•uden stukken
Burgerlijke Stand
Gemengd Nieuws.
Kerknieuws.
Verkoopingen.
7
a.s. zullen in de Ned. Herv.
eenige opengevallen zitplaatsen
tocht.
etsnjjder op de Tiengemeten,
aachtig, verwondde zich. ten
een val, zoodanig aan een
dat geneeskundige hulp moest
iroepen.
rij vernemen is alhier door de
roces-verbaalopgemaakt wegens
ding tegen een inwoner uit de
le
vierden de kinderen van de
hun Kerstfeest. E venals vorige
r heden weder een fraaie kerst
en werden de kinderen ont-
snaperiBgen. Bjj het naar huis
j ieder een fraaien prijs. Eene
igte belangstellenden vulde het
Wij meenen een woord van
;en brengen aan hen, die door
,gen dit feest mogelijk maakten,
die medewerkten om het te
T HARINGVLIET- 22 December,
van den landbouwer J. v. E.
wagen geladen met rijstemeel
li. Op de hoogte gekomen brak
n, waardoor de wagen in elkaar
bleven de paarden staan, zoo-
gelukken te betreuren waren,
wagen iets vroeger gebroken,
t waarschijnlijk niet zoo goed
ifn.
en Weth. maken bekend, dat
;eboren in het jaar 1886 zich
militie kunnen laten inschrij-
1 en 31 Januari a.s. en dat
die inschrijving zitting zal
uden ter secretarie op 11 Janua-
norgens 11 uur.
deel in de lichting van de natio-
bedraagt voor deze gemeente
2 voor volledige en 1 voor
Cr
lerzoek naar voorgeoefendheid
bereidend militair onderricht
ben te Middelharnis op Woens-
tri des morgens ten 91.1) ure in
n de bewaarschool.
mber. Heden vierden de kin-
Zondagschool der Ned. Herv.
rstfeestZü werden onthaald
reik en Sint Xicolaas. Een aan-
llenden woonden deze feest-
nber. De zitplaatsen in de nieu-
■erde kerk alhier werden heden
tr men verneemt werden alle
ocht en werden nog al vry
emaakt.
11D. Het was met Kerstmis
n buitengewone drukte in on3
Was in geen jaren een Kerst-
erk gevierd door de kinderen,
ider leiding en voorbereiding
edikant Ds. Booi en diens
zulk een feestje plaats. Aan
leren werden geschenken uit
hoek werkjes, sinaasappelen,
jes en zoo meer.
erden gezongen, vertellingen
tot de kinderen gehouden,
zéér in den smaak van de
die het Kerk gebouw vulde,
der in den smaak viel, en veel
k in beweging bracht, was het
er onbekende feit, dat er met
gejaagd werd.
m van 8 uur arriveerden drie
onder de burgemeester van
m in den Leenheerenpolder
ten. Gewapend met geweren,
5 of 6 keer kan schieten,
vel eens dat zoo'n haas tien
ten na zich kreeg, en toch nog
koos.
noemden zulk een haas een
d, het werd door de meeste
afgekeurd om op het Kerst-
jagen.
oordeïijkheid van de Redactie)
le Redacteur.
in 22 Dec. las ik 't volgende be-
c. Men meldt ons uit Tiel, dat daar
oor de Provinciale Staten gisteren,
ig succes, hard door de antirevo-
;t werd. Ieder die op den antirev.
mmen, werd kosteloos bieraange-
ge weken hetzelfde werd gemeld
in het district Gorkum, schreef
ode van 18 Nov. daarover een venij-
ik tJ onderstaand, wat als variant
niet te onpas is, te plaatsen. Het
net het Scheldebode-artikel, doch
erd in Tiel en liberaal in antire-
oorbaat dank.
SPEURDER.
ionairen en (le Staten ver
in 't district Tiel.
chaduw over de actie der antire^
iel. De bladen vertellen, dat daar
en verkiezingsdag volop bier. Voor
die antirevolutionair stemmen
lutionairen candidaat, en niet een lokmiddel naar
een herberg
Was het een aanmoediging tot Moed, Beleid en
Trouw aan 't antirevolutionaire Vaandel Maar dan
was een glas bier toch al te schamele ridderfooi
Was het een voorbehoedmiddel tegen liberale be
smetting? Maar wat beteekent dan een glas bier!
Waarom heeft de antirevolutionaire voorman, die
het uitdeelde, dan er niet bij gezegdBon tegen li
berale besmetting?
