het met alles, het invoerrecht wordtsteeds
eenige keeren verhaalt op den verbruiker.
Onze suiker wordt in Engeland gegeten
voor 13 cent het pond. In ons land wordt
12 cent accyns van een pond geheven. Ir.
Nederland kost de suiker 25 cent, Wie
betaalt hierbij die rechten De importeur
Neen, de gebruiker nietwaar.
In Duitschland worden hooge graanrechten
geheven, maar 9/10 van het daar gebruikte
graan wordt in het land zelve verbouwd,
terwijl '/io deel slechts wordt ingevoerd.
Toch kost alle graan daareven duur,zoodat
de Duitsche schatkist slechts '/io gedeelte
van de geheven graanrechten ontvangt, ter
wijl 9/l0 deel vloeit in de zakken van de
landjonkers. En wie betaalt dat? Alle in
gezetenen, maar naar verhouding drukt deze
belasting in de eerste plaats de arbeiders, de
middenstanders, de lieden met kleine vaste
inkomens.
Een artikel, dat thans op de markt komt
voor f 1. zal straks, wanneer 12 pCt.
invoerrechten worden geheven, fl.12 kosten.
De buitenlander zal dan wellicht niet meer
concurreeren, en buiten blijven. Wat zal
dan echter gebeuren.De binnenlandscbefabri-
kant laat den prijs van het artikel niet op
f 1.maar gaat zoo dicht mogelijk aan de
fl.12, om zoo veel mogelyk te ontvangen
en toch den buitenlander te keeren. Het
gevolg is dan, dat men meer moet betalen.
Dit meerdere wordt gebaald uit de zakken
der verbruikers, terwijl toch de schatkist
zelf er geen cent van ontvangt. De tariefwet
beantwoordt in dat geval niet aan de belofte,
dat zy ten goede zal komen aan den socialen
toestand van het land. En kan de buitenlan
der nog wél op onze markt komen, dan
wordt door de tariefwet niet de nationale
industrie beschermd, en dan beantwoordt zij
dus in dat opzicht niet aan het doel.
Men zegt, dat men hier niet met zulke
hooge rechten wil komen ais in Duitschland.
Maar ook daar is men niet hoog begonnen,
doch als en dat is zoo'n gevaarlijke zijde
van deze wet men eenmaal er mee be
gint, wordt het vanzelf erger. Het „wacht
u voor den eersten stap" moet hierbij wel
degelyk het wachtwoord zyn.
Protectie leidt dus tot piijsverhooging
maar, zoo beweert de protectionist, ook tot
loonsverhooging. Verschillende onderzoeken
hebben bewezen dat het niet altyd waar is
Om door die prysverhooging het bedrijf
der boeren niet te veel te treffen, stelt de
minister voor, voermeel niet te belasten.
Ligt hierin niet zonneklaar de verklaring,
dat door de tariefwet de bedrijfsvoorwaar
den word6n verzwaard. En waar dit erkend
wordt, mag men daar rekenen op loonsver
hooging door den patroon?
10 a 12 pCt. invoerrecht op aardewerk,
zal de aardewerkprijzen verhoogen. Die ver-
hooging vloeit rechtstreeks in den zak van Pe
trus Regout te Maastricht, den fabrikant, die
bijna al het in ons land gebruikte aardewerk
levert. De schatkist krygt er niets van, en
wie betaalt het?
Vaak wordt beweerd, dat protectie wer
keloosheid .voorkomt.
De groote chocoladefabrikant Stollwerk
is door de protectie gedwongen Duitschland
te verlaten en zich in het vryhandelend
Engeland te vestigen; zijn arbeiders bleven
werkeloos achter.
Protectie is geen arbeidersbelang. Tot
driemaal toe is het mislukt het in Engeland
in te voeren. De protectie is de oorzaak aat
in Duitschland zoo velen zich scharen onder
de vaDen der socialisten. De protectie ver
mindert de koopkracht van het volk en
daardoor de weerkracht. Uit dien hoofde
verzetten zich de mannen van de praktijk
tegen dit ontwerp.
