Dankbetuiging.
Ingezqnden Stukken.
Landbouw.
Burgerlijke Stand.
Marktberichten.
Verkoopingen.
6
Daar laaide ineens de oude belangenstrijd
tusschen Dijk en dorp weer op en het voor
stel werd afgestemd. Het zou den dorps
raadsleden, die met hun zessen de Dijkleden
kunnen overstemmen, gemakkelijk gevallen
zijn, om nu hun voorstel een nieuw raad
huis met secretarie in het dorp te doen
plaatsen, aan te doen nemen, maar daarvoor
zijn ze wellicht nog door de hooge kosten
teruggedeinsd.
Nu is er een bemiddelingscommissie be
noemd, bestaande uit twee leden van den
Dijk, en twee van het dorp, en die zullen a.s.
Dinsdag met een voorstel in den raad komen.
(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie)
Wreede menschen.
Haandagavond 13 Mei was ik ooggetuige
van een wreede verdelging, n. m. van jonge
vogels.
Op 't dak van een huis aan den Voorstraat
hadden vogels hun nest gebouwd, en er
reeds jongen in. De bewoner wilde dat niet
en liet ze verwijderen. Had hij dat niet
beter kunnen doen, toen de nesten nog in
aanbouw waren, om zoodoende de vogels
te verdrijven? Maar neen hij zelf en meer
menschen hadden er pret in als de jongen,
die dat werk verrichtte een hand vol jong6
vogels tegen den straat gooide. Deze laffe
daad bewijst hoe vriendschappelijk vele
menschen de vogels gezind zijn.
Een opmerker.
Breede velgen.
Te beklagen in deze dagen is ons Staten
lid Warnaar die als lid der commissie in
deze zaak heel wat te hooren krijgt over de
voorgenomen Provinciale Verordening op de
velgbreedte der boeren-voertuigen. Laat het
hem een troost zyn dat niet allen meedoen
aan een gejammer dat somwijlen overslaat
tot anarchistische klanken.
Wanneer wij ons afvragenwat is het
doel dier voorgenomen Verordening, dan is
er maar één antwoord nl. hoog noodige be
scherming der wegen le klasse, van welke
bescherming natuurlijk verder alle andere
wegen zullen profiteeren. Een uitnemend
goed doel dus dat groot voordeel zal brengen
in de eerste plaats onmiddelijk aan de land
bezitters in ons eiland, op wie met de ge
meenten de verplichting rust de verharde
hoofdwegen te onderhouden in de 2e plaats
nog weer aan die landbezitters die geheel
voor hunne rekening de verharde en niet
verharde hebben te onderhoudenen in de
3e plaats in mindere mate aan de pachters
van landerijen, dat zijn zij die in de laatste
jaren den grootsten drang uitoefenden om
de polder-aardenwegen te doen verharden
door de landeigenaren.
Immers voor de pachters zal bij het
weer tijdens den bietenoogst, dat vervoer op
alle gronden bij breede velgen mogelijk, ten
minste beter mogelijk zijn dan met smalle
velgbreedte bjj dezelfde gewichtslading.
De praktijk in N. Brabant bewijst dat.
De eenige wegtoestand die bij smalle velgen
minder trekkracht vereischt dan bij breede
velgen, is naar mijn meening te consta-
teeren b(j zéér zéér rulle zandwegen.
In alle andere gevallen en vooral by nat
weer zal de breede velg het winnen.
Van waar dan die tegenstand der boeren
Wellicht de geldkwestie voor de eerste kos
ten? Waarschijnlijk wel maar daarop mag
eene goede zaak, die dan toch ruim rentege-
vend is, niet stranden.
Of ik dan dweep met het ontwerp zooals
het door H. Ged. Staten is ontworpen In
geenen deele't is waar niet gaarne zou
ik mijne handteekening plaatsen onder
adressen tegen die verordening, in sommige
waarvan al zonderling met fijten en toestan
den worde omgesprongen en zelfs de bieten
cultuur ten doode wordt op geschreven, in
dien deze verordening haar beslag krygt I
Bij ondervinding weet ik hoe moeilijk het
is, eene verordening te maken die in alles
haar doel, dat beöogd wordt, bereikt bij de
uitvoering, zonder veel belemmering te bren
gen. En dan eene verordening die over eene
geheele Provincie gaat werken! Maar juist
daarom waarom niet in eens af (voor ons
eiland) voorgeschreven eene uniforme velg
breedte van 10 c.M. voor alle boeren vracht
wagens met onbepaald laadvermogen.
