No. 58
Zaterdag 22 Juli 1922
45* Jaargang
Onbeschaamd.
FEÜILLE T Oj\
Een geheimzinnig geval.
Dit blad verschijat Wocnidag ea Zaterdag.
Aboaaemeatsprijü voor Goes 50 cent per kwartaal,
voor buiten Goes f 1,50 per halt jaar franco per post.
ADVERTENTIËN voor Diasdag- ea
Vrijdagmiddag 82 UUP te bezorgen
bij N.V, Goesche Courant
en Kleeuwens Ross'
Drukkers- en Uitgeversbedrijf.
Advertentiën IO ct. per regel.
Bij contracteeren vaa minstens 1000 regels per jaar
zeer belangrijke reductie.
Advtrtetttlën, als geboorte-, huwelijks-, verjarings-, doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen, niet meer dan nekt
regels beslaande, voor den prijs van f I,
Langzaam aan begint men de
leuze van „bezuiniging", dié al zoo
lang l^eeft geklonken, in daden om
te zetten. Men gaat daarbij echter
op een eigenaardige manier te werk,
die wel verdient, even van nabij
bekeken te worden. Zoo meldde de
Residentiebode, enkele dagen ge
leden, uit betrouwbare bron ver
nomen te hebben, //dat reeds de
voorbereiding voor een afzonderlijk
ministerie van landbouw ter hand
genomen is". Volgens dit bericht
krygen we dus naar alle waar
schijnlijk nog een ministerie bij de
reeds bestaande. Dat dit weer hoo-
pen gelds zal kosten, spreekt van
zelf, en dan voor iets, wat volstrekt
niet dringend noodig is. Noemt de
regeering dit versobering en zuinig
heid Wy noemen het verkwisting
van de moeizaam op te brengen
belastinggeiden En de mooie be
loften van zuinigheid, door regeering
en Kamermeerderheid tot aan de
laatste verkiezingen afgelegd, schij
nen niet veel beter dan vodjes
papier. Van een „christelijke" re
geering en dito meerderheid zou
men dit fraais niet verwachten.
Een ander bezuinigingsmiddel
ditmaal om echt te bezuinigen --
bestaat in het verlagen van loonen
en salarissen. In 't algemeen achten
we dien maatregel noodig. Het
mijnbedrijf en de spoorwegen, waar
hy zal toegepast worden, werken
met zooveel verlies, dat het betalen
van hooge loonen beslist onmogelijk
wordt. Maar er is ook hier weer
een leelijke //maar",- vooral bij de
spoorwegen. Men wil daar de loonen
van het lagere personeel met. tien
percent verminderen. Doch op de
12
Roman van H. W.
„Ook hierheen De oude staarde
voor zich heen, terwijl bij voorover
gebogen, met de armen op de knieën
de handen om elkaar wrong. „Ik
zou wezenlijk niet weten wie dat
zijn kon", liet hij er met gemaakte
onverschilligheid op volgen. //Maar
ik wil hem toch zien, Ziariep
hy, het hoofd oprichtende, „ik moet
hem zelfs zien, we zullen wel een
gelegenheid vinden. Intusschenmoet
je mij precies zeggen, hoe hij er
uitziet, dan kan ik hem herkennen
als ik op hem let.
Zia was schoon geworden zonder
dat hij er acht op had geslagen.
Die satijnen huid, die zoo eigen
aardig glanzende bruine lokken,
welke het voorhoofd beschaduwden,
die warme uitdrukkingharergelaats-
laatste vergadering van den katho
lieken bond van spoor- en tram
wegpersoneel //Sint Raphael" werd
.medegedeeld, dat het loon der
directieleden van twintigduizend op
dertigduizend gulden werd gebracht.
Ingenieurs hebben looneu vau negen
en tienduizend gulden. „Laat men
daaraan eens gaan tornen, zei een
spreker. Maar jawelOmdat er zoo'n
groot tekort is en omdat de lioogere
ambtenaren zoo hun best hebben
gedaan, om de exploitatierekening
sluitend te maken, krijgen zi/j zeven
percent gratificatie11
Zie, dat noemen ook wij dingen,
die door hun onrechtvaardigheid
ten hemel schreien en die het lagere
personeel wel wild moeten maken
en hartstochtelijke woorden uit
lokken. Een der sprekers vroeg, of
het geen schande is, den hoogeren
ambtenaren geld te geven en den
lageren hun korstje brood te ont
houden. Een ander riep „Laten we
revolutie maken De Troelstra van
1922 is dezelfde als die van 1918".
