No. 7
Zaterdag 20 Januari 1923
46® Jaargang
E.
Bezuinigen.
Een geheimzinnig geval.
FEUILLETON
Dit blad verschijnt Woensdag ec Zaterdag.
Abonnementsprijs voor Goes 5° cen* Per kwartaal,
voor buiten Goes f 1,50 per hall jaar franco per post.
ADVERTENTIËN voor Dinsdag- en
Vrijdagmiddag 12 BlUP te bezorgen
bij N.V» Goesche Courant
en Kleeuwens Ross'
Drukkers- en Uitgeversbedrijf.
Advertentiën 10 ct. per regel.
Bij coat acteeren van minstens IOOO regels per jaar
zeer belangrijke reductie.
Advartentlëa, als geboorte-, huwelijks-, verjaring!-, doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen, «iet staar dan acht
regels beslaande, voor de« prijs van f 1,—-.
De lezer heeft in ons nummer
van 11. Woensdag kunnen zien, dat
de maatschappij van Nijverheid en
Handel bij onze Tweede Kamer weer
maar eens op ernstige bezuinigingen
in het staatsbeheer heeft aange
drongen. Wij behoeven hier niet te
harhalen, waarop volgens haar
inzicht bezuinigd kan en moet
worden. Wel willen we zeggen, dat
haar aandrang onze voile instem
ming heeft, wat begrijpelijk is, als
men zich herinnert, dat vele der
hier aanbevolen bezuinigingsmaat
regelen al lang geleden en herhaal
delijk ook door ons onder de aan
dacht zijn gebracht. We noemen
vooral de opheffing der ministeries
van Arbeid en van Onderwijsver
mindering aantal ambtenaren lan
ger werktijd afschaffing of niet-
invoering van dure wetten,! vooral
op het gebied van Arbeid en
Onderwijs; bezuiniging op Oorlog
en Marine, en andere zaken. We
zijn het ook met genoemde maat
schappij eens, waar zij zegt, dat
„de tot dusver genomen maatregelen
nog volstrekt onvoldoende zijn." De
heeren regeerders in Den Haag
schijnen niet te weten, wat bezui
nigen is en hoe zij de zoo hoog
noodige bezuinigingen zullen aan
pakken. Daarom achten wij het
een dringende noodzakelijkheid, dat
de Tweede Kamer het werk zelf
ter hand neemt, zonder op voor
stellen der ministers op dit gebied
te wachten. Want dit wachten
zou tot Sint Juttemis kunnen voort
duren en dan was onze gulden
niet meer gezond, maar doodziek.
Of die Kamer, zooals ze tegen
woordig is samengesteld, wel uit
eigen beweging deze booze koe bij
55
Roman van H. W.
De gedachte, dat ze hem tever
geefs had gezocht om voor hem in
al den glans harer schoonheid te
verschijnen, maakte haar ontroost
baar; door de onbezonnenheid van
enkele minuten, gedurende welke
ze aan zijn arm had getoefd, had
ze alles verspeeld en dit kon haar
hart, dat steeds naar hem bleef
vragen, haar niet vergeven.
Toen ze hem nu uit haar loge
voor 't allereerst weer ontdekte,
juichte haar ziel en treurde ze
tegelijk, want toen hun blikken
elkaar ontmoetten, scheen hij koel
voor haar schoonheid, even koel
als op dien avond in San Carlo, en
diep teleurgesteld keerde ze naar
haar woning terug.
de horens zal grijpen, komt ons
echter wei wat twijfelachtig voor.
De meerderheid holt immers maar
al te vaak door dik en dun met
de regeering mee. Er moet veel
meer dan tot nu toe en van alle
zijden sterke aandrang op dit lichaam
uitgeoefend worden.
inmiddels valt ook op kleinere
schaal en wel in de gemeenten al
veel op bezuinigingsterrein te doen.
Amsterdam is begonnen met de
instelling van een bezuinigings
inspectie. Een inspecteur onderzoekt,
hoe „uit elke handeling het grootste
nut is te behalen" en hoe „hetzelfde
of grooter voordeel bereikt wordt
bij lagere kosten". Reusachtig was
al dadelijk de bespariDg op papier
en drukwerk. In een van de duurste
jaren verminderde het daaraan uit
gegeven bedrag met een paar ton.
