1DH. KERN
Walam
Kaise
ïïalfmaaiister
Binnenland.
SPECIALITEIT IN UURWEÏ
christen-socialisten in hun orgaan „Op
waarts,"schrijven over het tariefontwerp,
die rooftocht op de zakken der kleine
iuyden
„Ook wij hebben partij gekozen tegen
de tariefwet, en wel
1. Omdat het een systeem van belas-
tinghefting is, waarbij niet het bezit maar
het verbruik de maatstaf is, waarbij ar
men met groote gezinnen onevenredig
meer moeten betalen dan meer gegoeden
met kleine kring.
2. Omdat er een last op het Neder-
landsche volk gelegd wordt, grooter dan
10 millioen, omdat behalve aan de fiscus,
ook aan den binnetilandschen voortbren
ger wordt betaald.
M. a. w. een onnoodig hooge belasting,
waarvan verreweg het grootste deel komt
op de „kleine Iuyden".
Daarom juist bedroeft 'tons zooveel
te meer, dat zulke handelingen komen
van rechts, d. w. z. van hen, die zichzelf
een brevet van Christelijkheid uitreiken,
die allen, zelfs ook dr. v. d. Laar, om
van ons niet te spreken bij de paga-
nisten indeelen. Daarom betreuren wij
deze uiterst reactionnaire belastingver-
hooging, omdat de a.-r. partij, bij monde
van dr. Kuyper, altijd als haar meening
te kennen gaf, dat een Christelijke regee
ring „de roest van het conservatisme
niet kent".
Wij zeggen met de Vaderlander
„Zoo is het. Het is zoo dubbel hatelijk,
dat deze verhooging van het Tarief', het
ergste uitwas van het mammonnisme,
juist van eene Regeering komt, die zich
„christelijk" noemt, en haar bedrijf zou
minder weerzin wekken, als de Regee
ring zich bij haren waren naam kwam
aanmelden, en zich „conservatief"
noemde, zonder meer. Christenen,
d. w. z. menscben, die het Bijbelwoord
betrachten, kunnen onmogelijk de rijken
der aarde ontzien, om het zwaarste deel
der lasten te leggen op de misdeelden
in de maatschappij. Christenen zouden
zich II Samuel XII herinneren
„En de Heer zond Nathan tot David.
Als die tot hem inkwam, zeide hij tot
hemEr waren twee mannen in ééne
stad, de één rijk en de ander arm.
De rijke had zeer vele schapen en run
deren.
Maar de arme had gansch niet dan een
eenig klein ooilam, dat hij gekocht had,
en had het gevoed, dat het groot gewor
den was bij bem, en bij zijne kinderen
tegelijk: het at van zijne bete en het
dronk van zijnen beker, en het sliep in
zijn schoot en het was hem als een doch
ter.
Toen nu den rijken man een wandelaar
overkwam, verschoonde hij te nemen van
zijne schapen en van zijne runderen, om
voor den reizenden man die tot hem ge
komen was, wat te bereidenen hij nam
des armen mans ooilam, en bereidde dat
voor den man, die tot hem gekomen was."
Maar[ Dr. Kuyper heeft de verhooging
van het Tarief bepleit als christelijke
eisch, en het gedweëe Patrimonium kust
de boeien, die voor den arbeider worden
gesmeed, en verzoekt de Tariefwet aan te
nemen, en Nathans, die de rijken der aar
de zeggen,-waar het op staat, worden niet
meer gevonden wij hebben daarvoor de
geestelijke adviseurs in de plaats gekre
gen. O, christendom wat geschiedt er niet
in uw naam!"
Een ernstige beschuldiging.
Uit Jutphaas schrfjft men aan deStieht-
sche courant":
Donderdagavond omstreeks vpf uur werd
door den gemeente-veldwachter Oosterkamp
gearresteerd wegens dronkenschap zekere
Hillebrand, schipper van beroep.
Naar men in het dorp verzekerde, was
Hillebrand iemand, die nooit zelfs gebruik
maakte van sterken drank; een verzekering
die ook door zijn patroon den heer Willems,
bevestigd werd.
Een broeder van den gearresteerde met
een zoontje van hem kwamen circa 7 uur op
het gemeentebuis vrageD of de gearresteer
de Hillebrand niet vrijgelaten kon worden.
