- n
Het optreden der rechterzijde.
Men heeft ons wel eens gezegd:
„Vooruit" is nog al eens scherp. Ja, men
voegde er het woordje te zoo nu en dan
bij. Verondersteld, dat de klager gelijk
had, dan vragen we: Aan wie de schuld.
Dr. Kuyper sloot ons in de Tweede
Kamer uit louter christelijkheid als pa-
ganisten van de christelijke samen
leving uit.
Woordvoerders der clericalen ken
schetsen ons zeer vriendelijk als onge-
geloovigen, als menschen, die beter op
de hei thuis waren. Anderen krijten ons
uit voor „socialisten".
Is het wonder, als 't bloed dan bij ons
al eens begint te gisten en de pen ge
scherpt wordt tot heftige critiek.
De kroon op 't clericale scheld- en
schendwerk heeft onlangs de heer pro
fessor Noordtzij van de Theologische
school te Kampen gezet.
Hij was zoo vriendelijk ons te betitelen
als „volgelingen van den Satan"
Zooals reeds meermalen gebeurde met
een „christelijk" genaamd voorganger
(o. a. te Watergraafsmeer), wordt 't ver
slag der rede als foutief voorgesteld en
volgt een rectificatie van den redenaar.
Zoo ook met professor Noordtzij. Deze
redenaar dan zegt opgewekt te hebben
tot aaneensluiting onder de beginselen
van Christus, omdat „in de wereld der
geesten, boven ons, achter ons en in ons
zulk een ontzaggelijke strijd gestreden
wordt tusschen 't Koninkrijk van Chris
tus en 'trijk des Satans". Goed en wel,
doch met zijn verbetering erkent de pro
fessor tevens zijn ongelijk.
Zijn opwekking tot aaneensluiting be
doelt aaneensluiting bij de antirevolu
tionairen, waarvan hij één der leiders is.
Zij, die dat niet doen, die zich niet
aansluiten onder de beginselen van Chris
tus (en wij voegen er nadrukkelijk bij
zooals professor Noordtzij die opvat: dat
iszooals de antirevolutionairen die op
vattenhooren tot het rijk van Satan.
Dat is niet onze conclusie, doch die
van prof. Noordtzij. Met dergelijke op
ruiende smoesjes moeten de kleine luy-
den worden opgehitst tegen de vrijzinni
gen. Aldus werken de kerkelijke leiders,
de orthodoxe dominee Tatma, de Katho
liek Kolkman, de antirevolutionaire
Noordtzij en meerdere propagandisten
op de dweepzucht der menigte.
Zoolang die demagogische opruierij
aanhoudt, laat elk verwijt over de scherp
te onzer criliek ons koud.
Als 't hard tegen hard moet gaan,
wetten wipde wapenen tot de krachtigste
weerlegging en verdediging.
De toekomststaat.
Toen wij voor eenige maanden eenige
artikelen wijdden aan de denkbeelden
der sociaal-democraten, schreven wij
daarin ongeveer neder: Tn den toe
komststaat der sociaal-democraten zal 't
kapitaal verdwenen zijn.
Maar juist de gelegenheid zich kapitaal
te vormen is de gezonde prikkel tot
werkzaamheid, tot ontplooiing van des
menschen energie. Zij prikkelt hem tot
grooter inspanning om zijn positie te
verbeteren, om te sparen en te garen.
Natuurlijk lieten wij hierbij 't grootka
pitalisme buiten rekening.
Met zijn uitbuitingen meedoogenlooze
hardheid biedt dit het beeld van den
gierigaard, die slechts leeft om schatten
te vergaren en dit individu wordt in
en onze maatschappij nog steeds ver
acht.
Een aardig bewijs voor onze rede
neering over den toekomststaat levert
de geschiedenis op van een paar zoo
genaamde communistische Koloniën in
Noord-Amerika.
Voor ongeveer 60 jaar vestigden zich
in Amana in den Amerikaanschen staat
Jowa een veertigtal personen, die in
vele opzichten de idealen der Sociaal
democraten nabij komt.
De werktijd is er in den druksten
tijd hoogstens '10 uur, de gemeenschap
beheert, de scholen, leidt de landbouw
kundige ondernemingen, bezitdengrond,
drijft de industrie kortom, de gemeen
schap is er geheel in het bezit van de pro
ductiemiddelen.
