11
Officieel
Nieuws- en Advertentieblad
voor Overflakkee en Goedereede.
EERSTE BLAD.
Het beursje.
I2de Jaargang.
Woensdag 2 October 1912.
No. 46
Dit blad verschijnt eiken WOENSDAG.
Prijs per kwartaal, franco per post f 0,50.
Afzonderlijke nummers0,05.
Hoofdredacteur W. DE JONG,
Lid vau de Tweede Kanier Stateu-Generaal,
VGBWGNKIAGË.
Uitgave der
Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij
te Middelharnis.
Prijs der Advertentiën: van 1—6 regels f 0,60.
Iedere regel meer0,10
Groote letters naar plaatsruimte.
Driemaal plaatsing wordt slechts tweemaal berekend.
Alle solide Boekhandelaars en Advertentie-Bureaux
nemen Advertentiën aan.
Berichten van cerrsspendenteri en Advertentiën te adresseeren aan de Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij te Middelharnis.
Kiezersstatistiek.
Dezer dagen is van wege het Centraal
Bureau voor de Statistiek de kiezers
statistiek over 1912 verschenen.
De tabellen in dit werkje vermeld,
leveren uitnemend materiaal op ten be-
tooge van de noodzakelijkheid van het
algemeen kiesrecht en om duidelijk te
maken, dat de practijk leert, hoe het
bestaande kiesrecht een mammonistisch
karakter draagt.
Op 1 Jan. '1912 bedroeg het aantal
mannen van 25 jaar of ouder 1392112.
Daarvan waren er 891279 kiezers voor
I de Tweede Kamer, of 64,02 Dat wil
zeggen, dat van elke honderd mannen
van 25 jaar of ouder, er 36 van het
kiesrecht verstoken zijn. Als webeden-
ken, dat alle vrouwen bovendien het
kiesrecht missen, zien we, dat ons kies
stelsel er op neer komt, dat slechts het
zevende deel, der geheele bevolking over
de samenstelling dervolksveitegenwoor-
diging beslist.
Het grootst aantal kiezers vindt men
in gemeenten met 5000 inwoners en
minder. Dit is verklaarbaar. De wet-van
Houten stelt immers op het platteland
lager eischen wat huurwaarde, loon en
belasting aangaat om kiezer te worden
dan in de groote steden.
aantal kiezers en
procent der mannen.
gemeenten
met 5.000 inw. en minder 67,2
met 5.001 15.000 66,12
met 15.001 20.000 64,23
met 20.001 —100.000 59,95
met 100.000 en meer 60,20
Voor de Provinciale staten is het per
centage in alle rubrieken iets minder,
voor de gemeenteraden, is het voor de eer
ste vier groepen ongeveer 6% en voor
de laatste 2% lager.
Hoe weinig uitwerking in de practijk
de bepaling heeft, dat men het kiesrecht
als examenkiezer kan verwerven, blijkiuit
tabel IV en V. Het totale aantal examen
kiezers bedroeg op 1 Jan 1912 slechts
FEUILZ.JETON.
TOONEELSPEL IN EEN BEDRIJF
NAAR
A. DB MUSSET, door B.
9.)
Mevrouw de Léry
't*Is ondertuaschen de zuivere waarheid.
Chavigny.
Als ik het geloofde, zoudfc u me wel slecht over
de mannen doen denken.
Mevrouw de Léry
Ik zou het u heel gemakkelijk doen gelooven.
Ik beu zoo trotach dat ik geen meester duld.
Chavigny.
En geen dienaar ook.
Mevrouw de Léry.
Bah! dienaars of meesters, u zijt allen tyrannen.
Chavigny (opstaande.)
't Is maar al te waar, ik geef u toe dat ik dien
aangaande het gedrag der mannen altijd heb verfoeid.
Ik weet niet van waar bij hen die manier komt
zich te doen ontzien, die slechts dient om ze gehaat
te maken.
Mevrouw de Léry.
Is dat oprecht uw meening
Chavigny.
Heel oprecht; ik begrijp niet hoe iemand zich kan
verbeelden, dat hij omdat hij van avond aangenaam
geworden is, het recht heeft er morgen misbruik
4109, dat is 0,46 °/0 van allle kiezers.
