Officieel Nieuws- en Advertentieblad
voor Overflakkee en Goedereede.
EERSTE BLAD.
Het laatste geluk.
I lde J aar yang.
No. 46
Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij
Woensdag 4 October 4911.
Dit blad verschijnt eiken WOENSDAG.
Prijs per kwartaal, franco per post f 0,50.
Afzonderlijke nummers0,05.
XJItg-a-xre cLer
te Middelhamls.
Prijs der Advertentiënvan 1 6 regels j 0,60.
Iedere regel meer0,10
G-roote letters naar plaatsruimte.
Driemaal plaatsing wordt slechts tweemaal berekend.
Alle solide Boekhandelaars en Advertentie-Bureaux
nemen Advertentiën aan.
Berichten van cerrespendenten en Advertentiën te adresseeren aan de Flakkeesche Boek en Handelsdrukkerij te Middelharnis.
Verkeerd gezien.
Te Amsterdam heeft de vorige week
het licht gezien van een nieuw weekblad
„De Wereld", dat ajs orgaan van den
Vrijzinnig-democratischen Bond dienst
zal doen. Er is geen bijzondere reden
die verschijning van dit blad te vermel
den. In het eerste nummer komt echter
een artikeltje „Uit de Pers" voor, dat
ons doet vreezen, dat de richting van het
nieuwe orgaan er eene zal zijn, die wij
zeer ongewenscht achten. En wel om
de volgende reden. Bij tal van vrijzin
nigen wordt hoe langer hoe meer het
streven merkbaar om te komen tot de
vorming van één krachtige vooruitstre
vende partij. Terecht vraagt men zich
af, waarom de dwaasheid voortduurt,
dat naast elkaar twee partijen bestaan,
wier beginselen dezelfde zijn en wier
programma op elkaar lijken in nagenoeg
alle punten,
ln de Vaderlander, in Houw en Trouw,
in de Goudsche Courant, in ons eigen
orgaan en verschillende andere bladen
is dan ook de wenschelijkheid bepleit
van groepeering om één vaandel. Wat
gebeurd nu in de Wereld Het artikel
uit de Pers beantwoord het artikel van
den heer Roodhuyzen, waarin deze te
rugkeer tot de L. Unie bepleit met een
reeks van hatelijkheden. Dit verwijst
de terugkeer, (lees vereeniging) naar
een verre toekomst en met de verwaand
heid, die vaak een kleine en slinkende
groep kenmerkt, schrijft de schrijver de
hervormingen, die de L. Unie in haar
program in den loop der jaren heeft
aangebracht, op rekening van den V.
D. Bond.
Deze schrijver durft het zelfs aan de partij
kiezers der Unie voor de richting der
Staatspensioneering te critiseeren, nota
beDe, waar de V. D. Bond juist een rap
port het licht heeft laten zien met het
water- en melk-stelsel van Staatspen
sioneering en verplichte verzekering!
Wanneer het moet doorgaan in de rich
ting van den artikelen-schrijver in de
Wereld, vreezen wij, dataandezoo brood-
FEUIELETOJV.
NAAR
FELIX HOLLAENLER.
Misschien zie ik haar niet terug, en blijft het bij
deze eerste kennismaking maar zelfs toegegeven
dat ook dan zie ik niet in waartoe. Zooveel
staat vast, dat ze niet den minste indruk op mij
gemaakt heeft, dat ik in een troostelooze stemming
slechts een gril, een voorbijgaanden inval gevolgd
ben. Om duizenderlei redenen is voor mij de tijd
voorbij, waarin men de ontmoeting met een aardig
meisje ernstig opneemt.
Zeven uur 25 minuten was 't, toen ik het station
van de stadsbaan aan de Friedrich-straat verliet en
mijn paraplu opstak.
Het regende, dat het goot. Ik houd van dat weer
en had geen zin tot beschutting een rijtuig te nemen.
Daar snelt me een omnibus voorby. En van boven af
van de volle imperiaal blinkt me een witte bloeze
tegen.
Ik geef den geleider een teeken, hij wijst naar bin
nen, waar nog plaats is.
Neen, ik klim naar boven.
Zij is blond.