H'ujtn 't consenten van een politieleen kwakzalver tot
openlucht- oftewel laveerende- straat gymnastiek? Voor
udig-antirevohttionair zwakken
Er glijdt een zeer donkere schaduw over de actie
der antirevolutionairen in Tiel.
Ze deelden Bier uit om hun candidaat gekozen te
krijgen.
Zulke verkiezingsmiddeien zijn hoogst afkeurings-
waardig,
Noch het Limburgsche berucht geworden Bier.
noch het Tielsclie eeren den Candidaat en zijn kie
zers.
't*Is een schande, dat men zóó ten strijde trekt
Zulke bierpractijken moesten een" verkiezing ge
heel onwettig maken.
Zulke Candidaten verdienen geen zetels in de Ka
mers, Staten of Raden. Ze zijn 't niet waard.
En niet, neen nooit genoeg, kan de Pers tegen
zulke handelingen protesteeren
't Is infaam!
Wie heeft of zal ooit krijgen één grein respect vooi
zen jenever- of biercandidaat Zijn de Volksbelangen
dan niet ernstig? Is elke verkiezing niet een zaak
van 't hoogste gewicht? En moet die dan beginnen
met 't openen van een jeneverkan of biervat? (In
den trant der M. en S. bode van 18 Nov.)
Zonder twijfel zal de Maas- en Scheldebode zoo
schrijven, als het bericht van het Volk waarheid blijkt
te bevatten.
bied te verschaften en den handel in onze streek op
te heften.
Vele moeilijkheden zijn nog te overwinnen, dus
niet door afbrekende critiek deze zaak trachten te
verzwakken, maar helpt allen, om Flakkee een
waardige plaats op de Rotterdamsche veiling te doen
innemen.
Namens het bestuur der afd. O verft, en Goede
reede" der tuinb.-Vereen. „de Zuid-Holl. Eil."
A. A. MIJS, voorzitter.
J. v. d. KOOGH, secretaris.
Middelharnis, 27 Dec. 1904.
Zy, die als lid wenschen toe te treden, kunnen
zich aanmelden bij een der ondergeteekenden of een
der bestuursleden.
ïarvoor niet?
ssching in de hitte van den strijd?
zondheidsdrank op denantirevo
De Tuinbouw Vereeniging ,,de Zuid-
Hollandsche Eilanden' Afdeeling
„Overfiakkee en Goedereede,''
2 Nov. 1901 kwam een groot aantal laml- en tuin-
houwers [bijeen in de zaal Caledonia te Rotterdam,
opgeroepen door eene Commissie, die zich ten doel
had gesteld eene Vereeniging te stichten om de
teelt van tuinbouwgewassen aan te moedigen. Of
■eenjdergelijk streven eenige reden van bestaan had?
Het antwoord werd gegeven door het welslagen der
vergadering. Immers de zaal in Caledonia bleek te
klein te zijn om het aantal belangstellenden te kun
nen bevatten. De Commisie, die het initiatief ge
nomen had, om tot oprichting eener tuinbouw- en
veilingsvereeniging te geraken, had een schitterend
succes op haar pogen en werd onder de[leiding van
den heer A. v. Namen Mz. te Zwijndrecht, de tuin-
bouw-vereeniging ..de Zuid-Hollandsche Eilanden"
niet ruim 60 leden gesticht. De concept statuten, te
voren door de Commissie reeds ontworpen, werden
behandeld en een definitief bestuur gekozen.
Het bestuur bestaat uit de lieeren
A. v. NAMEN Mz. voorzitter.
J. S. KORTEWEG 2e voorzitter.
J. A. STOKDIJK penningmeester.
P. v. d. POLS, j
A. A. MIJS, ieClen'
D. VISSER Az., secretaris.
Bijna allen heexen, die in de Commissie van voor
bereiding zitting hadden. De vraag is nu: „"Welk
doel heeft deze nieuwe vereeniging en welk nut
kan zij voor Flakkee hebben?"
In art. 2. der Statuten vinden wij het doel duide
lijk omschreven: Het luidt: „De Vereeniging stelt
zich ten doel de teelt van tuinbouwproducten onder
,,de leden aan te moedigen, zooveel mogelijk uit te
„breiden en den handel hierin te centraliseeren te
„Rotterdam. Zij tracht dit doel te bereiken door
„a. het doen houden van winterlezingen, ten
„einde belanghebbenden van voorlichting op tuin-
..bouwgebied te dienen:
het.houden van publieke veilingen teRotterdam.
