Kameroverzicht.
Buitenlandsch Overzicht.
Landbouw
daarin vermeld, dat de Twentsche fabri
kanten zelfs 'niet hooger dan '16 jaar
willen gaan.
Tegenover dit zelfzuchtig oordeel van
een paar katoenkoningen staat echter de
meening van bijna alle doctoren, opvoed
kundigen enz. dat jongens en meisjes
van 17 jaar zoowel lichamelijk als zede
lijk weinig weerstand kunnen bieden
aan de schadelijke invloeden van velerlei
arbeid. In het buitenland is dan ook vrij
algemeen (bv. Engeland, Frankrijk, Zwe
den, Noorwegen, New York) het kind
van 17 jaar nog beschermd. Ook in Ne
derland bestaat de opvatting dat niet
voor het '18e jaar het kind aan zichzelf
kan worden overgelaten als bv. in de
Drankwet, in het Burgerlijk Wetboek
enz. En dan bovendien, de Staat acht
zijn zonen eerst op 19jarigen leeftijd
geschikt om het lïjnd als soldaat te dienen,
is dan de dienst in het industrieele
leger niet veel zwaarder, en stelt hij niet
veel hoogere lichamelijke eischen, dan
de militaire dienst? Onwetendheid met
het fabrieksleven kan den minister alleen
er toe gebracht hebben toe te geven aan
de Twentsche industrieelen óf... onge
voeligheid met het lot van den jeugdi
gen arbeider. Wij nemen het eerste aan
(Bescherming der vrouw.)
Waarom heeft de vrouw meerdere
bescherming noodig dan de man
Omdat door haar gestel de lichamelijke
oververmoeidheid eerder zal intreden
dan bij den man.
Omdat zij meer nog dan de man onder
hevig is aan beroepsziekten.
tiet onderzoek daaromtrent ingesteld
door de Duitsche arbeidsinspectie heeft
dit afdoende aangetoond.
Waarom is voor de gehuwde vrouw
in 't bijzonder bescherming noodig?
Omdat de zorg voor het komend ge
slacht daartoe dwingt. Omdat overmatige
arbeidsduur voor haar moet leiden tot
groote sterfte harer kinderen in de eerste
levensjaren en tot verwaarloozing van
het gezin.
„Van een vrouw die na een lange en
vermoeiende taak in de fabriek huiswaarts
keert, kan men niet verwachten, dat zij
voor de huishouding zorgt op een wijze,
die voor het geheele gezin, maar in de
eerste plaats voor de kinderen, wen-
schelijk is. Zedelijke en lichamelijke
achteruitgang der kinderen kan daarom
niet uitblijven." Het belang van het op
groeiend geslacht is dus ten zeerste gebaat
bij elk uur dat de moeder minder in de
fabriek doorbrengt."
Zien we in een volgend artikel aan
de hand van 't rapport, hoe het met de
bescherming der vrouw in 'tontwerp-
Kuyper staat.
(Wordt vervolgd.)
In ons vorig ovorzicht is een leelijke ver
gissing ingeslopen. Het tweede deel n. 1. is
op rekening gesteld van Mr. Smeenöe, ter
wijl het daarin aangestipte gesproken is door
den hr. Lieftinck. Onze lezers zullen uit onze
overzichten genoeg begrepen hebben, hoe de
linkerzijde zich krachtig in geargumenteerde
redevoeringen verzet heeft tegen de aanslag
op de openbare school, de verlaging van
't onderwyspeil, de bevoorrechting der ker
kelijke scholen, den indirecten steun van de
Roomsche kerk uit de staatskas door school-
subsidiën verleend. Wij zullen onze lezers
niet al te zeer vermoeien met de artikels-
gewijze behandeling van deze partijwet. En
wel, omdat 't alles koekoek één zang is,
wat den loop van zaken betreft.
Het Het Haagsche blad Land en Folfc gaf
onlangs een verdicht Kameroverzicht, wat
treffend voorstelt, hoe de clericalen op 't
oogenblik te werk gaan. Zie lezer, hoe dat
verslag luidt
„Aan de orde is de discusssie over art. 1
van de onderwijs-novelle met de daarop
voorgestelde amendementen van de heeren
Wijnbergen c- s. Ketelaar c. s. en Ter Laan.
De minister van binnenlandsche zaken wil
der Kamer noodelooze moeite besparen en
neemt de amendementen over. Amendement
Ketelaar volstrekt onaannemelijk.
