Zllnnarrten,fg61kt0erd te zijn om la"gs de
Buitenland.
Te Klundert is behalve de Unie-collecte
(i 236), dit jaar voor een nieuw schoolge
bouw t' 12000 bijeengebracht.
De Minister van Staat jhr. mr. A. B\ de
Savornin Lohman is voor eenigen tyd naar
Zwitserland vertrokken.
In de drogisterij met winkelhuis van den
heer Hameis te Spekholzerheide (Limburg)
ontstond brand.
Het geheele huis brandde leeg.
Een nichtje van den eigenaar, die eerlang
in 't huwelijksbootje zou stappen, zag haar
uitzet en een spaarbankboekje van f300 in
de vlammen opgaan.
Verzekering dekt de schade die op f 15.000
wordt geschat.
De brand wordt vermoed te zijn begonnen
in de benzinebe waarplaats. Er is totaal niets
gered.
De gril van een snoek.
Toen Vrijdagmorgen 5 uur de heer P.
Mul te Uitgeest, naar de weide roeide om
te melken, werd hij verrast door een snoek,
die, als een vliegende visch, uit het water
steeg en in de melkemmer terecht kwam,
welke in het schuitje stond.
Jammer voor den snoek, dat hij er niet
weer uit kon vliegen
Vrijdagavond is bij Berchem (Noord-
Brabant) op een sneltrein geschoten.
De kogel verbrijzelde een ruit van een
3e klasse-wagen.
Geen der passagiers werd verwond.
Door een marechaussee te Terborg is
Zaterdag naar het Huis van Bewaring te
Arnhem overgebracht een 27-jarige opper
man, die te Terborg zijn baas en diens
vrouw ernstig heeft mishandeld, door den
man een diepe snede in één der armen toe te
brengen en de vrouw twee vingers bijna af
te snijden.
De drank speelde in deze treurige zaak
weer de hoofdrol.
De proef met verpleegsters in het militair
hospitaal te Utrecht heeft zoodanig voldaan,
dat zij in 1912 eenigszins zal worden uitge
breid.
Ons vee naar Japan
West-Friesland wordt thans bezocht door
3 Jappanners met het doel V6e te koopen.
Ze besteden hooge prijzen.
Duur bluschmiddel.
Door eenige ingezetenen van Losser is
voor het verschaffen van 80 emmers water
bij het afbranden van een woning aldaar
bij de Brandwaarborg-Maatschaijpö, by wel
ke bet perceel verzekerd was, een rekening
van f15 ingediend.
Te Rozendaal is aan een geestelijke zijn
portemonnaie met 400 francs (f 200) ont
stolen, op 't oogenblik, dat hy aan het
stationsloket een kaartje nam.
De toren op 't Vredespaleis in Den Haag
is in zoover gereed, dat de steiger er omheen
is weggenomen. Waardig prijkt op de spits
een haan op een zon.
Roode Dinsdag
Als een bewijs, dat de zakkenrolders hier
Dinsdag hun slag hebben geslagen, kan die
nen, dat alleen op het traject Kanaal in
Den Haag gedurende het voorbijtrekken
van den stoet 9 horloges zyn gerold
Brand in een damesmodemagazijn op de
Hoogstraat te Rotterdam.
In het damesmodemagazyu van den heer
M. Hartogs Jacqz. aan de Hoogstraat no.
367, hoek Weste Wagenstraat, heeft Zater
dagnacht een ernstige brand gewoed, die,
hoewel spoedig onderdrukt door het snel en
doeltreffend optreden van de brandweer,
niettemin enorme schade heeft aangericht
in den grooten voorraad dameskleeding,
hoeden, blouses, zyde stoffen, bloemen, vee-
ren enz. enz Tevens heeft deze brand ge
leerd dat het brandgevaar in de glazen
winkelpaleizen, van steen, glas en ijzeren
voorzien van electrische lichtgeleidingen in
geen enkel opzicht minder is dan in de
ouderwetsche winkelhuizen.
Het onbewoond en onbewaakt zijn van
vele groote winkelpanden des nachts is te
vens oorzaak, dat de brand reeds dikwijls
een grooten omvang heeft aangenomen
alvorens hy ontdekt wordt om met eenvou
dige hulpmiddelen te kunnen blusschen.
Het groote winkelpand van den heer
Hartogs, een der meest moderne panden van
de Hoogstraat, was om 10 uur door het
damespersoneel verlaten, daarna had om
kwart vóór elven de winkelchef, de heer
L. Rippe, wonende Jonkerfransstraat no. 132
na de gebruikelyde ronde gemaaktte hebben,
langs verschillende gaanderijen de elec
trische geleidingen uitgeschakeld en de
hoofddeur gesloten.
