ri] Officieel Nieuws- en Advertentieblad EERSTE BLAD. Boekhandel, voor Overflakkee en Goedereede. lsdijk. Anatol's Trouwdag. stratie kan tour. Middelharnis ndmMlMeH I lde Jaargang. Woensdag 23 Augustus 1911. No. 40 Flakkeesche Boet en Handelsdrukkerij IJK Binnen- en Buiten- mde Banknoten. derijen en Gebouwen, de Hypotheekbanken, aatschappij „de Sala- n Roerende Goe- Papieren en Rank- eren. KIKZEE, geeft uit iem a 99 ieïen a 993/4% ieven a 10072% ken van f 100.- en f 50.-. ft aan hare wijze van nogelijke openbaarheid, r Insulaire behooren tot e. Bij de Insulaire saldo-biljetten enz. in omloop op f 15300 - 313550 - 582300 - 788550 885150 984250 1.293250 1.706250 1.987100 2.162750 2.332050 2.700350 rustus 1911: 3.086950. 3.165000, :n verkrijgbaar te Goe- er A. van Schouwen, en heer J. van Ispelen, "en heer J. P. de Wilde, heer J. Rooy, te Oolt- eer M. Breur, te Oud- r A Koopman, te Stad bij den heer E. H. de is bij den Heer L. F. bij alle Heeren Coxn- n. irectie VLIET, Directeur. E, Adjunct-Directeur. groote partij er overslag. gebied voor Jon- Meisjes. derspelen, Portret- Zwartjesalbums en "orten en prijzen. r, Kasboeken, Mu- Luxe pwt, alls eden voor de Am- eekenschool. Ver- Bordpapier. soorten e-, Dag- Week-, oerboeken. entiei) buitenlandsche hooging van prijs. van alle soorten rSDWERK. t, Fantasie- en enz. boeken worden Uitgeversprijzen der ScbenlL Dit blad verschijnt eiken WOENSDAG. Prijs per kwartaal, franco per post f 0,50. Afzonderlijke nummers0,05. TXItg-arve der te Middelharnis. Prijs der Advertentiënvan 1 6 regels 0,60. Iedere regel meer0,10 Groote letters naar plaatsruimte. Driemaal plaatsing wordt'slechts tweemaal berekend. Alle solide Boekhandelaars en Advertentie-Bureaux nemen Advertentiën aan. Berichten van correspondenten en Advertentiën te adresseeren aan de Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij te Middelharnis. De beginseleenheid der coalitie. Zoodra de stembus voor Kamer, Pro vincie of Gemeenteraad uitspraak moet doen, heft de Roomseh-Dordtsche coa litie de geveinsde strijdleuze aan, dat het gaat om het geloof. In alle toonaar den wordt dan aan het volk het lied der antithese voorgezongen. Men waagt het zelfs de kiezers voor te liegen, dat zij een zondige daad verrichten, als zij geen clericaal stemmen. Dat weerzinwek kende komediespel wordt dan gespeeld in naam der „christelijke" beginselen De coalite, door Rome en Dordt om de staatsdubbeltjes voor de sectescholen, gesloten, durft het nog steeds aan het volk wijs te maken, dat de drie coalitie partijen uit één zelfde beginsel leven. Wij hebben bij herhaling aangetoond, hoe op elk punt van aanbelang de broe ders het zoo totaal oneens zijn, dat onder hen een spraakverwarring heerscht, zoo erg als bij den Babylonischen torenbouw. £n wat het beginsel betreft, telkens weer blijkt, hoe alleen ter wille van de smeer der broeders tijdelijk zijn opge houden met de verkettering van elkan ders beginselen op godsdienstig gebied. In zijn laatste kroniek in het tijdschrift: „Stemmen voor waarheid en Vrede'' wijst Dr. Bronsveld er op, hoe geen par tijen elkander zoo verketterden als Kuy- perianen en Roomschen, een kwarteeuw geleden. In 1878 verscheen een boek van zeke ren dr. Raabe. De Standaard schreef over dit werk het volgende oordeel. „Het ware zeer wenschelijk, dat ook vele onzer Roomsch-Katholieke land- genooten kennis maakten met het boekje van dr. Raabe, en naar aan leiding daarvan, met de Jezuïetische moraal in het algemeen, ten einde te leeren inzien, tot welk een laagte en zedelijke ellende de heerschappij van de tegenwoordige heeren en meesters der Roomsche kerk voeren moet." Dit oordeel heeft de Standaard nim mer herroepen. Op politiek terrein is ter wille der negotie en de baantjes de FEUILLETON1. NAAR HET DUITSCH VAN AKTHUR SCHNIT2LER, door J. Bosboom 1%'x. Anatol. Maar Ilona. Och, Max deert het niet (kust Anatol) Maar jij trekt een gezicht! Nu zal ik jelui theeschen ken en me zelf ook als 't mag. Anatol. Als je blieft Max. Lieve Ilona, ik kan, helaas, de uitnoodiging, om met jelui te ontbijten niet aannemen en ik begrijp ook niet Ilona. [is bezig met de theepot] Wat begrijp je niet? Max. Anatol moet