Kameroverzicht. Buitenlandsch Overzicht. Binnenlandsch Nieuws. Het technicum zal den werkman helpen. (Als Kolkman op de Haagsche voorstelling.) Dat we telkens terugkomen op de redevoering van meneer Kolkman, ge schiedt niet om de groote belangrijk heid van dat speeehje of om de eminente figuur van dit Kamerlid, doch louter om onzen lezers te doen zien, op welk een „ontzettende" (zoo zou dominee Talma zeggen) wijze de clerieale coalitie de menschen tracht te bedotten. Wat is het technicum. Een middelbare school voor handel en nijverheid, die te Haarlem zal ge vestigd worden. Die zal den werkman helpen. Je wrijft de oogen zes en dertig maal uit of dat nu toch waarlijk in 't verslag der lezing van meneer Kolkman staat. Want als ge nu voor u neemt het adres, dat de Maatschappij tot bevorde ring der bouwkunst over dat technicum aan de Tweede Kamer heeft gericht, dan leest ge daarin: „Van de te stichten school zullen alleen die jongelieden van minderen welstand kunnen genieten, die in-of in de nabijheid van Haarlem wonen of die door voldoende beurzen worden gesteund want voor 't grootste deel zal de studie behalve een verschil in de collegegel den, even duur blijven als die aan de Polytechnische school te Delft." „Het is te verwachten, dat het grootste ge deelte van de leerlingen der Haarlemsche school weldra zal bestaan uit die jonge lieden van goede huize, van wie ver wacht wordt, dat zij, vooral op wiskr v stig gebied, intellectueel te zwak zuil .1 zijn om de studie aan de Delftsche inrichting te volgen, doch die zich voldoende bekwaam achten om, na het technisch onderwijs te Haarlem te heb ben genoten, zich den titel van inge nieur toe te eigenen." Zoo oordeelen de vakmannen over het Technicum. Anders meneer Kolkman, „het technicum zal den werkman helpen" Ziet ge wel, lezer, dat meneer Kolkman het weet? Eerbied voor zoo'n voorlichter van de jonge Roomsche garde en de antirevo lutionaire propagandaclub. Dinsdag j.l. hadden we de eerste kamer zitting na de Kerstvacantie. Zoo'n eerste vergadering is eigenlijk niet anders dan de vaststelling van een rooster van werkzaam heden. De centrale afdeeling voor 't onder zoeken der wetsontwerpen had besloten, dat de afdeelingen zullen zou onderzoeken: het wetsontwerp betreffende het onderzoek naar 't vaderschaphet reeds beruchte postwetje, een geldleening ten laste van den Staat (40 millioen ten behoeve van Indië) enz. De heer Heemskerk was daarmee niet te vreden, hij wilde er nog twee by hebben: 't wetsontwerp tot wijziging van de Gemeen tewet. Zoo wel de voorzitter als de heer Lohman verklaarden zich daar tegen, want. zei hy„waarom zullen wij nu nog wets ontwerpen in de sectiën gaan onderzoeken, die toch niet voor het uiteengaan der Kamer zullen kunnen afgehandeld worden"? De heer de Waal Malefyt was van een andere meening, hij dacht, dat 't Indische wetje nog wel degelijk afgehandeld kon worden. De heer Heemskerk kreeg voor de helft zijn zin. Zijn voorstel tot behandeling der Gemeentewetwijziging werd verworpen met 39 tegen 35 st., doch dat tot onderzoek van het Indisch ontwerp aangenomen met 47 tegen 23 st. Daarop is de Kamer uiteengegaan tot Dinsdag 21 Februari jl. Gisteren dus is zij begonnen aan de tweede editie van deHoo- ger-Onderwijswet. Zooals men weet, gaf de eerste aanleiding tot derevolutionaireEerste- Kamerontbinding. Na de H. O. wet zullen waarschijnlijk de pensioenwetten voor de onderwijzers aan de beurt komen. Op het oorlogsterrein aan de Sjaho, waar de beide legers hun winterslaap gehouden hebben, schijnt het nu toch gedaan te zijn met de werkeloosheid, die niet alleen door de elkaar in evenwicht houdende, bijna even talrijke en over sterk verschanste strijd machten der beide partijen, maar ook door het koude jaargetij onvermijdelijk gemaakt werd. Weer zijn het de Russen die hun troepenmassa's trachten op te schuiven. Het