De Nederlandsche industrie is groot ge
worden door ons vrijhandelstelsel, en dit
wordt thans in de weegschaal gelegd. Is
het wonder dat door ons geheeie land een
storm opsteekt tegen de doorzetting van
dit tarief?
In Limburg en Brabant zyn protestmee-
tiDgen gehouden tegen de meelrechten,
waarvan duur brood het gevolg zal zijn,
terwijl de meelfabrikanten 960.000 gulden
als een voordeeltje in den zak kunneD
steken. Dus de strijd komt niet enkel van
vrijzinnige zijde.
De heeren Kolkman, Heemskerk, Talma
en Vegtel waren tegen meelrechten, toen
ze candidaten waren voor de Tweede Kamer.
Twee maanden later hadden de drie eersten
hun zetel bezet en de wet-Kolkman, die
o.a. 40 ct. vraagt op 100 K.G. meel was er.
Is dat niet politieke immoraliteit?
Een gevaarlijk punt van de tariefwet is
ook, dat de landen, welker in voer wü zullen
belasten, uit weerwraak ook rechten zullen
heffen van onzen invoer bij hen. Amerika
zal hooge rechten leggen op onzen invoer
van bloembollen, waardoor dezen handel,
die ons land groot beeft gemaakt, een ge.
voelige slag zal worden toegebracht. En
hoe zal het komen met onze boter-, vee-,
landbouw- en tuinbouwexport
De 9 b, 10 millioen, die de schatkist van
deze heffing zal ontvangen, heet noodig te
zijn voor sociale maatregelen. Alleen de
klompenbelasting vordert reeds 1 pCt. van
het arbeidersbudget. Laat de minister eens
voorstellen 1 pCt. op het vermogen te
heffen, dan steekt een storm van veront
waardiging op en het heet dat het nationaal
vermogen wordt aangetast.
Alles, en alles wordt belast en dat drukt
natuurlijk het zwaarst op den arbeider. En
waarvoor dienen die millioenen Zy garan
deeren dienzelfden arbeider, dat als hy van
zijn 14e tot zijn 70ste, dus.56 jaar lang
iedere week een dubbeltje premie betaalt,
bij van zyn 70ste jaar af iu de laagste loon-
klasse 234 centen pensioen in de week zal
ontvangen.
Het is zoo duidelijk de geschiedenis van
Jantje, die levertraan moest innemen, maar
het niet kon. Moeder beloofde hem 5 centen
in den spaarpot voor iederen lepel en Jantje
nam de levertraan. Toen eindelijk de lever
traan op was, was de spaarpot vol en toen
kocht moeder voor het geld uit dien
spaarpot weer levertraan.
Het protectionisme druiseht in tegen alle
christelijkheid, strijdt met de leer van
anderen lief te hebben als ons zelf, en de
lasten van anderen te dragen. Het haalt
het geld van de plaats waar het niet weg
gehaald mrg worden. Het wentelt de lasten
af van de schouders van hen, die financieel
sterk zijn om delasten te dragen, en brengt
ze over op de massa.
Er zijn genoeg andere middelen, om het
benoodigde geld te krijgen, maar daar wil
men niet aan.
Spreker eindigde met een krachtige
opwekking tot den stryd tegen het Ta
riefontwerp-Kolkman, onder luid applaus
der aanwezigen.
Met een hartelijk woord van dank aan
den heer de Jong, voor zijn boeiende en
heldere rede, sloot de heer van As de bij
eenkomst.
Tegen 1 Nov. a.s. is door den heer D.
Breen ontslag aangevraagd als Ambtenaar
van den Burgerlijken Stand dezer gemeente.
Weder heeft zich alhier een geval van
de besmettelijke ziekte febris typhoïdea
vertoond en wel bij den 17-jarigen zoon van
schipper P. T. aan 't havenhoofd.