Stakingen komen er niet voor, want
ieder krijgt in de magazijnen der kolonie
een vast jaarlijksch crediet. Hij heeft
slechts zijn credietboekje voor het jaar
te tnonen, waaruit een coupon wordt
genomen ter waarde van zijn inkoop.
Is hij oud, dan kwelt hem niet de
zorg voor den ouden dag, want het is
alweer de gemeenschap, die voor hem
zorgt, als hij niet meer kan.
Ziedaar dus koloniën, die het ideaal
moeten vormen van de Sociaal-demo-
era ten.
En toch, een groot deel der kolonisten
dringt bij 't districts gerechtshof op
opheffing der koloniën aan
Ja, maar, zullen de Sociaal-democraten
zeggen, maar dat zit 'm juist weer in 't
kapitaal. De kolonie is aan bezittingen
61) millioen gulden rijk en die wil men
deelen.
't Kan zijn, maar in den toekomst
staat der Soc.-democraten zal de Staat,
een gansch volk vertegenwoordigende,
ontzaglijk meer millioenen rijk zijn en
zal de meerderheid der volksvertegen
woordiging dan even goed op verdeeling
kunnen aandringen. Wij zoeken de
redenen der ophefting dan ook veel
meer in hetgeen wij vermeld vinden in
de Pionier, het weekblad van Binnen-
landsche kolonisatie.
„De schoonheden van een Socialis-
tischen staat, waarin niemand rijkdom
verlangt, omdat ieder genoeg heeft, waar
geen geldjacht is, omdat geld niet de
standaard is, waarnaar het succes wordt
afgemeten, waar armoede onbekend is
en gelijkheid heerscht zulk een staat
schijnt theoretisch het ideaal, maar in
de practijk kan zulk een staat zijn volk
niet vrijwaren voor de onttrekking en
verlokkingen van de wereld der in vrij
heid strijdende individuen.
Hieruit volgt: dat de geheele wereld
één toekomststaat zou moeten zijn om
de Sociaal-democratische idealen te ver
wezenlijken.
En dat kunnen we gerust naar het
rijk der droombeelden verwijzen.
En alweer, omdat juist de vrijzin
nig-democratie het gezonde evenwicht
bewaart tusschen het streven der indi
viduen naar kapitaalvorming en de ont
eigening verschillende productiemid
delen, zal aan haar de toekomst zijn.
zijn veel hooger dan voor de andere
provinciën, 't Laagste sterftecijfer ver
toont hierbij Drente: 98,24 per 1600.
Gaan we de sterftecijfers aan velschillen
de ziekten na en over de jaren 1903 en
1904, dan vinden we, als gelukkig ver
schijnsel, een daling in het sterftecijfer
aan tering n.l. van 13,35 tot 11,20 per
10000 inwoners. Ook de verschrikkelijke
kanker vertoont een kleine afneming,
van 10 tot 9,85. Daarentegen is de sterfte
aan longontsteking sterk toegenomen,
n.l. van 7,66 tot 8,30, terwijl voor harts-
gebreken de sterfte klom van 5,33 tot
5,98. Doch lot zeer groote voorzichtigheid
mogen de cijfers voor mazelen en kink
hoest leiden, want voor mazelen steeg
de sterfte van 2,29 tot 4,31 en voor
kinkhoest van 1,6 tot 2,55. Wel een be
wijs, hoe bij deze kinderziekten, de
grootste voorzichtigheid in acht genomen
dient te worden. "Want juist in 't ver
dwijnen der mazelen uit wettelijke lijst
der besmettelijke ziekten (altijd wat 't
schoolverzuim betreft) wordt zoo licht
door vele ouders die ziekte met te weinig
zorg behandeld.
Moge de statistiek tot voorzichtigheid
aansporen.
Buitenlaiidscli Overzicht,
Organisatie.
De stembus van 1905 staat voor de
deur. De tegenpartij is natuurlijk al lang
strijdvaardig. En wij Het is treurig,
dat wij zoo kort voor den tijd er op
moeten wijzen, hoe nalatig onze partij-
genooten toch zijn in't verzamelen der I
strijdkrachten. Gemakzucht of onver-'
schilligheid, de dwaze gedachte: 't zal
zonder mij toch wel gaande nederlaag
van 1904, dat alles is misschien de oor
zaak van het ontmoedigende in onze
gelederen. De huishoudelijke vergaderin
gen der bestaande kiesvereeniging klagen
steeds over slechte opkomst. Verscheidene
plaatsen hebben geen organisatie: met
name Nieuwe Tonge, Dirksland, Her-
kingen, Melissant en Goedereede.
