ff
Officieel
N ieuws- en Advertentieblad
voor Overflakkee en Goedereede.
EERSTE BLAD.
5de Jaargang.
Woensdag 18 October 1005.
No. 47
Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij
EEK SCHITTERENDE GEDACHTE.
Dit blad verschijnt eiken WOENSDAG.
Prijs per kwartaal, franco per post f 0,50.
Afzonderlijke nummers0,05.
Hoofd-Agent voor NederlandC. W. BETKE, Advertentie-
Bureau Mosseltrap 2, Rotterdam.
TTltgra/ve der
te Middelharnis
Prijs der Advertentiën: van 1 6 regels 0,60.
Iedere regel meer0,10.
Groote letters naar plaatsruimte.
Driemaal plaatsing wordt slechts tweemaal berekend.
Alle solide Boekhandelaars en Advertentie-Bureaux
nemen Advertentiën aan.
Berichten van correspondenten en Advertentiën te adresseeren aan de Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij te Middelharnis.
Verwording.
Voor eenigen tijd is te Amsterdam een
staking uitgebroken, die een diep
gaand verschil in de sociaal-democratische
partij heeft geopenbaard. De werklieden
belast met het heien bij bouwwerken
verlangden, dat elke ploeg uitgebreid zou
worden van vijf tot zes man. Toen de
patroons dit weigerden, werd het werk
gestaakt. Daarbij bleef het niet. Verschil
lende arbeiders bij 't bouwvak betrok
ken, besloten uit solidariteit eveneens
te staken. De patroons gingen daarop
over tot een algemeene uitsluiting. In
't kort komt hierop de geschiedenis der
staking neer.
Nu weet de lezer, dat de sociaal-demo
craten als eerste dogma op den voor
grond stellen; de klassenstrijd. Als wij
er van spreken, dat die klassenstrijd
getemperd moet worden en de wetgever
zooveel mogelijk den economisch zwak
kere, dat is de arbeiders door de wet
geving moet beschermen tegen willekeur
en gezagsaanmatiging. Neen, zeggen de
sociaal-democraten, die strijd is niet te
temperen. Integendeel, bij wordt steeds
scherper en [zal niet eindigen, voordat
de productiemiddelen in handen der
gansehe gemeenschap zijn. In dien klas
senstrijd zien we de sociaal-democraten
steeds aan den kant der stakende arbei
ders. De patroon is immers de „kapi
talist," de „uitzuiger." Al heeft hij nog
zooveel moeite het hoofd boven water
te houden, al hoort hijjzelfs in het klein
bedrijf thuis, hij is „patroon." Dat wil
zeggen lid der kapitalisten klasse, ergo,
in den klassenstrijd staan de sociaal
democraten tegenover hem. Tegenover
zoo iemand is zoowat elk middel goed
genoeg.
De sociaal-democraten beginnen zelve
zeer goed in te zien, dat de tegenwoor
dige methode niet deugt. Het staken om
de minste aanleiding, het voortdurend
opzetten tegen de patroons moet leiden
tot precies de tegenovergestelde uitwer
king, die men er van verwachtte. De
FXHUIIjIjISTO N.
van Grete Olden,
(14) door K. te ffl.
„Ook de namiddag bracht mij belangwekkends. Ik
heb met den jongen Amerikaan gesproken en die
heeft mij zijn leerstelsel uit elkander gezet, het is
zeer eigenaardig. De bedoeling is een toekomststaat
te vormen, waarin het koele verstand niets zal te
zeggen hebben, maar het gevoel zal heerschen, waar
men in plaats van dorre wetten te maken, zich enkel
zal wijden aan dichtkunst en schoone letteren.
Ik heb het nog niet geheel begrepen, maar het scheen
mij grootach en verheven toe.
.Tegen den avond ging ik met mijn vriendin over
den berg naar het kleine dorp, waar de arme woont,
voor wie wij gisteren onder elkander een inzameling
gehouden hebben. Wat kregen wij daar een diepen
blik in de menschelijke ellende I Zij is de dochter
van een smokkelaar, de vrouw van een strooper, en
moeder van negen kinderenwat een ellendel
„Zie je, Rudial die ontmoetingen en uitdrukkin
gen dank ik aan mijn gelukkigen inval om incog
nito op reis te gaan. Ben je nu haast overtuigd,
jou twijfelaar, dat ik daarmee werkelijk een schit
terende gedachte had
parlementaire sociaal-democraten althans
zien meer en meer het groote nut der
politieke actie in. Zij beseffen, dat alleen
door de wet een gewenschte verande
ring is te verkrijgen.