ligt voor de hand, aan te nemen dat dit geschiedt, niet zoo zeer omdat de om standigheden voor hen thans zooveel gun stiger zijn dan eenige maanden geleden, maar op dringende vertoogen uit Peters burg, waar men zijn uiterste hoop op aflei ding van den ellendigen binnenlandschen toestand gevestigd heeft op een mogelijk schitterend succes van de Russische wa penen in Mandsjoerjje. Dat de omstandigheden niet gunstiger zijn, blijkt duidelijk uit hetgeen de Daily Telegraph omtrent Koeropatkinsleger meldt. Van alle kanten worden onthullingen gedaan die iemand stom van verbazing en de vaderlanders wanhopig maken. Want zelfs de censoren kunnen honderdduizend lippen niet doen zwijgen, en er lekken thans geheimen uit die, als men ze met elkaar in verband brengt, niet alleen een neerlaag, maar een ramp voor het Russische leger voorspellen. Kikilof, een van de oorlogs correspondenten, meldt dat de opperbevel hebber manschappen tot een zekeren dood heeft gedoemd, zonder de flauwste hoop van den vijand een klap toe te kunnen brengen. De generale staf bezit en maakt gebruik van „fantastische kaarten waarop bergen noch passen noch dalen zyn aan gegeven, en alles verward is. Overal aan het front wordt men door dezelfde karak teristieke eigenschappeu getroffen: zorge loosheid. achteloosheid, die op haast mis dadige wijze tot gewoonte geworden zyn. Er is geen liefde voor het werk, geen le venwekkende geest, geen toewijding voor de zaak, maar slechts droog, dor formalis me, ambtelijke betrekkingen, persoonlijke aspiraties en kuiperijen, en heimelijke ma chinaties tegen elkaar. Daarvan zijn wy in Mantsjoerije allen ooggetuigen. Ons leger wordt bestierd door een ambtenaarsbent, en dat is de voornaamste oorzaak van onze nederlagen." De overmacht die Koeropatkin zelf erkende in October 11. te bezitten, doet niet langer haren invloed gelden. De bevelhebbers lig gen overhoop, de manschappen zyn terneer geslagen, de voorraden zyn schaarsch en de natie verlangt naar een nieuwe bladzijde. Sommige regeeringsmannen dringen aan op vrede met Japan, anderen vermanen de regeering tot een uiterste poging ten einde de overwinning aan de troepen van den Mikado te ontworstelen. Enkelen raden aan te zoeken naar een nieuwen Plehwe, en meen hem te zullen- vinden in generaal Kleighels te Kief. En dat er afleiding voor de binnenland- sche aangelegenheden noodig, hoog noodig is, zal wel iedereen willen gelooven. Het volk moet met geweld bedwongen worden door de bureaucratische kliek, aan wier hoofd de grootvorsten staan. Deze hebben er het grootste belang by dat volstrekt geen hervormingen ingevoerd worden, want on beperkt heerschen is hun ideaal en behalve heerschers ziin het ook mannen van zaken. Grootvorst Michailowitch, die met Wla- demir en Sergius verantwoordelijk wordt gesteld voor de Petersburgsche bloedbaden, weet voor een mensch van adel al heel goed wat zaken doen is. Hij levert o. a. het hout voor den Trans- siberischen spoorweg. In 1900 legde hy Witte een nieuw contract voor, voor de betrokken leverantie, doch tegen verdubbelde prijzen. Witte weigerde het te teekenen. Alexander Michailowitch klaagde bij zijn schoonbroe der, den Tsaar, Witte aan wegens zijn on eerbiedig gedrag. Witte was binnen drie dagen zijn portefeuille kwijt. Ook wordt meegedeeld dat als een wer kelijke hervorming in Rusland plaats had. Michailowitch een groot deel van zyn in komen zou verliezen. Ziedaar de reden van zijn liefde voor de bureaucratie en ortho doxie. In een stukje in de Courier Europeen wor den de vier grootvorsten, die thans aan de touwtjes trekken in Rusland aldus beschre ven: Nicolaas is epilepticus, Wladimir al coholist, Alexander is krankzinnig en groot vorst Sergius is hystericus, verscherpt door antisemitisme. Wladimir moest eens naar Warschau om troepen te inspecteeren. Door de drukte met de mobilisatie kwam de