Naar wij uit goede bron vernemen,
zal het petroleumgloeilicht op den vuurtoren
alhier worden vervangen door gaslicht.
In verband met den onooglijken toe
stand van hst boomgewas in de kom dezer
gemeente tengevolge van den storm van
30 September op I Oct. jl. zal het boom
gewas gerooid worden en een nieuw plant
soen worden aangelegd.
Mej. M. Bokhorst alhier, onderwijzeres
aan de O. L. School in de buurtschap „Oost-
dijk" onder deze gemeente zal zich den 1
Januari a.s. naar Rotterdam begeven, ten
einde aldaar als volontaire by 't Openbaar
onderwijs werkzaam te zijn.
Terwijl J. A. alhier werkzaam was,
om herstellingen aan een dak te .verrichten,
had hij 't ongeluk, dat een brokstuk hem
op het hoofd viel. Daardoor bloedend ver
wond, moest geneeskundige hulp worden
ingeroepen.
In de vaarwaters van het 2e District
is een begin gemaakt om de zomerbetonning
te vervangen door de winterbetonning.
Het schoenerschip „Carl Morks" gela
den met gerst, dat op 10 October strandde
op de zandbank „Banjaard" in het Brou-
wershavensche Zeegat, is thans van de bank
afgeslagen en gezonken in het Westgat.
Op de Noordzee is heden door het
stoomschip Apollo een mast gepasseerd,
welke plm. 2 Meter boven water zat. Deze
mast is waarschijnlijk verbonden aan een
wrak van een verongelukt visschersvaartuig.
Verslag van 't verhandelde in de Open
bare Raadsvergadering te Goedereede
op Vonderdag, 26 October j.l. des
namiddags 2,30 ure.
Afwezig met kennisgeving de heeren
Lodder, Troo3t en Koeteeuw.
De notulen der vorige zitting worden na
opening der Vergadering gelezen goedge
keurd en geteekend.
Wordt voorlezing gedaan van de volgende
ingekomen stukken
lo Missive van Heeren Gedeputeerde
Staten, daarbij goedgekeurd terugzendende
een staat model C tot aanvulling der ge
meente begrooting dienst 1911. Wordt voor
kennisgeving aangenomen.
2o Missive van den heer Commissaris der
Koningin, houdende mededeeling, dat aan
de Burgemeester verlof is verleend van 23
September tot f>n met 11 October 1911,
Aangenomen voor kennisgeving.
3 Schrijven van de Commissie van Toezicht
op het Lager Onderwijs, daarbij in afwijking
van art. 6 der Verordening, regelende de
samenstelling en inrichting dier Commissie,
terbenoeming aanbevelende de heer T. de
Gidts Wordt besloten, een en ander tot
eene volgende zitting aan te houden.
4o Missive van den heer Commissaris der
Koningin, daarbij een ter wijziging terug
zendend een besluit van de Raad model
c op voorstel .van de Voorz. wordt goed
gevonden, dit besluit in te trekken en vast
te stellen een staat van af- en overschrij
ving, waartoe reeds machtiging bij de be
grooting is verleend, alsmede over een
staat model c tot aanvulling der gemeente-
begroooting dienst 1911, welk besluit ter
goedkeuring aan Heeren Ged. Staten dezer
provincie zal worden ingezonden.
5o Missive als boven, daarbij verzoekende
tijdige inzending van een nieuwe verordering
tot regeling van de heffing van kaaigeld
in deze gemeente, aangezien de bestaande
verordening is goedgekeurd tot 1 Januari
1912.
Wordt overgelegd een concept-besluit tot
heffing van kaaigeld, hetwelk éénparig wordt
vastgesteld en dienovereenkomstig aan Hee
ren Gedeputeerde Staten zal worden inge
zonden ter bekoming van de vereischte
Koninklijke Goedkeuring.
Vervolgens wordt in verband met den
jongsten storm éénparig goedgevonden, de
alsnog in de gemeentekom staande boomen
te verkoopen en vervolgens een nieuw
plantsoen aan te leggen.