Het is treurig. In plaats van alle krach
ten in te spannen, laat men alles over
aan enkelen, die daardoor overstelpt zijn
met bezigheden. Zal men dan nooit be
grijpen, dat we er zoo nooit komen?
Geeft den Briel niet alle moed op winst
in 1905?
Gaf dr. Kuyper het op na herhaalde
nederlaag. Nooit! Waarom wij dan?
Waarom overal organisatie en op Flakkee
niet? Men verwijt de jongeren wel eens,
dat zij te veel willen. Maar zijn ze niet
altijd de voorgangers geweest in delaatste
jaren? Waarom dan ook niet de zaak
aangepakt?
Komt gij, vrijzinnigen, slaat toch de
handen aan 't werk.
Bedenkt toch, hoe de tijd dringt.
Weg met die lauwheid en halfheid.
Organiseert U in de kiesvereeniging
uwer keuze. Is ze oud-liberaal, dat is
uw zaak. Is ze Liberale Unie, dat moet
gij weten. Is ze vrijzinnig-democratisch,
alweer, dat blijft aan U.
Maar voor alles, organiseert U. Denkt
er om, dat 1905 alle krachten vraagt om
de reactie te keeren, dat geen wettig
middel mag verzuimd worden tot de
overwinning der vrijzinnige idee.
Geen man kan gemist worden.
Laat ons wederom niet voor niet pra
ten, doch gaat aan 't werk.
Dat is uw plicht als (link, moedig Staats
burger.
Geboorte- en Sterftecijfers.
Vanwege het Centraal Bureau voor
Statistiek zijn dezer dagen de totaalcijfers
voor 1904 der geborenen en der sterf
gevallen verschenen.
Daaruit stippen we 't volgende aan:
't Geboortecijfer per 1000 inw. daalde
van 31,78 in 1903 tot 31,56 in 1904.
't Sterftecijfer steeg van 15,69 in 1903
tot 16,03 in' 1904.
Dat vindt zijn oorzaak in de hooge
sterfte der Juli- en Augustusmaanden
van 't. vorige jaar.
In 1904 bedroeg 't sterftecijfer van kin
deren beneden het jaar voor Noordhra-
bant 190,28 en voor Limburg 172,23
per 1000 levendgeborenen. Deze cijfers
Toen Koeropatkin verleden jaar October
op bevel van hooger hand aanvallend moest
optreden, beloofde hy zyn leger op het pad
der overwinningen te zullen leiden, en het
onvoorzichtig woord„Van nu af trekken
wij niet meer terug!" ontviel hem. Hoe
geheel anders is het uitgekomen na een en
kele, weinig beteekenendeoverwinning, zijn
de nederlagen, de een na den ander, elkander
gevolgd en heeft het Russische leger nog
niets anders gedaan dan terugtrekken en
dat zal het zeer waarschijnlijk blijven doen
tot de Japanners het bevel geven: „Vooruit!
als krijgsgevangenen naar Japan!
Nu is ook na een dagenlang gevecht,
zooals nog geen in de krijgsgeschiedenis
bekend is, Moekden prijsgegeven. Japan had
aan China beloofd Moekden, de hoofdstad
van Mandsjoerije, de heilige stad met de
graven van het te Peking regeerende vorsten
huis, als zijn rechtmatige bezitting terug
te geven, en Japan heeft woord gehouden,
daarmede Ruslands ontzag in Oost Azië den
genadeslag gevende.
De stellingen aan deSjaho waren maanden
lang zoo versterkt dat ze onneembaar ge
acht werden, en nu ze zijn prijsgegeven,
het leger van Koeropatkin trekt geheel
verslagen terug en verkeert in zulk een
toestand dat van een aanvallende beweging
vooreerst wel geen sprake kan zijn.
Verleden jaar kon bij de Russen hel ge
loof bestaan, dat ze wel opgewassen waren
tegen het gele gevaar, thans is gebleken
dat de Japanners in alle opzichten de
meerderen zijn, en bij de Russen van den
soldaat af tot den generaal toe begint de
zekerheid te ontstaan, dat iedere beweging
welke ze uitvoeren moet leiden tot een
nederlaag.