trein te laat aan een tusschenstation, waar bovendien gewacht moest worden, omdat de weg niet vrij was. Wladimir overlaadde den stationchef met de grofste scheldwoorden. De stationchef had de onvoorzichtigheid daarop met een poging tot rechtvaardiging van zichzelf te verantwoorden. Wladimir heft de hand op, waarin iets schittert. De stationchef valt dood neer. Het lijk wordt gauw weggebracht. Als doodsoorzaak wordt opgegeven een beroerte, tengevolge van de schaamte over het feit, dat by den oom van den Tsaar vertoornd heeft. Die grootvorst Wladimir weet overal geld uit te halen, hy trekt van den oorlog, van spoorwegen, van opstanden, van alles wat men slechts bedenken kan. Hij heeft 3 mil lioen toelage vanwege het rijk, terwy'I zijn inkomsten uit particuliere eigendommen, wouden, mijnen, landerijen, zoowat 2 mill, zijn. Vervolgens bekleedt hy nog de vol gende postjes, waaraan de daarachter ver melde jaargelden verbonden zijngeneraal 30000 guldencommandant van het militair district Petersburg f 65000; lid van het comité van ministers f 30000. Op die manier heeft de grootvorst een jaarlijksch inkomen, dat niet, veel kleiner is dan dat van den Duitschen keizer! Toch hebben de beide zonen van Wladimir Cyrillus en Boris in Mandschoerije elk voor anderhalf millioen gulden schulden gemaakt en staan op het crediet van papa zelf ongeveer 7i/2 millioen onbetaalde rekeningen. Men begrijpt nu waarom de bijdrage voor de gedacht,eniskerk voor Tsaar Alexander nooit uitbetaald is en waarom een militair attaché in Mandschoe rije vragende, waarom een troep soldaten barrevoets liep, ten antwoord kreeg: Hun schoenen zyn verdwenen in den zak van grootvorst Wladitnir. Een merkwaardig licht wordt ook op de persoon van den grootvorst geworpen, door een incident in den ministerraad, waar een voornaam onderdeel van de bekende her- vormingsoekase werd besproken. Het ging over de passage, waarin den wettigheid van alle administratieve maat regelen werden toegezegd. Wladimir zit met een half dozijn bloedverwanten, nie mand weet waarom, in den ministerraad. Witte opende de discussie door eenige bemerkingen te maken over de wijze, waar op ambtenaren die, zich schuldig maakten aan machtsmisbruik, gestraft zouden wor den. De oude graaf Pahlen, bekend als fabrikant van een soort kummel zeide daarop: Tot uitvoering zal het wel nooit komen, als er ten minste geen bepaling wordt opgenomen, waarbij wordt vastge steld dat niemand door rang of stand buiten de wet kan worden gesteld. Gebeurt dat niet, dan zal de schuldige wel altyd een hooggeplaatst persoon kunnen vinden, die hun met zyn verantwoording wil dekken. Ziedend van toorn vloog Wladimir bij deze schijnbaar onschuldige woorden op, en met de hand op de tafel slaande, riep hy: Ik verbied je in tegenwoordigheid van leden van het vorstelijke huis dergelijke valsche beschuldigingen uit te spreken. De deur, wild achter zich dichtsmijtend, verliet de waardige grootvorst het vergader lokaal. De ministerraad nam geen besluit in zake de voorgenomen maatregel. Moge de opwinding van grootvorst Wla dimir getuigen voor het bezit van een ge weten, treurig moet het gesteld zyn in een land, waar dergelijke gewetens niet met het boetekleed, maar met ridderorden en eereteekens gesierd zyn. De grootvorsten mogen van de regeering ridderordes en groote geldsommen weten af te dwingen, het volk en vooral de revo lutionairen denken anders over hen, men wy t ben de vreeselyk strenge straffen, welke toegepast worden op de personen, die maar eenigszins verdacht worden aan den opstand te hebben mee gedaan. Bijna ongeloofelijk is het hoe de politie optreedt, maar ook ongeloofelyk is het wat het Russische volk verdraagt. Zoo wordt uit Mokilef gemeld hoe daar het middeneeuwsche foltersysteem wordt toegepast Na de Petersburgsche gebeurtenissen braken hier eenige kleine stakingen uit, en