eigenlijk ook Ilona. Wat moet Anatol strijdbijl tusschen de oude tegenstanders begraven. Nog in 1878 noemde Dominee de Visser het stemmen op een Room sche „verraad". In onze dagen gaat die zelfde Dominee den boer op om de kie zers van wege het geloof op het hart te drukken te stemmen op een coalitie- candidaat Vooral in de christehjk-historische partij komt telkens weer tot uiting, dat men daar er volkomen van overtuigd is, dat de praatjes over een christelijk be ginsel, dat de coalitiemannen bindt, niet anders zijn dan grof boeren bedrog. Mr. Lohman zelve heeft gezegd dat de coali tie niet anders is dan een kwestie van taktiek Hoe weinig de broeders het meenen met hun verfoeilijke antithese-leuze bleek dezer dagen opnieuw. Een blad, te Am sterdam verschijnend, de Deutsche Zei- tung, schreet naar aanleiding van de Amsterdamsche raadsverkiezing, dat men alleen de katholieken als clericalen moest beschouwen en niet de protestant- sehe helft der coalitie. Zeer terecht kwam het Roomsche centrum daartegen in verzet en het vroeg aan de „Neder lander" van mr. Lohman, die het artikel van de Deutsche Zeitung had overgeno men, of zulke stukken dienstig waren, om de samenwerking in de coalitie te bevorderen. De Nederlanderde trouwe bondgenoot van Rome bij elke stembus, schreef daar op een antwoord met de volgende lief lijkheden (denk aan de antitheseleuze- lezer, als ge het volgende leest „Nu intusschen het Centrum beweert, dat de plaatsing van het stuk hinder lijk is voor desamenwerking van rechts en voor de R. C. zeiven, willen wij ook te dezen opzichte herinneren aan 't geen wij reeds tallooze malen schreven, nl. dat ook wij van oordeel zijn, dat, indien de R. C. konden handelen naar hunne beginselen, het met de vrijheid van het Protestantisme en met de cons ciëntie vrijheid gedaan zou zijn. Dit kan o. i. niet worden geloochend, en is, vermits dit een gevolg is van de leer der R. K. kerk, niet krenkend voor de R. C." Let wel, lezer, dat schrijft mr. Lohman, die met Rome, zijn ergsten vijand, dat erkent hij zelf, uitgaat bij den stembus, Max (tegen Anatol.) Je moest eigenlijk al Wat moest hij Max. Je moest al gekleed zijn Ilona. Och, wees nu niet zoo belachelijk, Max we blijven heden thuiswij roeren ons van daag niet Anatol. Kindlief dat zal, helaas, niet mogelijk zijn Ilona. O, dat zal wel mogelijk zijn. Anatol. Ik heb een uitnoodiging Ilona (thee schenkende) Zeg 't af. Max. Hij kan 't niet afzeggen. Anatol. Ik ben bij een huwelijk genoodigd. Max. (maakt een aanmoedigend teeken) Anatol. Och, dat is heelemaal hetzelfde want ik ben om te zeggen bruidsjonker. Ilona. Hondt je dame van je? Max. Dat ia toch eigenlijk een bijzaak. Ilona. Maar ik houd van hem en dat is de hoofdzaak Praat er niet altijd door heen Anatol. Kind ik moet weg. Max. Ja, hij moet weg geloof hem hij moet weg. om het christelijk beginsel, weet u! Aan het slot van zijn artikel schrijft mr. Lohman! n°g „Wij willen gaarne, onder het schild der grondwet vriendschappelijk wande len, ook met het Centrum, maar dit ver hindert ons niet te blijven bedenken, dat wij niet zijn broeders uit één gezin!' Denkt het Centrum daar soms anders over" Lezer, let nu eens goed op die gecur siveerde woordenBij de stembus ont heiligen deze partijen bij herhaling Gods naam om hun kandidaten gekozen te krijgen. Dan houden ze schijnvroome betoogen, dan schrijven ze zwarte kran- tjes vol met bombast, die gepresenteerd wordt als „christelijke" lectuur. Alles om de kiezers over te halen. Dan heeten ze broeders op ééne wortel desgeloofs! Denk bij zoo'n gelegenheid eens aan de woorden van mr. Lohman over de Roomschen „Het Centrum weet we], dat we niet zijn „broeders uit één gezin Waarom dan mr. Lohman toch met Rome politieke negotie doet. Luister, lezer „Het beginsel der R. K. kerk, hoe gevaarlijk ook voor het Protestantisme, heeft zoolang wij leven onder de bescher ming der Nederlandsche Grondwet, voor ons niets gevaarlijks. In ons land is de macht der R. K. Kerk niet grooter, dan die van elke andere kerk ot elke andere associatie. Wel beschikt zij over enkele middelen van geestelijken aard, welke de anderen niet kunnen hanteeren daaraan is nu eenmaal niets te