ff
Officieel Nieuws- en Advertentieblad
voor Overflakkee en Goedereede.
ËEKSTE BLAD.
5de Jaargang.
Woensdag 2 Augustus LiK)5.
No. 36
Flakkeesche Boet en Handelsdrukkerij
EEN SCHh.u ^DE GEDACHTE.
Dit blad verschijnt eiken W0ENSDAQ.
Prijs per kwartaal, franco per post f 0,50.
Afzonderlijke nummers0,05.
Hoofd-Agent voor NederlandC. W. BETKE, Advertentie-
Bureau Mosseltrap 2, Botterham.
■0"itera."ve der
te Middelharnis.
Prijs der Advertentiën: van 1 6 regels f 0,60.
Iedere regel meer 0,10.
G-roote letters naar plaatsruimte.
Driemaal plaatsing wordt slechts tweemaal berekend.
Alle solide Boekhandelaars en Advertentie-Bureaux
nemen Advertentiën aan.
Berichten van ccrrespcndenten en Advertentiën te adresseeren aan de Flakkeesche Boek- en Handelsdrukkerij te Middelharnis.
Armenzorg.
II.
De armenzorg van Borgesius strijdt
tegen het Christelijk beginsel. Zoo heb
ben we in de verkiezingsdagen meerma
len kunnen hooren. Onze bestrijders gin
gen dan uit van 't volgende standpunt.
In de christelijke kerk wordt de ar
menzorg als een familiezaak beschouwd,
als een plicht van broeders en zusters
onder elkander. In de wet Borgesius
wordt voorgesteld, dat de besturen dei-
instellingen van weldadigheid aan een
ambtenaar, door de gemeente te benoe
men, zullen zenden een opgave van de
door haar in de gemeente verzorgde ar
men, die niet verblijven in gestichten of
werkhuizen. Die ambtenaar wordt tot
strenge geheimhouding verplicht. Maar
dat nu een instelling van welda
digheid aan de overheid die opgave moet
doen dat strijdt tegen het christelijk
beginsel.
Dat bezwaar is door dr. Kuyper uit
gevonden in den j are 1901. Toen voerde
hij met de katholieken samen immers
den strijd voor het „christelijk" begin
sel. Er moest dus wat uitgevonden wor
den om aan te toonen, dat die liberalen
bet christelijk beginsel in de wetgeving
aanranden.
Eén van die uitvindingen is 't boven
genoemde bezwaar tegen de Armenwet.
Doch bij eenig nader onderzoek blijkt
dat bezwaar totaal ongegrond.
Want dezelfde dr. Kuyper, die aldus
tegen de armenwet fulmineerde, streed
in 1894 voor de kieswet-Tak.
Bij die kieswet werd, niet alleen voor
gesteld, dat de namen der bedeelden
aan de overheid moesten worden bekend
gemaakt, doch zelfs dat zij publiek moes
ten worden gemaakt
En ziet, toen repte dr. Kuyper er
zelfs niet van, dat het „christelijk" be
ginsel geschonden werd!
Bij de bestaande kieswet blijven even
min de namen van de door de kerk be
deelden geheim, want alle armbesturen
W JE JE TON.
«i té
van Grète Olden,
(3) door K. te M.
In de stad is de herfst een zeer vroolijke tijd, want
de lieden -verheugen zich, dat zij den zomerof
eigenlijk moest men maar zeggen, de heete maan
den, want in de stad is er in het geheel geen zomer—
doorgeworsteld hebben, en zij leven in het vooruit
zicht van den winter, daarom denk ik, als Jik in den
herfst door de straten wandel, ook slechts aan hetgeen
komen zal. Op het land echter, als ik op het veld
kom, dan schieten mij op een stillen herfstmiddag
al die schoone, gouden zomerweken inde gedachten,
dan kijk ik over de afgemaalde akkers en herinner
mij, hoe groen ze in den zomer stonden dan luister
ik rond, alles is stil geworden en in het voorjaar
heerschte overal zoo veel leven en bedrijvigheid, ja,
de herfst geeft op het land veel schoons, maar ook
veel treurigs."
Doktor Schmidt zag op.
„Kijk eens, Klaartjewat een opstel die kleine
Koopmans weer ingeleverd heeft
Hij reikte zijn zuster het schrift overzij liep snel
de bladzijden over en gaf het toen met een gering
schattend neusoptrekken terug.