Op 't sociaal-democratisch congres te
Jena heeft de questie der werkstaking
een uitvoerige bespreking uitgelokt en
is bv. de algemeene werkstaking eerst
als uiterst verweermiddel tegen bene
ming van grondwettelijke rechten ver
oorloofd verklaard.
In ons landje treedt de werkstakings-
questie in anderen vorm op den
voorgrond.
De partij der anarchisten tracht bij
het minste een staking uitte lokken.
Worden een paar havenarbeiders of tim
merlui ontslagen, dan verschijnen dade
lijk brullende manifesten tegen den
uitzuiger-patroon. De medearbeiders
worden opgewekt ook te staken en ter
wille van enkele, ter wille van een vaak
weinig beduidend verschil, ja zelfs om
een gemotiveerd ontslag worden honder
den tot werkeloosheid gedoemd en doen
gebrek en ellende hun entree in zoovele
arbeidersgezinnen. Zeer begrijpelijkishet,
dat de patroons tegenover dergelijke
handelwijze hunnerzijds verweer zoeken
en alle werklieden gedaan gaan geven.
Aldus is in Amsterdam, ter wille van
een 25 tal heiers, het spook van ge
dwongen werkloosheid in honderden
gezinnen, binnengekomen.
Meestal loopt zoo'n staking, zonder
flinke weerstandkas opgezet, op verlies
voor de arbeiders uit. Dan verlaten ze
in massa de organisatie, die hen mee
sleepte. De vakbonden lijden dus door
de anarchistische taktiek groot nadeel.
De sociaaldemocraten begrijpen dit
opperbest. Vandaar dat zij die zooge
naamde „solidariteitsstakingen" beslist
afkeurenDe Amsterdamsche Bestuur-
dersbond, eene nieuwe vereeniging van
vakbonden en in meerderheid sociaal
democratisch achtte zeer begrijpelijk de
Amsterdamsche staking verkeerd. Zij
besloot om den stakers noch financieel
noch moree, te steunen. Maar Het Volk
dacht er anders over. Zeker, die staking
was verkeerd, onbekookt. Tegen het
anarchistisch streven moest men opko
men. Maarnu de patroons zich ook
„Goeden nachtIk ben zeer vermoeid, de dag
heeft ook zoo veel nieuws gebracht.
Je hartelijk liefhebbende
KLARA.
P. S. De voornaam "van mijnheer Baldenius is Wol-
demarWoldemar en niet Waldemar, Vind je dat
geen ongewonen, maar toch zeer mooien naam?"
De stem van Rudi's geweten, die reeds dikwijls tot
vertrek aangemaand had verhief zich weder en dezen
keer luider dan vroeger. Rudi hoorde die stem wel,
maar hij bezat de kracht niet meer er aan te ge
hoorzamen. Hij trachtte zich gerust te stellen met
de gedachte
„Het zijn nog maar enkele dagen en in dien korten
tijd kan er zooveel bijzonders niet meer gebeuren."
Den volgenden dag daalde hij weder alleen den
berg af naar bet dal en Klara steeg met de anderen
naar den top. Uiterlijk ging alles zeer gewoon, zoo
als het alle dagen ging, doch innerlijk maakten lang
zaam, zeer langzaam de aangelegenheden des harten
hun zekere vorderingen.
Een paar dagen verliepen. Bij de Koopmans was
de in het telegram van Lothar aangekondigde brief
niet ontvangen. De nog als Toni's verloofde be
schouwde scheen zich met ongehoorde vlijt in zijn
werk te verdiepen, althans hij vond geen tijd om
eenig teeken van leven te geven.
De ouders maakten nu en dan bezorgde toespelin
gen om Toni's mond kwam dan een spijtige trek en
zij zei kortLaten we toch afwachten, we zullen
best achter de waarheid komen 1"
Op een dag echterhet regende flink en de door
wolken omsluierde bergen poogden zwaarmoedig op
bet dal neer te zien— verloor de heer Koopmans
zijn geduld.