Het was vyf minuten vóór twaalven toen
verschillende voorbijgangers aan de zyde
van de Weste Wagenstraat opmerkten, dat
er brand was in de winkelruimte achter de
groote glasruiten op de tweede etage gren
zend aan het winkelhuis Maison Robert. Op
het geroep van brand was spuit no. 21 met
den brandmeester, den heer H. W. Brans,
binnen weinige seconden ter plaatse, onmid
dellijk gevolgd door de brigade.
Noodlottige brand.
2 Vrouwen verbrand.
Een noodlottige brand heeft Zaterdag
middag gewoed in perceel Hazenstraat 1,
te Amsterdam, in het benedenhuis, waar
van de uitdragerij gevestigd is van de 54-
jarige juffrouw A. D. Klinkert Schluter.
Zy en een bewoonster van een der boven
verdiepingen, de 57-jarige juffrouw S. J
Bossenbroek-Homburg kwamen in de
vlammen om, terwyl een 3-tal personen
viy ernstige kwetsuren opliep.
Het was omstreeks 2 uur, toen de omwo
tienden plotseling werden opgeschrikt door
een hevigen slag.
Het volgende oogenblik stond de uitdra-
geiy in lichte laaie en weldra baanden de
vlammen zich ook een weg naar de drie bo-
ven verdiepingen.
Het huis heeft met dat er naast een ge-
meenschappelyke trap in het midden
Door den slag weid in den muur, welke
de uitdragerij van de trap scheidt, een gat
geslagen, zoodat de vlammen zich ook
langs de trap een weg naar boven baanden
en beide bovenste verdiepingen van het
huis er naast eveneens vlam vatten.
loen de brandweer ter plaatse kwam,
viel er van perceel Hazenstraat 1 niets meer
te ïedden en stonden de beide bovenste ver-
diepingen van perceel 3 in volle vlam.
loen de brand gebluscht was, werd'het
gevonden." Klinkert in de uitdragerij
Zy was dadelijk een slachtoffer der vlam
men geworden.
Nog een tweede slachtoffer bleek helaas
de biand te hebben gemaakt, toen 'tblus-
schingswerk was afgeloopen. Op den zolder
van perceel no. 3 vond men het ]yk van
juffrouw Bossenbroek, die de 3e verdieping
in dit perceel bewoonde. Zij schijnt de trap
te zyn afgesneld, doch toen zij de vlam-
dak0oot te vluchten, waarlangs even te
V°rriXh6J:t ki"d1van N/2 jaar gered was.
By het uitbreken van den brand was de
u^-jange stiefzoon van de uitdraagster,
Theodorus Barteiing, naar buiten gesneld.
Hy had ernstige brandwonden en werd bo-
afllr6." d00r ,de sPNngende glasscherven
deeilyk aan gelaat, hals en armen gewond.
ni?e ,34"Jange A. J. Topman, wonende v.
Oldenbarneveltstraat II, stond voor het
raam der uitdragerij te kyken, juist toen
Inns'" 9 u Hi;i kreeg een aantal
wonden, door het springen der glasscher
ven knaap de 13-jarige Jan EssiDk
Elandsgracht 84, ging juist voorbij. Hij
kieeg door de glasscherven een wonde aan
den rechtervoet en schrammen in het °-e-
18)3.1.
De drie gewonden werden per autozie-
kenwagen naar het Wilhelminagasthuis
gebracht. Na behandeld te zijn kon Es-
sink deze inrichting weder verlaten.
De beide lijken werden naar het 'bureau
Lauriergracht gebracht en vandaar in man
den eveneens naar het Wilhelmina-Gasthuis
vervoerd.
De overige bewjners van de perceelen 1
en 3 kwamen er behouden af.
Geen van allen was verzekerd5 van de
6 gezinnen zagen hun geheelen inboedel in
de vlammen opgaan de eerste verdieping
van perceel 3 bleef voor het vuur gespaard
evenals de groentenzaak van P.Uitinga in
het benedenhuis van dat perceel waarvan
echter, evenals van de eerste verdieping de
ruiten verbrijzeld werden.
De bovenverdiepingen werden bewoond
door de gezinnen van P. H.Korlaar (man
en vrouw), F. v. Sundert (man en vrouw),
Roodnng (man vrouw en 2 kinderen) P. v
Diergaarden (man, vrouw en 3 kinderen)
Leuring (man, vrouw en 1 kind) en Roosen
daal (man vrouw en 1 kind), by wiejuffronw
Bossenbroek inwoonde.