Het aantal spaarbankkiezers is iets hoo-
ger nl. 0,88% van 't geheel. Bij de laat
ste rubriek is steeds de groote stijging
opmerkelijk in een verkiezingsjaar. Zoo
steeg het percentage van 1904 op 1905
van 0,57 tot 0,96, van 1908 op 1909 van
0,96 op 1,02. Van af 1909 gaat het naar
omlaag, 0,95; 0,88; 0,88.
Het volgend jaar zullen we weer een
aanmerkelijke stijging zien, dank zij het
groote aantal „zoogenaamde" spaarbank-
Kiezers, die de Roomsch-katholieken in
verkiezingsjaren gewoon zijn te kweeken.
Alleen reeds door deze immoreele ver-
kiezingskweek is het bekende kiesstelsel
veroordeeld.
Het aantal kiezers door eigen aangifte
vertoont ook een betrekkelijk laag cijfer
nl. 5.36
De overgroote meerderheid der kiezers
zijn belastingkiezers nl. 821824 van de
891279, dat is 92,21 van het totaal. Ons
huidig kiesstelsel blijkt in de practijk
niets anders te zijn dan een belasting
kiesstelsel.
Voegen we bij de belastingkiezers de
huur-, loon-, pensioen-, en spaarkiezers,
dan duidt het percentage van 99,54%
wel zeer afdoende het mammonistisch
karakter van ons kiesstelsel aan
Het drankgebruik in Limburg.
Met vreugde moet zeker begroet wor
den, dat in het Zuiden des lands door
de Katholieken .de 'strijd tegen het al
coholisme, dat daar in den vorm van
bieralcoholisme zoo groote afmetingen
heeft aangenomen, wordt aangebonden.
Op het congres, dat voor eenige weken
in Roermond werd gehouden, werd in
verschillende redevoeringen met schrik
wekkende cijfers aangetoond, hoe in Bra
bant en Limburg het drankgebruik veel
grooter is dan in het overige deel des
lands. Een adres, dat thans door het
Limburgsche Kruisverbond en den Lim
burgsehen Mariabond aan de Tweede
Kamer is gezonden, schetst den treuri-
gen toestand in Brabant en Limburg
door enkele alleszeggende cijfers.
Terwijl het aantal verloven voor alco-
van te maken.
Mevrouw de Léry.
Dat is toch het eerste hoofdstuk van de wereld
geschiedenis.
Chavigny.
Ja, en als de mannen daarin gezond verstand
toonden, zouden de vrouwen niet zoo voorzichtig zijn.
Mevrouw de Léry.
't Is mogelijkde liefdesbetrekkingen van thans
zijn huwelijken en wanneer er sprake van trouwen
is. is het de moeite waard er over te denken.
Chavigny.
U heeft duizend maal gelijken vertel me eens
waarom is het aldus, waarom zooveel komedie en
zoo weinig oprechtheid Een lieve vrouw, als ze wil
zou die niet altijd een degelijk man weten te onder
kennen er zijn niets dan gekken in de wereld.
Mevrouw de Léry.
Dat is een quaestie in zulk een geval.
Chavigny.
Maar ik onderstel, bij geval, er is een man, die
in dat opzicht niet van de meening der gekken is
en ik onderstel, dat zich een gelegenheid voordoet,
waarbij men oprecht kan zijn zonder gevaren, zonder
bijgedachte, zonder vrees voor onbescheidenheden.
(hij neemt haar hand)
Ik onderstel dat iemand tot een vrouw zegt: Wij
zijn alleen, u is jong en mooi, en ik schat uw geest
en uw hart zoo hoog als ze verdienen geschat te
worden. Duizend hinderpalen scheiden ons, duizen
derlei verdrietelijkheden wachten ons als wij trach
ten elkaar morgen terug te zien. Uw fierheid duldt
geen juk en uw voorzichtigheid wil geen bandu
heeft noch het een noch het ander te duchten. Van
u wordt geen betuiging, geen verbintenis noch op
offering gevraagd, niets dan een glimlach van uw
rozen lippen en een blik uit uw mooie oogen. Lach
terwijl die deur gesloten isuw vrijheid is aan den
holhoudende dranken in Gelderland 1717
bedraagt, stijgt het in het ongeveer even
groote Noord-Brabant tot 4144. De kroon
echter spant Limburg. In Utrecht en
Groningen, twee provinciën van de groot
te van Limburg, zijn 479 en 569 ver
loven. In Limburg echter zijn er 5480.