Toen hij uit zijn namiddagslaapje ontwaakte en op I
tegen die onbekookte staking verweerden
moest ja, raad, eens, lezer?-steun
verleend worden aan de stakende ar
beiders
Fraaier kan het toch wel niet! De
staking wordt beslist afgekeurd, tegen
het anarchisme zal men strijd voeren,
maartoch zullen de arbeiders ge
steund worden, omdat er ook patroons
zijn, weet je. Op die manier is het voor
een sociaaldemocraat maar een kleinig
heid om de onbillijkste staking goed te
praten. Immers er zal bij elke staking
wel een „patroon" betrokken zijn, dus
steun aan de arbeiders,
De oorzaak van die dwaze houding
der Volk-redactie zit in niets anders dan
in het dogma van den klassenstrijd, dat
altijd weer opnieuw den patroon voor
stelt als vijand van den arbeider. Zoo
lang dit dogma opgeld doet bij vakver-
eenigingen, zal een gezonde arbeiders
beweging niet tot stand komen.
Toch heeft het gebeurde te Amster
dam zijn goede zijde. Het zal de arbei
ders meer en meer tot het inzicht bren
gen, dat zij noch van 't anarchisme noch
van de sociaal-democratie veel te wach
ten heeft. Het anarchisme met zijn holle
thorieën van „staak-maar-raak", is een
meer en meer afnemend verschijnsel.
De sociaal-democratie, met het steeds
op den voorgrond stellen van de tegen
stelling tusschen kapitaal en arbeid,
raakt, waar het een positieve keuze, als
het in de Amsterdamsche staking gold
met zijn klassestrijddogma in eigen
strikken verward. Slechts in tempering
van dien klassenstrijd door krachtige
wettelijke maatregelen kan de voorwaarde
gevonden worden voor verheffing van
den arbeidenden stand. Hoe meer dat
inzicht bij onze arbeiders helder wordt,
hoe talrijker het aantal zal zijn van
degenen, die het vrijzinnig-democra
tische kamp binnengaan.
Want spijt alle geschetter over „de
zweep van Troelstra," die de clericalen
zoo graag op onze ruggen doen dalen,
weten zij zeer goed, dat een breede klove
ligt tusschen ons en de sociaal-demo
cratie. In 't vaandel der [laatste staat
verscherping van den klassestrijd, in het
onzeverzoening van kapitaal en arbeid.
Tot dat inzicht openen gebeurtenissen
zyn vraag naar een brief bet dagelijks wederkee-
rende: „niets gekomen" tot antwoord kreeg, was zijn
besluit terstond genomen hij zette zich neder en
schreef een korten brief, die slechts enkele krachtig
gestelde vragen bevatte.
Hij ging door alle weer en wind in eigen persoon
den brief posten.
Drie dagen later kwam er een antwoord op, zeer
lang en zeer onderdanig.
De heer en mevrouw Koopmans wien het gelukt
was den brief van den postbode in ontvangst Jte ne
men zonder dat Toni er iets van gemerkt had. waren
met het gewichtig document naar hun slaapkamer
geslopen, en toen zij het gelezen en nog eens gelezen
hadden, zaten zij langen tijd elkander sprakeloos
aan te staren. Mijnheer Koopmans brak toen los in
een krachtigen vloek, mevrouw daarentegen barstte
uit in een vloed van tranen.
„Je moet het tegen het kind zeggensnikte ein
delijk de moeder.
„Ik denk daar in het geheel niet aan 1" was het ant
woord. „Zoo iets is veel meer een taak der jmoeder."
Mevrouw verzette zich uit alle macht daar tegen,
doch de vader bleef onverbiddelijk.
„Ik spreek er geen woord over. zie maar datje het
in orde brengt 1" Met deze woorden verliet mynheer
Koopmans haastig de kamer.
De arme moeder droogde haar tranen en trachtte
zichzelven moed in te spreken; maar telkens als zij
de deurknop in de hand nam, om naar haar dochter
te gaan, overweldigde baar de smart en moest zij
haar tranen den vryen loop laten.