Naast haar is nog een klein plaatsje, dat ik te
noodige eenheid, die aan vrijzinnigen
kant moet komen, wil men in 1913 met
eenige kans den strijd aanvaarden, groote
schade zal worden gedaan.
Het is te hopen, dat de Wereld een
anderen toon zal aanslaan, een anderen
koers zal volgen, wil het blad in waarheid
de democratie dienen.
Mogen de volgende nummers toonen,
dat de redactie dit inziet 1
De taak der massa.
Nauwelijks is het dreigend oorlogsge
vaar tusschen de twee militaire groot
machten van Europa, tusschen Duitsch-
land en Frankrijk afgewend, of met
weergalooze roekeloosheid heeft Italië
den oorlogsfakkel doen ontbranden. Zon
der eenig voorafgaande verklaring, plot
seling en onverwacht als een vuige roof
ridder uit de Middeleeuwen heeft het,
zich bewust de sterkste te zijn, Turkije
den oorlog aangedaan. Het is geen onaf-
hankelijkheidskrijg, als onze voorvade
ren tegen Filips van Spanje. Het is geen
godsdienstoorlog, als Duitschland in den
tijd onzer worsteling om de vrijheid,
teisterde. Een zuiver kapitalistische oor
log is thans ontbrand. Italië heelt gezien,
hoe Frankrijk aan de eene, Engeland
aan de andere zijde, de Afrikaansche
kust der Middelandsche zee hebben ver-
meesterd voor hun handelsbelangen en
hun kolonisatie. Italië zag dat met leede
oogen en wenschte zijn deel van den
buit. Het sloeg begeerig het oog op het
dorre Tripolie met zijn woestijnachtig
achterland, dat waarde heeft als door
tocht gebied voor karavanen enz. De
Italiaansche kapitalisten hebben een
onvermoeide campagne gevoerd om de
regeering tot den krijg op te zetten. Ze
hebben hun zin gekregen. Ter wille van
het groot-kapitalisme beeft Italië het
volkenrecht met voeten getreden, met de
grootste roekeloosheid het gevaar voor
Europeesche verwikkelingen dreigender
dan ooit gemaakt.
Turkije toch, dat te zwak is om zich
tegen de Italiaansche veroveringsplannen
te verzetten, zal er gemakkelijk toe
komen op andere wijze schadeloosstel
ling te zoeken. Een inval der Turken
in Griekeland wordt zeer waarschijnlijk
veroveren tracht. Een jong mensch zonder regen
scherm trek een boos gezicht en drukt zich tegen
haar aan, zoodat ik er van afzien moet naast haar
te zitten.
Ik doe alsof ik niets bemerk en bescherm hem
nog bovendien.
Hij wordt vriendelijk en deelt geheel mijn inzicht,
dat het vreemd is bij zulk een weer boven op te
zitten. Wij maken ons over de mensehen vroolijk,
die in dezen aanhoudenden regen als 't ware baden.
Het heeft al den schijn, alsof wy vriendschap
willen sluiten. Wij houden het gesprek vol wat
anders niet in mijn aard ligt. Ik beweer, dal Berlijn
de grootste stad der wereld is en men zyn vrijen
tijd moet gebruiken om Berlijn te leeren kennen.
Hij geeft me volkomen gelijk, en merkt op, dat
hij als geboren Berlijner niet eens de museums kent.
Daarentegen is hy elders met al den ouden rommel
vertrouwd.
't Meisje luistert met een half oor en amuzeert
zich blijkbaar.
De regen wordt erger.
Onder haar paraplu beschutze angstvol een versleten
blauw boekje ik' lees den titelHomerus Odyssee,
vertaling van Ehrenthal, Interessant een jong
meisje, dat een vertaling van Homerus leest. Het
past heelemaal niet bij haar, heelemaal niet. Het is
eenvoudig stuitend. Ja, stellig Als 't nog lyrische
gedichten waren. Deze hooren bij zulke jonge dingen.
Ik kan haar heelemaal niet thuis brengen. Zij be
hoort stellig niet tot de eerste kringen maar toch
heeft ze iets bijzonders, niets van een ateliermeisje
of een winkeljuffrouw.