Verder volkomen velgbreedte vrijheid voor
wielsleden vier- of driewielkarren gewone
sleden (die toch verdwijnen) enz. En dit
alles met eene flinke jarenlange tijdsruimte
als overgangsmaatregel. Me dunkt op deze
manier zou veel tegenstand gebroken wor
den en onze wegen waren in de toekomst
geredt. 0. A. Vogel,
Goedereede, 13 Mei 1912 Landbouwer.
DE SUIKERBIETEN BOUW
of hoe krijgt den landbouwer zijne
bieten het best betaald.
Gesteund op mijn 16 jarige werkkring in
duitsche coöperatieve suikerfabrieken is bet
misschien van voordeel dat ik aan mijn
landgenooten, de nederlandsche bietenbou
wers eenige regels schrijf, met het doel hun
aan te sporen, toch coöperatieve suikerfa
brieken te bouwen. Zeer dikwijls komt b(j
mij de vraag op, waarom men in Nederland
nog zoo ver terug is, dat alleen de financiers
in de gelegenheid waren, suikerfabrieken te
bouwen, terwijl den landbouwers-aan deze
speculative fabrieken steeds minder voor
zijne produkten kreeg, als zyne collega's in
het buitenland en 't is me eveneens een
raadsel waarom daarin tot heden geene
noemenswaardige veranderingen voorge
komen zijn. En nu vraag ik, waar blijft
de winst, die toch eindelijk de boeren
toekomt. Zeer zeker niet in hun zak, welke
de produkten aanbouwen, doch in die der
fabriekseigenaars. En waarom? omdat de
boeren nog niet genoeg opgeheldeld zyn, en
niet weten dat de winst der suikerfabrieken
grooter en veel grooter is, als algemeen aan
genomen wordt. Een bewijs dat daarvoor
is, dat hier in Duischland 't niet tot de
zeldzaamheden behoort dat 30 tot 35 pCt.
dividenten uitgekeerd worden en zulks in
Holland niet minder zijn kan. Of nu deze
winst als bietengeld direkt of als nabetaling
of dividenten gegeven wordt, doet niets ter
zake, de hoofdzaak is, dat de boer het in
zijn zak krijgt. Ik voor mij geloof ook, dat de
boeren reeds lang niet met ernst daaroverna-
gedacht hadden, meer cooperative fabrieken
te bouwen, wanneer zoo als gezegd ze meer
opgehelderd werden, hoe ze het moeten be
ginnen, worden zij door de tegenpartij, door
alle mogelijke kunststukken in het donker
gevoerd. Toch de moed,en volharding, en om
door te tasten mag bij vele boeren ook wel
een euvel zijn, wat te verwonderen is,
wanneer men bedenkt, dat de anders zoo
wakkere Hollanders toch niet zoo gemakke
lijk van een eenmaal genomen idee, door
zoete woordjes etc. niet terug te brengen
zijn.
Neen landbouwers, dat mag ook nu nog
niet zijn, niet zoo schuw en met zoo weinig
vertrouwen in de toekomst gekeken. Be
schouwt gerust eigene suikerfabrieken en
U zult zien, dat de resultaten gunstig zyn
en zullen die zeer zeker niet uitblijven en
een aansporing zal zijn om de suikerbieten-
bouw met nog meer intreste te doen stijgen 1
De kosten, die speculatieve fabrieken heb
ben, om zich met peéen van wijd en zijd, ja
zelfs uit 't buitenland te voorzien blijven U
gespaard en daarom kunt U met deze zaak
konkureeren. Wanneer het konservatis-
me meer met klaren blik overwogen werd,
dan kon 't groote bezwaar reeds lang verdwe
nen zijn, doch nu denken velen, „ach waar
om den kop breken met dingen die ik niet
ken, waarom het onzekere voor het zeker
te nemen, is 't ook dat ik minder dan de
anderen krijg.* En dan, zooveel geld kan ik
niet op 't spel zetten, buiten dien heb ik
dikwijls een centje noodig en daar bieden
mij de suikerfabrikanten zoo hulpvaardig
de band en geven ons gaarne voorschotten.