Nog meerdere ondergeschikte bepalingen zijn in
dit art. 2 der Statuten opgenomen, maar bovenge
noemde omschrijven het eigenlijke doel. Dus de
Vereeniging geeft haar leden alle mogelijke inlich
tingen om op de meest loonende wijze tninbouwge-
wassen te teelen en zorgt tevens voor een geregeld
afzetgebied door een veiling te stichten te Rotterdam.
En kan ons eiland daar belang bij hebben?
Natuurlijk! Zoo nu en dan zijn bij wijze van proef
en ook in de laatste jaren al eens in 't groot enkele
ttiinbouwgewassen hier geteeld en bijna geregeld
is die teelt wat het product zelve betreft, uitstekend
geslaagd. Maar financieel gaf zij slechts schrale
resultaten, ja mislukte soms totaal. De oorzaak bier-
wan was, dat men geen koopers voor die producten
kon vinden en er dus mee bleef zitten. Dat bezwaar
is door de in 't leven te roepen veiling voortaan
•opgeheven en kan men van zijn producten af als
men wil voor den heerschenden marktprijs. Rotter
dam is toch de marktplaats voor het geheele eiland,
zoodat de wijze van verschepen en de kosten het
zelfde zijn als thans.
Het gevolg hiervan i-s een uitbreiding van keus
van te teelen gewassen, ,die loonend kunnen zijn,
een mindere gedwongenheid dus om tot te sterk
doorgevoerde Jbietenteelt zijn toevlucht te moeten
nemen, d.w.z. een sterkere positie in nemen tegen
de willekeurige handelingen van den suikerfabrikan-
tenbond.
Op verschillende plaatsen der Zuid-Hollandsche
Eilanden zijn sedert 2 Nov. j.l. reeds afdeelingen
dezer nieuwe vereeniging gesticht, en zoo had ook
de heer A. A. Mijs te Sommelsdijk voor dat doel
een vergadering uitgeschreven op Donderdag 22 Dec.
1904 in het hotel Spée, om bij voldoende deelneming
een afdeeling der Tuinbouwvereening „de Zuid-Hol
landsche Eilanden" te stichten. De trouwe opkomst
nit bijna alle gemeenten van ons eiland toonde
groote belangstelling in de zaak. De heer A. A. Mijs
zette duidelijk het doel der opgerichte tuinbouwver-
eeniging uiteen, aantoonend het groote belang, dat
ook Flakkee bij deze Rotterdamsche veilingen moet
hebben, er vooral de aandacht op vestigend, dat wij
hier door onze afgesloten ligging, geen ander middel
van vervoer dan stoombooten tot onze beschikking
hebbend, door de kooplui het allerlaatst bezocht
'worden en nu in de gelegenheid komen, om onze
producten, als ajuin, peen en aardappels evengoed,
als in de Hoeksche Waard het geval is, te Rotterdam
aan de markt te brengen. Nadat velen nog inlichtingen
hadden gevraagd, werd tot oprichting eener afdeeling
overgegaan en traden bijna allen toe als lid der
Tninbouwvereeniging „de Zuid-Hollandsche Eilan
den." Op voorstel van den heer A. A Mys werd de
afdeeling genoemd „Overfiakkee en Goedereede."
Deze nieuwe afdeeling heeft thans 42 leden.
Een bestuur werd gekozen, zijnde de h. b.:
A. A. Mijs Sommelsdijk, Voorzitter.
G. Bos8chieter, Dirksland. 1
C. de Haas v. Dorsser. Nieuwe Tonge. leden.
D. Lodder Mz., Goedereede.
J. v. d. Koogh,-Middelharnis, secretaris-penningm.
De contributie, welke afgedragen moet worden aan
het hoofdbestuur bedraagt f 1,per lid. Daar echter
voor de afdeeling enkele uitgaven noodig zijn, be
paalde men de contributie voor de afdeeling over
1905 op f0,50 per lid, zoodat het lidmaatschap der
afdeeling „Overfiakkee en Goedereede bedraagt f 1,50.
De voorzitter sloot daarna deze eerste algemeene
vergadering, een ieder aanbevelend meerdere bekend
heid aan deze nieuwe vereeniging te geven en op
te wekken tot aansluiting.
In korte trekken hebben wij getracht een en ander
uiteen te zetten. Voorzeker blijft er voor de belang
stellende lezers nog veel te vragen over. Welnu,
wendt u tot een der ondergeteekenuen, of de hier
boven genoemde bestuursleden en we zullen zooveel
mogelijk inlichting verschaffen.