Ongelooflik!"
moeten de namen opgeven van de be
deelden die wegens genoten onderstand
niet de kiezerslijst mogen komen.
Nooit heeft dr. Kuyper daarin be
zwaar gezien van wege het „christelijk"
beginsel
Maar kijk, in 1901, toen er storm ge-
loopen moest worden tegen 't ministerie
Borgesius heette het „christelijke" be
ginsel geschonden door een bepaling in
't ontwerp Armenwet, die precies zoo
reeds voorkomt in de bestaande kieswet
en eveneens in 't ontwerp-Tak, waarvoor
dr. Kuyper ten warmste streed!!
De lezer ziet, dat we ons om een zoo
uit de lucht gegrepen beschuldiging
als de genoemde niet al te ongerust
behoeven te maken.
Jammer maar, dat eenvoudige men-
schen zich zooj licht laten meesleepen,
als een redenaar, met Gods naam op
de lippen, zich niet ontziet den volke
te verkondigen, dat 't „christelijk" be
ginsel gevaar loopt.
Dat heeft men nog nooit uit onze
wetgeving kunnen bowijzen, om de
eenvoudige reden, dat onze wetgeving
berust op diezelfde christelijke grond
slagen, op welke dr. Kuyper in de laatste
vier jaar zoo bitter weinig heeft opge
bouwd. Moge 't nieuwe kabinet het ont
werp- Borgesius niet al te lang ontwerp
laten. Het zal tot wet geworden zeer
zeker een doeltreffende armenzorg mo
gelijk maken.
Noodlot.
Het „christelijk" ministerie van
1901 blijkt toch inderdaad erg onfortuin
lijk geweest te zijn. Het trad in de eerste
Troonrede op met een geweldige phiiip-
pica tegen de speelzucht. Die zucht moest
beteugeld worden. En ziet juist onder
de christelijkeregeering is de Konink
lijke goedkeuring verleend aan een reu-
zenzwendelarij tot aanwakkering der
speelzucht bij hooge oomes en rijke
vreemdelingen, als Holland van te voren
nooit aanschouwde.
Eenige sluwe grijpvogels, belust op
welvoorziene portemonnaies, hebben een
vereeniging opgericht onder den naam
„Club international de bienfaisance."
Dat wil in goed Hollandsch zeggen
Dat was haar eenige kritiek op dat oogenblik
maar na een paar minuten voegde zij er aan toe
„Het komt mij voor, dat zij voortdurend dommer
wordt
Dat was toch voor de eer van den leeraar te veel.
Dommer worden Een leerlinge, die voor een paar
honderd gulden lessen bij hem genomen had, zou
dommer worden? Dat was toch een onmogelijkheid.
Hij schreef eenige tamelijk uitvoerige op- en aan
merkingen onder het opstel en pakte toen den ge-
heelen stapel schrijfboeken in.
Enkele dagen later werden de „Gedachten aan een
herfstmiddag" aan de leerlingen teruggegeven, de
algemeene spanning, welke anders bij die gelegenheid
ontstond, bereikte nu niet haar gewone hoogte, en
dit had zijn gegronde reden. De bespreking van het
onderwerp, dat nu voor het te maken opstel zou
opgegeven worden, had plaats in het laatste lesuur
vóór de groote vacantie. Een algemeene verstrooid
heid en onrust had zich al van de leerlingen mees
ter gemaakt. Ook Toni Koopmans scheen onderden
invloed te zijn, anders zonzij het niet gewaagd heb
ben, tegen het strenge verbod, haar schrijfboek open
te maken en naar het onderschrift te kijken. De
doktor wilde haar juist een ernstige berisping toe
dienen, toen zij opkeek en hem met een wonderlijk,
half trotsch^half ontroerd lachen toeknikte, waar
door het strenge woord hem in de keel bleef, hij
kuchte dus maar eens engiugtot de bespreking van
het nieuwe onderwerp „Ook de oorlog heeft zijn
goede zijde" over.
Gedurende het geheele uur viel het doktor Schmidt
op, dat de oudste leerlinge der klassè buitengewoon
verstrooid wasdit had hem zoo gehinderd, dat hij
haar aan het eind van de les er een aanmerking
over wilde maken, maar juist toen het onderwijs
I nterna tion ale weldadigheids vereeniging.