Na de vernietiging van dit reuzenleger
zou het dwaasheid zijn als de oorlogspartij
de vorming van een nieuw leger wist door
te drijven. Rusland kan niet anders doen
dan vrede sluiten. Wel zal men daarmee
nog talmen om een heel klein weinigje eer
te redden, en ook omdat men verlegen is
met die zwermen ontmoedigden en verbit
terden, die uit Oost-Azië in Rusland zullen
terug keeren.
Dat de terugkeerenden niet erg tevreden
zullen zijn over hun behandeling kan men
nagaan als men ziet wat iemand, die dicht
bij het gevechtsterrein zit, over den toestand
schril ft:
„Een regelrechte hongersnood bedreigt
binnen korten tijd Koeropatkins leger. Dit
is geen gerucht meer, maar een door cijfers
en berekeningen vastgesteld feit. Van gezag
hebbende zijde werd medegedeeld dat langs
den Siberischen spoorweg niet minder dan
5000 wagonladingen levensmiddelen staan,
die voor Mandsjoerije bestemd zijn en door
gebrek aan rollend materiaal en 't gemis
van dubbel spoor niet verder kunnen wor
den vervoerd. Men bedenke wat dit zeggen
wil. een millioen centenaars bedervende
levensmiddelen, terwijl het veldleger reeds
honger begint te lijden. Hoe misdadig licht
zinnig het militaire bestuur der verkeers
wegen te werk gaat, blijkt reeds hieruit,
dat men tegenwoordig niet eens meer weet,
waar onder anderen 400 wagons suiker en
100 wagons petroleum, die in Augustus en
November van verleden jaar naar Mand
sjoerije zijn gezonden, gebleven zynde
nummers der wagens zijn bekend, de
wagens zelve met, hun lading zijn eenvoudig
verdwenen.
„Nog veel erger dan op het eigenlijk
Mandsjoersche oorlogstooneel ziet het er
uit in Wladiwostok en op het eiland Sa
chalin, die ook wel spoedig met den krijg
kennis zullen maken. Wladiwostok is van
den zeekant feitelijk al geblokkeerd en
zoodoende is de besfe verzorgingsweg, die
van en over Amerika, voor de vesting af
gesneden Naar officieels opgaven is Wladi
wostok voor vjjf maanden van levensmid-
dellen voorzien, uit het bureaucratisch-
Russisch in de algemeen menschelyke taal
overgezet wil dat zeggen,dat de hongersnood
na eenige weken zijn intocht zal houden
in de vesting. Daarbij is Wladiwostok met
het westen verbonden door prachtige water
wegen en ligt een grootsche vloot van
rlvierstoombooten met een totaal laadver
mogen van bijna 280 millioen pond voor
oud roest aan de oevers van het Amoer-
bassin. Wat had men den vorigen zomer
langs dezen geriefelijken weg niet kunnen
verladen naar Chabarofsk en Wladiwostok.
Maar een strafbare overmoed wilde toen
niets hooren en niets weten van een kwade
toekomst; men geloofde immers zoo niet
heden dan toch morgen trotsch zijn intocht
te houden in Tokio de kortzichtige, ver
blinde dwazen! En nu staat de vesting voor
een dubbel gevaarbeleg en hongersnood,
en uit Sachalin ontving ik reeds een brief,
waarin een vriend, die te Korsakofsk ver
toeft, zijn beklag doet over honger in de
vreeselijkste beteekenis des woords. Hij
smeekt mij hem per postpakket een beetje
meel te sturen de afstand bedraagt
4000 K.M. en vergeet daarbij, dat wij
zelf hier sedert een week zonder meel
zitten. Niet waar, dit is een prachtige
illustratie op de ambtelijke fiere berichten,
dat de intendance in dezen oorlog getoond
heeft voor haar taak berekend te zijn.
