Landbouwcrediet,
D, Slager, Middelharnis
Buiten] andsch Overzicht.
Advertentiën.
Wed. P. ROOIJ,
Veerenbedden,
Kapokbedden,
Machinaal stoomen van Bedden,
Dekens, Spreien, Slatrassen.
Manufacturen en lollen Ondergoederen.
Noordhollandsch
Alkmaar, Hoorn, Delft,
DEN HAAG.
Kapitaal Een Millioen Gulden.
Mr. A. MIJS,
centralen raad van Beroep, oud lid der
2de Kamer (vrijz. democraat)
jh. mr. W. H. de Savoinin Lohman,
lid van den Hoogen Raad, (vrijz-antire-
volutionair)
mr. J. de Louter,hoogleeraar te Utrecht
(oud-liberaal)
mr. J. Oppenheim, hoogleeraar te Lei
den (oud-liberaal)
jhr mr. CL L. M. H. Ruys de Beeren-
brouck, commissaris der koningin inde
provincie Limburg (katholiek)
mr. J. J. Willinge, lid der Eerste
Kamer. (Liberale Unie.)
De nood der Gemeente.
II
In ons eerste artikel betoogden wij de
wenschelijkheid, dat de gemeente door
een bijzondere grondbelasting haar bil
lijk deel zal verkrijgen van de waarde
vermeerdering der gronden om de ge
meente Men denke eens welk voordeel
b.v. Rotterdam van zoo'n belasting zou
hebben. Bij de verbazende uitbreiding
dezer stad zijn gronden, welke voor een
twintigtal jaren nog weide of bouwgrond
waren, thans prachtige bouwterreinen.
De waarde er van is daardoor vaak
tot het twintigvoud gestegen. De eigenaar,
de speculant steekt wel behageiijk de
zoete winst in den zak, de gemeente, die
millioenen uitgai voor havens en wegen
krijgt er geen cent van. Integendeel, bij
noodzakelijke onteigening betaalt zij den
hoogsten prijs. Precies zoo gaat het met
gronden om een dorp. Hunne waarde
vermeerdering baat de gemeente niet,
de grondeigenaar alleen wordt er slapen
de beter mee.
Duitschland is ons in deze belasting
heffingen reeds lang voorgegaan. Bij de
wet van 14 Juli '1893 is de heffing dei-
grondbelasting overgelaten aan de ge
meenten. In 't eerst geschiedde die heffing
zooals in ons land naar een getaxeerde
waarde. De eigenlijke waarde, zooals die
bleek uit den koopprijs kwam daarbij
niet in aanmerking. DestadKeulenbracht
daarin verandering. Op 1 April '1896
werd een 'nieuwe grondbelasting inge
voerd, waarbij de heffing geschiedde
naar de waarde.
De stad Frankfort aan de Main ging in
1904 nog verder en bepaalde, dat de hef
fing progessief zou geschieden d. w. z.
hoe grooter waai devermeerdering, hoe
grooter procent voor de gemeente ge
rekend.
Keulen volgde dit voorbeeld en heeft
thans een regeling voorgedragen, die
hierop neerkomt;
„Bij verkoop of overdracht van een be
bouwd oi onbebouwd grondstuk, binnen
het gemeentelijk gebied gelegen, wordt
betaald
le. Een gemeentelijk mutatierechtvan
90,
10
2o. Een afzonderlijk recht, athanke-
iijk van de waardevermeerdering.
Ais waardevermeerdering wordt be
rekend het verschil tusschen den laat-
sten inkoopsprijs en den laatsten ver
koopsprijs.
Van deze waardevermeerdering heft 't
gemeentebestuur
15% bij een waardevermeerdering
tot 30%
16%
17%
18%
19%
20%
en verder
nen ontkomen aan de oplossing der
questie van de gemeentefinancieën is
het oogenblik bij uitstek geschikt om
op deze heffingen de aandacht te ves
tigen. Het zou van hun democratischen
zin getuigen, als dit ministerie tot deze
heffingen het initiatief nam. Want als
't moet wachten op de bekende Staats
commissie, blijven de gemeenten nog ja
ren in 't moeras zitten komen dieper in de
schulden toonen dit op de belasting-
bijietten der ingezetenen. Daarom zij
Duitschland ons in dezen zoo gauw
mogelijk het voorbeeld ter navolging.
Benoemingen.
Voor eenigen tijd schreef een Roomsch
blad, wij meenen het Centrum, dat het
geen wonder zou zijn, als niet vele katho
lieken benoemd werden, bij de Tucht
scholen, want dat onder de sollicitanten
slechts 5% katholieken waren.
Wat blijkt nu?
Van de twee directeuren der Tucht
scholen, is er één katholiek, dat is dus
50% of 10 X 5%.