Ja, ik zeg wanneer met dezen konservatieve
sleur niet gebroken wordt, dan is het zeer
moeilijk voor uw collega's, die alles opbieden
om U aan een co.öperatieve fabriek te helpen,
hun doel te bereiken. Doch dezeideSn,zyn
verkeerd, grond verkeerd,de hoofdzaak voor
't bouwen eener suikerfabriek zyn de peen,
daaraan is nu eenmaal niets te veranderen,
dus veel bietenbouwenden aandeelhouders,
hoe meer, hoe beter en des te voordeeliger
voor de onderneming.
Want hoe grooter de hoeveelheid bieten
zyn, die de fabriek verwerken moet, des te
kleiner zijn da onkosten en des te grooter
de winst. Het is niet noodig, dat in de eer3te
campagne reeds 40—50 millioen bieten ver
werkt worden, zooals de algemeene ge
dachten zijn. Ik wees met alle energie van
de hand, zulks is niet noodig. Als bewjjs
diene dat hierinDuitschland vele fabrieken
zyn, die Diet meer als gemiddeld 25-30
millioen K.G. verwerken en de aandeel
houders toch voor hunne bieten gemiddeld
M 1,20 per A. is f 14,60 per 1000 K.G. kregen.
Men behoeft slechts Brunswijk, Maagdeburg
en de prov, Saksen te noemen, waar deze
fabrieken als paddestoelen uit den grond te
voorschijn komen, en dit kan zieD, wanneer
men een spoorreisje door deze streken
maakt. Hier heeft bijna ieder dorp of meer
dorpen te samen hunne eigenen coöperatieve
suikerfabrieken en geloof mij dat de wel
stand der boeren hier zeer, zeer goed is.
De hoofdzaak is dus, zooveel mogelijk
zich vereenigen en de fabriek met bieten
voorzien. Het tweede punt is de geld akker,
het benoodigde kapitaal, en dat is toch waar
lijk niet zoo slim. Wanneer iedere aandeel
houder per H.A.f1400,fl600,— betaalt
is er geen gevaar in 'tland, en om geld te
krijgen is ook niet zeer moeilijk daar de
meeste boeren toch lid z(jn van eenen boeren-
bank, en deze zegenrijke ondernemingen
helpen, voor weinig rente. En het is niet te
vergeten, dat eene fabriek wordt niet tegen
„contant" gebouwd. Nu over dit punt wil ik
een andermaal uitvoeriger schrijven. Ten
slotte wil ik nog even de twee coöperatieve
suikerfabrieken in Holland als een bewijs
der rentabiliteit aanhalen.
De fabriek te Sas v. Gent, die door de
stalen volharding der Zeeuwsche boeren
met de Heeren Colles d'Escury, Vogelvanger
en anderen aan 't hoofd, in 1900 de eerste
coöperatieve suikerfabriek in Nederland ge
bouwd, werd, geeft toch een prachtig bewijs,
dat zulk een fabriek niet voor de flnanz
fabrieken terug behoeft te staan. Aange
vangen met eene dagelijkscbe verwerking
van 400.000 K.G. zal ze in 1912—13de hoe
veelheid van 1 millioen K.G. per dag berei
ken. De fabriek in Dinteloord, direkt naast
hun konkurent, de zusterfabriek Stampers
gat, en in dit jaar eerst de derde Kampagne
begint, verhoogd het te verwerken hoe
veelheid bieten van 1 op 1 '/i millioen K.G.
per dag. Nu, wat zeggen deze getallen?en
vraagt uwe collega's in Zeeland en Dintel
oord eens, wat zy voor hunne peëen krijgen 1
f 16,— tot f 18,- per 1000 K.G. Vereenigt
U dus landbouwers sluit IJ tesamen, daar
door is alles te bereiken. Laat U niet van
de suikerfinanciers bepraten, hoor niet naar
de zoete woordjes dezer heerenZij helpen
U niet!!