Daar kreeg zij plotseling een inval. Doktor
SchmidtToni's hoogvereerde leeraar, en zooals men
gerust zeggen kon, de trouwe vriend van den huize
Als zij doktor Schmidt eens verzocht die onaan
als te Amsterdam tal van arbeiders meer
en meer de oogen.
Benoemingen.
Nauwelijks is het nieuwe ministerie
aan het bewind of de clericale pers is,
loyaal als hare oppositie immers is, al
reeds aan 't schetteren over partijbe
noemingen. Van die zijde is men natuur
lijk al reeds lang de ontzettende reeks
partij benoemingen van dr. Kuyper ver
geten. Zoo maakt een clericaal orgaantje
aanmerking op de benoeming van den
zoon van den heer Van Raalte, den mi
nister van Justitie, tot rijksadvocaat te
Rotterdam. Als men nu weet, dat die
zoon reeds lang plaatsvervangend rijks
advocaat was, is 't toch waarachtig zoo'n
wonder niet, dat de zoon thans in de
plaats van den vader is benoemd. Maar
neen, dat is volgens de clericalen te ge
vaarlijk. Dr. Kuyper mocht wel zijn
dochter op rijkskosten een snoepreisje
naar St. Petersburg bezorgen, als afge
vaardigde naar een poppententoon-
stelling.
De zoon van mr. Lohman mocht wel
benoemd worden tot lid van den Hoogen
Raad. Heelemaal niet, omdat papa zoo'n
invloed rijk man is.
Maar dat de zoon van mr. Van Raalte
in plaats van zijn vader komt, dat mag
niet, dat is partijdig zoo zegt een
clericaal orgaantje.
De Boomsche Tijd heeft het over an
dere benoeming. Waarom blijft de in
voering der kinderwetten zoolang ach
terwege? De Tijd zal het ons vertellen:
„Minister Loeft had de lijst van alle
benoemingen in betrekking tot de kin
derwetten opgemaakt. Deze lijst was
met mr. Loeff's bekende groote onpar
tijdigheid opgemaakt."
Mr. Van Raalte vraagt de lijst der
voorloopig benoemden op. Vervolgens het
gansehe dossier der stukken van sollici-
teerenden. En 't gevolg? Een lieelerazzia
(drijfjacht) onder de eerste gelukkigen.
Welke richtingen van de lijst afvielen
en welke er op gezet kwamen valt licht
te raden!!
De lezer lette nu eens goed op de
onderstreepte woorded. Mr. Loefï heeft
gename boodschap over te brengen. Ja, dat was een
uitstekende uitkomster vieljeen zware steen van
het hart der dame.
Zij schelde en gaf den kellner last, zoodra doktor
Schmidt kwam, dien heer by haar toe te laten, daar
zij hem een gewichtigen dienst had te verzoeken.
Mevrouw Koopmans behoefde niet lang te wachten.
Rudi, die bij regenachtig weder zijn ambt van be
geleider der dames op hun wandelingen verwisselde
voor heer van gezelschap bij den nog al aan verve
ling laboreerenden mijnheer Koopmans, kwam na
ongeveer een kwartier met een tot hulp bereid hart
binnen.
De moeder zette hem het geval zeer onduidelijk
maar rijkelijk overgoten met tranen uiteen, en eer
de verraste nog kon vermoeden wat men eigenlyk van
hem verlangde, zat hij plotseling met den ongeluks-
brief in de hand alleen op de sofa, terwijl hem de
woorden„Ik zal het meisje bij u sturen," waar
mede mevrouw Koopmans het vertrek verlaten had,
hem nog in de ooren klonken.
Het meisjedat was Toni, en de brief...?
De brief was onderteekend „Uw eeuwig ongeluk
kige, maar niet anders kunnende Lothar." en be
vatte een verwarde, verlegen, maar toch dnidelyke
verklaring, dat hij met Toni breken wilde.
De doktor las den zonderlingen brief hoofdschud
dend tweemaal door, zonder hem nog recht goed te
begrijpen.
Hoe was dat mogeiyk? Opgeven, een meisje als
Toni, opgeven En waarom waarom
Lothar meende in de eerste tien regels van zyn
schrijven, „dat hij zich dit engelreine schepsel on
waardig gevoelde," en kwam dan niet verder met de
verklaring, waarom hij haar niet waardig was.
(Wordt vervolgd.)