Um den katholiek uit de 5% te be
noemen, is 95% anders denkenden ge
passeerd.
Van de 8 onderwijzers zijn er waar
schijnlijk twee katholiek, dat is dus 25%
of 5 X 5%.
Het Centrum kan tevreden zijn. zij
zou zelis liet vrijzinnig kabinet een
pluimpje voor overmaat van vrijzinnig
heid kunnen geven.
Be Tijcl schreef voor eenigen tijd, dat
minister van Raalte een ware razzia
(drijfjacht) hield onder de voorloopig
benoemden bij Tuchtscholen en voogdij-
paar dagen niet meer vervoerd wordt,
zoodat we van de plaatsen waar de toestand
het ergst is, dus niets vernemen.
Uit Moskou, Charkof, Jekaterinoslof waar
de opstand al een paar dagen geleden be
gonnen is. wordt niets vernomen.
Uit Petersburg wordt gemeld: Donderdag
namiddag was men druk bezig met de win
kels in de wijk Wassili-Ostrof te sluiten
blindeeringen wórden aangebracht; de on
lusten zy'n reeds begonnen; verscheidene
winkels zy'n geplunderd. De Andrejefski-
markt is gesloten. Troepen zijn ontboden,
de straten zijn vol werklieden. De politie
patrouilleert door de straten en gelast de
portiers en winkeliersonmiddellijk de deuren
te sluiten.
1 Volgens het telegraatagentschap zijn de
troepen in het garnizoen Petersburg bij kei
zerlijke oekaze, door grootvorst Wladimir
gecontrasigneerd, ouder de bevelen van
generaal Trepof gesteld.
Van betrouwbare zijde wordt vernomen
dat op een der stations in Finland twee
wagens volgeladen met bommen zijn aan
gekomen. Toen de politie kwam om de
wagens in beslag te nemen, waren ze al
benoemingen
nader. Maar bij de
voor de Voogdijnader troffen we tal van
katholieken en antirevolutionairen aan.
Als dus mr. van Raalte een razzia heeft
moeten houden, moet de eerste lijst er
al bijzonder rechts uitgezien hebben en
krijgt men van de onpartijdigheid des
vorigen ministers, waarop 'cle Tijd zoo
stofte, at een heel raren dunk.
De Tijd kan dus ook hierin het kabi
net een pluimpje geven voor zijn vrij
zinnigheid.
Of zou men ook hierin de verzoenings
gezinde politiek soms willen zwart ma
ken tot een politiek van zoete broodjes
bakken?
1°/,
3035%
3540%
4045%
45-50%
5055%
meer voor elke verdere
5% waardevermeerdering, tot een maxi
mum van 35%
Is dus een stuk land de laatste maal
voor f '10000 gekocht en wordt het voor
f15000 later verkocht, dan ontvangt de
gemeente 20van f 5000 dat is f 1000.
En't gevolg dezer wetten.
Reeds in 1896 kon in Keulen in
de dichtbevolkte arbeidersbuurten de
grondbelasting met 40% worden ver
minderd!
Wat al nuttige uitgaven zouden kun
nen geschieden als in ons land de ge
meenten door zoo'n heffing de koorden
der beurs eens wat verder konden
opentrekken.
De financieële nood zou belangrijk
gelenigd kunnen worden, als dergelijke
h effingen de gemeenten werden toegestaan
Om haar democratisch karakter zijn
die heffingen voor ons de aangewezen
weg om de noodige dubbeltjes te krij
gen. Zij treffen immers het kapitaal, zij
breidelen de grondspeculatie, zij geven
de gemeenten een rechtmatig aandeel
in de waardevermeerdering, waartoe de
gemeente het hare deed. Zij maken het
eigenbelang van enkelen ondergeschikt
aan het belang van het algemeen, door
de rijkeren een deel der meerwaarde te
doen afstaan ten bate der gemeentekas
Waar geen enkele regeering zal kun-
Een verbond met België.
Een Belgisch schrijver, Eugéne Baie,
bepleit in de »Petit Bleu" een verbond
tusschen ons land en België. Naar zijn
meening zou dit beide landen ten goede
komen en een krachtigen staat scheppen
tegen eventueele vijanden.
Best mogelijk, maar we moeten ook de
nadeelen eens even onder oogen zien.
België is een land, dat sterk protec
tionistisch is Nederland is daar steeds
afkeerig van gebleken. Hoe men dat nu
wil laten rijmen in een innig bondge
nootschap, begrijpen wij niet. Of zou
België er de protectie voor willen laten
varen Wij gelooven er niets van.
De Nederlandsche protectiemannen
zullen dit punt natuurlijk, geen bezwaar
vinden, doch wij, die de protectie een
ramp voor ons volk zouden achten, kun
nen daarom alleen reeds ons geen bond
genootschap als. mogelijk voorstellen.
