HET ZOO
DROESPOEDER
Uit de Pers.
Organisatie.
Binnenland.
JACHTWATER
ignoreeren, doch daarmede blinddoekt
men de belanghebbenden niet. De christe
lijke arbeidersorganisaties zullen de
woordvoerders, die door hen in de Kamer
werden gebracht, en die op hun adressen
het „ter griffie gedeponeerd" hebben toe
gepast, allerminst dankbaar kunnen zijn.
Als het tot hen doordringt, dat de pogin
gen tot verbetering van de linkerzijde
komen, zullen de bekende lasterpraatjes
over obstructie op hengeen vat hebben.
Wij hopen alsnog', dat een overijlde
behandeling in elk geval voorkomen zal
worden, en een behoorlijke termijn zal
worden gelaten, waarin de belanghebben
den hun wenschen aan Regeering en
Vertegenwoordiging kenbaar kunnen ma
ken.
De secretaris van een comité ter berei
king van verbetering in het wetsontwerp-
Arbeidersziekte verzekering', waarbij reeds
twee-en-twintig belangrijke ziekenfond
sen te Amsterdam zijn aangesloten, ter
wijl dagelijks nog in en buiten de hoofd
stad meerdere fondsen zich tot aansluiting
aanmelden, heeft volkomen gelijk, waar
hij schrijft:
„Volksvertegenwoordigers mogen hun
stem niet door anderen doen bepalen,
maar zij kunnen toch anderdeels niet tot
het bepalen hunner stem komen, zonder
als voornaamste factor daarbij te doen
gelden,wat de belanghebbenden van aller
lei schakeering en kleur als hun oordeel
hebben uitgesproken."
Het „zoo spoedig mogelijk" in de me-
dedeeling van den Kamervoorzitter zal
in geen geval dit overleg mogen uitslui
ten. Wel bekwame, doch geen haastige
spoed.
De pogingen, door een Haagsch comité
in het werk gesteld, om tot samenwer
king der vrijzinnige groepen te komen,
geeft de „N. R. Ct." aanleiding tot een
artikel, waaruit wij het volgende citee-
ren
„Wordt de kwestie van samenwerking
tusschen de drie vrijzinnige groepen
nader aan de orde gesteld, dan hangt
dus alles hiervan af, of er een gemeen
schappelijk doel is waarop de drie groe
pen zich gelijkelijk kunnen richten, een
gemeenschappelijk doel, dat ligt binnen
de sferen van de practische politiek.
Dat dit er is, hebben wij eenige maan
den geleden uitvoerig uiteengezet in onze
artikelen „Naar aanleiding van hetvoor-
stel-Troelstra", „Grondwetsherziening"
en „Waarom samenwerking?" (Avond
bladen van 16, 17 en 18 October 1911),
waarnaar wij voor het oogenblik mogen
verwijzen. De op til zijnde grondwets
herziening, aanhangig gemaakt zooals
wij in onze zooeven genoemde artikelen
hebben geschetst (d. w. z. als eenig pro
grampunt en met de bedoeling haar
binnen den kortst mogelijken tijd af te
handelen), geeft eene uitstekende basis
voor waarlijk vrijzinnige politiek, zonder
dat eenig gevaar voor herhaling van
moeilijkheden, als in 19051908 rezen,
kan dreigen. Het is wellicht ook wij
wijzen hier met nadruk op de eenig
mogelijke basis voor oprechte samen
werking der drie vrijzinnige partijen.
Maar het is duidelijk, dateen accoord
op dien grondslag, eene gezamelijke ver
kiezingsactie met hetbovengenoemd doel,
en, bij welslagen van de verkiezingsbe
lofte alléén kunnen worden verkregen,
indien tijdig de voorbereidende maatre
gelen worden getroffen. Dat te doen is
op het oogenblik, dunkt ons, de taak
van de hoofdbesturen der drie vrijzin
nige partijen, welke reeds in de grond
wetscommissie met elkaar voeling zullen
hebben verkregen. Zij zullen hebben na
te gaan en te bespreken, of er over de
algemeene lijnen, waartusschen zich een
grondwetsherziening in liberalen geest
zal hebben te bewegen, overeenstemming
is te verkrijgen. Zoo ja, wat wij ver
wachten dit ware een belangrijke
stap in de goede richting. Dan kwam
het er nog slechts op aan, nader het
over het geheel der herziening zoover
eens te worden, dat de verkiezingen
konden worden ingegaan niet met vage
voorspiegelingen van beste voornemens,
maar met de positieve, fiere verzekering
„Wij zijn klaar, om ons woord gestand
te doen."