Ja, als de loonen verlaagd moeten
worden, dan de hooge in de eerste
plaats en met het hoogste bedrag.
Een der St. Raphaelleden wilde die
hooge loonen zelfs met vijftig per
cent verminderen. Tot zulke woor
den en wie weet tot welke daden,
wordt bet lagere personeel door on
rechtvaardigheden geprikkeld. Wan
neer we hier met sterken nadruk
op de hoogst afkeurenswaardige
daden by de spoorwegen wijzen,
daden, die gevaar kuunen opleveren
voor de gansche bevolking, dan is
daarmee niet gezegd, dat we instem
men met alle woorden en wenschen
van het lagere personeel. Als zij
verklaren, zich metterdaad te zullen
verzetten zoowel tegen het ver
lengen van den werktyd als tegen
trekken, welke het ontkiemend leven
in een jeugdig, opgeruimd hart ver-
riedden, en eindelyk de nog niet
ten volle ontwikkelde slanke ge
stalte, dat alles drong hem thans
met overweldigende kracht een
vooruitzicht op, dat hem het oud
vermoeid hart deed kloppen.
//Beschrijf hem mij, opdat ik hem
kan herkennen", herhaalde hy. „Ge
treedt een leeftijd in, waarin een
meisje zich gewennen moet de
bescherming tegen de gevaren der
wereld in zichzelve te vinden, wan
neer ze niet altijd bescherming in
hare nabijheid heeft, 't Ia een vreem
deling, zeg-je?"
Zia scheen door de waarschuwing
van den oude gekrenkteen scha
duw trok over haar gelaat; ze
verjoeg die echter, en sloeg de oogen
omhoog, als wilde ze toonen, dat
ze die bescherming niet noodig had.
//Dat geloof ik", zei ze, hem weer
vlak in de oogen ziende.// Hij is
groot,, met donker, bijna kroezig
haar en baard, gebruind en herken
baar aan een licht afgestompten
de voorgenomen loonsverlaging, dan
noemen wij dat onder het ge
noemde voorbehoud met betrekking
tot de hoogere heeren misdadig.
En weinig anders kunnen wij zeggen
van de volgende uitlating van den
voornaamsten spreker op de bedoelde
vergadering. Hij zeide„Er moet
in de werkplaatsen gewerkt, maar
niet gejakkerd worden. Men moet
solidair zyn en als men bijzondere
gaven bezit, moet men om de ande
ren denken ®ff zóó werken, dat
zij u kunnen bijhouden". Dus wie
vlug zou kunnen werken en daardoor
ook veel zou kunnen verdienen,
mag dat volgens dezen spreker niet.
In weerwil van zijn vlugheid en
knapheid moet hij zoo langzaam
werken, dat zelfs de luiaards hem
kunnen bijhouden- Met zulke woor
den bederft nu weer het lagere
personeel zijn zaak. En het zijn,
helaas, niet alleen woorden het zijn
wel terdege daden, waardoor be
grijpelijker wy ze de werkgevers ver
bitterd worden.
Op de laatste vergadering van
het Ned. Verbond van Vakvereeni-
gingen werden op dit gebied ook
dwaze dingen verteld. De voorzitter
zeide, dat in ons land de loonen
wel verbeterd zijnmaar dat ze
toch altijd nog lager zijn dan in
Denemarken en in Engeland. Met
Deensche toestanden zijn we niet
geheel bekend .maar wat Engeland
aangaat, heeft het gezegde van dien
voorzitter geen waarde, omdat daar
niet alleen de loonen, doch ook de
levensstandaard hooger zijn dan bij
ons.
