg in. De amazonen stonden verrast, maar Antonetta voer als een razende op. „Hij ontkomt!" riep zij met gillende stem. „Schiet 1 schietal mijn goud voor haar, die mij dezen man dood of levend terugbrengt! Het is Dalma Op, hem na, hij moet in mijn handen vallen." En als een troep hongerige wolven, die een laat behouden en het allen, die drie maanden van het jaar door gemeente bestuur of niet- kerkelijke instelling in hun ellende worden gesteund, ontroofd De kerk moet haar invloed op de armen houden, desnoods haar dwang kunnen oefenen. Al wordt zoo'n schipbreukeling levenslang bedeeld, hij blijft naar den betoogtrant des heeren Heemskerk, een maatschappelijk zelfstandige, de broeder en zusterliefde der kerk immers hielp hem Maar deze schijnschoone woorden zul len geen weldenkende blind kunnen doen zijn, voor het schandaal, dat elk andersdenkende, dooi' opvoeding, door overtuiging losgeworden van het kerke lijk verband, tot een tweederangsburger wordt verlaagd, als den nood hem dwingt den steun der overheid of een niet-ker- kelijke instelling in te roepen! Meent Zijne Exellentie, dat bij die niet-kerke- iijke instelling geen broeder- en zuster liefde kan bestaan Pleit het maatschap pelijk werk van zoovele niet-kerkelijke philantropische instellingen niet tegen zijn bekrompen voorstel? De maatschap pelijke schipbreukeling, nog tot het kerkverband behoorende, mag levenslang de hand ophouden tot steun, de wetgever in het kabinet Heemskerk declareert hem maatschappelijk zelfstandig! Een anders denkende mag geen drie maanden steun aanvaarden, of de heer Heemskerk ont neemt hem het eerste burgerrecht! De heer Heemskerk is met deze bar- baarsche regeling niet tevreden. Wat hij aan mogelijke kiesrechtuitbreiding door art. 80 zou kunnen geven, remt hij onmiddellijk door uitbreiding van den invloed der Eerste Kamer! Terwijl de concentratie kiesrechtuitbreiding vraagt zonder verzwakkende bepaling, heeft de clericale coalitie het opgenomen voor dit College en verijdelt bij voorbaat door het verderfelijk recht van regres aan de Eerste Kamer, dat het kiezers korps aan invloed zal winnen Het zijn naast andere wijzigingen (men denke aan art. 192) deze kiesrechtplan nen, die het voor elk vrijzinnige gebie dend noodzakelijk maken tot het uiterste den kamp tegen 't clericalisme te strijden. edel wild vervolgen stormde een gedeelte der bende, de aanvoerster vooraan, den steilen weg op en den vluchtende na, wiens vurig hongaarsch paard hem ver uit deze verderf brengende na bijheid droeg. Schoten vielen op goed geluk af, een woedend geschreeuw klonk, maar de ver volgde was reeds ver, en de hoefslagen van zijn paard werden onhoorbaar in den nacht. „Dalma, Dalma!" riep Antonetta tandenknar send, „gij hier, en toch aan mijn handen ont komen Goed, ik weet nu waar ik u te zoeken heb, en ten tweede male ontkomt ge mij niet; dan zullen wij een vreeseljjke afrekening houden." De aanvoerster liet liet nu aan eenige harer gezellinnen over het spoor van den vluchteling zoo mogelijk verder te volgen, en ijlde vervol gens naar het rijtuig terug, hetwelk de achter geblevenen bereids ijverig plunderden. Haastig onderzocht zij den dood of gekwetst liggenden knecht en beval plotseling dezen op te tillen, in het bosch te dragen en er een vuur te ontsteken. „Waarom nog met dezen man veel omstan digheden te maken vroeg Jella. „Deze ge schiedenis