Een ware ruïne was het na den brand.
Van den uitdragerswinkel was, evenmin
als van de drie bovenverdiepingen, iets over
gebleven. Men zag slechts een verkoolde
massa. Voor den winkel, op straat, lag een
vormeiooze hoop van verbrande.of halfver-
brande meubelen, kleedingstukken en bedde
goed.
De straat was als met glasscherven be
zaaid.
Hoe hevig de ontploffing geweest is, kan
hieruit blyken, dat van de schuin tegen
over de uitdragerij gelegen perceelen de
ruiten geheel of gedeeltelijk vernield wer
den. Zoo werden van den kruidenierswinkel
op no. 6 de ruiten verbrijzeld. Een kinder
jurkje uit de uitdragerij werd door de kapotte
ruit in den kruidenierswinkel geslingerd.
Van de barbierszaak op nummer 8 werd
het bovenlicht vernield, terwyl de groote
spiegelruit van den winkel in huishoudelijke
artikelen op nummer 10 totaal aan scherven
geslagen werd.
De toestand van den 22-jarigen Barteiing
was Zaterdagavond vaD dien aard, dat bij
door de politie kon worden gehoord.
Hij moet verklaard hebben, dat hij zich
met zyn moeder in de woonkamer achter
den winkel bevond en dat hy bezig was
kleedingstukken met benzine uit een bus
te reinigen toen plotseling de benzine met
een vreeselyken slag ontplofte. Vermoede-
lyk is hy door den hevigen luchtdruk dooi
de ontploffing veroorzaakt, als het ware de
woning uitgeperst.
De ontploffing Is vermoedelijk veroorzaakt
door de vlam van het theelichtje, dat in de
woonkamer brandde.
Moord en berooving.
Vrijdagavond is mej. Barbara Knook, oud
2/ taai, die van Oudenbosch naar haar
7?™g.°ndei' Standdaardbuiten liep, met
130 by zich, op een eenzaam pad vermoord
en beroofd.
Haar ljjk is des avonds 11 uur in een
sloot gevonden.
Omtrent den dader is nog niets bekend.
Nadere bijzonderheden
Vrijdagnamiddag was mej. BarbaraKriook
boodschappen wezen doen in Oudenbosch.
Zij was met het terugkomen nog even aan
geweest bij den dominé te Standaardbuiten
en daar 0111 7 uur weggegaan, naar huis.
Omdat zij 0111 9 uur nog niet thuis was,
werden de huisgenooten ongerust en gingen
eens zien of zy nog niet in't gezicht kwam.
Alles was even donker en stil op den weg,
zoodat men verder ging kijken.
Men was nog meer bevreesd, omdat men
wist, dat Barbara wel eens toevallen kreeg
en zij misschien daardoor weer overvallen
zou zijn.
Eenigen gingen over den grooten wegen
eenigen langs een binnenpad, naar het
dorp, zoodat men ze nooit kon misloopen.
Tot laat in den nacht werd gezocht en
geinformeerd tot men eindelijk om 11 uur
het meisje dood in een sloot aan den bin
nenweg vond.
Haar boodschappenmand stond naast den
slootkant, haar hoed lag er een eindje van
daan, en aan de landzijde waren de bieten
bladeren eenige meters in het ronde plat
getrapt, zoodat dus blijkbaar een worsteling
hëeft plaats gehad.
Nog werden bloedsporen op het land ge
vonden.
De zoon van bakker De Rooy, die onge
veer halfacht in de buurt van het moord-
tooneel vertoefde, heeft hooren roepen
Laat me los, want ik stik!
De Rooy hechtte hier geen waarde aan
en liep door, zoodat hij het Zaterdagmor
gen, bij het vernemen van den moord, ver
telde.
Ruim 1 uur Zaterdagmiddag arriveerde
het parket uit Breda.
Uit het voorloopig onderzoek, dat dr.
Knaapen, uit Klundert, ingesteld heeft, is
gebleken, dat het meisje geworgd is; aan
de keel is het duidelijk te bespeuren.
Dat roof de drijfveer tot den moord is
geweest, wordt als vaststaande beschouwd.
'Des middags had zy bij den heer Jos. v.
d. Ende afgerekend sn had daar f 130 terug
ontvangen; dit geld is verdwenen. Haar
zak hing uit haar rok, ledig, evenals de
portemonnaie, die er nog in zat. Het meisje
lag dwars in de sloot.