Ik hoop, dat dit artikel op goede grond
vallen mag en rype vruchten dragen moge.
Ik weet door de lange reeks van jaren die
ik in Duitschland aan coöperatieve fabrieken
werkzaam ben, wat te verdienen is, daarom
ben ik overtuigd, dat de moeite en arbeid,
die zich de heeren oprichters geven om ook
in de Haarlemmermeer een coöperatieve
fabriek te bouwen bij het tot stand komen
dezer onderneming met dank en erkentelijk
heid beloond mag worden.
C. A. L.
De Landbouw Onderlinge.
Blijkens door de directie gepubliceerde
mededeeling bedroeg 't by de Centrale Land
bouw Onderlinge verzekerde arbeidsloon
op 1 Januari 1912 ruim 12 millioen gulden.
Dit kapitaal vermeerderde in de eerste 3
maanden van dit jaar:
Provincie Aantal nieuwe loon per
leden jaar
Groningen 28 f 42900.—
Friesland 65 66500.—
Drenthe 52 46700.—
Overjjsel 23 18400.—
Gelderland 51 40800.—
Utrecht 20 17700.-
Noord-Holland 113 114000.—
Zuid-Holland 95 123300.—
Zeeland 94 152500,-
Noord-Brabant8 16200. -
Totaal 539 leden en 639000.
(loon.
't Bijzonder hooge cyfer voor de Provincie
Zeeland vindt hierin zyn oorzaak dat te
Dreischor een plaatselijke kas ontbonden is
waarvan al de leden bij de L. O. aansloten.
Van de 95 nieuwe leden in Z.-Holland
komen er 7 uit Overflakkee.
Melissant 13 Mei 1912,
A. W.Keijzer
Secretaris.
MIDDELHARNIS.
Geboren: Jacoba d. v. Klaas Vroegindeweij en
Cornelia van der Velde/ Geertje d. v. Matthijs
Onderdelinden en Maatje Wielaard.
OverledenJacob Mijs 80 j., echtgenoot van Agatha
Wilhelmina Heerma van Voss.
OOLTGENSPLAAT.
Geboren: Kommer z. v. Klaas Troost en Fijgje van
den Berg; Leendert z. v. JacobOsseweijer enNeeltje
van der Veer; Anthonij, z. v. Dirk Kameraad en
Lena HuijerArie, z. v. Dirk Breeman en Dina
Wilhelmina Lolkus.
Gehuwd: Cornelis Goemaat j.m. 28 j. en Maria
Aaltje van Oostende, J.d 22 j.Pieter van Niewaal,
j.m 30 j. en Lena Nattekaas j.d 22 j.Pieter Cornelis
van Drimmelen (van Klundert), j.m 27 j. en Elizabeth
Adriana Braber, j.d. 21 j. Cornelis Makkenze, j.m.
22 j. en Cornelia Dingena Breeman,j.d. 22 j Cornelis
Troost [van Oud Beyerland] j.m 33 j. en Cathalina
Remis, j.d 21 j.
DEN BOMMEL.
Ondertrouwd: J. Hoogerwerf jm. 21 j. en J. Wesdijk
j.d 23 j.L. A. Wolfert j.m 21 j. en Ca. Hokke j.d
20 j.; Th. A. Maat jm. 27 j. en A. L. Bisschop j.d
27 j.
GetrouwdW. A. Lokker j.m 27 j. en K. Mijsj d 27 j.
Overleden: Johannis Stoop j.ml maand, z. v. A.
Stoop en M. Kerp.
STAD AAN 'T HARING VLIET.
Ondertrouwd: Christoffel Maliepaard, j.m. 23j.en
Leentje van Rossum, j.d. 20 j.
GetrouwdAnthonie de Heer, j.m. 29 j. wonende
te Nieuwstad in Limburg en Maria Trommel, j.d. 20 j.