„Geen wonder dat dergelijke ten hemel
schreiende toestanden het Russische veld
leger steeds meer demoraliseeren. Naar
officieren, die pas van het front terugge
keerd waren, hier vertelden, hebben onlangs
900 officieren en militaire dokters aan ge
neraal Koerapatkin een door hen allen ge-
teekend stuk overhandigd, waarin zijmet
verwijzing naar de voortdurende nederlagen,
de onbekwaamheid van de legeraanvoerders,
den aanstaanden hongersnood en de moe
deloosheid van de manschappen dringend
om voorbereiding van vredesonderhande
lingen verzoeken. Dat is weer iets dat men
nooit beleefd heeftIk geloof niet dat in
een anderen oorlog, dien de nieuwe geschie
denis kent, honderden officieren gemuit
hebben- Want dat is openlijke muiterij,
wanneer officieren op het oorlogsterrein
hun opperbevelhebber: Uitscheiden toeroe
pen een te ernstiger verzet, daar de mui
ters wel verzekerd kunnen zijn van hun
straffeloosheid. Koeropatkin kan zelfs naar
de Russische begrippen toch moeilijk 900
man van zijn officieren laten doodschieten".
Het moet immers, dat die mannen, als
ze in hun vaderland terugkomen, tot de
ontevredenen behooren en zich zullen aan
sluiten bij de hervormingeneischenden.
Door de groote verliezen in Azië zijn voor
het oogenblik de oogen van de binnenland-
sche troebelen afgewend; maar daarom zijn
ze nog niet opgehelderd; het blijft woelen
en de stakingen duren voort. Het rescript
van den Tsaar, waarvan we de vorige week
melding maakten, deed eerst eenige hoop
op verbetering koesteren, doch al zeer spoe
dig ziet men in, dat het niets is dan het
oude spelletje een mooie belofte, die nooit
vervuld wordt, doch voor het oogenblik de
goedgeloovigen zoet houdt. Doch de arbei
ders laten zich nu eens niet bedotten, zy
weigeren om vertegenwoordigers kiezen,
omdat de eenvoudigste waarborgen dat het
hier werkelijk om hun welzijn ging en niet
om hen in een valstrik te lokken, althans
bij den neus te nemen, botweg geweigerd
werden. Hierdoor is het wantrouwen na
tuurlijk ontwaakt en algemeen is men over
tuigd, dat de schijnbaar zoo liberale maat-
regelom de werklieden deef'te willen laten ne
men aan het onderzoek naar de arbeiders
beweging te Petersburg niets was dan een
sluwe zet om de gemoederen tot bedaren
te brengen, maar verder ook niet.
Binnenlandscli I
Landbouw
Over de zuinigheid, die de wijs
heid bedriegt.
Overdaad schaadt. Dat is reeds meermalen
gebleken. "Wie te veel eet wordt ziekwie
te veel drinkt, wordt dronken; wie teveel
uitgeeft, wordt arm en zoo verder. Doch
ook het tegengestelde is waar. Te weinig
schaadt evenzeer als te veel. Dat ondervindt
b.v. de landbouwer, die te weinig mest aan
zyn land geeft. Hy is te zuinig om een
kleinigheid uit te geven en loopt daardoor
gevaar een slechten oogst te hebben en
zoodoende groote geldelijke verliezen te lij
den. Zoo vind ik in het verslag van een ryks-
proefveld (1902—1903) door den betrokken
landbouwleeraar aangeteekend by de resul
taten van een vergelijkende bemestings-
proef op kleigrond „De Peru-Guano heeft
op dit proefveld de beste geldelijke resul
taten gegeven. In de landbouwpractyk is
deze dan ook nog al gewild, vooral in de
aardappelcultuur. In de omgeving van het
proefveld worden haast geen aardappelen
zonder Peru-Guano geteeld. Men gebruikt
daarvan echter nog niet genoeg, om de groot
ste oogsten te verkrijgen, n.l. 200 h 250
KG. per Hectare, nevens stalmest.
Het proefveld heeft geleerd, dat men met
voordeel het dubbele kan gebruiken (op het
proefveld was 000 KG. per Hectare ge
bruikt) Hier wordt weer eens voor de zoo-
veelste maal met de stukken erbij bewezen,
dat de zuinigheid de wijsheid vaak bedrie
gen kan, ook in den landbouw.
Alleen die landbouwer, welke genoeg en
dan wezenlijk echte Peru-Guano zyn land
geeft, ziet zyn uitgaven met groote winsten
terugkomen.
Geheimzinnige moord te
Er heeft te Amsterdam
heimzinnige misdaad plaats
delyk Vrijdagavond.