Er is meer. Een bondgenootschap met
België zou er al gauw toeleiden, dat de
militaire slokop zijn muil nog wijder
openzette. Voor een nieuwe rij forten
om Antwerpen, vraagt de Belgische re
geering eenige tientallen millioenen.
Allicht zou een bondgenootschap lei
den tot zoo'n uitgave voor de verdedi
ging onzer zeemonden. En dat weet nu
ieder wel, als men met 't militaire be
gint, is de ellende niet te overzien, dan
is een millioen maar een peulschilletje.
F.n als in ons land de strooming voor
een volksleger is en in België er tegen
Wat dan, als wij militaire bondgenoo-
ten zijn? Neen, het plan van meneer
Baie bekoort ons weinig. Het blijve bij
hetgeen minister de Meester hem ten
antwoord gafHet laten varen van alle
rancune en het onderhouden van op
rechte, vriendschappelijke betrekkingen.
En dat kan bestook zonder een verbond.
Uit de telegrammen uit Rusland is op
het, oogenblik niet precies op te maken
hoe de zaken staan, maar zeker is het dat
de revolutie in vollen gang is.
Nemen we uit de groote bladen eenige
telegrammen, dan moeten we daarbij be
denken, dat in tal van plaatsen de tele
grafisten staken, de telegrafen waarschijn
lijk vernield zijn en dat de post sedert een
De tramdienst is sedert Donderdagavond
gestaakt.
De Petersburgsche correspondent van het
Berliner Tageblatt seint: Op de beurs
heerscht een paniek met geweldige daling
van spoorweg- en industrieele waarden. In
ambtenaarskringen worden op groote schaal
ontslag aanvrhgen ingediend, om zich nog
haastig een pensioen te verzekeren. Sedert
gisteren komen ook talrijke aanvragen om
ontslag van politieagenten in, die men door
traktementsverhoogiüg daarvan tracht te
weerhouden.
In de Woensdagnacht gehouden bijeen
komsten traden verscheidene officieren en
soldaten als sprekers op en ontwikkelden
een zuiver revolutionair programma.
De correspondent van de Lokalanzeiger
seintOp den Nikolai-spoorweg, op een af
stand van 5 werst van Petersburg, hebben
5000 stakende arbeiders de spoorbaan ver
nield om elk verkeer met Moskou te belet
ten. Ook werden de telegraaf- en telefoon
verbindingen vernield. Toen alles klaar was,
kwam de posttrein uit Moskou aangereden.
De arbeiders ranselden het treinpersoneel
(onderkruipers) af, maar raakten de passa
giers niet aan. De stoom werd uit de ma
chine gelaten; de reizigers moesten met de
handbagage op den rug te voet naar Peters
burg gaan. Een gepantserde trein met sol
daten werd afgezonden. De spoordijk werd
door de ingenieurs hersteld.
Op de zuidelijke spoorwegen moet de sta
king eveneens begonnen zijn.
De werklieden van de admiraliteit en de
marine werven, de beambten van het alge
meen bestuur der staatspoorwegen en de
beambten van het Zemstwobestuur in het
gouvernement Petersburg staken. Ter ver
sterking van het garnizoen is de 24ste di
visie aangekomen.
In de universiteit had Donderdagavond
een groote volksvergadering plaats, die be
zocht werd door 20000 tot alle kringen be-
hoorende personen en tot in den nacht voort
duurde. Op het plein spraken verschillende
leiders, die voorstelden door wapengeweld
den toestand op te lossen. Die tot nu toe
verspreide stakingen hadden zich tot de
algemeens staking van het Russische volk
ontwikkeld. Deze algemeene staking betee-
kende de omwenteling. En werden sociaal
democratische geschriften verspreid.
Te Berlijn wijt men het ontbreken van
elk bericht uit Moskou aan het feit, dat de
gemeenschap naar alle kanten is afgesneden.
Uit Warschau wordt geseind, dat de sta
king op de spoorwegen algemeen is. Alle
verkeer staat, stil, geen postverbinding be
staat meerde toegang tot de spoorstations,
die door soldaten worden bewaakt, is ver
boden. Er heerscht gebrek aan melk, de
vleeschvoorraad strekt slechts voor enkele
dagen, slachtvee moet over de straatwegen
naar Warschau gedreven worden. Gisteren
in de vroegte verstrooide in de voorstad
Praga infanterie een optocht van stakers.
Aan de gehouden vergaderiDg van studen
ten in de polytechnische hoogeschool na
men ook arbeiders deel. Toen 2000 andere
arbeiders poogden de vergadering binnen te
komen, omsingelden de troepen de poly
technische hoogeschool. Een professor aan
die school, een der reactionaire leiders werd
op de publieke straat door een houw op
bet hoofd gedood. Voor Zaterdag is de al
gemeene staking voor alle arbeiders afge
kondigd.