Sluit ti aan en tracht door samenwerking het doel
te bereiken, n.I. den landbouw een gezond afzetge-1
Geneeskundig: toezicht op de Scholen.
Vervolg
Dat sommige kinderen niet tegen 't schoolgaan
kunnen, is een bekend feit. De meestal reeds vóór
t schoolbezoek rninj of meer zwakke kinderen gaan
dan spoedig achteruit in hun gezondheidtoestand:
ze worden bleek, mager, zien er ziekelijk uit totdat
de ouders genoodzaakt zijnjhet kind thuis te houden.
Deze meer slepende ziektetoestanden bij het school
kind baren geen verwondering, als men bedenkt
dat het kinderlijk lichaam voor vele schadelijke in
vloeden veel gevoeliger is dan dat van een volwassene.
Geen oordeelkundige boer zal zijn jong vee in den
zomertijd op stal groot laten worden, omdat hij weet,
dat versche lucht en veel beweging buiten noodig
zijn voor een flinke ontwikkeling van spieren en
beenderen en 't verdere lichaam. Voor het kind zijn
deze dingen [even onmisbaar. Het langdurige, ge
dwongen stilzitten is voor een gezonde ontwikkeling
nadeelig. Ook de zuiverheid der lucht laat|in de
scholen zeer vaak te wenschen over. De oorzaken
van 't slechte gehalte der lncht in de lokalen zijn:
de ademhaling der kinderen en der onderwijzers,
waardoor de voor het leven noodzakelijke be-
standdeelen der lucht meer en meer verminderen
en de voor de gezondheid nadeelige toenemen
verder de uitwasemingsproducten der liuid, om van
de onaangenaame lucht soms verspreid door „zeere"
hoofden, ooren en neuzen e. d. maar niette spreken.
In sommige slecht ingerichte scholen komt daarbij
nog de uitwaseming der in 't lokaal opgehangen
kleeren. Laat de luchtverversching veel te wenschen
over, dan kan de lucht zoo bedorven worden,
dat hoofdpijn, bleekheid, onvermogen om geregeld
te denken, onwelzijn bij sommige kinderen er de
directe gevolgen van zijn. Het dag in^dagjuit gebon
den zijn gedurende een zeer groot gedeelte van den
dag aan de schoolbanken^in zoo'n atmospheer heeft
op den duur dan als gevolgen: bleekzucht en alge
meene verzwakking. Voor zwakke en zenuwachtige
kinderen kan de school ook nog andere nadeelen
op leveren. ^Op dien leeftijd komt deaanleg voor
zenuwlijden reeds duidelijk [te (Voorschijn en de
herkenning daarvan is van het allergrootste belang
omdat een verstandige opvoeding dien [aanleg kan
neutraliseeren, terwijl een verkeerde het zenuwlijden
tot ontwikkeling zal [brengen, Die zenuwachtige aard
maakt zich evenals bij volwassenen o. a. kenbaar door
allerlei angsten. Ze zijn 's morgens zeer vroeg reeds
in de weer uit angst, dat ze te laat op school zullen
komen; op school zijn ze angstig, dat ze iets ver
keerd zullen doen, [dat ze hun lessen niet zullen
kennen; dat ze zullen blijven zitten enz. Ze gunnen
zich tusschen de schooltijden niet eens den tijd om
behoorlijk te eten. De school spant hun zenuwstel
sel op het uiterste. Kost het leeren hun meer dan
gewone moeite,Edan wordt de zaak nog erger, 't Zou
voor zulke kinderen veel beter zijn, dat er geringere
eischen aan hun hersenen gesteld werden, dat ze
wat langer in hun klasse bleven zitten. Ongelukkig
verzet en verkeerde ydelheid der ouders zich mees
tal zoo sterk mogelijk daartegen. Door afzonderlijke
lessen worden de hersenen opgezweept, om gelijken
tred te houden met anderen; maar het gevolg daar
van is maar al te dikwijls, dat de aanleg tot zenuw
lijden 'jtot volle ontwikkeling komt of dat de her
senen zoo veel overspannen worden, dat ze er niet
meer geheel van boven opkomen. Onder de zenuw
achtige scholieren komen zoowel zeer begaafden als
verstandelijk zeer misdeelde kinderen voor. Voor
beide soorten is geneeskundig toezicht noodig, wil
het schoolbezoek voor hen niet nadeelig worden.