Jacobus Laurens Ghysels, j.m 26 j. en Neeltje Keijzer,
j.d. 22 j.
Overleden: Jan, oud 2 maanden, z. van Jan Malie
paard en van Neeltje de Wachter.
Beursnoteering van Sommelsdyk.
SOMMELSDIJK, 15 Mei 1912.
Essex Tarwe f 10,75 tot f 11,50 per 100 Kilo.
Wilhelmina f 10,tot f 10,25.
Haver f 10,50 tot f 10,75.
Schokker erwten f tot f per H.L.
Kroonerwten f tot
Eigenheimers f 1,76 tot f 2,per H.L.
Bravo's f 2,70 tot f 2,80 per H.L.
Poters f 0,70 tot f 0,90.
Ajuin f 0,per 60 K.G.
Koepeenzaad f 0,per 'fa kilo.
Ajuin zaad f 0,per lfa kilo.
Rijnsburger f 0,—
Jaapjespeenzaad f 0,per '/i Kilo.
Cichorei f 16,per 1000 K.G.
Er was op de beurs tamelijk vraag naar tarwe
en aardappelen, doch met weinig handel.
ROTTERDAM, 14 Mei. Op de veemarkt waren
aangevoerd: 46 paarden, veulen, ezel, 1603
magere en 648 vette runderen, 199 vette, 787 nuch
tere en graskalveren, schapen of lammeren,
varkens, 303 biggen, 5 bokken of geiten.
Koeien en ossen 35 tot 46 k 47 c., stieren 32 tot 36
c., vette kalveren 45 tot57Ys& 60 c., exportkalveren
tot c., schapen tot c., (lammeren f
tot a per stuk), varkens tot ac.
en lichte varkens voor export a c., voor Frank
rijk van tot c per half kilo.
Melkkoeien f 135 k f 280, kalfkoeien f 140 f300,
stieren f 110 k f 340, pinken f 65 A f 120, graskal
veren f k f vaarzen f 110 k f 190, alles mager
vee; biggen t 12,k f 17,—, slachtpaarden f 80,
k f170, werkpaarden f 100 k f 260, hitten f 60,
k f 140.
Nuchtere kalveren: fok- f 18,k f 28,slacht-
10,— k f 16,—.
Biggen f 1,80 k f 2,— per week.
Er was heden flinke aanvoer van vette' runderen,
waaronder een belangrijk aantal van puike qualiteit.
Vermoedelijk tengevolge daarvan was men tot koopen
zeer kalm gestemd, maar vooral door de hooge
prijzen; handel bepaald langzaam. Toch wordt alles
met stellig verkocht tot vaste pfijzen. Enkele zeer
puike boven noteering.
Stieren flink aangevoerd, handel stroef.
Vette kalveren duur, omzet slepend voor alle
qualiteiten.
Melk en kalfkoeien met goeden aanvoer. Melk
koeien gezocht voor het binnenland, kalfkoeien even
eens, maar de beste werden voor België tegen hooge
prijzen opgekocht.
Jong vee behoorlijk gevraagd, doch meetal vaarzen.
Enkele magere ossen waren spoedig verkocht.
Nuchtere kalveren duur; handel zeer vlug; er
werd voor België flink gekocht.
Paarden met vrij goeden handel.
De omzet in biggen waB geringer, minder vlottend
dan vorige week.
Op de botermarkt werden heden aangevoerd 109/8,
en 18/16 vn. en 192 stukken van Va kilo. Prijzen:
le kwal. f 54, 2e kwal. f 50, 3e kwal. f 46 per 40 kg.
stukken van 'fa kg. 70 a 75 c.
ROTTERDAM 13 Mei.
Tarwe tamelyk ruirn aangeboden. Essex en Rood
kaf onveranderd verkocht terwijl Wilhelmina lager
moest worden afgegeven om te kunnen opruimen.
Essex bleef echter nog al wat onverkocht wegens te
hooge limite.
Essex per 100 KG. van f 11,25 tot f 11,50.
Roodkaf van f 11,tot f 11,25.
Wilhelmina van f 10,70 tot f 11,
Haver ruim aangeboden verkocht van flO.— tot
f 10,50,
OUDE TONGE, 10 Mei 1912.
