No. 78 Zaterdag 1 October 1921 44® Jaargang TERUG UI! HIT- RIJK DER D000II Sombere klanken Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag. Abonnementsprijs voor Goes 50 cent per kwartaal, voor buiten Goes f 1,50 per halt jaar franco per post, bij vooruitbetaling. ADVERTENTIËN voor Dinsdag- en Vrijdagmiddag 12 fóöS3 te bezorgen bij NoV, Goesche Courant en Kleeuwens Ross' Drukkers- en Uitgeversbedrijf. Advertentiën 10 ct. per regei. Bij contracteeren van minstens 1000 regels per jaar zeer belangrijke reductie. Advcrtentiën, als geboorte-, huwelijks-, verjarings-, doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen, niet meer dan acht regels beslaande, voor den prijs van f 1, i De wederkeerige werking tus- schen eigenbelang en maatschap pelijke welvaart is in de huidige samenleving onmisbaar. Deze grond waarheid sluit in, dat de Staat het algemeene menschelijke streven naar vooruitgang zoo weinig moge lijk mag belemmeren. Hij dient dus ieders eigendom te eerbiedigen en den lust tot sparen te bevorderen. Want in den lust om eigendom te verwerven door arbeid en spaar zaamheid heeft zich van oude tijden af de menschelijke zin tot voor uitgang geopenbaard. Geen bedrijfsleven is mogelijk zonder risico. De particuliere on dernemer weet dat, maar hy aan vaardt het risico, omdat hij ook weet dat als zijn onderneming slaagt de vruchten zullen ten deel vallen aan hemzelf, zyn vrouw en zijn kinderen. Slaagt zij niet, dan hebben dezen ook denlast van den tegenslag, misschien zelfs armoede, te dragen. Dit legt den Staat in het alge meen belang reeds den plicht op, zich te onthouden van dwingende voorschriften, die den ondernemer in zijn bedrijfsleiding belemmeren, en van finaDcieele wetten, die in voorspoedige jaren het leeuwenaan deel der winsten voor de schatkist opeischen, maar bij tegenspoed den oudernemer „met de gebakken peren laten zitten". Verlichting van den belasting druk is een dringende eischzij is echter op den duur alleen moge lijk, als op de uitgaven van den Staat aanzienlijk wordt bezuinigd. 36 GASTON LEROUX Jacques zei wel tegen haar, dat zy nu rijk waren. Kom, zij wist dat wel beter! Hij had meer dan een derde uitgegeven van de winst gedurende vijf jaar. En zy twijfelde wel aan sommige dingen, enfin hij was als heer en meester opgetreden, als heer en meester. Onvoorzichtig hè, als de echte heer en meester elk oogenblik kan terugkomen. Daar staat zij nu voor 't kelder deurtje. Zij heeft zich goed kunnen voornemen niet bang te zullen zyn. Zy heeft daareven 't kelderdeurtje open gedaan en zy is bang. Ja, die nauwe, vochtige, bevroren trap maakt haar beangst. En de vree- selyke muffe lucht, die uit 't gat opstijgt doet haar aarzelen. O, maar een oogenblik, hoorFanny Verschrompeling en vernietiging van de bedrijven is alleen te voor- - komen, als een eind wordt gemaakt aan den even belachelijken als j noodlottigen wedstrijd in sociale en j zoogenaamd sociale proefnemingen, die nog maar altijd voortduurt, alsof we leefden in tijden van on- jj gekende welvaart, en alsof de pu- blieke kassen overvloeiden. Hard jj werken en zuinig zijn geldt thans I voor ieder particulier, maar aller- eerst voor hen, die de gemeenschap I in de eene of andere betrekking j dienen. Want men bedenkehet belastinggeld, waaruit deze laatsten betaald worden, is het bloed van het bedrijfsleven, waarmee zuinig moet worden omgesprongen. Maar alleen met hard werken en zuinig zijn komt men er nog niet. Het publiek kan dan nog niet alles koopen, wat het behoeft. De goe deren zullen eerst in grootere hoe veelheden gevraagd worden, als ze door verlaging der productiekosten binnen het bereik van het nu niet koopen de publiek zijn gebracht. De 45 urige arbeidsweek, die alleen in Nederland bestaat, is in dit opzicht een bespotting. Want door dien veel te korten werktijd zijn de productiekosten niet lager, maar hooger geworden en alle goederen dus duurder. Zelfs de 48 urige werkweek, zooals men die door het verdrag van Washington in alle landen heeft willen invoeren, brengt geen baat. In Engeland heeft men dit verdrag met aanvaard, ook vooral daarom, wyl die 48 uren voor allen zouden gelden, onver schillig of de arbeid gevaarlijk of ongevaarlijk, zwaar of licht, eento nig of afwisselend is. Men kan ook is een vrouw die meer moed dan angst en nog meer nieuwsgierig heid bezit. Zij gaat een paar treden naar beneden't Is voor de eerste maal, dat zij in dezen kelder komt. Neen, een goede huishoudster is zy stellig nietZij heeft ook nooit voor een goede huishoudster willen doorgaan, zelfs niet in den tijd, dat 't heel natuurlijk zou geweest zijn, dat zij zich met haar kelder bemoeide Maar de kelder behoorde tot Jacques' terreintot het terrein, w^ar hij zoo angstvallig 't toezicht over hield sindsDe trap draait, draaitDraait Fan ny's hoofdje ook niet een beetje? Het schijnt haar toe, of zij in een graf neerdaalt Wat komt zij liier anders zoeken dan een grafWel mogelijk, maar zy bezeert zich aan de okshoofden. De kaars werpt