Talraa zegt dat de commissie van rap
porteurs geen bezwaar heeft tegen de door
de regeering aangebrachte wijziging. Amen
dement Ketelaar ontraadt hij.
Ketelaar vraagt het woord.
Van rechtsstemmen.
Discussie gesloten. Amendement Ketelaar
wordt verworpen.
Art. 26 goedgekeurd.
Bij art. 44b neemt de minister amende
ment Wijnbergen over.
Bij art. 45 stellen Van Wijnbergen (ka
tholiek), Bos, Tijdeman en Borgesius en
Dolk amendementen voor.
Minister neemt amendement Wijnbergen
over;
Amendement Bos enz. hebben de bedoe
ling zonder de belangen van het bijzonder
onderwijs in het minst te schaden, die van
't openbare tevens te beschermen en tegen
benadeeling van de gemeenten te waken.
De minister verklaart deze amendementen,
die (le vijandige strekking' hebben het
openbaar ouderwijs te beschermen
onaannemelijk.
Talrna ontraadt de amendementen. Ze
worden verworpen, steeds links tegen rechts.
Idem b(j art. 54 bis. Enz. Enz.
Slot: de voorzitter steltvoor om,hoewel
er wijzigingen in 't ontwerp zijn gebracht,
terstond tot de stemming over te gaan.
Al de leden der linkerzijde verlaten de
Kamer. De voorzitterVerlangt iemand
hoofdelijken stemming De heer Nolting
keert in de Kamer terug en vraagt stem
ming. (Tijdens 't afroepen der namen ver
laat hij de zaal weder.)
Het wetsontwerp wordt met 51 stemmen
alleen van de rechterzijde aangenomen.
De uitslag wordt met handgeklap begroet.
Deministers ontvangen de gelukwenschen
der rechterzijde.
De voorzitter meent de tolk der verga
dering te zijn, wanneer hij de regeering van
harte geluk wenscht met het tot stand
komen van deze nationale wetI
Zoo ver is 't nog niet, doch de gang dei-
debatten is precies zoo.
De rechterzijde zwijgt op een enkele, heel
enkele maal na, als een mof.
Waarom te praten, te verdedigen
Zij hebben immers de meerderheid, het
Staatsgeld zal toch bij duizenden rollen in
de kassen der (vrije?) klooster- en kerkelijke
scholen.
Zonder waarborg van goed onderwijs.
Over de bewegingen der Russische en
Japansche vloot geen andere berichten dan
dat niemand weet waar ze eigenlijk zijn
gn dat ze voor elkaar verstoppertje schijnen
te spelen.
Over de krijgsverrichtingen in Mandsjoe-
rije niets bijzonders, Men zegt dat Linewitzj
bezig is zijn leger tot een werkelijk leger
te maken, door zijn mannen te leerenexer-
ceeren en schieten. Volgens een beschrijving
in het Nowoje Wremja heeft hij bij het
aanvaarden van het opperbevel zelf het
leger geïnspecteerd; in een ouden mantel
gehuld, vergezeld van slechts een adjudant
reed hij elke compagnie en elke batterij
langs. Hier een woord van lof, daar een
berisping uitdeelende, herkende hij herhaal
delijk oude makkers uit de veldtochten in
China en Turkestan. Zijn eenvoud maken
een gunstigen indruk op de troepen, die hun
zelfvertrouwen terug krygen.
Nu de Russen weer minder berichten
krijgen over den oorlog kunnen ze wat meer
hun aandacht aan de binnenlandsche aan
gelegenheden schenken en merken dan dat
het nog ver van rustig is. De politie zet
met onverzwakten ijver haar opsporingen
en aanhoudingen onder de studeerende
jonglingschap te Petersburg voort. Op de
Oostzeewerf zijn 100 arbeiders aangehouden
en twee bommen ontdekt.
Het getal afgedankte werklieden is groot;
van de Poetilof-fabriek alleen een 7000man,
die zeker gebrek lijden. Dat een deel dezer
arbeiders zich zullen aansluiten bij het
gepeupel of van uitspattingen zullen partij
trekken, om botsingen met de politie uit le
lokken, is te voorzien, welingelichte perso
nen waarschuwen er tegen op straat te
komen in den Paaschnacht. Zelfs te Peters
burg is de bevolking machteloos tegen
uitspattingen van het gepeupel, alhoewel
nu sedert 22 Januari tijd genoeg verloopen
is, om een burgerwacht in te richten of
't aantal ordebewakers genoegzaam te ver
meerderen.