Tarwe f io,25 k f 10,50 per 100 kilo.
Haver n io,26 10 40
Erwten n io,_ 11,25 per mud
Bruine boonen 15,50 15,85
Eig. aard. 2,— 2,10 per 70 kilo.
Bravo's 2,60 2,75
Bonte aard. 2,25 2,40
Eig. Poters 0,76 0,80 l
Bravo poters 0,0,—
Kriel 0,60 0,—
Koepeeën 0.0,M
Ajuin 0,— 0,—
Amsterdam, 9 Mei 1912.
Ingezonden door Jac. Knoop, Commissio
nair in aardappelen, Amsterdam.
Zeeuwsche Bonten f 3,80 a f 3,50
Zeeuwsche Blauwen 3,40 3,50
Spuische Eigenheimers 2,40 2,50
Flakkeesche Eigenh. 2,40 2,50
Brielsche Eigenh. 0,— 0,—
Drentsche Eigenh. 0,— 0,—
Geldersche Blauwen O - 0,-
Friesche Borgers 1,80 2,—
Friesche Blauwen 2,90 3,10
Eigenheimer Poolers 1,20 1,30
Blauwe Pooters 0,- 0,-
Bont* Pooters 0,— 0,—
Andyker Blauwen 0,— 0,—
Beverwijker zand 0,— 0,—
Bravo's 2,70 3,-
Oude Maltaper 100 Ko. 9,— 10,—
Nieuwe Malta p. 100 Ko. 12,13,50
Op Vrydag 17 Mei 1912, 's avonds half 8
uur, te Melissant ter herberge van A. Both
veiling en afslag, in eene zitting, van
a. EEN HUIS MET TUIN, BOOMGAARD,
ERF en GROND (eeuwigdurende erfpacht),
te Melissant, aan den Molendijk, kad. Sectie
A. nos. 599, 600 en 601, tez. groot 6 Aren
70 centiaren ten verzoeke van den Heer
Adrs. Keizer Sr. en kinderenen
b. TWEE ARBEIDERSWONINGEN met
DIJKHOFLAND, WATERING, ERF EN
GROND, te Melissant (vroeger Onwaard),
zynde de z.g.n. Stelvaat, kad. Sectie C. nos.
194, 363, 364, 367, 435, 436, 483,502 en 504
tez. groot 15 Aren 46 centiaren ten verzoeke
van Mejuffrouw de wed. C. Joppe Cz. te
Sommelsdyk; en
c. EEN HUIS met ERF, GROND en HOF
LAND [erfpacht tot 1931] te Dirksland aan
den Westdyk, kad. Sectie A, nos. 426 en
427, tez. groot 5 Aren 52 centiaren, ten
verzoeke van den heer P, Zorge te Melissant
[vroeger eigendom van den heer Soldaat].
Notaris VAN DER SLUYS.
ADVERTENTIE N.
Ondertrouwd:
FERDINAND VAN ZETTEN H.Gz.
en
CATHARINA MARIA GROENEVELD Ad.
Haarlem
15 Mei '12.
Rotterdam,
Nijverheidstraat 106b.
Eenige en algemeene kennisgeving.
^asasasEsasEsasasasasEsasas^
[6 Op 20 Mei a.s. hopen onze geliefde
m ouders
[n PIETER VERMEULEN
ni ANTJE BUURSMA
H] hunne 25-jarige Echtvereeniging te
nl herdenken.
Hunne dankbare kinderen.
0 Middelharnis, 15 Mei 1912.
V5^5H5asa5H5a5E5a5a5a5asasasa^'
- Voor de tallooze geluk-
wenschen, die mij van
uit het eiland Flakkee bereikten bij
mijn benoeming tot lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, betuig
ik gaarne mijn hartelijken dank.
W. DE JONG.
Voor de vele blijken van belang
stelling ontvangen bij mijn zilveren
feest bij de Heeren Gebr. Hollen,
betuig ik allen mijn hartelijken dank.
CORNELIA DE KORTE.
Sommelsdljk, 15 Mei 1912,