„De kapitalisten, aldus voorzitter-'
Stenhuis, wenschen wel het loon
d8r arbeiders te drukken, maar
wenschen niets van hun eigen loon
to laten vallen. Zij zijn niet bereid
neus. Maar met zyn donkere oogen
kijkt hij me zoo onheilspellend aan,
dat ik bang voor hem ben".
Er volgde een pauze. Zia, zoo
dacht de oude, heeft hem dan toch
nauwkeurig opgenomen De door
beiden vergeten kleine koffiekan prut
telde nog altijd op het heete plat
der kachel en de inhoud liep, het
deksel oplichtend, sissend over het
gloeiend ijzer. Eensklaps mengde
zich het geluid geklingel der elec-
trische schel in deze droefgeestige
muziek
De oude, in zijn verontrustende
gedachten verdiept, kreeg een schok,
en toch was hem die stoornis
bijna welkom, want ze verloste hem
uit een toestand, die hem pijnlijk
was geworden.
Hij keek op. Buiten op de plaats
heerschte diepe duisternis. Ook het
meisje was verschrikt, hoewel ze
t geluid der schel kende.
//Dat geldt mij", zei hij schijnbaar
misnoegd. //Den heelen middag heeft
niemand me noodig gehad, 't Is
intusschen nacht geworden. Het
hun geld aan den Nederlandschen
Staat te geven beneden de zes per
cent en stellen dus voorop, dat hun
loon gehandhaafd moet bly ven". Uit
deze woorden spreekt grove onkunde
en kwaadaardigheid. Alle kapita
listen, zonder onderscheid, hebben
groote verliezen geleden de arbei
ders hebben alleen gewonnen. Een
poos geleden was de rentevoet zeven
percenttegenwoordig zes. De kapi
talisten hebben dus wel degelijk
iets van hun Ioöd moeten laten
vallen. En als binnenkort die rente
voet vijf percent wordt als vóór
den oorlog, zuilen zij nogmaals van
hun loon laten vallen.
Bovendien is dat kapitalistenloon
nooit hooger gestegen dan van vijf
tot zeven percent, is'dus nog Diet
anderhalf maal zoo hoog geweest
als vóór den oorlog. En het loon
der arbeiders Een verhooging van
vijftien tot vijftig, ja, tot nog veel
meer, is geen uitzondering, maar
regel zoodat dit loon nog altijd
minstens driemaal zoo hoog is als
vóór den oorlog. Daar mag nu niets
afMaar de kapitalisten moeten
het zonder morren verdragen, dat
niet alleen een groot deel van hun
bezit, maar ook nog veel van hun
loon verloren is gegaan en nog
verder verloren gaat.
Het toppunt bereikt de heer
Stenhuis in de volgende woorden
z/De na den oorlog gevoerde schade-
loosstellingenpolitiek en de schul-
denpolitiek van de heerschende
kLsse is niets anders geweest dan
een illusieterwijl het ook een
illusie is, dat de schulden zouden
kunnen worden geïnd door middel
Van geweld. Een heerschappy, die
tot dergelijken onzin leidt, vraagt
aan de arbeidersklasse respect en
eerbied en wenscht, dat zy zich
slaat daar juist negen uren. Wat
is de tijd snel vérstreken -—Hij
stond op, terwijl Zia hem ongerust
a-ankeek. //Ik ben dadelijk terug*,
voer hy voort, zijn hoed nemend
en, zooals altyd bij zulke gelegen
heden, zijn rok tot aan de kin
toeknoopende. „'t Is niet de eerste
maal, dat men ons stoort".
Met een bezwaar hart boog. hy
zich over haar heen en kuste haar
op 't voorhoofd.
„Je zult alles weten, Zia Heden
nog zal je dat", sprak hij bewogen,
haar hand in zijn bevende hand
nemend. ffIk zie^ dat de tijd is
gekomen ik was er op voorbereid
maar wees gij ook voorbereid als
alles plotseling anders moet wor
den heel plotselingJe was me
zoo lief, dat ik de gedachte niet
verdragen kon om van je te scheiden.
O, je bent zoo snel groot geworden
maar thanslaat je niet ver
rassen wees voorbereid, als ik
onverwijld moet doen, wat sinds
lang mijn plicht was.
{Wordt vervolgd).