Reeds in Januari hebben de uitspattingen
grooteren omvang genomen, dan in 't eerste
oogenblik bekend was en ditmaal zal
zoo voorspelt men de zaak veel ernstiger
zijn, nu zy lang vooraf voorbereid is.
Men vreest dat de uitspattingen niet zul
len uitgaan van de arbeiders, en ook niet
tegen de regeering gericht zijn, doch ver
oorzaakt worden door benden schuim en
janhagel, 15,000 man sterk, in benden ver
deeld, die de verschillende stadswijken
zullen aanpakken en het vooral tegen de
ontwikkelde en bezittende klassen zullen
gemunt hebben.
ter huurwaarde van tien pond in hetjaar,
of in ambt of betrekking honderd pond
'sjaars verdienen.
Om de twee jaar worden nieuwe kiezers
lijsten opgemaakt, gevolgd door herindee-
ling der kiesdistricten.
De beraadslaging in de wetgevende ver
gadering zal in het Engelsch gevoerd
worden, maar de voorzitter kan een lid
toestaan in het Hollandsch te spreken.
Een commissie voor de indeeling in
districten zal worden benoemd, die de
vrijheid zal hebben om van het beginsel,
dat elk district een gelijk aantal kiezers
mag hebben, af te wijken, echter voor niet
meer dan 10 pCt. van het gemiddeld totaal.
Wat aangaat de oorlogsleening, zal de re
geering geenszins zulke eischen stellen,
dat daardoor de ontwikkeling van het land
belemmerd zal worden. Vertrouwende in de
goede gezindheid van de saam te stellen
wetgevenden raad, zal de regeering afwach
ten, welke maatregelen deze in deze mate
rie zal nemen.
Minister Lyttelton heeft deze wet gepaard
doen gaan van een uitvoerig schrijven aan
sir Lawley, den gouverneur. Hy merkt daar
in op dat lord Milner de grondwet als ge
heel goedkeurt.
De Engelsche regeering vertrouwt
zoo heet het verder dat alle voorzichtige
en verstandige menschen in Zuid Afrika en
elders in het Britsche Rijk dat eveneens
zullen doen. De regeering erkent, dat vele
Transvalers van oordeel zyn, dat het land
voor uitgebreider zelfbestuur rijp is, maar
zy blijft overtuigd dat.er na de inlijving
van het land eenige tyd moet verloopen
voor een volledig zelfbestuur mogelijk is;
ofschoon zy hoopt, dat dat tijdsverloop niet
lang zal wezen. Zelfbestuur, zegt Lyttelton
gelijk het in Engeland alsook in de zelf-
besturende Engelsche koloniën opgevat
wordt, is partyregeering. Zoodanige partij-
regeering nu is gebleken goed te werken
in koloniën, waar de taal en de rassen
uniform zyn, maar het is de vraag of dat
het geval zou wezen in Transvaal met zijn
twee talen, en te minder is er kans op,
omdat daar de rassenhaat, uit een bitteren
oorlog geboren, nog lang zal duren. Na
zorgvuldige overweging van andere aanbe
volen regelingen besloot de Engelsche
regeering, de Transvalers terstond de meest
mogelijke vrijheden te bewilligen in zooverre
dat het d'ê duurzaamheid van het Engelsche
bewind niet in gevaar brengt.
Lyttelton toont vervolgens in den breedeaan
dat de andere Engelsche koloniën dezelfde
constitutioneele geschiedenis hebben door-
loopen. Mocht deze proefneming in Transvaal
slagen dan zal de Oranjerivier-kolonie volgen
De kwestie van een grondwet is daar trou
wens niet zoo dringend als in Transvaal. Wat
De tegenwoordige minister van oorlog
toen voorzitter van den militairen raad,
had het werk zonder openbare inschrijving
aan Okura gegund. Toen over de zaak ge
ïnterpelleerd werd,antwoordde de regeering-
slechts tegenover de Mikado verantwoorde
lijk te zyn, wat inderdaad volgens de grond
wet het geval is.
Verder trachtte hy Katsura, die ziek was,
in bescherming te nemen.
De commissie van onderzoek stelde voor
om den mikado met de feiten in kennis
te stellen, doch dat voorstel werd verwor
pen. Ook hier verscheen, zoo merkt de
corresp. op, weer die nevel, waardoor de
oogen van den toeschouwer niet heen mo
gen zien, en men mag aannemen dat zy
meer verborg dan de millioenen van Okura
Zoo blijkt alweer dat de Russische pot
den Japanschen ketel niets te verwijten
heeft. We zouden zelfs zeggen dat de ketel
zwarter is dan de pot. Want dat onder de
autocratie knoeierijen op groote schaal ko
men, behoort tot het regime, het knoeien
is daar het handwerk der staatskunstenaars.