Voor dergelijke kinderen is het gewenscht, ze niet
zoo vroeg op school te doen. Zijn het kinderen van
zeer gegoeden, dan is liet gewenscht zeer laat met
schoolgaan te laten beginnen of hen er in 't geheel
niet op te brengen en hen door enkele afzonderlijke
lesuren thuis in staat te stellen den gang van 't
onderwijs op school bij te houden. Zonder den prik
kel der concurrentie met mede scholieren, terwijl
ze verder den geheelen dag met spelen binnen of
buiten, met wandelen, rijden, zwemmen, schaatsen
rijden enz. moeten bezig gehouden worden Verder
is het gewenscht, dat het onderwijs op school er op
ingericht is, dat ook zeer middelmatig aangelegde
leerlingen het zonder groote inspanning kunnen
volgen. Het moet er op ingericht zijn, om naast de
onmisbare elementaire kundigheden hen te leeren
het verstand, dat hun ten deel gevallen is, verder
zoo goed mogelijk te gebruiken zonder hen te over
laden met bloote feitenkennis, die ze later toch weer
vergeten. Verder zijn veelvuldige pauzen noodzake
lijk, die ook gelegenheid bieden het lokaal een enkele
keer te verlaten en te ventileeren. De onderwijzer
trachte er verder naar, dat het leeren der kinderen
vooral in de laagste klasse zooveel mogelijk spelen
derwijze geschiede. Het onderwijs aan de kleinste
kinderen te doen geven door een onderwijzeres lijkt
alleszins natuurlijk, nu ze pas van onder moeders
vleugelen komen. Verder heersche er in de school
een opgewekte, vroolijke stemming. Daaraan hebben
de kinderen behoefte, nog meer dan volwassenen.
Een verstandige, opgewekte, liefdevolle omgeving
werkt op de geestelijke gezondheid van het kind
hoogst weldadig. Daarom vind ik het in den onder
wijzer, naast zijne bekwaamheid, van groot belang,
of hij zijn werk met liefde en vroolijke opg<wekt-
heid verricht. Dit zou voor mij van meer beteeke-
nis zijn dan zijn godsdienstige of staatkundige over
tuiging, wanneer deze slecht? volkomen eerlijk is.
Een sombere, dweepzieke natuur is m. i. geen goede
leider voor kinderen. Ongelukkig is vroolijkheid nu
juist geen in 't oog loopende eigenschap van ons
volkskarakter en komt bij de onderwijzers vrij veel
vuldig zenuwzwakte voor, die allerminst een bron
van voortdurende opgewektheid is.
Het onderwijzen van een geheele klasse uren ach
tereen waarbij zoowel op 't geheel als op iederen leer
ling in 't bijzonder gelet moet worden stelt hooge
eischen aan de hersenen. Komen daarbij nog ongun
stige toestanden der lokalen, dan is het geen won
der, dat bij een deel van 't onderwijzer personeel
het zenuwstelsel meer of minder sterk wordt over
spannen.
Daarom is het noodzakelijk, dat de onderwijzer
niet karig beloond wordt voor zijn werk; opdat hij
het ook in dit opzicht met opgewektheid kunne doen,
dat er behoorlijke vacanties gegeven worden, om
niet al alleen de hersenen van boven besproken kin
deren op hun verhaal te laten komen, maar ook de
onderwijzers; en dat deze zelf zorgen in 't belang der
kinderen hun zenuwstelsel zoo gezond mogelijk te
houden, waarvan zij zelf bovendien te vruchten oog
sten. De overige zoo even genoemde slepende ziekten
der kinderen kunnen 't best voorkomen door de
scholen in te richten volgens de eischen der gezond
heidsleer. Bij den aanbouw van scholen dient ge
neeskundige advies ingewonnen te worden, want is
de bouw verkeerd, dan oefenen de scholen een heel
lange reeks van jaren een nadeeligen invloed op de
schoolbevolking uit, die dan meestal niet of slechts
met groote kosten zijn weg te nemen. De dingen,
waarop men daarbij vooral te letten heeft, zijn voor
namelijk de volgende. De school moet zoo mogelyk
gezet worden op een rustige, gezonde plaats, verwij
derd van rumoer terwijl de lucht in zuiveren toe
stand en het zonlicht ruimschoots moet kunnen
toetreden. De bodem moet zuiver.zijn en droog. Is
dit laatste niet 't geval, dan kan men door ophoo
gen van 't terrein en drainage dat verhelpen, terwijl
ook ten opzichte der bouwmaterialiën tegen voch
tigheid maatregelen genomen kunnen worden. Het
gebouw moet zoo geplaatst worden, dat de koude,
guur en natte winden niet gericht zijn tegen de lange-
zijden met de ramen. Dit zon die lokalen te koud
maken en meestal ongeschikt voor ventilatie. Aan
den anderen kant zijn directe zonnestralen zeer ge
wenscht in allerlei opzicht. Ten eerste heeft men dan
de meeste kans, dat de school ook des winters nog
goed verlicht is.