heeft ons gezellinnen gekost. Zie, Leona is dood, Katscha gewond en nog anderen zijn er niet goed afgekomen." „Zwijg en gehoorzaam mijn bevel," gebood Antonetta. „Dezen hond ken ik, en hjj zal zijn lot niet ontgaandraagt hem weg. Maar hangt de anderen aan deze hoornen op!" Aan haar bevel werd gehoorzaamd en de gekwetste weggedragen, terwijl anderen de Dat sta toch elk onzer helder voor oogen! Onvermoeid moet ieder onzer tot Juni naar de hem geschonken krach ten den strijd voeren. Wij weten, dat in het district Zierikzee geen der onzen achter zal blijven. Als ieder zich bewust is van zijn taak, beseft om welke groote belangen het gaat, gaan we met goed vertrouwen Juni tegemoet. De vrije(?) school! De clericalen spreken vaak o, zoo roerend over de vrije keuze der ouders inzake de school voor de kinderen. Tel kens weer wordt het voorgesteld, alsof op de sectescholen de ouders hun kinde ren uit vrije beweging sturen. Er zijn er zoo, niemand zal het ont kennen. Doch even waar het is, dat de gevallen, waarin bedeelingsdwang wordt geoefend om de kinderen van de open bare school te halen, legio zijn. In één der laatste nummers van de Bode worden uit Haarlem weer ergerlijke gevallen van dwang vermeld. Do Dode drukt onderstaande briefjes af: Geachte Mijnheer, Met deze mijn schrijven is, dat ik Uw Geachte Mijnheer En ook de dames en ook de Mijnheer van Jantje, vriendelijk moet bedanken, voor het goede leeren en onderwijs dat mijn kinderen genoote heb ben in dien tijd bij uw op de schoot. Geachte Mijnheer deze rede is hier dat ik al lang verplicht was mijn kinderen op de school te doen van mijn kerk daar ik bij uw dubbeld tevrede was en mijn kinderen goed leerden zoo hield ik mij altijd maar dom en dat het zoo dicht bij huis was, maar geachte Mijnheer om re den dat ik nu al 2 jaar weduwe ben en veel van mijn kerk enz. krijgt dat nu ben ik genoodzaak mij daarin te schikken. Wed. B. v. T. Me Heer, Tot mijn grootsten spijt, moet ik mij 2 meisjes van u school haaien weegens ik afhankelijk ben van de vasensiejus (Vin- centius). Ik ben weer onder dokters be handeling en moet versterkende midde- lichamen der gedooden dicht bij den rand van den hollen weg aan de takken van een eik hingen. De paarden voerde men langs zijpaden weg, en vervolgens begonnen de amazonen met den buit en de stukken van het vernietigde rijtuig beladen hun tocht in het bosch, waar zq bij een rotskloof stilhielden. Spoedig vlamde hier een met het medege brachte hout van het rijtuig gevoed vuur op, bij hetwelk de weder tot bewustzijn gekomen gekwetste werd nedergelegd. Antonetta ging voor hem staan. „Jozef," begon zij, „gij zijt mij bekend. Ge zijt de kamerdienaar van Ernst van Dalma „Ja," antwoordde de gevraagde. „Spreek oprecht, wat ik ook vragen mag," zei de aanvoerster verder, „en wees indachtig dat de minste onwaarheid een smartelijken dood ten gevolge zal hebben." De man rilde. Een blik op de gloeiende, moord zuchtige oogen der hem omgevende vrouwen bewees hoe ernstig het met deze bedreiging gemeend was. „Waarheen wilde je meester reizen zoo begon Antonetta het verhoor. „Naar het kasteel Rechnitz, tot den graaf von Ernaniy," was het antwoord. „Waarom is Dalma niet in Turkije gebleven?" vroeg Antonetta verder. Wordt vtifv.)

Krantenbank Zeeland

“Vooruit!”Officieel Nieuws- en Advertentieblad voor Overflakkee en Goedereede | 1913 | | pagina 1