ihische figuur van Sprenghoft, maar
beklaagde is de dader van den
moord op korporaal Vo?. De door
de rechtbank opgelegde straf 15
jaar gevangenisstraf komt adv.-
gen. te licht voor. De verwildering
van zeden in deze dagen maakt het
noodig om met grooter kracht re
pressief en preventief op te treden
tegen misdadigers als deze, anders
zou de overheid zelve medewerken
tot den groei van de verwildering.
De efsch luidt vernietiging van het
vonnis der rechtbank op formeele
gronden en verzwaring der opgelegde
straf tot levenslange gevangenisstraf.
De machinallsatie van den arbeid.
Van alle kanten hoort men in de
laatste jaren in de industrie klagen
over een duidelijk waarneembare
vermindering van de capaciteit der
arbeiders. En met reden want ter
wijl er vroeger over het algemeen
in alle bedrijven flink wer-j gewerkt
en de arbeiders hun best deden om
het hun opgedragen werk met de
noodige animo en werklust zoo vlug
en goed mogelijk uit te voeren,
bestaat er tegenwoordig zulk een
neiging tot lijntrekken en de kant
jes eraf loopen, alsof de werklieden
bang zijn, dat de werkgevers door
hun werk te groote winsten zullen
maken.
Men heeft deze capaciteitsvermin
dering over de geheele wereld kuni
nen constateeren, met het gevolg,
dat niettegenstaande de sterk afge
nomen productie, bijna overal gebrek
aan voldoende werkkrachten heerscht.
En juist heden ten dage, nu men
overal staat voor het moeilijke
vraagstuk van een zoo spoedig
mogelijke reconstructie der econo>
mische ontwrichting die de oorlog
heeft teweeggebracht, doen de na-
deelige gevoigen van deze sterk
verminderde capaciteit der arbeiders
zich dubbel en dwars gelden. Immers
juist nu moet er zoo hard mogelijk
gewerkt worden om het reusachtige
tekort aan verbruikartikelen, dat
tijdens den oorlog door den ombouw
van de vredes- in oorlogsindustrie
is ontstaan, in te halen. En om dit
doel te bereiken, moeten de indus-
trieele bedrijven een zoo groot mogei
lijke capaciteit ontwikkelen, of met
andere woorden er moet zeer inten
sief gewerkt worden.
In de meeste bedrijven, als ma
chinefabrieken e.d., waarin tal van
bewerkingen met de hand geschie
den, is de capaciteit van het bedrijf
in hooge mate afhankelijk van de
volgde, beladen met doeken en pakjes.
De kapitein nam mij deze dingen af,
en Belle, met eene lieve neiging, zeide
half ondeugend tot mij
//Wij zullen elkaar wel dikwijls zien".
Waarop de kapitein groote oogen
opzettewant het'is aan boord niet
gebruikelijk dat jonge dames zich
familaar maken met een derde-stuurman,
allerminst in tegenwoordigheid van
den gezagvoerder.
Ik keerde door de kajuit terug, Aan
de tafel zaten een paar dames brieven
te schrijven. Eene verre zeereis was
in die dagen nog eene heele onderne
ming, en wanneer men uit Plymouth
den laatsten groet aan zijne familie
gezonden had, dan duurde het dikwijls
twaalf maanden vóór men weer iets
van zich kon laten hooren.
Ik ging nu naar mijn eigen kwar
tier, De scheepsjongens met wie ik
mijn logies deelde, hadden voorop
tusschendeks, eene lange, smalle, don
kere hut, waar twaalf britsen aan even
zooveel personen slaapplaats boden.
Voorin was eene kast of hok tot ber
ging van de borden, messen en vorken,
met en benevens een vaatje bruine
suiker en eenige blikken ingemaakte
persoonlijke prestatie der arbeiders.
Wanneer een arbeider achter de
verschillende opeenvolgende bewer
kingen, die hij meet verrichte», niet
den noodigen spoed zet, dan is de
geheele gang van het werk traag ea
dan zal de totale tijd, die voor de
uitvoering van een bepaald werkstuk
noodig is, veel langer zijn dan wan-
neer de werklieden den noodigen
spoed betrachten. Hiermede is niet
gezegd, dat zij zich moeten afjak
keren (#en verwijt dat men b.v. dik
werf aan het Taylorstelsel gericht
heeft); het eenige noodige is, dat
zij een regelmatige capaciteit ont
wikkelen, ongeveer zoo groot, als zij
zonder nadeelige gevolgen desnoods
dag In dag uit zouden kunnen vol
houden.
Maar tegelijkertijd neemt, daarmate
de benoodfgde werktijd langer is,
ook het bedrag toe, dat een bepaald
werkstuk aan loon kost, wanneer
tenminste zooals dit tegenwoordig
bijna algemeen gebruikelijk is tegen
een vast uurloon wordt gewerkt.
Zoodoende is deze mindere werklust
een der directe oorzaken van de
duurte, doordat de som, die per
werkstuk aan loon woidt betaald,
zeer sterk is toegenomen. En vooral
deze laatste factor speelt bij de sterk
gestegen loonen een voorname rol.