De veldwachter Jacobs, die deze 2 menschen
te woord stond, verzekerde dat dit niet kon,
daar hij niet wilde ingrijpen in do hande
lingen van zijn collega Oosterkamp. Toen
daarop veldwachter Jacobs in het cachot
ging kijken naar den gearresteerde, dacht
hij dat deze sliep, doch bp nadere beschou
wing bleek dat Hillebrand was overleden
Dr. Idenburg, direct geroepen, kon niet
anders dan den dood constateeren.
De overledene stond als zeer oppassend
bekend en laat een vrouv» na met acht
kinderen.
De ontsteltenis in het geheele dorp is groot
en algemeen heeft men diep medelijden met
het op zoo'n treurige wijze getroffen gezin.
Hef algemeen gevoelen in het geheele
dorp is, dat veldwachter Oo§terkamp iemand
heeft gearresteerd en opgesloten, die niet
beschonken maar ernstig ongesteld was.
Hoe het zij, een onderzoek dat op aandrin
gen van de familie zal worden ingesteld,
zal dit wel uitmaken.
Het „Utr. Dbl." heeft informaties inge
wonnen omtrent deze geschiedenis en ver
namen van den burgemeester van Jutphaas
de volgende bijzonderheden
Donderdagmiddag kwam op den straat
weg vóór het dorp een man aanzwaaien,
iemand die op iedereen den indruk maakte
van beschonken te zijn. Bij een tol vieUe
man op den grond, om na eenige tellen
weer op te staan en zwaaiende zijn weg te
vervolgen. De veldwachter die juist aan
kwam, kende den persoon in quaestie goed
en sprak hem aan zeggende: „Heb jij soms
iets gedronken?" waarop de aangesprokene
zeide: „Ja". Het bevreemde den veldwachter
wel dat de man dronken was, want men
had hem nooit onbekwaam gezien, maar
bij deze hitte was het niet onmogelijk, dat
de man inderdaad wat te veel had gebruikt.
Ook de omstanders hadden volkomen de
overtuiging, dat de man beschonken was,
zooals door hen bfj een verhoor werd beves
tigd, dat de man in quaestie is daarop door
den veldwachter meegenomen naar het
gemeentehuis, waar hij werd opgeborgen.
Dat wil zeggen niet in het gewone cachot,
waarin men gewoonlijk dronkaards opsluit,
maar in een ander vertrekje, juist met het
oog op het feit, dat men hier niet te doen
had met iemand die wel méér beschonken
werd aangetroffen.
De veldwachter hielp den man schoenen
en jas uittrekken en legde hem daarna op
een soort bed. Om hem het liggen nog wat
gemakkelijker te maken, rolde de veldwach
ter de jas van den man bij wijze van kus
sen op en lag dit onder diens hoofd. Toen
is de veldwachter heengegaan; eenigentijd
later vond men den man dood.
De veldwachter is dus geheel zonder eeni
ge schuld; niet alleen hij, maar ook oogge
tuigen, waren allen volkomen in de mee
ning, dat de bewuste persoon beschonken
was. Was de man niet door de politie mee
genomen, dan zou hij vermoedelijk weder
om op straat gevallen zijn en dood gebleven
zjjn, bevangen als hp was door de hitte,
zooals nader is gebleken. De veldwachter
had er eerst nog aan getwijfeld, of de man
wel beschonken was en had het daarom
vooraf nog eens gevraagd. Toen hij tenant
woord kreeg „ja", stond het voor den veld
wachter vast dat de man wat te veel had
gedronken. Hoe het zij, de feiten wijzen uit,
en de ooggetuigen bevestigen dat, dat de
veldwachter hier geen onnoodige arrestatie
heeft gedaan. Mén heeft te doen gehad met
een ongelukkigen samenloop van omstan
digheden.
De algemeene vergadering van de Holland-
sche Maatschappij van Landbouw zal wor
den gehouden op Woensdag 13 September
a.s., des voormiddags te halfelf,, in de
Gehoorzaal te Leiden.