„Dat er vroeger te A. vanwege de
gemeente 180 verschillende soorten
van enveloppen werden gebruikt,
spreekt boekdeelen", zeide een
inspecteur. Maar ook in het drukken
van boeken en verslagen, pro
gramma's en roosters van scholen,
het gebruik en verbruik van lederen
tasschen door de ambtenaren, van
vulpenhouders en vooral ook van
studieboeken en tijdschriften werd
een zeer aanzienlijke besparing
bereikt
Een andere afdeeling, waarmee
de inspectie zich veel bezighoudt,
zijn de gebouwen, vooral de school
gebouwen, die vroeger door den
architect werden gebouwd met veel
te veel toegeven aan de overdreven
eischen van de directeuren en
schoolhoofden. Dan de kwestie van
inkoop van benoodigdheden voor
de ziekenhuizen, die jaarlijks vijf
ët, zes ton eischen alleen aan manu
facturen, welk artikel vroeger „ver
snipperd" werd ingekocht. Door
Ze begon hem op andere plaatsen
te zoeken men zag haar plotseling,
evenals vroeger, weer op de Prome
nade. Ze hoorde over hem spreken
en dit prikkelde nog meer haar
verlangen om hem aan zich te
boeien. Ze gaf haar afzondering op
en ontving de heeren met wie ze
hem had gezien en met hen ook
hem verwachtend.
Ze ontmoette hem op 't Prater
en hij merkte haar wel op, maar
zijn oog dwaalde bijna onverschillig
weer naar een andere richting
heen.
Op weg huiswaarts ontmoette ze
hem weer en wel in gezelschap van
een jonkman in wien ze denzelfde
meende te herkennen, die haar op
het Toledo had vervolgd.
Men vertelde haar, dat hy zijn
intieme vriend was, zekere mijnheer
Von Bodenberg, en dit vervulde
haar met blijdschap. Hem b£d ze
juist vermeden, terwijl hij misschien
toen door hem was afgezonden om
redenen, die ze niet gissen kon.
direct bij de fabrikanten te koopen,
werden duizenden bespaard.
Weer een ander onderwerp is de
warmte-huishouding, waardoor reeds
veel besparing bereikt werd door
een doelmatige installatie en keuze
van de ketelhuizen in de gas- en
andere fabrieken en bedrijven, enz.
In den Haag bestaat geen be-
zuinigiDgsinspectie. Daar schijnt
men te meenen, dat bij wethouders
en ambtenaren der gemeente het
verantwoordelijkheidsgevoel ver
slapt zou worden, als er één of
meer inspecteurs op b ^zuiniging uit
waren. Een raadslid dier stad ver
geleek de inspectie met een koopman
in opium, die zijn waar slijt zóó,
dat de rest gaat dutten. We zouden
haast Den Haag gaan benijden om
zijn ambtenaren, die zoo'n bijzonder
sterk verantwoordelij kheidsge voel
bezitten, dat ze geen toeziend inspec
teur noodig hebben. Maar dan be
grijpen we toch de Haagsche toe
standen niet recht. Men heeft daar
brandweer en politie samengesmol
ten, waardoor volgens een ander
raadslid „een zeer belangrijke be
sparing is verkregen". Verder is
sedert 1920 het aantal Haagsche
ambtenaren „voortdurend dalende",
terwijl dat aantal te Amsterdam
eerst sedert kort is verminderd. En
toch heeft Den Haag volgens een
Hagenaar, die het weten kan, den
naam „van niet goedkoop beheerd
te worden". Laatstbedoelde meent
dan ook, dat „een bezuinigingsin-
sp^ctie, waarvan hy vertrouwt, dat
de kosten ruimschoots gedekt wor
den door de voordeelen, in zijn
stad uitnemend op haar plaats zou
zijn".