Het jonge mensch naast mij bemerkt, dat het boek
nat van den regen wordt en haald uit zijn zak een
stuk van den Lokalanzeiger.
geacht, ook al, omdat Turkije daardoor
kans krijgt, dat de groote mogendheden
tusschen beide zullen komen. De altijd
woelige Kretenzers zullen wellicht trach
ten thans hun eiland van hetTurksche
gezag te ontrukken.
Op het Balkanschiereiland zelve zullen
Bulgarije,Servië, Montenegro niet nalaten
in troebelwater te visschen, nu Turkije
in de knel komt. Sinds jaren is het
het streven der diplomaten geweest ver
wikkelingen op den Balkan te voor
komen, omdat men zeer wel inziet, hoe
het gevaar voor een Europeesche oorlog
door de tegenstrijdige belangen der
groote mogenheden uit Balkan-conflicten
kan ontstaan.
Spijt al die noodlottige mogelijkheden
heeft Italië den krijg doen ontbranden.
Trotsch rijzen reeds aan den ouden
Scheveningschenweg de tuinen van het
Vredespaleis omboog. Reeds daagt het
verschiet, dat het stof van Arbitrage,
dat hooge College tot vredelievende
beslechting van de geschillen der volke
ren, zijn zetel zal vesten in hetwijdsche-
gebouw, aan den vrede gewijd.
Het klinkt als een bespotting: Een
Hof van Arbitrage. Geen oogenblik heeft
Italë er aan gedacht zijn geschil met
Turkije aan het oordeel der rechters te
onderwerpen. Als een kwestie over rob-
benvisscherij in de Noordelijke IJszee
moet worden beslist of uitgemaakt moet
worden, hoe groot de schadeloosstelling
zal zijn, die een onmachtig staatje als
Venezuela te betalen heeft, is het Hof
van Arbitrage goed genoeg. Bij zulke
kwestie's zijn ook geen groote kapitalis
tische belangen betrokken. Doch als het
handelskapitalisme tot oorlog drijft, denkt
het er geen oogenblik aan het Hof van
Arbitrage als bemiddelaar.in te roepen.
Noch Duitschland noch Frankrijk heb
ben ook maar een oogenblik het plan ge
had de Marokko-zaak in den Haag te doen
berechten.
Schijn en niets dan schijn is de vrede
lievende neiging, die grootkapitalisme en
militairisme bijwijlen huichelen.
Geen vredesconferentie zal ooit een
kapitalistische oorlog tegenhouden.
Daar is maar één kracht, die den demon
van den oorlog kan - eteugelen. Het is de
Zij neemt het zonder aanstellerij aan en bedankt
hem vriendelijk.
Zij raken samen in een gesprek, waar ik af en toe
ook een woordje tusschen voeg.
Het staat vast Hij heeft iets bij haar voor. Ik
gluur over hem heen van tijd tot tijd naar haar
en tracht een van haar blikken op te vangen
zuiver uit lust tot tegenweer maar het gelukt
me niet.
Op eens stijgt het jonge mensch af, bedankt me
voor de beschutting en vertrekt groetende.
Ik raak met haar in gesprek;
U leest Homerus?
JaU hondt van hem
Stellig
Men moet hem in 'tGrieksch lezen, dan klinkt
hij als muziek.
Ik reciteer de eerste verzen.
Zij hoort me lachend aan.
Zij vindt, zonder boos te worden, dat ik haar wel
wat brutaal tot spreken noop.
Ik bemerk het duidelijk.
Ze leest zoo graag historische zaken, zegt ze met
verrukkelijke onschuld.
Ze vraagt of ik „Ahaverus in Rome" ken?
Neen, antwoord ik, op ernstigen toon.
Maar „De laatste dagen van Nero" van Eckstein
Neen, antwoord ik weer.
Heeft u ook moderne boeken gelezen
Ettelijk, maar ze stonden me niet aan. Ze kan het
realiti8che niet uitstaan, in de schilderkunst nog
minder.
Heeft u wellicht een boek gelezen, dat „Clarissa
Sanders„ heet "Vraag ik daarop, hoewel ik zeker ben,
dat ze neen zal antwoorden.