Gezien al deze bezwaren, die
speciaal heden ten dage aan hand
werk zijn verbonden, is het geen
wonder, dat de werkgever van zijn
kant moeite doet om hieraan te
ontkomen door een zoo uitgebreid
mogelijke machinalisade van alle
verrichtingen, die in een industrieel
bedrijf plaats vinden. Waar het
eenigszios mogelijk is, wordt de
arbeider door een machinecomplex
vervangen. En inderdaad is het
technisch vernuft hieraan in groote
majte te hulp gekomen. Voor de
meest ingewikkelde bewerkingen,
die voorheen door zeer speciale en
dus moeilijk te krijgen vakarbeiders
werden uitgevoerd, hee't men ma
chines geconstrueerd, die met een
vaste capaciteit hetzelfde werk in
zeer nauwkeurige uitvoering fabri-
cecren.
Nu stelle men zich vooral niet
voor, dat door een desnoods zoo
uitgebreid mogelijke machinalisatie
de arbeiders in een bedrijf geheel
worden uitgeschakeld. Voor de be
diening der machines, hoe automa
tisch zij ook werken, blijven toch
altijd arbeiders noodig. Derhalve is
dan ook de vrees, van arbefderszijde
zoo dikwerf geuit, als zou machina-
groenten, die aan boord gezonden
waren tot ons privaat gebruik, in ruil
voor de tien guineas, welke de vader
van eiken scheepsjongen had te storten
als premie, Voor dit geld moest de
scheepsjongen het vuilste werk ver
richten, kreeg hij het slechtste eten
en de ellendigste slaapplaats, en
wat hij van de zeevaart leerde, was
zoo goed als niets.
Vijf jongens zaten aan de tafel. Zij
aten goit en dronken een zwart vocht,
dat thee moest verbeelden, doch, naar
reuk en smaak te oordeelen, veel meer
had van een aftreksel van zeegras.
Daar ik mijne uniform nog niet aan
had, bestaande uit een band om mijne
pet en een half dozijn koperen knoo-
pen aan mijne jas, zagen zij mij voor
huns gelijke aan, en een hunner riep
mij toe
//,/Hódaar, lange als je van dien
slobber nog wat hebben wilt, dan moet
je je weerlichts haasten
Ik wreef den knaap eens duchtig
de ooren, zonder hem pijn te doen,
en bracht hun aan het verstand dat
ik de derde stuurman, bij gevolg hun
superieur was. Dit, gevoegd bij mijne
lengte, breedte en sterke knuisten,
lisatie werkloosheid tengevolge heb
ben, geheel ongegrond. Integendeel,
mea kan gerust aannemen, dat ma
chioalfsaiie de werkloosheid tegen
gaat, het staat ontegenzeggelijk vast,
dat vooral bij de hedeadaagsche
abnormaal hooge loonen een zoo
volkomen mogelijk gemachinaliseerd
bedrijf goedkooper werkt dan een
bedrijf, waar alles met de hand
plaats vindt. Dientengevolge kan
zulk een gemachiaaliseerde industrie
door den lagen kostprijs der pro
ducten uitstekend concurreeren en
na betrekkelijk korten tijd haar pro
ductievermogen vergrooten, waarvoor
dan telkens weer nisuwe arbeiders
noodig zijn, terwijl juist het bedrijf
met haudbewerking door gemis aan
corcurrenfievermogen mettertijd ab
soluut ten doode gedoemd zijn.
UIT OiiN vu»? KM Hl'.
Wat te Berlijn ia ééa nacht ge
stolen wordt.
In dea nacht van Zaterdag op
Zondag werd te Berlijn gestolen bij
een horlogemaker in de Postdam-
merstrasse voor Mk. 40.OCO, bij een
schoenwinkel in de Stettinerstrasse
voor Mk, 50.000, bij een schoenwin
kel in de Skalitzerstrasse voor
Mk. 30.000, bij een schoenwinkel in
de Hermannstrasse voor Mk. 15.000,
bij een schoenwinkel in de Brunnen-
strasse voor Mk. 15,ooo, bij een win
kel van fotografische apparaten in
Alt-Moabit voor Mk. 15,000, bij een
horlogemaker ia de Joachfmsthaler-
strasse voor Mk. 40.000, bij e;n
kruidenier ia de Müllerstrasse vcor
Mk. 16,000, bij een leerwinkel aan
den Grunenweg voor Mk. 12.000 bij
een bontwinkel in de Turmstrasse
Mk. 7ooo.
Dat zijn de winkel-inbraken. Bij
particulieren werd dienzelfden nacht
gestolen in de Motzstrasse aan tapij
ten en zilver voor Mk. 63 OOO, op
de Platz am ceuen Tor voor Mk.
60.000, is de Hardenbèrgstrasse
Mk. 150.000, in de Sophienstrasse
vcor Mk. 2o.ooo, in de Schrader-
strasse voor Mk. 20.000.
Dit zjjn alleen de inbraken, waar
van aangifte is gedaan.
De arbeidsconflicten in Italië.
