No. 44
Zaterdag 31 Mei 1919.
42e jaargang.
Een Engelsche stem.
3 FEUILLETON.
Kea gevaarvol nurije.
Het spreekt vanzelf, dat de
Duitschers uit alle macht tegen de
vredesvoorwaarden opkomen. Maar
zij zijn niet de eenigen. Ook in de
geallieerde- en geassocieerde landen
zelf, in Amerika, in Engeland, in
Frankrijk, gaan er stemmen tegen
op, Zoo spreekt ook een groot,
ernstig en invloedrijk Engelsch blad,
de „Manchester Guardian" tegen
die voorwaarden. En omdat ook
wij de meening van dit blad vaak
op hoogen prijs stellen, willen we
wel een en ander omtrent die
meening velmelden.
„De soldaten met de staatslieden,
zegt de M. G., wierpen het mili
taire stelsel omveren als dat
stelsel terugkeert, zal het de fout
zijn der staatslieden en niet die
der soldaten". Meermalen hebben
wy als onze meening verkondigd,
dat „het omverwerpen van het
militaire stelsel" het voornaamste
doel van den oorlog moest zijn.
Want het militaire stelsel was de
oorzaak, dat de wereld geregeerd
werd door de macht van het ge
weld en niet door het recht. Eerst
als dat stelsel verdwenen zal zijn,
kan het recht zegevieren en kan
de wereld in rust en vrede verder le
ven. En nu is wel dat geven we de
M. G. toe het militaire stelsel
in Duitsehland voor het oogenblik
omvergeworpen. Maar voor de toe
komst? Als Duitsehland zich na
verloop van eenige jaren hersteld
heeft van de tegenwoordige slagen,
kan het, als er zich niemand van
buiten tegen verzet, en als het dat
zelf wil, weer zeer gemakkelijk tot
Toen hij zich overtuigd had, dat er
niets meer te nemen viel, verlichtte
hij met zijn lantaarn den nog steeds
op den grond liggende chauffeur en
zag tot zijn groote geruststelling, dat
hij niet dood, doch slechts bewusteloos
was. Daarop begaf hij zich weer naar
den dikken heer, en begon hem zoo
hardhandig de kleeren vau het lijf te
rukken, dat het slachtoffer kreunde en
kermde, alsof hij vermoord werd.
De bedoeling van den struikroover werd
echter plotseling verijdeld door een ge
luid, dat hem snel het hoofd deed om
draaien. Op een kleinen afstand zag hij
de lichten van een auto naderen.
Deze moest de.plaats van zijn vorigen
overal gepasseerd zijn en scheen rechtop
hem af te sturen. Geen twijfel, hij werd
achtervolgd, misschien wel door alle po
litieagenten van het districtEr was
geen seconde tijd te verliezen Hij liet
zijn bemodderd slachtoffer in den steek,
zette zijn motor in beweging en het
volgende oogenblik schoot hij reeds als
zyn oud, militair stelsel terugkee-
ren. En nu ziet de huidige Duit-
sche regeering wel in, dat haar
land den strijd verloren heeft en
dat zij dus tot groote offers ver
plicht is maar wij hebben nog niet
kunnen ontdekken, dat de geest van
het volk veel veranderd is. Nu ja,
het zal offers brengen maar alleen,
omdat het moet en niet anders kan.
Had het nog een groote militaire
macht in den rug, dan was er van
het brengen dier offers geen sprake.
En zag het kans, zich zulk een
militaire macht te verschaffen, dan
zou het dat ook doen, om de nu
gebrachte offers weer ongedaan te
maken. Men herinnere zich den eisch
der 352 professoren, 158 leeraars en
geestelijken, 148 rechters en advo
caten, enz., dus van de bloem der
Duitsche geesten. Dat was een eisch
van brutaal geweld over anderen.
En zou nu het Duitsche volk, dat
zoo prat gaat op zijn „wetenschap
pelijke mannen", van een tegenover-
gestelden geest zijn als zij Geloove,
wie wil. Wij gelooven het niet. En
indien werkelijk het militaire stelsel
mocht terugkeeren, dan zal het niet,
gelijk de M. G. beweert, de schuld
zijn der staatslieden, die dat stelsel
ook voor de toekomst ten onder
willen houden maar wel de schuld
van die andere staatslieden, die in
kortzichtigheid gelooven in den
geheel veranderden, goeden wil der
Duitschers, niet slechts voor het
heden, doch ook voor een verre
toekomst.