Later wordt nog uit Warschau gemeld:
Gewapenden hebben de dagbladdrukkerijen
overvallen en trachtten het drukken te be
letten. De meeste groote bladen zijn niet
uitgekomen. De prijzen der levensmiddelen
stygen snel, er dreigt gebrek aan steenko
len, de toestand is gespannen; morgen be
gint de staking op alle fabrieken.
In Pobjonice zijn ernstige onlusten uit
gebroken de troepen schoten verscheiden
personen neer; bijzonderheden ontbreken.
Het Pruisisch spoorwegbestuur heeft be
kend gemaakt dat het personen- en goede
renvervoer naar Petersburg, Warschau en
Moskou geheel gestaakt is en plaatskaarten
slechts tot de Duitsche grensstations ver
kocht worden. Goederen voor Russische
plaatsen worden niet meer aangenomen.
Door reizigers naar Rusland is medege
deeld dat alleen nog de stoomvaartlijnen
over Lübeck en Stettin het mogelijk maken
ten minste naar de kustplaatsen Libau, Riga,
Reval en Petersburg te komen.
Engelsche correspondenten melden, dat
thans in Rusland ruim een millioen werk
stakers zijn. De hoofdstad wordt door 60000
man troepen bewaakt, maar de staat van
beleg [is nog niet afgekondigd. Het gerucht
loopt dat den 3en November een oekaze
zal verschijnen, die volksvrijheden toestaat.
Wat moet zoo'n oekaze echter uitwerken
Het Russische volk hecht er geen waarde
aan, want het is te lang gepaaid met be
loften, die nooit vervuld werden. Het heeft
langen tyd geloofd aan Vadertje. Als die maar
wist wat zijn volk leed, dan zou hij wel
zorgen dat het anders werd. Maar het ver
trouwen in Vadertje is zoodanig geschokt
dat nu alom de kreet „Weg met den Tsaar!"
gehoord wordt. Het volk behoeft geen be
loften van vrijheden meer, het neemt ze,
de revolutionaire pers stoort zich aan geen
censuur, zij trotseert de regeering en op
vergaderingen wordt niet meer gefluisterd
over opstand, maar luid en openlijk worden
de revolutionaire meeningen uitgesproken.
Er wordt bevestigd dat er te Sewastopol
een nieuwe opstand op de vloot is uitge
broken. De bemanning van de Panteleimon
(de oude Potemkin) en van de Katharina
II zijn aan het muiten geslagen en hebben
met de troepen in de stad gevochten. Er
schijnt daarbij een groot bloedbad aange
richt te zijn. Oppervlakkig schijnt het in de
stad rustig te zijn, maar het gist er
toch. De revolutionairen verspreiden bij me
nigte vlugschriften, waarin gepleit wordt
voor het onmiddellijk uitroepen van een
bondsregeering. Machinisten op de stoom-
booten in de haven dreigen zich by de stakers
aan te sluiten.
Een later bericht uit Warschau meldt, dat
eentroep infanterie geweigerd heeft om tegen
de stakers op te trekken. Zoo moet het gaan
om goed te gaan Die infanteristen zijn toch
ook jonge mannen die de ellende kennen
van het Tsarisme, waaronder het gansche
Russische volk gebukt gaat.
We hopen van harte datde verrotte rommel
eens goed opgeruimd frordt, doch Rusland
is zoo groot, een goede organisatie over zulk
een uitgestrektheid is moeilijk te verkrijgen,
als de brand maar niet laDgzaam voort-
smeult in plaats van eens flink op te laaien.
OostcUJk, Middelharnis,
levert tegen concurreerende prijzen:
met peluw en twee kussens, twee-persoons,
blauw gestreepte tijk 8/4, gevuld met- 54
pond prachtige veeren, vanaf f 34,
Een 9/4 als boven, gevuld met 63 pond
veeren, vanaf f 37,50.
met peluw en twee kussens, tweepersoons
voor f 20,— en hooger.
Alles a contant, verzending franco door
geheel Plakkee.
Levering van
Tevens ruim gesorteerd in
AGENTSCHAP DER
Koninklijke Stoomvcrvory en Chemische
Wasschorij „DE LELIE" te Dordrecht.
~^X7"ln.bellers, vraagt
Inlichtingen adres
De VENNOOTSCHAP verleent Credle-
ien, neemt gelden In depoilto, koopt
en verkoopt effecten en coupon*, stuit
boieeningen en prolongratlen en verricht
verder alle werkzaamheden tot het K««-
■Ursvak behoorende.
Staat op 31 December 1903.
loopende Credieten f 2.724.351,65
Dnnoeito'a - 931.662,41
J. F. moens,
IHrtct***.
voor Middelharnis en omstreken
ninriT* «xx Frocuxs-t».