Uit Milaan wordt gemeld, dat de
verscherping der conflicten tusschen
abefders en eigenaars duidelijk aan
het licht treedt uit een besluit van
de Milaansche Kamer van Arbeid,
aan we ker zitting ook de vertrouwens-
boezemde hun terstond een heilzaam
respect voor mij in.
Zij maakten alle vijf hun eerste
reis, in splinternieuwe plunje. Drie
waren zoons van predikanten de vierde
had een majoor, de vijfde een procureur
tot vader. Het waren aardige, welop
gevoede jongens, en ik mocht van
ge'uk spieken, dat het allen nieuwe
lingen waren dus nog niet inge
wijd in de schoonheden van de zee
manstaal, noch in de geneugten van
het grog drinken. Vooral een hunner
trok mij terstond aan. Hij heette Fred
Boyton en was een aardig kereltje,
met vroolijke, heldere oogen en een
schrander, levenslustig gezicht.
Na mijne gort te hebben opgelepeld,
stak ik een pijpje aan en ging op het
dek, om met mijne gedachten, die niet
juist van vroolijken aard waren, wat
alleen te zijn. Doch mijne eenzaamheid
werd al spoedig gestoord door den
onaangenaamsten individu van de
gansche bemanning den tweedmstuur-
man, met name Curling, een donkere,
gluiperige vent, met een tanig gezicht
en doffe cogen. Ik had al vroeger
met hem gevaren, en nooit had ik
hem zien lachen, of een prettig woord
mannen der industrie-arbeiders uit
heel Lombardije deelnamen, De ven
gadering bepaalde tot in details, dat
de maatregelen voor het bezetten
van fabrieken, op groad van de, den
vertrouwensmannen schriftelijk ge
geven bevelen op streug-mtlftaire
wfjze zullen worden doorgevoerd.
Ie aile bedrijven zullen arbeiders-
strijdafdeeliogen gevo-md worden,
die zoo mogelijk door een kameraad,
die aan het front als onderofficier
gediend heeft, zullen worden aan
gevoerd. Op deze wijze neemt men
het systeem van een rood leger
over. Onder bevel hunntr aanvoer
ders zullen zich de arbeiders ia de
bezette fabrieken onder strenge
discipline bekwamen. Het vaste
besluit werd genomen zoo goed het
kan door te w.rkea. De wagons
zullen bewapend worden.
De duurte en de dollarkoers.
Enkele maanden geleden vestigde
de Staatscommissie inzake de duurte
de aandacht van den Minister van
Landbouw op de ontwikkeling der
wisselkoersen en met name op die
van den Amerikaanschen dollar en
den Argentijoscnen peso.
Het verloop dat de wisselkoersen
sedert hebben genomen, fn het bij
zonder de voortgaande stijging van
den dollarkoers, heeft thans de
Staatscommissie aanleiding gegeven
zich weder tot dea Minister te wen
den.
De Staatscommissie wijst er op,
hoe het disagio van den Neder!,
gulden tegenover den dollar thans
ongeveer 25 pCt. bedraagt ea dat
tegenover den Argentijnscben peso
zelfs nog meer een depreciatie van
't Ned. ruilmiddel die, wanneer zij
op deze wijze voortgaat, onvermij
delijk op het prijsniveau hier te lande
een ^uiterst fatalen invloed moet
uitoefenen-
Voor broodgraan en van overzee
aangevoerd veevoeder beteekent een
en ander een opslag op den prijs
met het volle percentage van het
disagio, dus 25 percent
Het ligt voor de hand, dat dit op
de prijzen der binaenlandsche graan
soorten en veevoederartikeleu niet
zonder invloed blijft, met het gevolg,
dat ook de prijzen van melk er?
enkele andere eerste levensbehoeften
den terugslag zullen onderviaden, zij
het in den vorm van verdere prijs-
verhooglug, zij het in dfen van het
niet tot stand komen eener prijsver-
lagfng, die anders wellicht te ver
wachten zou zijn geweest.
van hem gehoord. Zijne specialiteit,
was eene soort van sombere vroomheid
die met teksten en tractaatjes schermde.
Hij was een zeevarend memento mori.
»Nou, goddank maar weinig en
een duf zooslje", antwoordde hij. ,/De
beste lijkt mij nog die oude dame,
mevrouw Trevor. Zij is vijf-en-tachtig
jaar, en zij heeft nog al hare vermo
gens.
Vijf en-tachtig jaar en dan nog
eene zeereis ondernemen riep ik.
//Nou, waarom niet?" antwoordde
Curling. „Oud of jong, ons leven is
als het gras op het veld. En ouwe
menschen hebben boven jonge ten
minste dit voor, dat zij meer bedenken
dat hun einde nabij is.
Terwijl ik meesmuilend naar hem
luisterde, zag ik Belle Stuart de
kajuitstrap opkomen. Die ellendige
Curling merkte heel goed dat zij een
praatje met mij wilde maken, doch
het viel hem uie' in, ons van zijne
tegenwoordigheid te verlossen. Integen
deel hij bleef als een echte dwars
drijver die hij was.
Wardl vervolgd).
hWat voor passagiers hebben we
vroeg ik hem.