een fantastisch schijnsel op die groote voorwerpen toch heeft zij den moed zich over enkele daarvan heen te buigen, die niet den vorm van een vat mg ar van een kist, bijna van een koffer hebben inderdaad het werk van een sjga- renkistjespakker niet gelijkstellen met dat van een mijnwerker of de arbeid van een portier met dien van een vuurwerker in een ma chinefabriek. Ia Japan mag de werkweek tot 56 uren opgevoerd worden, terwijl daar zelfs kinderen, jonger dan 14 jaar, aan den arbeid mogen deelnemen. Daar bovendien de Japansche werkman met veel minder tevreden is dan de Neder- landsche, zijn de productiekosten der Japansche goederen veel lager en dus die goederen veel goedkooper dan de onze. Als noodzakelijk ge volg zullen dus onze goederen door de Japansche al heel spoedig van de Indische markt en later ook van de Europeesche verdrongen worden. Nu kunnen onze werkgevers weliswaar bij den minister van arbeid aanvragen, om overwerk te doen verrichten, maar dan eischt die minister, dat de arbeidersvak- vereenigingen daarover zullen wor den gehoord. Tegen deze wettelijke verplichting komen die werkgevers in verzet. Zy willen in voorko mende gevallen wel met hun ar beiders overleggen, doch zij willen daartoe niet door een wet of door een minister gedwongen worden. Want, zeggen zij, dan zouden de arbeiders medezeggenschap in onze ondernemingen krijgen. En het in grijpen van ondeskundigen in de leiding van een bedrijf kan bij het tegenwoordige productiestelsel niet geduld worden. Dat de minister bij het verleenen van overwerkver- gunning en andere vergunningen ook nog voorwaarden omtrent het loon stelt, achten de ondernemers Gelooft zy nu werkelijk, dat zij den achtergelaten koffer tusschen een vat en een kist zal terug vin den? Wat is zij daar eigenlijk komen doen Ja, wat is zy daar eigenlijk komen doen Plotseling, nadat zij een muur voorbijgeloopen is, komt zij in 't grauwe daglicht. Hier kan zij bijna alles goed onderscheiden by het grauwe licht, dat door 't kelderraam is gegledeneenige oogenblikken blijft zy angstig onbewegelijk staan, terwijl 't haar berouwt te zijn ge komen en zij haar gedrag onvoor zichtig en dom vindt. Maar haar oogen wennen langzaam aan 't schemerlicht, haar oogen zien dui delijk de muren met het vierkante steenen metselwerk, waarin de flesschen volgens jaartal en sooten op rijen liggenJacques heeft altijd alles netjes in orde. Nu be kijkt zij den grondhaar oogen staren naar den grond, alsof zij dien niet kunnen loslaten. Er is op den steenen vloer een soort van hoogte daar beneden, die haar niet heelemaal „natuurlijk" voorkomt. evenmin toelaatbaar. De Neder- landsche nijverheid wordt tenge volge van de sociale wettenmakerij in haar ontwikkeling belemmerd en zelfs in haar levenska o sen be dreigd. De tegenwoordige regeering wil het streven der burgers naar vooruitgang alleen toestaan, als de Staat toezicht op dien voo. uitgang kan uitoefenen en ervoor kan zor gen, dat de burgers toch vooral niet te veel vooruitgangDat deze regeering niet voor tyrannieke maat regelen terugschrikt, heeft ze reeds vaak genoeg bewezen. En in een ander land dan Nederland had ze dan ook allang in figuurlijken zin op straat gelegen. Hoe komt het dan, dat ze hier zoo lang blij ft leven? In hoofdzaak doordat zij met haar onzinnige wetten een grooten, tijdelijken vooruitgang der arbeiders heeft doen ontstaan. Lang kan dat niet durenwant als de bedrijven „verschrompelen en ver nietigd zijn", worden ook de ar beiders in een poel van ellende gedompeld. Deze regeering holt voort bp haar dwazen weg en stort binnen eenigen tijd ons land in een af grond, waarschijnlijk ten deele uit liefde, maar zeker voor het grootste deel uit vrees voor den arbeider, dat wil zeggen voor koning Kiezer. Dat het algemeen stemrecht ons naar dien afgrond voeren zou, stond bij ons reeds jaren geleden vast. En dat we die vreeselijke kloof nog vlugger zullen bei eiken, als binnenkort ook de vrouwen aan de stembus voor de Tweede Kamer verschijnen, ja, dat moet nog wel blykenmaar wij gelooven het toch, al hopen wij het anders. Als dit nu werkelijk waar was, zou hij dan de onbeschaamdheid hebben gehad, om er niets boven op te zetten Ja, op de plaats waar het be wuste voorwerp is begraven, heeft hy toch zeker iets gezet Misschien daar verderop in dien hoek met die opeengestapelde leege vaten en oude steenkolenkisten. Zy kan dit alles toch niet van zijn plaats halen, wel? Zij durft zich nauwelijks zelf te bewegen 1 Kom, kom, waarom is zij hier gekomen Plotseling uit zij een vreeselyken kreet. Zij heeft iets achter zich hooren bewegen. Verschrikt keert zij zich om. „Wat doe jij daar 't Is Jacques die haar woest bij de handen grijpt, haar polsen bijna breekt en woedend herhaalt „Wat doe jij daar Wat doe jy daar „Jacques, Jacques8, smeekt zij maar de ander vervolgt barsch, terwijl zyn hijgende warme adem langs haar gezicht gaat: Wordt vervolgd,) FEUILLETON UIT HET FRANSCH VAN

Krantenbank Zeeland

Volksblad | 1921 | | pagina 1