Ten opzichte van de Tariefwet stelt het
hoofdbestuur voor een adres te zenden aan
de Tweede Kamer, waarvan het slot luidt
De landbouw vraagt in deze concuiren-
tie met handel en industrie geen steun van
de Regeeringhij zal door verbetering van
arbeidsvoorwaarden zich in het bezit van
de noodige arbeidskrachten moeten hand
haven, maar omgekeerd mag dan ook wor
den gevraagd dat de regeering niet door
partijdig ingrijpen den strijd voor den
landbouw nog verzware, wat te zekerder
het gevolg zal zijn naarmate het doel,met
deze tariefwijzing beoogd, beter zal worden
bereikt.
Met één slag zou ongedaan worden ge
maakt wat door een gelukkige samenwer
king tusschen een beleidvolle regeerings-
zorg en de energie van den boerenstand in
lange jaren is tot stand gebracht.
Gevraagd wordt daarom, in belang van
land- en tuinbouw de Tariefwet te ver
werpen.
Verduistering van diamanten 1
Naar men zich herinnert werd 10 Septem
ber 1910 door een diamantbewerker uit
Watergraafsmeer bp de politie te Amster
dam aangifte gedaaD, dat terwijl hij in het
„Palais Royal" biljart speelde, uit den zak
van zijn jas, die bij had opgehangen, voor
f 11.000 aan diamanten en voor f 400 aan
bankpapier waren gestolen. Ben deel der
diamanten was zjjn eigendom het overige,
tot een waarde van f4000. had hfi iD com
missie van een Amsterdarnschen koopman.
Van het vermiste werd sedert niets meer
teruggevonden.
Zaterdag echter heeft de diamantbewer
ker zich bu' de politie te Amsterdam aange
meld met de mededeeling, dat bp een val-
sche aaDgifte had gedaan en de diamanten,
welke hij in commissie had, had verduisterd
in vereeniging met zijn compagnon en nog
een derde, 'n goudsmid.
De diamantbewerker werd overgebracht
naar Watergraafsmeer en ter beschikking
gesteld van de politie van die gemeente.
Naar aanleiding van zijn bezwarende ver
klaringen, werden ook zijn compagnon be
nevens de goudsmid en diens vrouw aange
houden.
Volgens den eersten aangehoudene moet
zjjn compagnon destijds de diamanten in de
voorvork van zijn rijwiel verborgen hebben,
opdat zij bij huiszoeking niet zouden gevon
den worden. De diamanten moeten onge-
veer twee maanden na de aangifte van de
vermissing door bemiddeling van de vrouw
van den goudsmid in Duitschland zfin ver
kocht. De vermissing van f 400 a in bankpa
pier was volgens den diamantbewerker ge
heel uit de lucht grepen. Tel,
Ben ouderwetsche zomer.
Over strenge winters is al heel veel ge
schreven, maar de literatuur over wanne
zomers is betrekkelijk gering. Toch voud
de „Haarl. Ct." er een vermeld die nog
ondraaglijker was dan de tegenwoordige,
ten minste als het weer binnen niet ai te
langen tijd belieft te veranderen. Uit de
thesauriers-rekeningen der stad Haarlem van
1557 blfikt dat het in dat jaar van April tot
Augustus niet regende, zoodat groote be
nauwdheid en duurte in de stad heerscbte.
De stedelijke regeering zag zich dan ook
verplicht graan te koopen, ten einde van
tijd tot tijd brood uit te deelen, „aan de
schamele poorters". Moge echter de zomer
van 1557 een unicum blijven in de annalen
onzer geschiedenis!
„Soldaatje spelen."
Een marinier te Utrecht met verlof ver
toevende, had zich ir, de woning zijner fa
milie voor een oogenblik ter ruste begeven.
Van deze gelegenheid maakte zijn broer
gebruik de mariniers-uniform aan te trek
ken en de straat op te gaan. Hij salueerde
links en rechts voor passeerende militairen,
doch op zoo'n zonderlinge wijze, dat het de
aandacht der politie trok. De„ marinier"
werd aangehouden en naar een der politie
bureaus gebracht, waar thans aan het licht
kwam, dat de man „soldaatje" had willen
spelen. Er werd proces-verbaal tegen hem
opgemaakt, wegens het dragen van een
uniform, waartoe hij niet gerechtigd is.
Een uitstapje, dat heugen zal!
Een 16-jarige jonge dame te Arnhem
maakte Zondag der vorige week kennis met
drie heeren, die in een auto zaten en haar
vroegen, of ze een eindje mee ging toeren.