Gaat thans de tijd verloren, omdat de
vrijzinnige partijen de kat uit den boom
blijven kijken, dan gaan wij in 1913
eene verkiezing tegemoet, waarbij de vrij
zinnige partijen, ja, misschien door de
rechterzijde en de sociaal-democraten
tot lijfsbehoud, tot samenwerking toch
zullen worden genoopt gelijk in 1909
in verscheidene districten het geval is
geweest maar het zal waarschijnlijk
eene samenwerking zijn op negatieve
leuzen, zonder wezenlijke kracht, eene,
die zelfs bij een voorspoedigen afloop
van de verkiezingen niet leiden kan tot
wat we toch verlangen eenige daad
van vrijzinnige politiek.
Daarom hebben wij den aandrang van
de llaagsche heeren met instemming be
groef, en hopen wij dat zij ondanksden
tegenstand, in hunen pogingen niet zul
len versagen. Om de grondslagen te leg
gen van een accoord onder de vrijzin
nigen, dat niet zou blijven bloot een
noodgedrongen daad van verweer, doch
waaruit na de verkiezing van 1913 ook
handeling zal kunnen voortkomen, is
thans de tijd o. i. bij uitstek geschikt.
Voor enkele weken schreven wij een
artikel ten betooge, dat de vrijzinnigen
veel meer dan tot dusverre hun aan
dacht zullen hebben te wijden aan den
grooten invloed, welken de locale pers
uitoefent.
Er zijn teekenen, die er op duiden,
dat we in dit opzicht de goede richting
ingaan. Verrees voor enkele weken een
orgaan tot verbreiding der vrijzinnige be
ginselen in het kiesdictrict Steenwijk,
thans kan met voldoening worden gemeld,
dat in het district Hilversum een orgaan
zal verschijnen, dat onder leiding van
het pas gekozen. Kamerlid voor Hoorn,
den heer W. de Jong. den strijd voor
de vrijzinnige idee zal aanbinden. Dien
weg moet het uit.
Er moet in de toekomst geen district
te vinden zijn, dat niet zijn eigen orgaan
bezit,waarin zonder ophouden het pleidooi
voor onze goede zaak wordt gevoerd.
Veel te veel heeft men tot 'nu toe de
gelegenheid aan de kleine clerikale pers
gelaten om haar va'ische voorstellingen
ingang te doen vinden. Alleen, als wij
voortdurend en stelselmatig de kiezers
door onze eigen organen inlichten, kan
1913 met vertrouwen tegemoet worden
gezien.
Daarom is het zoo'n verblijdend feit,
dat in verschillende; districten de pro
paganda vooral door de pers krachtig
ter hand wordt genomen
Luctor et Emergo, ik worstel en ik
overwin dat moet overal het wachtwoord
zijn.
Werkstaking.
Naar wy vernemen is de staking aan de
fabriek van rieten meubelen, enz., der firma
Schuitenmaker, te Deventer, opgeheven,
daar de stakers de eischen van den patroon
hebben aanvaard.
Aanranding'
Vrijdag is te Tiel gevankelijk binnenge
bracht Joh. de R., oud 23 jaar, wonende te
Wijk-bij-Duurstede.
Aangaande deze aanhouding verneemt de
„N. R. Ct." het volgende:
In den laten avond van Donderdag ont
moeten De R. en een van zyn vrienden te
Wijk-bij-Duurstede zekeren Van Dijk, win
kelier en varkenshandelaar, wonende te
Ravenzwaay. Men besloot, gezamelyk met
de pont de rivier over te steken en v. D.
thuis te brengen. Aan den veerknecht werd
gezegd, dat hij wel naar bed kon gaan De
R. zou zelf wel overgieren. De pont bleef
dus aan den Geldersclien kant.