Verder werkt het direct invallende zonnelicht ver
warmend en vervroolijkend en oefent ook een ver
nietigenden of althans verzwakkenden invloed uit
op allerlei smetstoften. Vooral in ons weinig zonrijk
land mogen we deze weldoenster allerminst den rug
toekeeren. Wordt ze ons al te machtig, dan kunnen
we haar invloed door gordijnen meestal genoegzaam
temperen. Hier te lande moet het front daarom ge
richt zijn naar het Zuiden of nog beter naar het
Zuid-Oosten. Wat de groote der lokalen betreft, moet
men rekenen met een behoorlijke ruimte voor ieder
kind; met een goede verlichting overal en met de
mogelijkheid voor den onderwijzer om de klas goed
te kunnen overzien en aanspreken. Als grootste af
metingen geeft Burgerstein op: lengte 9 M, breedte
6 M, hoogte 4,5 M. In zoo'n lokaal mogen hoogstens
50 leerlingen geplaatst worden. Dan heeft ieder bijna
5 M'4 lucht tot zijn beschikking en ongeveer een Ms
oppervlakte. De wanden moeten glad zijn, zoodat stol'
en onreinigheden gemakkelijk verwijderd kunnen
worden en niet zoo gemakkelijk er aan blijven han
gen. De kleur zij matgrijs. De vloeren moeten geen
spleten of kieren vertoonen en gemakkelijk te rei
nigen zijn. De uitgangen moeten ruim zijn en moeten
uitkomen op een portaal, waar de kleeren gehangen
worden. Er moet gelegenheid zijn om al te vuile
handen der kinderen eerst te laten wassclien, voor
ze schoolboeken in hun handen krijgen. Verder
moeten de kinderen in de gelegenheid zijn zuiver
drinkwater te krijgen, dat ook dienst moet doen om
de j vloer te kunnen besprenkelen tegen het stof of
de groote zonnehitte.
De privaten moeten zoo gebouwd en geplaatst
zijn, dat ze de lucht in 't lokaal niet knnnen beder
ven dat ze gemakkelijk te ventileeren, te reinigen
en te contröleeren zijn.
Er moet bij de scnool een deels overdekte speel
plaats zijn.
De verwarmingstoestellen moeten voldoen aan den
eisch, dat zij het lokaal gelukmatig verwarmen en
de vereischte temperatuur langen tijd kunnen, hand
haven, zonder rook of andere verbrandingsprodukten
in't lokaal te brengen. Ze moeten gemakkelijk te
behandelen zijn en 's winters de verversching der
lucht grootendeels kunnen tot stand brengen. Vooral
in dit opzicht is het stelsel Levoir. Van Bemmelen
aanbevelingswaardig maar het moet daarvoor oor
deelkundig gebruikt worden door den klasse onder
wijzer.
Aan de mogelijkheid eener goede luchtverver
sching moet veel aandacht geschonken worden
De ramen moeten aan de bovenzijde geopend kun
nen worden. Kan daarvan bij regen of te groote koude
geen gebruik gemaakt worden, dan moeten's zomers
de openstaande schoorsteenen, voor de luchtverver
sching gebruikt worden. Helpt dit niet voldoende,
dan moeten ventilatoren aangebracht worden. Des
winters moet de verwarmingstoestellen hitrvoor kun
nen zorgen. De schoolmeubelen kunnen het best
besproken worden bij het bespreken van, 't ontstaan
der rugge graats verkromming en der bijziendheid,
waarover een volgende keer.
Mijnheer de Redacteur
De verkiezingen staan in het district Brielle reeds
voor de deur. In dat kiesdistrict liggen over het
Spui, de drie gemeenten Goudswaard, Piershil en
N. Beierland, welke in den regel stiefmoederlijk
worden bedeeld; ik wil zeggen „van liberale zijde
wel iets meer gedaan kan worden, om de kiezers
voor te lichten." Mocht dit nu eens waar zijn, zou
den velen U danken.
Hoogachtend Uw dw. dienaar
G. H.
MIDDELHARNIS.
GeborenWillem, z. v. Johannis de Ruiter en
Antonia Westendorp. Johanna, d. v. Abraham den
Boer en Adriaantje Breeman.