Maar dat ook een constitutie-realisme cor
ruptie in die mate niet onmogelijk maakt,
wijst erop dat de Japanners die feline na
tuur hebben, die dan ook uit hun gelaat,
hun gewoonten en zelfs hun kunst spreekt.
Is de Rus een ruwe beer met menschelyk
instinct, zy zyn carnivoren, die door de
zweep van een par force ingepompte be
schaving een soort dressuur verkrijgen, die
ze in staat stelt als menschen te doen.
Maar ten slotte, welk volk vertegenwoor
digt niet eenige nuance van die zielsge
steldheid, die Nietsche deed zeggen de
mensch is iets dat overtroffen moet worden
De Engelsche regeering is na veel wikken
en wegen eindelijk klaar gekomen meteen
grondwet voor Transvaal, die de merk
waardige eigenschap bezit, nu reeds bjjna
niemand schyntte voldoen. Die wet, welke
berust op het beginsel van zelfregeering,
bevat onder meer de volgende bepalingen:
De wetgevende vergadering zal bestaan
uit den luitenant-gouverneur benevens ten
minste 6 en ten hoogste 9 ambtelijke leden
en ten minste 30 en ten hoogste 35 ge
kozen leden.
Er zullen ten minste 30 en ten hoogste
35 kiesdistricten gevormd worden, op den
grondslag van een even groot aantal kiezers
in alle districten, zooveel mogelijk met
inachtneming van de bestaande grenzen
der administratieve districten.
Alle mannelijke Britsche onderdanen van
ten minste 21 jaar zyn stemgerechtigd,
wanneer zij onder de Republiek voor den
Eersten Volksraad stemgerechtigd waren;
voorts dezulken die zes maanden voor de
vaststelling der kiezerslijsten huis of land
bezitten ter waarde van honderd pond of
In de stad heerscht dan ook begrijpelijk
toenemende onrust en vele familiën ver
laten St. Petersburg en reizen naar het
buitenland.
Ook de uit Mandsjoerjje terugkeerende,
daar vertoevende invaliden schynen een
zeer gevaarlijk element te zijn. Zelfs op
klaarlichten dag persen zy op straat, in
de tramrijtuigen, enz. enz., geld af.
De in omloop zijnde geruchten maken
overigens wegens hunne ongehoordheid, den
indruk, alsof zij met een bepaald doel ver
spreid worden namelijk met het doel
om de aanhoudingen in menigte van re
volutionairen en leiders te rechtvaardigen.
Men hoort voortdurend er veel klagen over
de verrotte Russische toestanden, en waar
lijk niet zonder reden. Over de Japanners
spreekt men als een volk dat bijna alle
mogelijke deugden heeft, doch of de staats
inrichting daar nu zoo volkomen en eerlijk
is, valt zeer te betwijfelen. De correspon-
dent van het Berliner Tageblatt geeft een
zeer belangrijk opstel over de parlementaire
bestuurders in Japan. In den aanvang van
zijn stuk herinnert hy aan een opzienbaren
moord, voor ongeveer drie jaar op het lid
van het parlement Hoshi Toru door den
fanaticus Ito Satoro bedreven. Toru de leider
van een fractie in de Kamer, zat met een
aantal vrienden in de antichambre van het
parlementgebouw, toen een man binnentrad
en hem een onderhoud verzocht. Nauwelijks
was Toru opgestaan of de vreemdeling stak
hem een dolk in het hart. De moordenaar
werd gestraft, doch erkend werd dat de
motieven tot de daad van edele natuur wa
ren; dezelfde motieven, zegt de correspon
dent, die thans honderden Japanners hun
leven doet offeren, vaderlandsliefde en recht-
vaardigsheidgevoél. Toru was berucht door
Japan, omdat hij omkoopbaar was. Niemand
betreurde zijn dood. En bovendien zoo ver
zekert de correspondent, zyn de Toru's nog
niet zeldzaam en een dozijn Itos waren
niet bij machte geweest het kwaad uit te
roeien. Thans is het, evenals vroeger, niet
gemakkelijk om in Japan achter de scher
men te kijken, want men mag aannemen
dat ijdelheid en geldbegeerte, en andere
kwade eigenschappen elkander de hand rei
ken om voor de oogen van den toeschou
wer een nevel te voorschijn te brengen,
die hem belet de waarheid te zien. Een re
cent voorbeeld maakt die stelling aanne
melijk. In een der zittingen van het Ja
pansche parlement in Februari 1.1. ontdekte
de commissie van onderzoek van de begroo
ting, dat bij den bouw van barakken in
Hokkeido door de firma Okura en Co. voor
ettelijk millioenen was gestolen. Niet min
der dan 135 onverantwoorde uitgaven wa
ren in twee jaar tijds gedaan. De barakken
waren slecht en driemaal boven de waar
de betaald.