Donderdag 2 Februari zou een demonstratie plaats vinden. Zij bleef echter achterwege, daar op alle binnenplaatsen militairen verborgen waren. Op dezen dag zwolg de politie-beestachtigheid met volle teugen. Zonder eenige aanleiding werden vreedzame voorbijgangers van de straat naar de poli tiewacht gesleept en daar op de meest barbaarsche manier toegetakeld. De meest geraffineerde martelingen werden bedacht. Koel en Jopzettelyk werden de ongelukkigen armen en beenen gebroken. Vrijdag en Za terdag werden er ongeveer 100 personen op deze wyze verminkt. Het verloop der zaak was zoo: Men bracht allereerst de ongelukkige offers voor den politie luitenant en daar werden hunne namen opgeschreven. Daarna ontmoetten zij by de trap een troep politie, die hen sloeg tot ze bfjna bewusteloos warenna dat men de stakkers half dood geslagen had, gooide men hen de trappen af; bene den werden zij dan door een anderen troep politie ontvangen, die met den blanken sabel op hen insloeg. Eindelijk leverde men hen uit aan de op de binnenplaats geposteerde soldaten, die met hunne geweren den on gelukkige en de oogen uitstaken, armen bee nen en vingers van de hand braken. Een ontzettend steunen en gillen was in de geheele straat te hooren. Maar het was onmogelijk hen 'te helpen. Twee dokters wenden zich tot den politiechef, maar deze schreeuwde hen toe: „Ik ken jullie, je bent allen demokraten. Men moet jullie ftink door elkaar ranselen. Nu is er, God zy dank, een andere tyd. Swaitpolk is niet meer minister I" Eenige jonge meisjes werden opsmade lijke wijze behandeld, enkelen werden met de zweep bijna dood geslagen. Eenige offers liggen al in doodstrijd. De overigen zyn mismaakt. Waar zoo onmenscheljjk wordt huisge houden is het geen wonder dat de groote gebeurtenis van den dag, de moord op groot vorst Sergius, zoo weinig verbazing wekt ja zelfs dat men bedaard zegt, dat is een van de rij die nog volgen zullen. Sergius was gehaat, zyn vrouw is daarentegen be mind en daarom was hy zoo verstandig altyd in haar gezelschap uit te gaan, doch zijn vijanden lagen steeds op de loer en schijnen goed op de hoogte geweest te zyn, want toen hij het waagde een keer uit zijn veilig paleis zonder zyn gemalin te rijden werd een bom onder zyn rijtuig geworpen en was hij terstond een in flarden gescheurd lijk. Hoe verschillend men ook een moord moge beschouwen, de Russische bladen too nen weinig medelijden met den man met. het steenen hart, met den man die enkel door den knoet en de bajonet der Kozakken re- geeren wilde. In de Zaterdag j.l. gehouden algemeene vergadering van de Stedelijke Hypotheek bank te 's Gravenhage, (directie mr, P. Droog lever Fortuyn en mr. C. Schuit) werd ver slag uitgebracht over het afgeloopen jaar. Daaruit bleek dat deze instelling wederom krachtig was vooruitgegaan tegenover een bedrag van f 4.539.250, dat aan pandbrieven in omloop is, staat als dekkjng f4.602.485 aan eerste hypotheken, f900.000 door aan deelhouders te storten en f20.870 reserve, in effecten by de Nederlandsche Bank be legd, in totaal dus f5.523 355., alzoo een overwaarde van f 984.105. De balans en winst- en verliesrekening werden goedgekeurd en het dividend be paald op 71/2 pCt. Betaalt uwe belastingen voor of op 1 Maart. Wij herinneren er aan, dat zij, die kiezer willen worden en over het laatstverloopen dienstjaar in een of meer der rijks directe belastingen zijn aangeslagen, maar het te dier zake verschuldigde nog niet hebben voldaan, daartoe alsnog gelegenheid hebben tot 1 Maart. Indien zij op dien dag hunne belasting niet geheel hebben voldaan, wordt hun naam niet op de kiezerslijst gebracht en kunnen zij dus niet aan de verkiezing voor de Tweede Kamer dezen zomer deel nemen. Zij, die kiezer voor den gemeenteraad willen worden en niet behooren tot de kie zers op grond van betaalde rijks-directe belasting, moeten