In verband met den moord is door de
politie opgehaald zekeren H. K., dezelfde,
die naar vermoed wordt, onlangs een aan
slag pleegde op een onderwijzeres uit
Fijnaart. Hij kon niet goed bewijzen, waar
hij 's avonds geweest was. Ook had hij
eenige schrammen in zyn gezicht, waarvan
hy niet kon zeggen hoe ze gekomen waren.
Hij betuigt echter ten sterkste zijn onschuld.
Met het lijk geconfronteerd, liet hij niet
het minste blijken.
Door wijlen den heer C. H. v. d. Berg is aan
verschillende kerkelijke en liefdadige in
stellingen te Heemstede een gezamelijk
bedrag gelegateerd van f 5000.
Woensdag ter gelegenheid van de kermis
te Nederweert kregen twee kramers S. uit
Maastricht en G. uit Nijmegen quaestie,
waarbij laatstgenoemde een slag met een
hamer op het hoofd werd toegebracht ten
gevolge waarvan diens schedel een breuk
bekwam en G. bewusteloos neerviel.
De vermoedelijke dader, voornoemde S.,
werd aangehouden en in het arrestantenlo
kaal te Weert opgesloten om vervolgens
naar de gevangenis te Roermond te worden
overgebracht.
Het echtpaar O., afkomstig van Streefkerk
dat korten tijd teLekkerkerk woonachtig is
geweest, is in het begin van dezen zomer
weer naar elders vertrokken, met achter
lating van den inwonenden 60-jarigen vader
der vrouw die nu ruim 25 weken zegge
180 nachten onder den blooten hemel
geslapen heeft.
Wat moet dat worden met den naderenden
winter
In de grensplaats Rees is de groote siga
renfabriek der firma Oldenkott, waarin
honderden arbeiders werkzaam zyn, geheel
afgebrand.
Negen belendende huizen, waaronder de
synagoge, leden groote schade.
Geen pokstof te krijgen
Tal van vrouwen te Delft die Zaterdag
met hun kinderen in het Vaccinatiegebouw
kwamen om de kinderen te doen inenten,
konden ongetroost heengaan.
Er was geen koepokstof aanwezig I
De ramp op de „Liberté".
Juist werden gisteren te Toulon de lijken
der negen slachtoffers van het ongeluk op
het oorlogschip „Gloire" (er sprong een ka
non aan boord) in plt-chtigec rouwstoet
naar het station gebracht om naar de ver
schillende woonplaatsen van de overlede
nen vervoerd te worden.
De ramp op de „Gloire" zinkt evenwel
in het niet by de catastrofe, welke op de
„Liberté" heeft plaats gehad. Waarschijn
lijk hebben daarbij 300 h 350 man den dood
gevonden.
Evenals by de ramp op de„Jena" meent
men ook hier te moeten denken aan een
zelfontbranding van het kruid, dat by de
Fransche Marine in gebruik is. De minister
van Marine, Delcassé, die diep onder den
indruk van het gebeurde was gisteren, ge
looft daar echter niet aan. In de munitie
bergplaatsen van de „Liberté" zei de mi
nister, was meermalen de temperatuur op
genomen. Slechts éénmaal was de tempera
tuur 33 graden, de andere keeren 31 of 32
graden. Hij geloofde dan ook meer aan het
voortdringen van den brand die eraan boord
gewoed heeft, tot de munitiekamers.
Het is te begrijpen, dat de minister niet
wil meehelpen angst en schrik onder de
marine te verspreidei) door de mogelijkheid
van zelfontbranding van het B-kruid aan
te nemen, maar de feiten geven hem wel
eenigszins ongelijk, zooals iemand, die op
de hoogte van zulke dingen mag worden
geacht, ze uiteenzette. De brand is namelijk
in de voorste kasemat aan stuurboord ont
staan. Van vijf uur af hoorde men telkens
ontploffingen, tot eindelijk het vuur de
groote munitiekamer bereikt had en het
schip in de lucht deed vliegen. In de kasemat
lagen natuurlijk projectielen, ontplofbare
stoffen enz. Die zyD dan door zelfontbran
ding ontvlamd en de nu ontstane brand
heeft telkens nieuwe hoeveelheden ontplof
bare stof doen explodeeren.