Alsnu wordt de Openbare zitting geschorst
en cot geheime vergadering overgegaan ter
bespreking van een ingekomen adres aan
gaande de Electrische Centrale.
Na heropening der openbare zitting wordt
goedgevonden, een schrjjven te richten aan
den heer Raveneck met de vraag, of de
verlichting en opening van de wachtkamer
vanwege de R. T. My. moet plaats hebben.
Wordt voorlezing gedaan van een verzoek
van den heer D. Breen. om aan hem met
1 November a.s. ontslag ais Ambtenaar van
den Burgerlijken Stand dezer gemeente te
willen verleenen. Wordt tot eene volgende
zitting aangehouden.
Wordt voorlezing gedaan van eenemissive
der Gezondheids-Commissie te Middelharnis,
daarbij toezendende advies tot onbewoon
baarverklaring van een zevental woningen
in deze gemeente.
Na onderlinge besprekingen verklaart zich
de raad op grond, dat door de eigenaars
zooveel mogelijk aan de geëisehte verbete
ringen is gevolg gegeven, en dat de verlangde
veranderingen, welke niet zijn aangebracht,
h. i. niet van dien aard zyn, dat bedoelde
perceelen dientengevolge ongeschikt zyn
bevonden ter bewoning, éénparig tegen
onbewoonbaarverklaring. Hiervan zal aan de
Gezondheids-Commissie te Middelharnis|ken-
nis worden gegeven.
Niets meer aan de orde zijnde en niemand
het woord verlangend, sluit de voorzitter
deze vergadering.
NIEUWE TONGË- De op Zondag jl. gehou
den Oogstcollecte in de Ned. Herv. Kerk
alhier, heeft opgebracht de som van f 120.
Door de rijkspolitie is proces-verbaal
opgemaakt tegen H. B. alhier wegens mis
handeling van zyn buurman A. C. H. wien
hij bloedend moet verwond hebben.
OUDE TUNGE. Zaterdag geraakte de dienst
bode van P. de K. te water; door toege
schoten hulp van J. Weeda was ze spoedig
op het droge gebracht.
Zaterdag zijn alhier gearriveerd de
eerste schepen pulp, voor eenige landbouwers
bestemd.
Vrijdag is de sleepboot door den donker
misleid omhoog gevaren. Maandag was zij
nog niet vlot gekomen.
Oude Tonge gaat vooruit, d. w. z. er
zijn hier twee dansclubs opgericht, één
van gewone burgerjongens en meisjes, en
één van de hoogere Aristocratie. Heeren
en Dames beide onder leidiDg van den heer
Jakobs uit Rotterdam. De oefeningen wor
den gehouden van beide clubs, in 't Hotel
Geluk.
(Niet van onze gewoone correspondent)
De wintervermakelijkhedan zullen
alhier geopend worden door den heerE.J.
van Dongen. Op 8 November a. s. zal aldaar
een Café ebantant-gezelschap optreden.
(Niet van onze gewone correspondent)
Verslag van het verhandelde ter Openbare
vergadering van den Raad van de
gemeente den Bommel, op Vrijdag 27
Oct. 1911 des nam. ten 2'/2 uur.
Voorzitter de Burgemeester. Afwezig de
heer J. Mijs zonder kennisgeving.
De voorzitter opent de Verg. met gebed.
De notulen der vorige verg. worden gelezen
en goedgekeurd.
Aan de orde wordt gesteld Het proces
verbaal van de door B. en W. gedane
opneming der boeken en kas van den
ontvanger. Aangenomen voor kennisgeving.
Gemeentebegrooting 1912. Overgegaan
wordt tot behandeling der begrooting. De
voorzitter geeft de gevraagde inlichtingen.