Dat aanbod was te aanlokkelijk en of
schoon ze de heeren niet kende, stemde ze
er mede in.
De tocht ging eerst naar Zutfen en van
daar naar Zwolle.
In Zwolle werd overnacht en den volgen
den morgen ging men naar Groningen.
Dol veel pret had ze en om haar moeder
gerust te stellen, schreef ze, dat ze goed
bezorgd was.
Van Groningen was men naar Amster
dam getoerd en op den Dam lieten de hee
ren het juffertje uitstappen; ze zeiden dat
ze nog een paar boodschappen moesten
doen en spoedig op den Dam zouden terug-
keeren.
Wie echter terugkwam, de heeren niet,
en daar het meisje geen cent op zak had,
moest ze zich wel naar de politie begeven.
Dinsdagmorgen werd ze door de politie
naar Arnhem gebracht en aan hare ouders
teruggegeven; ditmaal ging de reis niet
per auto.
De bekende courantenkoning Hearst, mil-
lionnair te New-York, stapte met familie
te Amsterdam aan het Brack's Doelen Hotel
af.
In afwachting der officieele mededeeling
vanwege het hoofdbestuur, kan de Hervor
ming alvast berichten, dat de heer J. A.
Böhringer zijn vermogen heeft nagelaten
aan de Nederl. Protestantenbond.
Misdadige poging om aan water te komen
Aan de Prov. Gron. Ct. wordt gemeld,
dat onder Paddepoel 40 boeren hebben ge
tracht den dijk van het Reitdiep door te
graven om water in de sloten te krijgen.
Toen zij bijna met het werk gereed waren,
werden ze door de marechaussees overval
len, die 3 hunner arresteerden.
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag is
er brand ontstaan in de boederp van den
heer Klijn, te Elshout. In een oogwenk ston
den het geheele huis. benevens schuur en
stalling, in lichte laaie, zoodat er aan red
den niet te denken viel.
De naaststaande timmermanswerkplaats,
schuur en woonhuis van den heer Kempe
naars werden mede een prooi van het vuur.
Het groote St. Aloysius-klooster was ook
reeds door de vlammen aangetgst, doch de
brandweer wist dit gebouw te sparen. Zes
kalveren en vier varkens zijn in de vlam
men omgekomen en de geheele oogs: is
verbrand.
Druk vreemdefingenbezoek
In de week van 29 Augustus waren te
Arnhem gelogeerd: 3115 Nederlanders, 42
Belgen, 52 Engelsche, 182 Duitschers, 26
Franschen, 14 Amerikanen en 4 van andere
nationaliteit, samen 3535. personen.
De auto H. 174, komende uit de richting
Den Haag, reed Zaterdagochtend op den
Wagenweg, hoek Koninginneweg, te Haar
lem, een fietsrijder aan en omver.
Men zette den fietsrijder tegen een muur
en reed door als ware er niets gebeurd.
Moord en zelfmoord.
Maandag in den vroegen ochtend, k'ort na
het aanbreken van den dag, heeft zich in
een woning aan het Huypenspark een bloe
dig drama afgespeeld.
In een buisje, genummerd 40, woonde
een jonge vrouw, gescheiden van haar man.
ZÜ ontving daar meermalen een student
van de Technische Hoogeschool te Delft.
Om kwartier vóór vijven klonken uit die
woning twee revolverschoten. Toen de po
litie zich door het raam toegang had ver
schaft, vond zfi in een bovenkamer te bed
liggen den bovenbedoelden student met een
schotwond in de borst, nabij de hartssreek,
en de vrouw met een schotwond in het
rechteroog.
De jongeman was reeds dood de vrouvr
die een revolver naast zich had liggen',
ademde nog, doch gaf weldra den geest.
Blijkbaar heeft de vrouw eerst dejonge-
man gedood en daarna den revolver op zich
zelf gericht. Omtrent de beweegredenen tot
de daad is nog niets gebleken.
De lijken zijn overgebracht naar het lijken
huis op de algemeene begraafplaats.