de inboorlingen betreft verklaart de minis
ter, dat de Engelsche regeering wegens de
bepaling van het verdrag van Vereeniging
hun nu nog niet het stemrecht kan verleenen,
maar de Engelsche bewindvoerder zal er
voor blijven waken dat de wetgevende
vergadering geen voor de inboorlingen na-
deelige wet vaststelt.
Lytteltons brief eindigt als volgt: „De
Transvalers van Hollandsche afkomst heb
ben het onlangs ondervonden, dat hun
republiek, gesticht door hun kloeke en
lijdende voorzaten, na een dapperen stryd
tegen een overmacht, gevallen is. Het is
niet te verwachten, dat ze voor de Engel
sche regeering hartelijke gevoelens zullen
hebben voor er meer ty'd verloopen is tot
heeling van de wonden die de oorlog hun
geslagen heeft. Maar wel verwacht de
Engelsche regeering van hen als praktische
lieden, die de omstandigheden weten te
gebruikeD, gelijk zy zich voordoen, dat zy
zullen willen meewerken aan de taak om
.hun, niet langer onafhankelijk, volksbestaan
te maken tot een kracht in het Britsche
wereldrijk. Mogen aldus door Gods wijs
heid de twee groote, verwante rassen ver
zoend raken. Dan zal de vurige wensch
van den koning en van de Engelsche
regeering vervuld worden."
De Nederlandsche Pomologische Vereeni
ging schreef onlangs een zeer nuttigen
wedstrijd uit, n.l. voor pulverisateurs, een
artikel, dat nog veel te weinig in Nederland
wordt gebruikt en in geen tuin of by geen
landbouwer mag ontbreken.
De Jury, bestaande uit Prof. dr. Ritzema
Bos, S. Lako, A. Inde, J. H. Aberson, en M.
Verdonch, kende zoowel voor .hand- als
draag-pulverisateurs den len prijs toe aan
de firma Jean Heybroek te Baarn, die voor
de, weinig in Nederland gebruikt wordende
rjjdbare pulverisateurs den 2en prijs ontving
de le viel hiervoor ten deel aanCarl Ploetz
te Ludwigshafen. De bekendmaking ge
schiedde in tegenwoordigheid van den ver
tegenwoordiger der Regeering, mr. Ferf.
In verband met bovenstaande laten wjj even
volgen, wat in het jongste Verslag der Ver
eeniging „Proeftuin Westland" te lezen staat
aangaande een middel ter bestrijding van
insecten
„Ter bestrijding van insecten, bladhuizén
enz. werd dit jaar dikwijls gebruik gemaakt
van een middel, onder den naam van XLall
in ons land in den handel gebracht door
den heer Jan Heybroek, te Baarn, welk
middel zeer voldeed en steeds het ongedierte
vernietigde zonder de planten ooit eenig
nadeel te doen.
Zijn deze onderscheidingen voor genoem
de firma (handelaar in tuin- en landbouw-
artikelen) een gelukwensch waard, zy maakt
zich tevens voor land- en tuinbouw verdien
stelijk. Observator.
Voor den landbouw!
Heden, 1 Mei, is te Wageningen geopend
een instituut voor het onderzoek en het
geven van advies over landbouwwerktui
gen en gebouwen.
De Staats-Ct. No. 100 bevat het reglement
voor dat instituut.
Het instituut maakt een onderdeel uit
van de Rijks- Hoogere Land-, Tuin- en
Boschbouwschool, en heeft ten doel het
voorlichten van landbouwers bij den aan
koop en het gebruik van werktuigen en
gereedschappen; het verrichten van onder
zoekingen op het gebied der landbouwwerk-
tuigkunde, en het geven van adviezen aan
landbouwers en landbouwvereenigingen,
over het stichten en veranderen van ge
bouwen, benoodigd voorhetlandbouwbedrjjf.
Het geven van advies over, en het onder
zoeken van landbouwwerktuigen geschie
den op aanvraag van landbouwers, of van
vereenigingen van landbouwers. De aanvraag
is vrachtvrij te richten aan den directeur.