OndertrouwdMarimis van Brussel 23 j. en Anna
van der Weide 22 jaar.
OOLTGENSPLAAT, 21—27 Dec.
Geboren: Jan, z. v. Joflannia Sorber en Lena Hob
bel. Willem Leendert, z. v. Arij Leendert Hobbel en
Lientje Ras.
NIEUWE TONGE.
GeborenJohannis Gerardus Knops, z. v. Pieter
Dirk Knops en Lijntje van Prooijen.
Dirksland, vm, en nm. Ds. Lammers.
Melissant, vm. Ds. Hoedemaker.
Herkingen, vm. en nm. Ds. de Stoppelaar.
■Stellendam, vm. en nm. Ds. Hoogendijk.
Goedereede, vm. Ds. de Gidts.
Ouddorp, vm. en nam. Ds. Boss.
Nieuwe Tonge, vm. en nam. Ds. Wentink.
Oude Tonge, vm. en nam. Ds. van Dol der.
Ooltgensplaat, vm. en nam. Ds. Verweij.
Den Bommel, vm. en nam. Ds. Emmen.
Stad a. 't Haringvl. vm. en nm. Ds. Polhuijs.
Middelharnis, Zondagschool, Donderdag 29 December
's avonds 6,30 uur dejheer I. van den Boogert, Gods
dienstonderwijzer te Middelharnis.
GEREFORMEERDE KERK.
Middelharnis, vm. en av. Ds. Steketee.
Stellendam, vm. en av. Ds. Koppe.
Ouddorp, vm. en av. den heer Basoski.
Ooltgensplaat, vm. en av. De. Dekker.
DOOPSGEZINDE KERK.
Ouddorp, Ds. K. W. Róssing.
GEREF. GEM. ONDER 'T KRUIS.
Melissant (Kralingen) vm. nm. enav. Ds. Mackenze
Mijnheer de Redacteur.
Vergun mij s.v.p. een plaatsje in uw geëerd blad.
Weer staan wij aan den vooravond van een nieuw
jaar, en nog altijd is het vraagstuk van het „mod-
derslootje" langs den Molendijk (bij de II. Dale) nog
niet opgelost door onze conservatieve gemeenteraad,
't Is maar talmen, en nog eens talmen. En dan hoort
men weer dat het plan bestaat om dat slootje te
dempen, nu een heel goed plan, dat beter aanbeveling
verdiend als hun tweede plan, namelijk, om door
het slob van den Heer A. Abres, buizen te leggen,
voor een watering tusschen de sloten der voorstraat
en achterweg, wat ongeveer een afstand van 60 M.
zal bedragen, daar iedere buis van 1 M. lengte, die
voor dat doel geschikt zijn f 10 kost, zou dat worden
60 X f 10 f 600, laat iedere buis nu nog van
't leggen kosten 0,50 of over 't geheel f 30, wordt
dat f 630, nu nog een onvoorziene uitgave van f70
wordt dat juist f 700, dat is waarachtig niet om mee
te spotten, vooral niet als men weet dat er nog een
anderen weg open ligt.
En wel door het slootje langs het land van de
Wed. Nagtegaal en verder langs den tuin van dhr. J.
Sieling uit te diepen, en een weinig te verbreeden,
waar dan op zijn hoogst een f 100 aan verdiend zou
moeten worden, en daar komt bij dat aan zijn ligging,
die weg beter aan zijn doel zou beantwoorden dan,
de buizen, en wat de gemeente f600 zouj besparen,
wat waarlijk geen kleinigheid is.
Van dat geld zou men van den winter dan de hulp
behoevenden een beetje beter.kurmen verzorgen als dat
het tot nu toe het geval was, of de Molendijk bestraten,
of een gedeelte daarvan, of onder langs dien dijk de
straat vernieuwen, wat hoog noodig is, en ten slotte
de belasting verlichten inplaats van bezwaren, want
ieder belastingbetaler zal met leede oogen aanzien
dat het geld maar over den balk wordt geworpen.
Of zou soms een vriendje een bal ven voet grond moe
ten missen bij het bruikbaar maken van die water
weg, dan kan natuurlijk de gemeente beter f 600
meer uitgeven, 'tls echter te hopen dat de Heer
A. Abres niet toestaat dat door zijn grond buizen
worden gelegd.
U M. d. R. dankzeggende, teeken ik
„FLAP".
Predikbeurten op Zondag 1 Jan.1905.
NED. HERV. KERK.
Middelharnis, vm. en 's av. Ds. Bruining.