Ook een afscheid
In de gisteren gehouden Raadsvergadering
van een Drentsche gemeente sprak de voor
zitter een der vertrekkende leden als volgt
toe
Mijnheer X Gij zpt nog maar kort lid van
den Raad. In dien tijd waart ge ook nog
dikwijls niet op de vergadering aanwezig
en op de vergaderingen werd door u niet
veel gesproken. Ik heb u evenwel leeren
kennen als een goed mensch. Ik hoop dat
het u
Een groentenhandelaar bij Vlissingen,
had aardappels naar de stad verkocht. Hij
had de zakken buiten gezet, om ze den
volgenden dag te gaan vervoeren. Nadat
ze een poosje in de zon hadden gestaan,
kwam een dienstbode hem zeggen: „Baas,
kan het geen kwaad, dat de aardappels zoo
heet zijn Ik kan mijn hand niet op de
zakken houden."
De zakken werden naar binnen gebracht.
Maar den volgenden morgen stonden ze in
plasjes water en waren de aardappelen zóó
verschrompeld en ineengekrompen, dat ze
gedroogde vijgen geleken. Leverbaar wa
ren ze niet meer.
Ter voorziening in de groote behoefte
aan drinkwater, heeft het gemeentebestuur
van Willemsstad per stoomboot „Thor",
uit Rotterdam doen aanvoeren, 10.000 liter
leidingwater, dat tegen één cent per emmer
voor de ingezetenen beschikbaar is gesteld.
Sic transit.
Men schrijft uit de Haarlemmermeer aan
de O. H. Ct.:
Ze was al langen tjjd zwervende en bede
lende in onzen polder. De laatste dagen was
ze ziekelijk en na een paar dagen ziek aan
den weg te hebben gelegen, is ze in een
schuurtje onder dak gebracht en even later
bezwekeD.
Wie ze was en hoe ze heet
Yoor haar sterven heeft ze ten minsl e haar
naam nog gezegd, Betje Beele, maar haar
geboorte- en woonplaats, haar ouderdom en
verdere identiteit zullen wel onbekend blij
ven.
En toch was van algemeene bekendheid,
dat ze eenmaal een „ster" in den circus
Carré was, een paardrijdster van den eersten
rang; die door een „noodlottig toeval" van
de planken is verdwenen.
De hitte op de Brabantsche heide.
Men schrijft uil Kaatsheuvel: De warmte
van de laatste dagen is op de hooger gele
gen zand- en heidegronden in onze omge
ving haast niet meer uit te houden. Het
witte, scherpe zand brandt onder de voeten
de heide is brandend heet, zoodat zelfs
hazen en konijnen sterven. De meeste werk
zaamheden op onze heideveldenzijn gestaakt
van 's morgens elf tot 's middags vier uur.
De weiden op den zandgrond, die zoo
spoedig behoefte hebben aan regen, zijn ver
brand en dor geworden, zoodat ze geen voed
sel meer bieden aan de runderen van onze
landbouwers.
Gebrek aan water doet zich hier en daar
ook reeds gevoelen eenige boeren, die tot
nu toe hun beesten in de weiden hadden,
hebben ze wegens watergebrek binnen moe
ten halen.
De meeste veld- eti tuinvruchten zijn ver
brand. Ook de late aardappelen zijn afgestor
ven, voordat zij den volleD wasdom bereikt
hebben. En bij de aanhoudende hitte is het
gedierte in veld en tuin zoo verbazend toege
nomen, dat, wat de warmte nog spaart,
wordt opgevreten. Alleen komkommers en
augurken, die hier veel worden geteeld schij
nen 't met de warmte best te kunnen vinden:
ze groeien als „kool."
Brutaal. Bij een schoenwinkelierster in de
Vijzelstraat kwam Donderdag een man
vragen, of zij ook ledige doozen voor hem
had. De winkelierster gaf een ontkennend
antwoord en ging naar biDnen. Even later
hoorde zij den winkelschel overgaan, en zag
toen hoe de man, die naar doozen gevraagd
had, met nog twee anderen eenige doozen
met'schoenen uit haar winkel wegnam. De
juffrouw wilde de mannen achtervolgen,
doch een hunner trachtte haar aan den praat
te houden. Zij duwde dezen op zij en snelde
Daar buiten, gevolgd ,door haar werkster,
die op de Keizersgracht aan een der mannen
die zich achter een boom verborgen had,
drie doozen schoenen, die hp bp zich had,
ontnam. Later werden deze man en een
tweede, door een politieagent en burgers
aangehouden. De derde wist te ontkomen.