Een officier vertelt, dat de bemanning er,
zoodra de brand in de voorste kasemat
ontdekt was, pogingen in het werk st6lde
om hem te blusschen. Doch zij slaagde
daarin niet. Er werd nu om hulp gevraagd
aan de andere in de buurt liggende schepen
terwyl de commandant met 't oog op het
gevaar het dek liet ontruimen. De heele
equipage was al om vier uur gewekt om
bij de blussching behulpzaam te zijn. De
officieren hadden aldra last gegeven de mu
nitiekamers onder water te zetten ter voor
koming van erger dingen, doch de man
schappen, die belast werden met het openen
der luiken om de zee toegang te verleenen
in de munitiekamers, keerden overhaast
terug, daar een scherpe en vergiftige rook
en de ontwikkelde gassen hun het werk
onmogelijk maakten. Het gevaar bleek uus
ernstig genoeg. Een aantal manschappen
sprong in zee, anderen begaven zich overijld
in de sloepen. Op dat oogenblik kwam er
van alle kanten hulp opzetten in den vorm
van stoombarkassen en sloepen. Dat gaf den
achtergeblevenen den moed terug, hoewel
telkens aan bcord van ihet brandende schip
zwakke ontploffingen werden gehoord. Op
nieuw werden pogingen in het werk gesteld
om het vuur meester te worden, doch met
even weinig resultaat als de eerste maal.
Alsnu, na een nieuwe, vrij hevige ontplot
fine liet de commandanr het sein geven
het'schip kalm en onder goede krijgstucht
te verlaten. Terwijl dit geschiedde, had het
ontzettende plaats.
Iemand, die van den wal af het schouw
spel heeft gadegeslagen! vertelt- Het was
ongeveer vijf uur. Daar ik gehoord had, dat
er "al van vier uur af brand woedde aan
boord van de .Liberté", zeide ik tot mijn
vrouw en kinderen Ik geloof, dat het voor
zichtiger is in huis te gaan, want er zal
zeker een ongeluk gebeuren.
Nauwelijks had ik die woorden gespro
ken of een verschrikkelijke ontploffing
vo gde, zooals ik nog not.it heb gehoord.
Een reusachtige vlammenbouquet verscheen,
alsof het weerlichtte, de reede verlichtend.
Ik sloot een oogenblik de oogen. Toen ik
ze dadelyk daarop weer open deed, zag ik
het uitspansel reeds zwart worden vati een
dikken opstijgenden rook en overal daarin
kleine, beweeglijke zwarte stipjes, die met
groote snelheid omlaag en in zee vielen.
Het waren brokstukken van het oorlogs
schip, maar ook slachtoffers en afgerukte
ledematen van slachtoffers, die in de lucht
geslingerd waren. Ik heb nog nooit zoo iets
ontzettends gezien.
Vele van de verwonden, die van het vlam
mende schip in zee kwamen, verdronken,
omdat zij door hun kwetsuren met zwem
men konden of doordien zij in de draai
kolk geraakten van het kort na de ontplof
fing wegzinkende schip.
Maar met alleen onder de bemanning
van de .Liberté" waren de slachtoffers te
zoeken. Bijna alle matrozen van de ter reede
liggende schepen, die in sloepen ter hulp
waren gesneld, kwamen om het leven. En
bovendien kwamen de bemanningen van
de schepen, voor zoover die aan boord ge
bleven waren, er al evenmin zonder kleer
scheuren af. Het pantserschip „République
dat naast de „Liberté", op eenigen afstand
daarvan, eveneens ter reede geankeid lag,
kreeg zware averij. Een van de Liberté
afgerukte pantserplaat sloeg door het ach
terschip en kwam terecht m de hut van
een afwezigen adelborst. Tragische by zon-
derheid de hoornblazer van de „Liberté
die het sein had moeten geven om het
schip te ontruimen, werd levenloos aan
boord van de „République" geslingerd hy
hield zijn instrument nog omklemd. De
République" heeft zoo geweldig geleden,
dal het schip in geen acht maanden dienst
zal kunnen doen. Op dit schip en op de
oorlogsschepen „Démocratie", „Justice eu
Foudre" zijn er in het geheel 14 dooden
te betreuren en 95 gekwetsten, die naar het
hospitaal zijn gebracht. Het schoolschtp
Feudre" lag op 3 kilometer afstand van
de „Liberté"niettemin werd de op de brug
staande cominandeerende officier door een
bomsplinter levensgevaarlijk m het, gelaat
getroffen, terwyl twee naast hem staande
mannen werden gekwetst.
Op wonderbare wijze zijn 140 veilofgan-
gers van de „Liberté" aan een wissen dood
ontsnapt; zij stonden te Toulon op de Cron-
stadt-kade om zich met sloepen aan booril
te begeven. Terwijl zy stonden te wachten,
had de ramp plaats.
Onder de gewonden is luitenant Besson,