Naar aanleiding van den nieuwen post
op de begrooting in ontvangen uitgaaf in
zake pensioneering van den gemeenteveld
wachter deelt de voorzitter mede, dat het
in zijn voornemen ligt, om den gemeente
veldwachter C. Hoevenagel voor te dragen
tot eervol ontslag, omdat hij wegens hoogen
leeftijd en daarby gekomen lichamelijke
ongeschiktheid, niet meer kan belast worden
met verschillende wetk dat uitgaat van de
secretarie, en niet meer als handhaver der
orde kan optreden. In verband hiermede
stelt hij den Raad voor, den veldwachter
Hoevenagel een pensioen toe te kennen
ten bedrage van 300 gld. per jaar waarvan
de helft door de provincie zal worden ge
restitueerd. Na breedvoerige bespreking
wordt bij acclamatie besloten, om Hoe
venagel een jaariyks pensioen toe te ken
nen, groot 350 gld. en dien overeen
komstig den betreffenden begrootingspost
vast te stellen. In verband met de verhoo
ging van den post in zake schoolgelden
brengt de voorzitter in behandeling de
herziening van de schoolgeldverordening,
waarvan hij een concept den leden heeft
doen toekomen. De voorz. deelt mede, dat
over 1910 aan schoolgeld slechts ruim f 150
is ontvangen, een bedrag dat voor een
gemeente als Den Bommel zeer laag is te
achten. De geringe opbrengst schrijft h'y
toe aan te lage heffing bij de bestaande
verordering, maar vooral aan de gebrekkige
uitvoering daarvan. Hij wyst er op, hoe
velen door wie thans zeer goed schoolgeld
kan betaald worden van de verplichting
daartoe verschoond bleven om dat aan de
uitvoering der verordering op de invordering
nimmer de hand werd gehouden.
De treurige toestand der gemeentefinan-
tién en vooral de hooge kosten van het
onderwijs, die voor rekening der gemeente
blijven, hebben hem er toe gebracht, de
hand te leggen aan een - nieuwe verordening,
waarvan hij de heeren een ontwerp heeft
toegezonden. De voorzitter opent de beraad
slagingen.
De beer Knoop vraagt naar de regeling
der schoolgeldheffing by de vorige verorde
ning, waarop de Voorzitter eenige informa-
tien verstrekt. De heer van Weel geeft toe,
dat de handhaving der betrekkelijke voor
schriften steeds veel te wenschen heeft over
gelaten, waaraan hij toeschrijft, het geringe
bedrag van de opbrengst. Hij meent echter
dat bij de handhaviDg der heffingsverorde
ning en eene meer richtige toepassing van
de voorschriften op de uitvoering, veel meer
aan schoolgeld zal worden ontvangen. De
heer Borgdorff bespreekt den inhoud der
bestaande heffingsverordening en wijst op
het onbillijke, dat er schuilt in de verhou
ding van het verschuldigde schoolgeld door
de verschillende ingezetenen. Hij merkt
daarbij op, hoe door de hoogstaangeslagenen
in den hoofdelyken omslag voor één kind
slechts een schoolgeld verschuldigd was van
6 gulden per jaar en toont dan aan, welk
een groot bedrag de gemeente in de kosten
van het onderwijs aan datzelfde kind moet
bijdragen. Hij vindt de handhaving der be
staande verordening ongewenscht, en voor
zeker in 't nadeel der gemeente. De heer van
Wee) vindt echter het thans verschuldigde
schoolgeld hoog genoeg, en merkt op, hoe
het minvermogenden zwaar zal vallen, om
wekelijks een schoolgeld van f 0,125 te
betalen. De heer Borgdorff toont nog eens
de verhouding aan en constateert, dat deze
voor de drie cattegoriën van ingezetenen,
n.l. van meergegoeden. minvermogenden en
overmogenden staat als 1; '/40. Deze ver
houding vindt hij eenvoudig onzinnig, want
in de werkelijkheid is de verhouding der
maatschappelijke gegoedheid tusschen de
ingezetenen onderling zoo geheel anders. De
heer van Weel kan dit niet tegenspreken
en vraagt daarom, of het niet mogelijk is,
in de oude verordening eene nieuwe klasse
in te lasschen. De heer Jongeling vraagt of
B. en W. eventueel berekend hebben, of bij
aanneming der voorgestelde verordening de
opbrengst f 350,— zal bedragen, welk bedrag
in de begrooting in ontvang is gebracht.