De beide aangehoudenen zpn Rotterdam
mers. Zp beweerden naar Amsterdam te
ziin gekomen om werk te zoeken.
/Dreigbrief. De heer Vliegen, het Amster-
damsche Kamer- en Raadslid, ontving naar
Het Volk meldt, de volgende gedrukte brief
kaart met het adres„Aan den patser W.
H. Vliegen, van den Gemeene raad van
Amsterdam" en gepost te Wpk-aan-Zee;
Volks verdommer,
Daar de Justitie in gebreke I
gemeene opruier naar behoorel
heeft de Arbeidersvereniging
Belang besloten jou, op jou nl
de andere wereld te zenden. D|
een lid aangewezen om dien sjj
volbrengen. Honderden heb jij
en ongelukkig gemaakt, niet ia
der arbeiders, maar om ten hu
de groote heer te spelen en eet
leven te leiden. Al de zoogena
lukken op schepen en elders z
rekening. Het moet uit zijn mi
leeren op de domheid der arbe
Het Comité der zelfbewuste
Het blad, waarvan de heer VI
teur is, teekent hierbp aan
„Hebben wp hier, wat het wa;
ste is, met grappen te doen, o
wel de lafste die denkbaar zijn
zal geen onzer mannen er aan
houding door deze of dergelijkt
laten beïnvloeden. Het eenige r<
zijn, dat men de vrouwen en k
de bedreigden in ongerustheid
Het feit, dat het bovenstaand!
hoorlijk gedrukt is, duidt aan, d
personen saamgewerkt moeten
deze „heldendaad" te verricht
een heel merkwaardige geeste
wijst. Of zou het enkel als eer
de warmte te beschouwen zijn
Zaterdagavond 9 uur, ontstc
Loosdrecht brand iD het hotell
De brandweer was spoedig tel
werkte hard, doch kon niet vl
dat het hotel tot den grond toe afp
inboedel kon niet gered worde'
als de goederen der gasten. Va
naar verbrandde f 700 a f 80'
papier.
De brand ontstond doordat d-
een brandende lamp liet vallen
Alles was laag verzekerd.
Een 4 jarig jongetje is op de
Rechtboomsloot bij de Ridderst
sterdam overreden.
Het kind wilde de rails overs';
.struikelde vlak voor den tramw
Ooggetuigen zpn eenparig vat
dat de wagenbestuurder aan 1
geen schuld heeft.
Het knaapje werd in bedenk
stand opgenomen.
Op den weg van Amsterdam
dam, werd een 10-jarige jongen
door een fietsrijder zoodanig e
dal hij viel en zijn rechterbeen
Men wil geen dure melk
In verschillende wijken va
hebben de huismoeders zich ve:
geen melk te nemen van boer
melk op 10 cent per liter gebra!
omdat er nog boeren zijn, die
prps hielden Zij hebben inder
van haar optreden, want bevret
klanten te verliezen is het ant
den boer doorgaans„Geef den
maar, maar zeg niets tegen een
Op deze manier zpn er versctn
ten waar de vroegere prps al ge
is.
De zwaarste man. Uit Npme;
men aan „Het Centrum":
„Onze stad telt thans onder haa
den zwaarsten man van Nederl»
heer E. Selbacb, die Woensda*
Amerikaan het aanbod kreeg vo«
née door het land van den dollar.I
Npmegenaar van geboorte, die 't r<
gewicht van bijna 500 pond heel
is echter op dit aanbod nietingegal
van vreemdelingen kriigt hij ec(
houder van het café Centrale, 9
no. 1 genoeg. De laatste wek*
in de afgeloopen vliegweek, werl
honderden vreemdelingen bezoct
dag bedroeg dit getal meer dan
We kunnen hieraan toevoeget
sterdam verleden jaar dezen gf
landgenoot ook binnen zijn mui
bei gd heeft waar hij toen bp eer|
in het café Sarphati in het. Sal
vertoefde. Deze zwaarste Nederla
jonkman van een jaar of vijf t
'vroolpk en opgewekt van aard. Ml
hij het in dezen ongekend warn
te kwaad hebben
Advertentie
HORLOGER EN GOUDS
RUIME KEUZE ALLER SOOj
Amerik. en Zwitsersche Ho
Goud en Ziiverwerkei
Klokken, Pendules en Baroii
LAAGSTE PRIJSNOTEER1