Terwijl in Noord-Holland 1 bierhuisvoor-
komt op 400 inwoners, heett Brabant er
een op 150 ingezetenen en Limburg
zelfs 1 op elke 60
Dat deze cijfers juist voorkomen in
de sinds eeuwen overwegend Katholieke
provinciën, zal de clericale partij hope
lijk ietwat voorzichtiger maken in haar
aanmatigend oordeel over veel gesmade
„paganisten". De Limburgsche Vereeni-
gingen verzoeken de regeering, dat af
doende maatregelen tot beperking van
het biergebruik genomen zullen worden.
Waar het drankkapitaal, zooals op het
Roermondsche congres werd medege
deeld, zulk een enormen invloed heeft
in gemeenteraden en tallooze corpora-
tie's, is het dubbel wenscbelijk, dat de
drankbestrijders krachtiger, steun van
de regeering verkrijgen, dat zal er toe
medewerken om het donkere Zuiden,
eerlang dien leelijken naam te doen
verliezen.
't Kan niet op.
Onze rijksfinanciën staan er gunstig
voor, dat zal niemand kunnen ontken
nen. Feitelijk hebben de laatste öjaren
een saldo van 21 millioen opgeleverd
Het Kabinet-Heemskerk heeft de kunst
verstaan dat geheele buitengewoon groote
saldo aan uitgaven voor den gewonen
dienst te doen verdwijnen. Het schijnt
in ons land precies te gaan als in Indié.
Ook daar staan de financiën er buiten
gewoon gunstig voor. Er is een zeer
groot overschot op den gewonen dienst.
En wat blijkt uit de heele Indische be
grooting? Dit niet tegen te spreken feit,
dat de ambtenaren, die invloed op de
samenstelling der begrooting in Indië
uitoefenen, blijkbaar meenen
't Gaat in Indie goed, laat ons zorgen
ruim ons deel te krijgen. De Indische
begrooting wemelt van tractementsver-
drempelu zult haar terug vinden bij het verlaten
dezer kamerwat u wordt aangeboden is niet het
genot zonder liefde 't is liefde zonder smart of
bitterheid; 'tis de opwelling nu wij er van spreken,
niet de blinde opwelling der zinnen, maar die van
het hart, die op een oogenblik ontstaat en waaraan
de herinnering blijvend is.
Mevrouw de Léry.
U spreekt me van komedie maar het komt me
voor, dat u bij gelegenheid ze aller gevaarlijkst zoudt
spelen. Ik heb neiging aan een opwelling toe te
geven, alvorens op uw lange rede te antwoorden.
Het lijkt me wel het juiste oogenblik omdat u Aoo'n
geval verdedigt. Heeft n daar een spel kaarten
Chavigny.
Ja, op die tafel; wat wilt u er mee doen?
Mevrouw de Léry
Geef ze mij, ik heb een opwelling en u is verplicht
te gehoorzamen als u niet u zelf wilt tegenspreken,
(ze neemt een kaart uit het spel)
Komaan meneer, spreek op, rood of zwart.
Chavigny.
Wilt u me zeggen wat de inzet is.
Mevrouw de Léry.
De inzet, dat zult u straks hooreu.
Chavigny.
Goed. Ik zeg rood.
Mevrouw de Léry
't Is schoppenboer; u heeft verloren. Geef mij debeurs.
Chavigny.
Met alle plezier, maar ik houd de roode, en ofschoon
haar kleur me beeft doen verliezen, zal ik het ze
nooit verwijten want ik weet evengoed als u welke
hand zij gemaakt heeft.
Mevrouw de Léry.