31 Dec. Oudej. avonds 6 uur Ds Bruining.
Sommelsdijk, vm. en 's av. Ds. Westrik.
Een drama!
In een hotel te Amsterdam arriveerden
Donderdagmiddag een jonge man en vrouw,
tusschen de 20 en 30 jaren oud, beiden tot
den beschaafden stand behoorende, en lie
ten zich in het vreemdelingenboek inschrij
ven als het echtpaar K.
Vrijdagmorgen verscheen alleen de jonge
man aan de ontbijttafel, onderhield zich
met de andere logeergasten en ging daarna
uit om eenige boodschappen te doen.
Na zijn terugkomst begaf hij zich onmid
dellijk weer naar de logeerkamer, waarde
jonge vrouw was achtergelaten. Den gehee
len dag zag of hoorde het hotelpersoneel
niets meer van hen, en toen zij om 5 uur nog
niet beneden kwamen, ging men aan de
deur kloppen van hun kamer.
Daar er geen antwoord kwam, liet de ho
telhouder de kamerdeur door een smid ope
nen.
Thans vertoonde zich een vreeselijk to
neel
Op den vloer, bij de waschtafel, lagen de
man en vrouw geheel gekleed uitgestrekt;
beiden hadden den linkerpols doorgesneden
met een scheermes, dat tusschen hen inlag
en tevens stond naast hen op den vloer
een glas. Op de tafel stond een fleschje
waarin vergift was geweest, dat zij blijkbaar
in het glas hadden uitgestort, en daarna
hadden ingenomen. Voorts lagen op de vloer
twee brieven.
Onmiddelijk werd de politie gewaar
schuwd en ook de justitie kwam weldra ter
plaatse, die de brieven opende. Toen bleek,
dat de brieven waren gericht aan de weder-
zijdsche familiën, waarvan de ongelukki-
gen, waarbij een inmiddels geroepen genees
heer den dood constateerde, afscheid had
den genomen.
Vrijdagnacht tusschen twee en drie uur
werden de lijken naar het politiebureau in
de Warmoesstraat en van daar' naar de
wederzijdsche familiën vervoerd.
De jonge man was afkomstig uit Rotter
dam de vrouw behoorde in de Zaanstreek
thuis.
Door de politie van Reeuwijk werd, op
last van den officier van justitie teRotter
dam, te Gouda in hechtenis genomen zeke
re v. R., verdacht op iemand, die langs de
spoorlijn liep, te hebben geschoten, welk
schot evenwel alleen door de pet van dien
persoon is gegaan.
De verdachte werd gevankelijk naar het
huis van bewaring te Rotterdam overge
bracht, na vooraf door den burgemeester
van Reeuwijk te zyn verhoord.
Een 2-jarig kindje van N. te Etten heeft
een kan gloeiend heete koffie over het
lichaam gekregen en is aan de bekomen
brandwonden bezweken.
Het gas goedkooper!
Te Tilburg is de prijs van het gas gedu
rende de zes zomermaanden met 1 cent per
kub. M. verlaagd.
Maandagmorgen ongeveer 5 uur is de her
berg jmet woonhuis, bewoond door C. Molen
dijk, op de grens van Klaaswaal en Nu-
mansdorp. geheel afgebrand. Bijna niets kon
gered worden.
Spel en drank!
Een vergunninghoudster te Millingen wier
veroordeeiing zooais gemeld werd door
den ambtenaar van het O. M. bij het kan
tongerecht te Nijmegen was geëischt, omdat
in hare localiteit om geid werd gekaart (z.
g. riquiteeren), is door den kantonrechter
van rechtsvervolging ontslagen.
Op Zaterdag 31 December 1904. des
namiddags ten 2 ure, onder Dirksland,
aan den Philipshoofjesweg, nabij de hofstede
van den heer M. E. van Eek, van BOO-
MEN(113 Canada's en 5 Iepen) en SCHAAR
HOUT, op dag van betaling. Notaris VAN
DER SLUIJS.
Dinsdag 10 Januari 1905 's. 6 uur
Veiling vanEen HUIS SCHUUR en ERF
a/d Voorstraat en uitkomende a/d Westach
terweg te Oude Tonge by Wed. G Kanters
Zn. aldaar. Notaris VAN ISPELEN.
Dinsdag 17 Januari 1905 's. 6 uur
Afslag van Een HUIS SCHUUR en ERF
a/d Voorstraat en uitkomende|a/d Westach-
weg te Oude Tonge, bii A. F. Waare Zn.
aldaar. Notaris VAN ISPELEN.