Ja, ja, antwoordt ze levendig, dat ken ik.
massa zelve. De honderdduizenden, die
in Duitschland hun krachtige protesten
tegen het sabelgekletter deden hooren
hebben meer tot het voorkomen van den
oorlog bijgedragen van de vredesconfe
rentie^ van vadertje Gzaar.
In die duizenden is het beset wakker
geworden, dat ze zich dienen te verzetten
met al hun kracht, als het grootkapitalis
me hen als kanonnenvleesch ter slacht
bank wil leiden.
Zeker als de onafhankelijkheid van het
vaderland wordt bedreigd, dient elk tot
het laatste oogenblik pal te staan voor
de verdediging van heteigenheim. Erken
de zelfs een Bebel dien plicht niet1?
Maar als het kapitalisme het oorlogs
vuur doet ontbranden om zijn gouddorst
en landhonger te bevredigen, zooals
Duitschland wilde in Marokko, zooals
Italië wil in Tripoli, heeft het volk het
volle recht zijn heerschers een gebiedend
„Halt" toe te roepen.
Eerst dan zal een hechte waarborg
voor een duurzamen vredestoestand ver
kregen zijn, als het volk in zijn groote
meerderheid de. overtuiging heeft, dat
het in dezen zijn heerschers zijn wil
heeft voor te. schrijven. De grootkapitalis
ten vragen er niet naar of het leven van
zoovele zonen des lands moedwillig zal
worden vernietigd. Het deed vrouwen
en kinderen hongeren in de beruchte
moordenaarskampen van Transvaal, het
offert de kinderen van het Italiaansche
Volk in de woestijnen van Tripoli.
Het is de schoone taak der democra
tie der massa er van te doordringen, dat
slechts van haar de kracht kan uitgaan,
die den oorlogsdemon kan beteugelen.
Eerst als dit besef is ontwaakt, zullen
schandelijke rooftochten als thans het
Ilaliaansch kapitalisme er één heeft on
dernomen, niet meer kunnen voorkomen.
Ze liegt altijd.
We hebben al voorspeld, dat de
clericalen zullen probeeren van het ge
beurde in de Tweede kamer bij de be
handeling van mr. Troelstra's voorstel
om de Troonrede ditmaal met een adres
te beantwoorden, een geheel valsche
voorstelling te geven. Natuurlijk was
het te verwachten, datde Standaard dit in
En boe is het u bevallen
Niet bijsterEen vriendin heeft het me aanbe
volen, met de opmerking, dat het weliswaar niet
heel voegzaam is. Dat heeft ze juist gevonden
maar zooals gezegd, houdt ze meer vau historische
boeken Homerus en Eckstein.
„Clarissa Sanders" is van mij.
O, dat is wel interessant, dat had ze niet durven
droomen. Hoe ik heete, vroeg ze, want ze onthield
alleen de namen van haar lievelingsauteurs
X IJ.
Ze kijkt me een oogenblik nadenkend aan, zegt
dan op een toon van overtuigd te zijnJa, ik bedenk
me heel goed herinnert ze zich, dat ze den naam
pas onlangs in den Lokalanzeiger heeft gelezen.
Ik protesteer en noem de titels van mijn andere
boeken.
Ze kentze evenwel niet alleen „Clarissa Sanders."
Wij stijgen af en ik vraag haar een kop koffie met
me te gaan drinken.
Goed ze heeft een half uur tijd niet meer
We zitten tegenover elkaar.
De piccolo steekt juist drie gaspitten aan. Voor de
eerbaarheid is gezorgd.
Zij begint te praten.
Ze is in een photografisch atelier, omdat ze eindelijk
een betaalde werkkring moest aanvatten. Ze isbeel
oud al negentien hoog tijd dus om op eigen
beenen te staan Ze heeft een jaar bij Mormann
geteekend, maar de lessen waren zoo duur en ze
heeft genoeg geleerd, om daarmede haar brood te
verdienen.
Zij mist vooral volharding Niet eens het japonnen
maken heeft ze kunnen leeren. Men moet toch wat
uitvoeren
Wordt vervolgd)