Is ze klein of groot, die hand
Chavigny.
Ze is bekoorlijk en zacht als satijn.
hoogingen, soms bij honderd gulden per
maand te gelijk. Dat is anders dan een
duurtetoeslag van een heele tien gulden,
zooals de Eerste Kamer die verleden jaar
verwierp.
Over de huishouding aan onze departe
menten wordt sinds jaren geklaagd. Erzijn
veel te veel ambtenaren en het gevolg is,
dat er buitengewoon geluierd wordt. Be
kend is bijv, de historie van een referen
daris, die geregeld tegen drie uur 's
middags op zijn departement een kijkje
kwam nemen! Ten slotte is een staats
commissie ingesteld tot onderzoek naai
den toestand aan de departementen. En
wat is thans het resultaat? Wordt door
den minister partij getrokken van de
wenken in haar rapport? Wordt naar
bezuiniging getreefd? Jawel, op ongeveer
alle begrootingen worden hoogere salaris
sen (het meest voor hooge ambtenaren
met hooge salarissen) uitgetrokken en
van bezuiniging is geen spoor te vinden,
't Kan blijkbaar niet op. Wil de regeering
soms als in België de ambtenaren gunstig
stemmen met net oog op 1913?
Wij gunnen ieder het zijne en zoo kun
nen wij er inkomen, dat, waar de levens
omstandigheden tot meer uitgaven no
pen, de positie der gezanten verbeterd
wordt.
Maar wat te denken van deze) bedra
gen:
gezanten in: salaris: voorgesteld:
Amerika f 20.000 f 31.000
Duitschland 30.500 37.000
België 20.000 25.000
Turkije 16.000 19.000
Frankrijk 28.000 37.000
Engeland 32 000 38.500
Italië 16.000 21.000
Japan 12.000 25.000
Portugal 8.000 15.000
Rusland 30.000 35.000
Zwitserland 8.000 13.000
Maakt tezamen een dikke f80.000 voor
11 personen.
En nu staat één ding voor ons vast.
Zoolang op grond van den toestand der
financiën aan honderden nuttige min
dere ambtenaren in 's lands dienst een
broodnoodige salarisverbetering wordt
onthouden, zoolang bijv. aan duizenden
Mevrouw de Léry.
Staat, u die toe een kleine daad uit Jalouzie te doen
(ze werpt de blauwe beurs in het vuur.)
Chavigny.
Ernestine, ik aanbid je
Mevrouw de Léry (kijkt naar de brandende
beurs. Nadert Chavigny en zegt met gevoel)
U heeft dus mevrouw de Blainville niet meer lief
Chavigny.
Maar bij God 1 ik heb haar nooit liefgehad.
Mevrouw de Lery.
Ik ook volstrekt niet, meneer de Chavigny,
Chavigny.
Maar wie heeft u kunnen wijsmaken, dat ik aan
die vrouw dacht! 't Is aan haar dat ik een oogenblik
van geluk zou vragen zij is 't niet die het me geven
zou
Mevrouw de Léry.
En ik ook niet., meneer de Chavigny. U heeft me
een kleine opoffering gedaan, dat is heel vriendelijk
van u; maar ik wil u niet misleiden de roode beurs
is niet mijn werk.
Chavigny.
Is 't mogelijk Wie heeft ze dan gemaakt
Mevrouw de Léry.
Een hand veel mooier dan de mijne. Wees zoo
vriendelijk een minuut na te denken en mij dat. raad
sel op mijn beurt op te lossen. U heeft me in duidelijke
taal een heele (lieve verklaring gedaan U is voor
me op de knieën gevallen en hier is zelfs geen
kleed ik heb u om de blauwe beurs gevraagd, en
u heeft me die laten verbranden. Wie ben ik, zeg 't
me om dit alles te verdienen
Vindt u me zoo buitengewoon Ik ben niet leelyk,
't is waarik ben jong, heb bepaald kleine voetjes
Maar eigenlijk komt dat niet zoo zeldzaam voor.
Wanneer we elkaar hebben getoond dat ik eene
coquette ben [en u een lichtmis zijt, alleen omdat