In perceel 1 aan de Drie
aldaar aldus meldt de „Tc
ochtend woonde mejuffro
D. Cerlyn, 55 a 60 jaren ou
zonderlinge oude dame, wal
de Driekoningénstraat, had
gelijk perceel in deBarndesst]
haar eigendom. Overdag
meestal in de Barndessteeg,
sliep zij geregeld in de Driekd
Het huisin de Driekoningenst:
verhuurd geworden, doch n
jaar geleden, was de huurde
en besloot zy het zelf te ga
Zy liet het in en uitwend
knappen, schilderen en beh
betrok het nadat deze werkzaa:
afgeloopen eerst een jaar lat
was er niets aan de woning
een kruier liet zij, nu on
maanden geleden, eenige me
Barndessteeg overbrengen, di
zooals thans is gebleken, ordl
plaatst.
Nooit kwam er iemand bij j
Een meisje in de buurt deed \tl
schappen, doch deze werden s|
nomen door een kiertje van
het onderhuis. Zeer zelden
hoofddeur, die men langs de
bereikt, open. Een werkster Ij
en de buren verklaarden, dat
-de juffrouw er woonde, nog
hadden, dat er buiten iets wa:
de wandeling spraken zij va:
zinnige juffrouw en het ge
huis.
Zaterdagmorgen kreeg de nu
de bakker, die anders geregeld
het brood door een kiertje vd
deur schoven, gehoor en toen d
dag de buren verder niets van|
bemerkten, begonnen zij over
spreken.
Eerst gistermorgen besloot
buurman de politie te waarsch|
twee uur verschenen een paar
de voordeur poogden te opened
-gesloten en toen een smid, di|
er bij gehaald was, de deur e
•openkrijgen, besloot men nu
langs het dak binnen te komel
bij den naasten buurman op z|
vandaar over en werkelijk kon
nen door een dakvenster op dei
■de woning van de weduwe Cei
De trap afgaande kwam den
vreeselyke stank tegemoet, die, t|
kwamen, hoe langer hoe meer to
meter van de voordeur zagen z
-eene vrouw liggen in eene gro
ronnen bloed. Het hoofd wai
-diepe snede van den hals
van de romp gescheiden,
buurman werd het lijk herkend!
de bewoonster, de weduwe Cer
Terstond werd de commissi
sectie, de heer W. L. H. Koster
waarschuwd, die op zyn beurt
van justitie en den rechter-comm
het gebeurde in kennis stelde.
beien beneden lagen zonder uil
couranten en zij gaven den inq
gebruikt te zyn. Die op de eeri
ping echter schenen wel gebru:
en deze waren dan ookopengeb
vermoeden ligt dan ook voor d.c
men hier te doen heeft met
Duitsche naburen een „Raubmord
Algemeen toch ging het prj
juffrouw Cerlyn er warmpjes in
is zeer goed moge)yk,datieman
zonderlinge gewoonten party
heeft om zoo mogelijk zyn slaj.
En dit is in deze eenzame straa
het Singel en de Heerengracht
moeilyk geweest, waar in gewo
digheden reeds om 9 uurzoogoe
sterveling meer is te bekennen, i
Een bewoner van de straat n
streeks 9 uur een gil te hebben
maar overigens is er niets gehoc
zien. Nooit kwam er iemand by
Cerlyn, zoodat de justitie hier al
zeer moeilijke en duistere zaak st:
het iyk bij de deur is gevonden,
ondersteld, dat is aangescheld
vrouw toen zy de deur opende, o
is aangevallen. Is deze verond
juist, dan zou daaruit vry zeke
dat we hier te doen hebben metj
een persoon. Langs het Singel ga
toch het huis tamelijk in het oog
der medeplichtigen moet het voor c|
al zeer gevaarlyk zjjn geweest,
dan de kans liep op heeterdaad te
betrapt. "Wanneer echter aan beid
van de straat op de gracht medep:
hebben gestaan, was de zaak vee
diger De wyze waarop is omgei
met de meubelen boven, doet b'
denken aan mannen van het vak
heelen nacht is het huis bewaakt
chéroheurs.
Vergiftiging ran twee gezinn
Op het stoomschip „Bezoeki" va
terdamsche Lloyd, dat. aan de "Wil
kade te Botterdam is aangc komen
zjjn lading verschillende soorten vat