uiterlijk op 1 Maart hunne Gemeente-belasting over het laatst-verloo- pen dienstjaar hebben betaald. Anders wordt hun naam niet op de iyst der kiezers voor den gemeenteraad gebracht. Onder een automobiel geraakt. Vrijdag avond omstreeks negen uur was de 68-jarige weduwe Schram, conventuale in het Mid delgasthuis in de groote Leliestraat, te Gro ningen, een boodschap gaan doen. Zij be vond zich op de Kijk-in-'t Jatsbrug en wilde de Oude Kyk-in-'t-Jatstr. ingaan. Juist kwam de groote automobiel van de Fransche Ba zar uit die straat, met geringe snelheid. Het vrouwtje moet gestruikeld zijn, en de automobiel moet den draai wat te kort hebben genomen, zegt men. Het vrouwtje kwam onder de automobiel en werd in deerniswekkenden toestand op genomen. Men droeg haar binnen in de wo ning van een apotheker, den heer Kramer. Terstond werd getelefoneerd aan dr. W. G. van den Berg, die onmiddellijk verscheen. Doch het vrouwtje was in dezen korten tijd reeds overleden. De politie stelt een onderzoek in. Brandstichting. Zondagmorgen stelde zich te Arnhem ter beschikking van den waar- nemenden commissaris van politie de 22- jarige schilder P. v. R., wonende te Rotter dam. Hij legde de navolgende bekentenis af: Ongeveer drie jaar geleden had hij, op aanstoken van zyn kameraden J.D. en F. F., eveneens te Rotterdam woonachtig, op een avond omstreeks halfelf, een groote schuur, staande op een erf aan den Ouden Dijk, alhier in brand gestoken. Hy begaf zich daarop naar de woning van zijn vader, eveneens op dat erf gelegen, en werd door dezen omstreeks halfeen 's nachts gewekt met de mededeeling, dat de schuur in brand stand. V. R. heeft toen nog mede helpen blusschen, doch de schuur was om streeks vier uur 's nachts geheel door vlam men verteerd. Deze week was v. R. als getuige voor de rechtbank opgeroepen, voor een andere brandstichting, gepleegd door zjjn genoemde makkers. Hij was nu uit vrees, dat deze hem verraden zouden, uit Rotterdam ge vlucht, met het voornemen zich naar Duitschland te begeven. Te Arnhem, aangekomen, begon zijn ge weten echter te spreken, en meldde hij zich daarom bij de politie aldaar aan. Door een stier gedood Te Looien (Geld.) wist zich gisteren een stier van zijn gelei der te ontrukken. De 25-jarige gemeente veldwachter Loos wilde het dier opvangen, doch de stier nam hem op zijn horens en wierp hem de hoogte in. Kinderexploitatie. Vrijdagavond werd de poelierster wed. Swyntink te Arnhem dooi den adjunct inspecteur van den arbeid Zaal berg bekeurd wegens het na bezetten tyd doen werken van een 12-jarigen jongen. Ook ontbrak de arbeidskaart. Naar men den correspondent mededeelde exploiteert deze firma zeer ergerlijk minder jarigen, zelfs schoolkinderen door hun 's avonds tot zeer laat kippen en gevogelte te laten plukken waarvoor als vergoeding 1 cent per kip wordt betaald. Een rijke arme. Te Wildorp (Geld), is Zaterdag de 80 jarige bedelaar Logman, die in een varkenshok woonde, dood in het hok gevonden. Het lijk wemelde van onge dierte. In een blikken trommel vond men een som van f 5200 in specie, die hij aan een liefdadigheidsgesticht had vermaakt. Het hok is op last van den burgemeester verbrand. Vreeseüjk ongeluk. Te Klundert (Overysel) sloegen gisteravond eenige dronken perso nen in de herberg van J. de Oude den in boedel kort en klein. De kastelein wilde uit zelfverdediging een schot lossen uiteen verroeste revolver. Eensklaps sprong het wapen uiteen, waardoor de 47-jarigekaste lein een kogel in den rechterslaap kreeg. De ongelukkige, die direct den geest gaf, laat een vrouw met 5 kinderen onverzorgd achter. De daders zijn onbekend. Het monument voor Karei van der Heyden op den Berkelheuvel bij Arnhem vordert goed en zal waarschijnlijk begin April ge-

Krantenbank Zeeland

“Vooruit!”Officieel Nieuws- en Advertentieblad voor Overflakkee en Goedereede | 1905 | | pagina 2