Van het veerhuis af loopt de veerweg
naar den dijk; men nam echter dezomer-
kade, wat een omweg uitspaart. Halverwege
deze kade ligt een wiel (een plas) en daar
voelde zich v. D. plotseling aangegrepen en
van zijn portemannaie beroofd. Men trachtte
hem in den wiel te dringen, wat echter niet
gelukte, aangezien v. D. een pootige kerel
kerel is. Zijn hulpgeroep werd door een op
den anderen oever surveilleerenden politie
man gehoord, die hulp ging halen en over
roeide, om v. D. te ontzetten.
De daders hadden inmiddels de vlucht
genomen. Van R. is in den nacht van zijn
bed gelicht. Het gestolen geld werd te zijnen
huize gevonden. Naar wij vernemen, heeft
hij volledig bekend.
De boonenvergiftiging te Nijmegen.
Van bevoegde zijde wordt aan de „N. R.
Ct." het volgende medegedeeld
Het vanwege den Nijmeegschen keurings
dienst van eet- en drinkwaren ingestelde
onderzoek in zake de vergiftiginsverschijn-
selen bij de familie W. aldaar, heeft aan
het licht gebracht, dat de vergiftiging wer
kelijk is toe te schrijven aan het gebruik
van roode Rangoonboonen.
Het varkensvleesch, dat het huisgezin
gebruikt had, was onberispelijk, erenzoo de
aardappelen, die niet, zooals verteld werd,
gekookt waren in het boonennat, maar in
versch water.
De roode Rangoonboonen bevatten een
blauwzuur afsplitsend glucoside, waardoor
bij minder goede toebereiding blauwzuur
vergiftiging kan ontstaan.
Indien de roode Rangoonboonen geruimen
tijd in water geweekt worden, dit water
wordt verwijderd en daarna de boonen in
veel en versch water worden gekookt en
dan zonder dit water worden opgediend, is
het gevaar uiterst gering. Hier echter had
den de boonen te korten tyd in het water
gestaan en waren met heel weinig water
gekookt, zoodat het blauwzuur niet voldoen
de in het water had kunnen overgaan, maar
in de boonen was gebleven, terwijl z(j boven
dien ook niet geheel droog waren opgediend.
De familie beeft dus het blauwzuur met de
boonen binnen gekregen en de gevoeligste
kinderen, een van 2 jaar en een van 5 jaar
gaven ook de eerste teekenen van de ver
giftiging, nl. hevig braken. Dat het kindje
van 5 jaar vrij plotseling bezweek, is waar
schijnlijk toe te schrijven aan overgroots
gevoeligheid voor het vergift.
Op het laboratorium van den keuringsdienst
heeft men de Rangoonboonen nader onder
zocht en daar bleek, dat in de roode zeer
gemakkelijk blauwzuur was aan te toonen,
in de witte daarentegen niet, terwijl ook in
de zoogenaamdeChiliboonengeen blauwzuur
gevonden werd. De partfj, waarvan de familie
W. gegeten had, waren bijzonder roode
boonen.
Een nieuw station te Deventer.
De commissarissen der Kon. Ned. Lokaal-
spoorweg-Mpij. „Willem III" hebben zich in
een gisteren te Apeldoorn gehouden ver
gadering eindelijk onderworpen aan de door
den minister van Waterstaat geformuleerde
verlangens inzake den bouw van een nieuw
gemeenschappelijk station te Deventer.
Deze zaak zal nu weldra een punt van
behandeling moeten uitmaken in den ge
meenteraad van Deventer.
Al de overige belanghebbenden zyn het
intusschen met elkander eens, zoodat er
hoop bestaat, dat men nog dit jaar met de
werkzaamheden kan aanvangen.
Pius X en de pauselijke zouaven.
Z. H. Pius X heeft een nieuw bewijs van
genegenheid aan de pauselijke zouaven ge
geven. Op verzoek van den nieuwen com
mandant} graaf de Couëssin, heeft nl. Z. H.
behaagd, aan alle oud-pauselijke zouaven
het recht te verleenen, de medaille Bene
Merenti in zilver te dragen, terwjjl de offi
cieren en zy die gewond zijn geweest, haar
in goud mogen dragen. Alle zouaven mogen
dus voortaan de zilveren medaille, gewonden
en officieren de gouden medaille Bene Me
renti dragen.