Volgens de vredesvoorwaarden
zal Duitsehland niet enkel zijn
koloniën, maar ook zijn buitenland-
schen invloed verliezen. En nu zegt
de M. G.: „Een kind kan zien, dat
een pijl den weg af.
Met steeds snellere vaart sloeg hij
een zijlaan in en weldra zag hij, dat
hij een grooten afstand op zijn ver
volgers gewonnen en hen misleid had.
Toen verminderde hij zijn vaart en
bracht de auto tot stilstand.
In een stil hoekje telde hij zijn buit
van dezen avond na, het armzalig beetje
van Ronald Barker, de beter gevulde
portemounaies van de tooneelspeelsters,
die elk vier pond bevatten en ten
slotte de prachtige juweelen en de
goedgevulde portefeuille van den rijken,
dikken heer. Vijf bankjes van vijftig
pond, vier van tien, vijftien sovereigns
en een aantal effecten, beloonden vol
doende het gevaarlijke nachtwerk. De
struikroover stak zijn gestolen verdien
ste weer op zak, stak een sigaar op en
vervolgde kalm zijn weg, als een man,
die niets op zijn geweten heeft.
Op den Maandagochtend volgend op
dezen avontuurlijken avond, begaf Sir
Henry Hoilworbly, nadat hij op zijn
gemak ontbeten had, zich naar zijn
studeerkamer om eenige brieven te
schrijven, alvorens hij zich naar de
rechtzitting begaf.
Sir Henry was de afgevaardigde van
het resultaat van een politiek, die
Duitschlands invloed van denaard
bodem wegvaagt, die Duitsehland
houdt buiten den raad der volken,
noodwendig moet zijn een Duitbch
land, middelpunt van onrust." Men
ontneemt Duitsehland zyn invloed
buiten zijn eigen gebied, om het ook
voor de toekomst zijn gevaarlijke
grijptanden uittebreken. Men wil dit
land zoover brengen, dat het voor
een lange reeks van jaren wei leven
kan, doch buiten staat zal zijn, om
zich weer een groote militaire macht
aan te schaffen, waarmee het nog
maals zijn naaste en verdere buren
zou kunnen bedreigen en schaden.
Zoo straft men ook een gewoon
misdadiger met een meer of minder
langdurige gevangenzetting en boete,
vooreerst om hem een tijdlang on
schadelijk te maken, en verder om
hem zoo mogelijk tot beter inzicht
te brengen. En zeker zullen er wel
misdadigers zijn, die niet tot beter
inzicht komen, maar een „middel
punt van onrust" blijven. Doch dan
bewijst dat alleen, dat zij van een
slechte geaardheid zijn, waaraan
niet veel te verbeteren valtmaar
volstrekt niet, dat men hen onge
straft moet laten uitgaan. Want
hun geaardheid zou meebrengen, dat
zij dan onmiddellijk, zoodra zij zich
sterk genoeg voelen, hun oud mis-
dadigershandwerk weer zouden op
vatten, tot groote schade voor
anderen. De M. G. meent, dat in
Duitsehland een bron van gevaar
schuilt, als het deze voorwaarden
moet aannemen. Wij gelooven in
tegendeel, dat het een bron van
gevaar zou blijven, als het die of
gelijksoortige voorwaarden niet wer
den opgelegd, zoodat het onmiddellij k
zijn districthij stamde van ouden
adel af, en was vooral bekend als de
fokker van vele goede paarden, hij
was dan ook de beste paardrijder van
den gebeelen omtrek.
Hij was een groote, kaarsrechte
manzijn flink gladgeschoren gezicht
met de donkere, zware wenkbrauwen
had een energieke uitdrukkinghij
was iemand, dien men liever als vriend,
dan als vijand moest hebben. Ofschoon
hij reeds de vijftig gepasseerd was, zou
men hem dit niet aanzien, alleen had
de natuur in één van haar grillige
buien, eenige grijze haren boven zijn
rechteroor geplant, waartegen zijn
zwart krulhaar des te donkerder afstak.
Hij verkeerde dien ochtend blijkbaar
in een ernstige stemming, want hij zat
met een blanco velletje papier voor
zich en een leege pijp, in diep gepeins
verzonken.