Het wil ons voorkomen, dat deze
man gelijk heeft, omdat men op
het verantwoordelijkheidsgevoel der
ambtenaren, die geheel zelfstandig,
Afra hoopte. Ze zag hem, naar
wien ze verlangde, af en toe in 't
theatereindelijk werd ze op zekeren
avond het voorwerp zijner opmerk
zaamheid en heviger nog dan toen
in 't theater San Carlo klopte haar
hart, toen graaf Schönberg haar in
't foyer den belangwekkenden vreem
deling voorstelde.
Afra zag thans haar levensdroom
zich verwezenlijken, namelijk dien
van het hoogste geluk te kunnen
genieten, terwijl ze zich bewust
was het ook te kunnen scheuken.
En in dit verheffend gevoel betrad
ze dezen avond den drempel van
haar klein paradijs, om hem daar
te ontvangen.
XV.
't Was juist donker geworden
diepe stilte heerschte in den tuin
der schocne vrouw. Op het grasperk
lagen de croquet-ballen nog in 't
rond en alleen de fontein bleef
droefgeestig klateren.
dat wil zeggen zonder contróle,
werken, niet al te veel kan ver
trouwen. Merkwaardig in dit op
zicht is, wat een Amsterdamsch
inspecteur daaromtrent mededeelt.
Waarom, zei hij, gaat het bezui-
nigingsstreven op de bureaux er
zoo moeielijk in? Omdat men er
vreemd tegenover staat, vooral de
ambtenaar, die de samenvatting is
van wetten en reglementeeringen.
Hij heeft alles zooveel jaren zóó
gedaan, dat hij zich een andere
manier kwalijk kan denkeu. Boven
dien zijn de chefs dikwijls te zwaar
belast om op zuinigheidsmaatregelen
te kunnen letten. Intusschen moet
ik uit mijn ervaring meedeelen, dat
er te Amsterdam ook hoofden van
dienst zijn, die besloten hebben,
aan de bezuinigingsinspectie geen
cent te laten verdienen. Dit zyn de
beste ambtenaren, ofschoon zy er
geen cent hooger om betaald wor
den". Men zieter zijn te A.
hoofden van dienst, die met alle
macht naar bezuiniging streven.
Dus de meerderheid is zoo niet. Die
meerderheid doet aan de bezuini
gingsmaatregelen alleen mee, omdat
een inspecteur hen erop wijst, hen
bijna ertoe dwingt, alzoo niet uit
eigen verantwoordelijkheidsgevoel.
Wat er van bezuiniging te Amster
dam bij de ambtenaren zou terecht
komen, als er geen inspectie was,
kan men nu wel zoo ongeveer
nagaan. En zooals het dan te A.
zou g 'an, zoo gaat net ook onge
twijfeld in Den Haag en overal,
waar controle geheel of gedeeltelijk
ontbreekt. Zeker, er bestaan zonder
dbn minsten twijfel wel degelijke
ambtenaren met een groote mate
verantwoordelijkheidsbesef, voor wie
dus een inspectie als de bedoelde
overbodig is. Doch het moest niet
noodig zijn, hierbij te voegen, dat
Bleeke lichtstreepen drongen door
de gesloten jaloezieën van het
paviljoen op het kiezelpad een
tempelvormig tuinhuis, door hooge
jasmyn omgeven, welks klein salon,
in bevalligen renaissance-styl, door
Afra werd opgezocht, als Jane's
tegenwoordigheid haar ondraaglijk
werdwant hoe onontbeerlijk deze
ook voor haar scheen, waren er
toch ocgenblikken, dat ze een
afschuw had van haar ruwe natuur.
Maar ginds, op den achtergrond
van den tuin, bewoog zich een
donkere gestalte, die uit de schaduw
van een overhangenden boom te
voorschijn trad. 't Was Jane, die,
schijnbaar slapend, niets had willen
zien. Door de hagedoren allee naar
het paviljoen sluipend, vatte ze
post onder de overhangende takken
der jasmijnen, juist op het oogen-
blik, dat het ijzeren hak werd
geopend en een hooge mannen-ge
stalte aarzelend den tuin betrad.
{Wordt vervolgd).