De Avant-Garde," bet Fransche zouaven-
orgaan, brengt de officieele mededeeling van
kardinaal Merry del Val aan den comman-
de Couëssin, die er op zyn beurt het regi
ment officieel mede in kennis stelt.
(N. Tilb. Crt.)
Men meldt uit Meppel
In Drente is door de ryksveldwacht aan
de banketbakkers aangezegd, dat zy geen
zoogenaamde rumboonen meer mogen ver-
koopen, omdat zulks in stry'd wordt geacht
met de drankwet.
Uitbreiding ziekenhuis.
Het bestuur der vereeniging „Ziekenzorg",
te Enschedé heeft besloten het ziekenhuis
aldaar aanmerkelijk uit te breiden waardoor
het gebouw zal plaats bieden voor circa 100
personen. De verbouwingskosten, plus meu
bileering, verlichting, Röntgen-installatie,
enz. worden begroot op f 46.540.
Arbeidsovertreding
De Wageningsche politie heeft proces-ver
baal opgemaakt tegen den carousselhouder
J. W. Janvier Hzn. wegens het doen ver
richten van arbeid gedurende de avonduren
door een 5-tal vrouwen en meisjes, het
ontbreken van een arbeidsregister, enz. De
commissaris van politie was met den inspec
teur van den arbeid van meening, dat een
caroussel een onderneming is in den zin der
wet, omdat er electrische kracht wordt ge
produceerd. Of de zaak echter zal vervolgd
worden, is twijfelachtig, omdat deambtenaar
van het O.M. het gevoelen van politie en
inspecteur niet deelt.
Niet zoo erg.
Ds. Vermaat te Cillaarshoek schryft aan
„De Ned." in zake het aan de „Dordr. Ct."
ontleende bericht over de door de jongens
gestoorde godsdienstoefening-
Feit is, dat eenige jongens het me lastig
maakten. Maar om dit verder te voorkomen
was geen politie noodig, die gelukkig nog
niet tijdens morgen-godsdienstoefeningen
behoeft te surveilleeren. Op myn verzoek
ging de koster even naar buiten, wat een
korte stoornis gaf, waarna de dienst zijn
gewoone verloop had. De ouders zijn geluk
kig zoo verstandig geweest te zorgen, dat
dit zich voor den tweeden keer niet zal
herhalen.
Jongen vermist.
De burgemeester der gemeente Diemen
verzoekt opsporing en aanhouding van Jan
Hartman, ongeveer 14 jaar, gekleed in grijs
colbertjas,blauw flanel sporthemd,manches
ter kniebroek (bruin), zwarte kousen, grijze
sportpet en rijgschoenen.
Signalement: Blond haar, blauweoogen,
neus gewoon, openstaande mond, spitse kin,
gezicht ovaal.
Het ongeluk op de Brielsche Maas.
Men meldt uit Brielle aan de „Dordt-
sche Ct.", dat het lyk van den sergeant
majoor De Vlies, die by het ongeluk met
de torpedo-sloep op de Brielsche Maas is
omgekomen, gevonden is.
Ongelukken.
Vrijdagavond kwam een auto, bestuurd
door den eigenaar, den heer v. H., uit Keppel,
by het afrijden van den rijksstraatweg Zwol
le—Deventer, by Duur, onder Olst, door
een defect aan de rem zoo met een boom
in botsing, dat het voertuig geheel bescha
digd werd. Van de drie inzittenden bleef de
knecht van den heer v. H., achteraan zitten
de, ongedeerd.
De bestuurder kreeg echter een ernstige
verwonding aan den schouder en zyn pas
sagier, de heer J. de L., uit Deventer, een
kneuzing aan het bovenbeen.
Per rijtuig werden ze naar Deventer
gebracht, waar dr L. Leignes Bakhoven
geneeskundige hulp verleende.
Het vijfjarig zoontje van Titulaer, dat
onlangs te Venlo in een in aanbouw zijnd
huis aan den Straelscheweg in een kelder
viel, is in het R. K. Gasthuis aldaar over
leden.
Het 20-jarig dienstmeisje B. P., te Nieuw-
Appelscha, dat Maandag van een stalzolder
viel, is gisteren aan de gevo'gen bezweken.