Plotseling keerden zijn gedachten
tot de werkelijkheid terug, want van
achter de laurierboomen der gebogen
oprijlaan hoorde hij een auto naderen.
Een blozend uitziende jonge man zat
aan het stuur.
Sir Henry sprong op en ging weer
zitten. De lakei kondigde Mr. Ronald
kon beginnen, het aloude, geliefde
militaire stelsel weer te gaan op
houwen.
De M. G. doet verder opmerken,
„dat de beslissing ten aanzien van
Oostenrijk een volkomen inbreuk
vormt op het beginsel van zelf
beschikkingsrecht'-'. Oostenrijk wil
zich geheel aansluiten bij Duitseh
land, een deel van dit rijk gaan
uitmaken. De geallieerden willen dat
tegengaan, waarvoor ze in ruil ver
schillende voordeelen aan Oostenrijk
aanbieden. Want kwam laatstge
noemd land aan Duitsehland, dan
lag dit gevaarlyk dicht bij Italië en
Groot-Servië (den Zuid-Slavischen
staat) en was Zwitserland leelijk
tusschen Duitsche gebieden bekneld,
zoodat dit kleine land zoo goed als
zeker onder Duitschen invloed zou
raken. Langs dien weg zou Duitseh
land weer een groot deel van zijn
macht terugkrijgen, diehetopfandere
wijze verloren had. En nu lijkt ons
dat fameuse „zelfbeschikkingsrecht"
niet zulk een heilig beginsel, dat
men het door dik en dun zou moeten
huldigen en toepassen, zelfs al kwam
de rust der wereld er door in gevaar.
Men vergeet maar al te veel, dat
de pas geëindigde reuzenworsteling
is geweest een oorlog tegen den
oorlog; dat hij is gestreden, 0111 in
het vervolg oorlog onmogelijk te
maken. Werd nu Oostenrijk met
Duitsehland vereenigd, dan werd
juist daardoor de mogelijkheid van
een nieuwen oorlog niet alleen ver
groot, maar zelfs geschapen. Om dit
gevaar niet te loopen, heeft zelfs
Wilson niet de dwaasheid begaan,
om aan zijn beginsel van „zelf
beschikkingsrecht" als een blinde
hardnekkig vast te houden. Ook hier
Barker aan. Haastig stond hij op.
't Was een vroeg bezoek, maar 't gold
hier geen gewonen bekende, want
Barker was één van Sir Henry's beste
vrienden.
Daar beiden goede ruiters, jagers en
biljartspelers waren, hadden zij ondanks
hun groot leeftijdsverschil veel punten
van overeenstemming en daarom had
de jongste (en armere) de gewoonte
twee avonden in de week bij zijn
ouderen vriend door te brengen.
Sir Henry heette hem hartelijk met
uitgestoken had welkom.
,,Je bent vroeg van ochtend", zeide
hij. „Is er wat gebeurd
De jonge man gedroeg zich zeer
eigenaardig, ja zelfs onbeleefd.
Hij deed alsof hij de hem toegesto
ken hand niet zag en stond aan zijn
snor te trekken en den magistraat met
vragende, onderzoekende oogen aan te
zien.
„Nu wat is er vroeg de laatste.
De jonge man gaf nog geen antwoord.
Hij stond klaarblijkelijk op het punt
een moeilijk gesprek te openen. Zijn
gastheer werd ongeduldig.
(Slot volgt.)
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs voor Goes 35 cent, franco per post
55 cent per kwartaal.
Afzonderlijke nummers k 3 cent verkrijgbaar.
ADVERTENTIËN voor Dinsdag- en
Vrijdagmiddag 12 Ulll* te bezorgen
bij N. V, Stoom-, Boek-, Courant- en
Handelsdrukkerij v.h. Firma's
F. Rleeuwens Zoon en J. A. Ross.
Advertentiëü 8 ct. per regel, behalve dienstaauvragen.
die tegen 7 ct. per regel worden geplaatst.
Bij directe opgaaf van 3 maal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs 2 maal berekend, uitgezonderd
dienstaanvragen. Gr. letters en afb. naar plaatsruimte.
Advertentiën, als geboorte-, huwelijks-, verjarings-, doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen, niet meer dan ach'.
regels beslaande, voor den prijs van 65 cent.