Och, die vereeniging heeft zoo'n onschul
dig doel. In haar statuten staat, dat zij
aan „vreemdelingen" in ons land een
aangenaam ^verblijf wil geven en hun
hulp bieden, als zij, die behoeven. Lid
kan worden elk meerderjarig vreemde
ling, die f 20 contributie betaalt.
„Het aangename verblijf" isintusschen
niets anders dan de gelegenheid om
vrijelijk te kunnen dobbelen.
Het „lidmaatschap" is een smoesje om
de Nederlandsche strafwet te ontduiken,
die in art. 456 spreekt van „een voor
het publiek toegankelijk huis van hazard
spel."
Met wat voor bedrog men hier te doen
heeft, blijkt uit de volgende beschrijving-
van het speelhol
„In werkelijkheid komt de zaak nu
hierop neer, dat iedereen, die zich op
geeft voor het „lidmaatschap en als zoo
danig wordt aangenomen, vrij en onge
hinderd spelen kan. Leden van alle
nationaliteiten worden aangenomen, al
leen Nederlanders zijn uitdrukkelijk uit
gesloten. Men beweert, dat de directie
hiertoe zou zijn gekomen door de erva
ring, dat dezen jtoch de ware spelers niet
zijn.
De bank heeft in alle landen hare
agenten, die leden aanwerven en onder
zoek doen naar hunne gegoedheid. In
het buitenland moet zij al een vrij aar
dige reputatie hebben, want van heinde
en ver komen de bezoekers opdagen en
wat verder in het reisseizoen wordteen
nog een grootere opkomst verwacht. Zij
komen uit Frankrijk, Duitschland, Rus
land, maar vooral uit Amerika.
Een paar weken geleden heeft een
van de Vanderbilts zijn geluk er beproefd
en een bejaarde Amerikaansche dame,
die in het American-hotel gelogeerd was
deed dat ook, met het gevolg, dat zij
alles wat zij bij zich had verspeeld heeft
De bank is toen zoo vriendelijk geweest
om, gelijk dat ook te Monte-Carlo ge
schiedt, haar hotelrekening en de terug
reis naar de Nieuwe Wereld te betalen.
Op het oogenblik verwacht men de
komst van een Russischen prins en
prinses.
Het inwendige van het huis in de
Vondelstraat doet in schitteringen pracht
geëindigd was, kwam zij plotseling, verlegen lachend
op hem toe.
„Ik moet uw verontschuldiging vragen, daar ik
het nieuwe opstel niet meer maken kan."
„En waarom dan niet?"
„Ik kom na de vacantie niet weer terug, ik ga van
school af," zei Toni, en een trek van verlichting lag
over haar roodgekleurd gelaat.
„Zoo midden in het schooljaar?"
„Mama meent, dat ik te groot word, en wij gaan
nu een groote reis maken, en van den winter gaan
wij naar Italië"
Doktor Schmidt keek nadenkend voor zich heen.
„Te groot" herbaalde hij werktuigelijk hij sloeg de
oogen op en zag het voor hem staande meisje ver
strooid aan. „Te grootherhaalde hij nog eens, en
schudde toen zijn verstrooidheid af.
„Dan wensch ik u veel geluk in uw verder leven.
Moge het zaad, dat wij in uw ziel gestrooid hebben,
krachtig ontkiemen en rijke vruchten dragen. Her
inner u nog dikwijls de jaren, die u bij ons door
gebracht hebt, van den dag af, dat ge als klein
meisje
De draden zijner rede geraakten hier verward, want
het viel hem in dat de gelegenheidsspeech, welke
hij tot iedere vertrekkende leerlinge hield, dezen
keer niet toepasselijk was, daarom brak hij den zin
plotseling af en zei daarom eenvoudig:
„Dus nogmaals, ik wensch u veel geluk
Hij reikte haar vaderlijk de hand met een: „Leev'
wel
Hierop verliet hij de klasse, om het algemeene en
roerende afscheid niet te storen.