Geantwoordt wordt, dat by vaststelling der
verordening ongeveer f 350,— aan school
geld zal kunnen ontvangen worden. De
heer Jongeling merkt op, dar. bij den aanslag
voor de meergegoeden ten bedrage van f 1,
voor het eerste of eenige kind zeer billijk
acht. De heer Knoop sluit zich hierby aan,
doch is tegen verhooging van den aanslag
voor de minvermogenden. De heer Jongeling
zou den aanslag voor het laatste kind ver
minderen en de heer Jacobs wil bij voor
keur het vierde kind vrijstellen. Wijders
worden terzake nog ampele discusiën ge
voerd, waarna de voorzitter overgaat tot
de behandeling der verordening artikeisge
wijze. Vooraf merkt hy op, dat het hem
wenschelyk voorkomt, om het bedrag van
den aftrek voor levensonderhoud te ver
meerderen met f 20,— per kind beneden
16 jaar, en zulks met het oog op de bestaande
regeling van den hoofdelijken omslag. In
het ontwerp was dit bedrag voorgesteld op
f 35,— per kind beneden 15 jaar. De beer
Knoop merkt vooralsnog op dat het ontwerp
een treffende overeenkomst toont met de
nieuwe verordening, zooals die te Sommels-
dijk de vorige week werd vastgesteld. De
voorzitter stelt den heer Knoop gerust, en
zegt, dat door hem in geen geval is reke
ning gehouden met de nieuwe regeling in
Sommeisdijk, welke hem trouwens bij het
ontwerpen geheel onbekend was (Gelach).
De veer van Weel durft aanneming der
nieuwe verordening niet aanbevelenhij
vermoedt dat de gemeente zoo ongeveer in
opstand zal komen.
In dezen wordt hy echter door alle leden
gerustgesteld. De heer Borgdorff deelt mede,
hoe de bestaande verordering en vooral hare
uitvoering hem reeds zoolang hy raadslid
is, gehinderd heeft. Reeds in het eerste zit
tingsjaar heeft hij den toenraaligen Burge
meester, wijlen den heer Van Weel gevraagd
om inzage van de schoolgeldverordening
welke hem toegezegd werd. Er is echter
nimmer van gekomen, dat hij kennis kon
maken met. de verordening, zoodat zijner
zijds geene actie tot hare wijziging heeft
kunnen uitgaan. Hij kan echter thans als
zijne meening uitspreken, dat verandering
onvermijdelijk is, en wijst nogmaals op den
goeden grond, waarop het nieuwe ontwerp
gebouwd is. De heer Van Weel echter wil
de bestaande verordening handhaven, en op
de invordering toezicht door B. en W zoo-
als in het ontwerp der invorderingsverorde
ning is voorgesteld. Hierna worden de
algemeene beschouwingen gesloten en over
gegaan tot artikelsgewijze behandeling.
De voorzitter doet voorlezing van de ver
ordening en brengt, in behandeling de vast
stelling van den hoogsten aanslag.
lo. voor aangeslagenen in den hoofdelijken
omslag voor f 25 en meer voor één kind
of het eerste kind f 1, voor het tweede
kind f 0,75 en voor elk kind meer f 0,50
per maand. Op voorstel van den beer Jonge
ling wordt na deliberatie bij acclamatie
besloten, deze zinsnede te veranderen en
aldus vast te stellen:
Voor één kind of het eerste kind f 1,—
voor het tweede kind f 0,75, voor het derde
f 0,40 en voor het vierde f 0,25 per maand.
2o. Voor aangeslagenen van 14 tot 25 gul
den voor één kind of het eerste kind f 0,60,
voor het tweede kind f 0,40 en voor elk