De ongelukkige zou deze maand in het
huwelijk treden.
Zaterdag viel de 77-jarige groentenkoop-
man D. te Rotterdam van de trap zijner
woning. Hy kwam met het hoofd op de
steenen te land, zoodat hij zich ernstig
verwondde. Hij werd naar het ziekenhuis
vervoerd, waar de man spoedig overleed.
Donderdag is te O yen (N.-B.) het 3-jarige
zoontje van den landbouwer K.v. O. ineen
kuil gevallen en verdronken.
Moord op een schaapherder.
Uit Barneveld meldt men nog d.d. 3 Mei
de volgende bijzonderheden omtrent den
afschuwelijken moord op den ouden Schaap
herder Van Harten
De dader, een 27-jarige boerenknecht,
genaamd Gerrit van Kommer, tegen wien
vermoedens waren gerezen, bekende aan
den burgemeester dat hij reeds twee dagen
met moordplannen om de boerderij „De
Kemmena", waar de 82-jarige schaapherder
C. van Harten woonde, had rondgezworven.
De boerenknecht wilde zich namelijk in het
huwelijk begeven, en om nu in staat te
te zijn een boerderijtje te kunnen beginnen,
had hy het plan opgevat, den herder, die
gewoonlijk het geld op zyn borst droeg, te
vermoorden en te berooven. Met dit doel
nu verschool hij zich Dinsdagavond om 7'/j
uur in een boschje, nabij het schapenhok,
waarin de herder zijn kudde moest onder
brengen. Bij de terugkomst van den ouden
man heeft de boerenknecht hem aangespro
ken, hem vervolgens op den rug geworpen
en met zyn groot broodmes het hoofd half
van de romp gesneden. Als een staaltje van
zyn cynisme verklaarde hij nog; dat zijn
slachtoffer in het geheel niet geschreeuwd
had. Kalm heeft hy toen gewacht tot het
leven geweken was, waarna hy vest en
onderkleeren van zyn slachtoffer heeft los
gemaakt, ten einde naar de begeerde porte
feuille te zoeken. Geen cent was echter op
het lyk te vinden, want ook alle zakken
van den herder bleken by onderzoek ledig te
zyn. Het eenige, dat te rooven viel, was een
byna nieuwe zakdoek, dien hy echter een
eindweegs verder heeft weggeworpen, waar
hij ook gevonden is. Op de plek, waar de
moord gepleegd is, iets ter zijde van een
binnenpaadje, is thans nog een plas bloed
te vinden, als ware er een koe geslacht.
Vervolgens heeft de moordenaar zich naar
zyn aanstaanden schoonvader begeven, van
waar hy heden, vergezeld van zijn bruidje
en getuigen, ten gemeentehuize kwam, om
zyn huwelyk te doeD sluiten.
Medelydenwekkend was de toestand van
het bruidje, dat van niets schynt geweten
te hebben, toen zij vernam met welk een
monster zy byna in het huwelijk was ge
treden.
Na met het lijk te zyn geconfronteerd, is
de dader gevankelijk naar Utrecht overge
bracht.
Kranig.
Een knaapje van omstreeks zeven jaar viel
Zondagmorgen in de Wilhelminasluis te
Zaandam. Een jongmensch uit Amsterdam,
die het zag, sprong er dadelijk geheel ge
kleed by en redde het kind. De redder ont
trok zich aan elke huldiging, zoodat zelfs
zijn naam onbekend bleef.
Schending der eerbaarheid.
Men meldt uit Haarlem
In den Hout is aangehouden de directeur
eener openbare instelling, verdacht van
schending der eerbaarheid. Hij is in het Huis
van Bewaring opgesloten.
ADVERTENTIE N.
geroemde onschadelijk en van ouds bekende
van J. A. Basie te Alkmaar is o. m. ver
krijgbaar te Dirksland bij A. van Oosten-
brugoe en te Middelharnis by de Wed. P.
Rooij 50 cent per fleschje, voor school
gaande kinderen onmisbaar.
voor Paarden in pakken van 21/2,1 en t/2Kilo
Goede uitwerking verzekerd.
Dijkema Ac Doornbos,
ROHMEUDIJH.