Thuis gekomen vond doktor Schmidt zijn zuster
omringd door kisten en koffers druk aan het werk,
Mejuffrouw Klara Schmidt bezat namelijk niet
niet onder voor dergelijke inrichtingen
in het buitenland. De speelzaal is op de
bovenverdieping gevestigd, en voorts zijn
er recreatie- en leeszalen, die aan alle
eischen van confort en volledigheid be
antwoorden. De bezoekers worden be
diend door een tiental vlugge bedienden
in rijk livrei, en de toegang wordt be
waakt door deftige portiers, die streng
toezien dat geen andere personen dan
„leden" het huis betreden.
IJit nadere berichten blijkt, dat ook
reeds te Rotterdam, den Haag en Maas
tricht dergelijke speelholen gevestigd zijn
of zullen worden.
Inderdaad, het onderzoek, dat door de
regeering werd ingesteld nSar dezen
zwendel, die op 28 April 1904 bij ko
ninklijk besluit onder het Kuyper-kabi-
net tot beteugeling der speelzucht,
werd goedgekeurd, had wel wat vroeger
mogen geschieden.
Het eenige, wat nu te doen staat is:
De gaping in onze wetgeving, door
welke deze speelholen geslopen zijn,
zoo gauw mogelijk te stoppen.
Zwendelaanslag op kleine beurzen.
We hebben er al eens meer op gewe
zen, dat ons dierbaar vaderland de groote
vuilnisbak is voor een massa producten,
die voor Engelsche en Duitsche magen
ongeschikt zijn. De Nederlandsche spijs
vertering is dan altijd nog wel geschikt
voor dergelijke rommel. Zoo is het ook
weer met een stof, die men thans in
vele kleine winkeltjes op ons eiland te
koop ziet bieden onder schoonklinkende,
leugenachtige reclame. Wij bedoelen de
zoo gevaarlijke Saccharine.
Dit tuig is heel goedkoop, 500 maal
zoo zoet als suiker en wordt daarom
aanbevolen in plaats van suiker.
Het heeft echter met suiker niets te
maken, want terwijl suiker groote voe
dingswaarde heeft, bezit Saccharine niet
de minste voedingswaarde. Integendeel,
het heeft een nadeelige en zelf» gevaar
lijke werking voor ons lichaam.
Wat is saccharine?
Het is een stot, die gemaakt wordt
uit steenkolen teer. Het bestaat uit a.
een koolwaterstof (bestanddeel van petro
leum), b. kooloxyde, dat zich ook uit
alleen een dichterlijk gemoed, maar ook een practisch
verstand, en deze zeldzame vereeniging van zulke
menschelijke deugden had ten gevolge dat zy de
meest alledaagsche zaken zoowel met wijs overleg als
met verwonderenswaardige volharding aanpakte. Zoo
was bijvoorbeeld voor haar een reis een veel meer
samengesteld vraagstuk, dan ze voor de gewone
stervelingen in den regel is. Klara achtte het verre
beneden zich in der haast een koffer te pakken, naar
het station te rijden, een kaartje te nemen en zoo
naar de plaats der bestemming te stoomen; dat kwam
haar te algemeen, te ploerterig voor. Neen, mejuf
frouw Klara Schmidt kocht in het begin van het
seizoen de uitvoerigste reisgids, dien ze bemachtigen
kon, zat dan avondenlang over boeken en atlassen
gebogen en had dan weldra [een reisplan ontworpen,
volgens hetwelk men veel meer te zien kreeg en
veel minder behoefde uit te geven, dan de lieden
die er zoo maar op los trekken. Het reisplan van
mejuffrouw Schmidt werd volgens een bepaald stelsel
vastgesteld, iedere andere manier van reizen scheen
haar banaal, kleinzielig
Voor Rudi, die gewoon was zijns zusters raad in
alles trouw te volgen, waren de zomervacantieweken
ieder jaar een herhaling van vroeger geleden ellende,
waarvan de beschrijving een ware martelaarsge
schiedenis zou zijn.
Zoo had Klaartje bijvoorbeeld de vaste overtuiging
dat een nacht doorgebracht in een spoorwegcoupé
verre te verkiezen was boven een logement. Zij had
daarvoor de grondigste en onwederspreekbaarste
redenen haar hoofdmotief, dat men daardoor een
nacht logies uitspaarde, daarvan was natuurlijk nooit
sprake.
(Wordt vervolgd.)