doen, en „al of niet coalitie" heeft daarmee niets te maken. Het is om die reden, en om die re den alleen, dat wij steeds onzen lezers toeroepenwat gij ook denken moogt over de R. K. kerk, op staatkundig ge bied, kan in Nederland die kerk ons niet benadeelen. Er staan merkwaardige woorden in dat Citaat„Zoolang wij leven onder de be scherming der Nederlandsche Grondwet." Mr. Lohman vertelt het ons: Er is in Nederland een partij, die als ze baas was, een eind zou maken aan de vrijheden der protestanten en aan de vrijheid der cons ciëntie. Die partij is al reeds de sterkste Anatol. Over een paar uur moet je me vergunning geven. Ilona. Wees nu zoo goed ,'te gaan zitten Hoe veel klontjes suiker, Max Max. Drie. Ilona (tot Anatol.) Jij...? Anatol. 'tls werkelijk hoog tijd. Ilona. Hoeveel klontjes? Anatol. Je weet wel altyd twee— Ilona. Ook rum Anatol. Rum dat weet je ook wel Ilona. Rum 'en twee klontjes suiker (tot Max) hij heeft principes Max. Ik moet weg. Anatol. [langzaam] Je laat me alleen? Ilona. Je moet je thee uitdrinken. Max Anatol. Kind, ik moet me gaan kleeden Ilona. Om Godswil wanneer is dan die ongelukkige trouwerij Ilona. Je bent zeker ook genoodigd? politieke partij, die van alle partijen de meeste zetels in de kamer bezet. Die par tij zou men zoo zeggen, moet naar het oordeel van mr. Lohman, door de christe- lijk-historischen fel bestreden worden Jawel! Door coaliseering gaan juist de christelijke historischen die Roomsche staatspartij versterken Gevaar is daar niet bij, de Grondwet is er immers. Net, als of die in stand zou blijven, als die ge vaarlijke partij (volgens mr. Lohman zelve) door de hulp van mr. Lohman een maal de meerderheid krijgt! Er zal wel geen kiezer zoo onnoozel zijn, die een sikkepitje gelooft van mr. Lohman's verdediging der coalitie. Ieder gevoelt, dat hij die ware redenen, waar om met Rome arm in arm gaat, verbergt. Wij weten, zegt terecht de Vaderlander, alle maal wel, hoe laat het is. En die het niet weet, behoeft zich slechts deze vraag te stellen Waarom strijdt „De Nederlander" een heftigen en onverzoenlijken strijd tegen de sociaal democraten, die geen derde van de macht heeft van de roomsch-katholieken, die voorstandster is van de meest volkomen vrijheid van godsdienst, en die dus, als ze de baas werd, het Protestantisme ongemoeid zou laten terwijl ze daaren tegen de roomsch-katholieken, waarvan ze zelve erkent, dat hunne opperheer schappij de dood van het Protestantisme in ons vaderland zou wezen, niet alleen ongemoeid laat, maar steunt? Die zich deze vraag stelt en daarop antwoord geeft, wordt de houding van „De Neder lander" volkomen duidelijk. „De Neder lander" is groote tegenstandster van de sociaal-democratie, omdat die strijd voor afschaffing van het privaat bezit, der productiemiddelen, en tevens van huis uit groote tegenstandster vanderoomsch- katholieken, die zoo gaarne Luthers werk weer ongedaan zouden maken. Maar, als het dr op aan komt, is dat privaat bezit der .productiemiddelen haar liever dan haar protestantisme, en coaliseert zij zich met Rome, omdat zij dan naar hare meening sterker tegenover de so ciaal-democratie staat. Dat is de hoofd reden, al komt er natuurlijk bij, dat door de coalitie ook de christelijk-his- torischen tot deregeeringspartij behooren, en mee hunne portie krijgen naar Max. Ja Anatol. Ja, bij ook. Ilona. Wie trouwt er dan eigelijk? Anatol. Je kent 'em niet. Ilona. Hoe beet bij dan. Het zal tocb geen geheim zijn Anatol, 't Is een geheim. Ilona. Wat? Anatol. De trouw beeft in 't geheim plaats. Ilona. Met bruidsjonkers en meisjes? Dat is onzin. Max. Slechts de ouders mogen er niets van weten. Ilona. [haar thee slurpend, rustig] Jongens, Jelui liegt me wat voor. Max. zeg, als je blieft. Ilona. God weet, waar jelui van daag genoodigd zijt Maar daar komt niets van—jij kunt natuurlijk gaan waar je wilt, Max maar hij blijft bier. Anatol. Onmogelijk, onmogelijk. Ik kan bij het nuwelijk van mijn besten vriend niet ontbreken. Ilona. [tot Max Zal ik hem toestemming geven {Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

“Vooruit!”Officieel Nieuws- en Advertentieblad voor Overflakkee en Goedereede | 1911 | | pagina 1