No. 38.
Zaterdag 10 Mei 1919,
42® Jaargang.
VAN DEN YREDE.
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs voor Goes 35 cent, franco per post
55 eest per kwartaal.
Afzonderlijke summers k 3 cent verkrijgbaar.
ADVERTENTIËN voor Dinsdag- en
Vrijdagmiddag 12 UUI* te bezorgen
bij N. V, Stoom-, Boek-, Courant- en
Handelsdrukkerij v.h. Firma's
F. Kleeuwens Zoon en J. A. Ross.
Advertentiën 8 ct. per regel, behalve dienstaanvragen,
die tegen 7 ct. per regel worden geplaatst.
Bij directe opgaaf van 3 maal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs 2 maal berekend, uitgezonderd
dienstaanvragen. Gr. letters en afb. naar plaatsruimte.
Advertentien, als geboorte-, huwelijks-, verjarings-, doodberichten ea de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen, niet maer dan acht
regels beslaande, voor den prijs van 65 cent.
De vredesvoorwaarden zijn dan
nu aan de Duitsche gevolmachtig
den te Versailles overhandigd.
Terwijl wij dit schrijven, kennen
wij er nog slechts de voornaamste
bepalingen van. Wij vinden dit
als volgt vermeldDe Duitsche
strijdkrachten te land mogen totaal
honderdduizend man bedragen, voor
de marine vijftienduizend man. De
militaire en maritieme werken op
Helgoland moeten worden geslecht.
Het kanaal van Kiel moet vrij
openstaan. Ka 1 October worden
aan de Duitschers geen militaire
en maritieme luchtstrijdkrachten
meer toegestaan. De Duitsche
keizer zal voor een bijzonder ge
rechtshof terecht staan wegens
ernstige schending der internationale
moraliteit en de heiligheid van
verdragen.
In afwachting van de volledige
vaststelling van de vorderingen der
geallieerden moet Duitschland dui
zend millioen pond sterling (twaalf
duizend millioen gulden) betalen.
Elzas-Lotharingen moet aan
Frankrijk worden teruggegeven. Het
Saarbekken komt vijftien jaar onder
toezicht eener commissie van den
volkerenbond en daarna zal een
volksstemming worden gehouden.
Polen krijgt een uitgangsweg door
Dantzig. Deze stad wordt vrij
haven. In Sleeswijk wordt een
volksstemming gehouden.
Duitschland moet van zijn kolo
niën afstand doen, benevens,van
alle rechten in Marokko. Vijftien
Duitsche telegraafkabels komen ter
beschikking van de geallieerden.
Ziedaar de hoofdzaken. Het zijn
dezelfde, die we verwacht en ge-
wenscht hebben. Als de eerstge
noemde voorwaarde in vervulling
gaat, is het, goddank, gedaan met
het gevaarlijke, verfoeielijke Duit
sche militairisme. Dan zal het
groote Duitschland veel minder sol
daten hebben, dan het kleine Ne
derland in oorlogstijd bezat. Maar
dan zullen alle andere landen, ook
het onze, hun legers sterk kunnen
en moeten verminderen, zoodat
groote sommen bespaard zullen
worden, die anders in den onver-
zadelijken muil van het militairisme
verdwenen. En mocht ook dan
nog de eene of andere regeering een
groot leger willen in stand houden,
dan moet zulk een regeeriog on
verbiddelijk worden weggejaagd.
Trouwens, aan de staten, die lid
van den velkerenbond worden
en dat zal ook Nederland, naar wij
hopen, wel moeten aan die staten
zal wel niet toegestaan worden, om
een groot leger te bezitten. Worden
de voorwaarden aangenomen, dan
zullen we dus van de verschrikke
lijkste plaag en nachtmerrie verlost
zijn.
Duitschland moet een zeer groote
som aan de geallieerden betalen.
Dat is zeer billijk en hoog noodig
na de onbeschrijfelijke verwoestin
gen, die het Duitsche barbarendom
heeft aangericht. Het blijkt elk
oogenblik, dat de Duitschers nog
geen tittel of jota verbeterd zijn.
De Duitsche gevolmachtigden en
een aantal dagbladcorrespondenten
hebben de reis naar Versailles ge
daan door de verwoeste streken
van Noord-Frankrijk. De aanblik
van al de jammer aldaar brengt den
correspondent van de „Lokal An-
zeiger" niet tot zelfinkeer, niet tot
een uitroep van medelijden met de
oorspronkelijke bewoners van het
verwoeste gebied, die verdreven,
gevlucht of begraven zijn, maar
merkwaardigerwijze alleen tot het
beklagen van hen, die nu de arm
zalige barakken in deze woestenij
bewonen, dat zijn de Duitsche
krijgsgevangenen.
En zoo is niet één van die cor
respondenten, maar zoo zijn velen,
Jawel, de Duitschers blijven, wat
ze altijd geweest zijn barbaren.
En wie onder ons hen durft ver
dedigen, is eveneens barbaar.
Elzas-Lotharingen wordt geluk
kig voor Frankrijk opgeëischt. En
wat ook van zeer groot belang
is Duitschland is zijn koloniën
kwijt.
Of de Duitschers deze voorwaar
den zullen aannemen Wij hopen
het voor hen. Doen ze het
niet, dan zyn ze nog niet aan het
einde van hun rechtmatig lijden.
Wij kunnen niet nalaten, hier iets
aan te halen uit een open brief van
den Franschen prof. Ernest Lavisse
aan de Duitsche gevolmachtigden.
„Gij, heer en, wfe zijt gij Wij
weten, dat uw chef, graaf Brock-
dorff Rantzau, gezant van Duitsch
land te Kopenhagen, in 1914
Deneniaiken dwong zijn neutraliteit
te schenden door de zeeëngten,
welke toegang geven tot de Oostzee,
met mijnen af te sluiten. Dienaar
van het oude stelsel, heeft hij zich
bij het nieuwe aangeslotenhij
heeft gezegd „Graaf zijn belet niet
dat men democraat is"maar
demoeraat-zyn, belet den heer
Brockdorff-Rantzau niet, graaf te
blijven. Hij heeft de houding en
den toon van een „Herr Graf
Eenmaal heeft hij wel terloops zijn
leedwezen willen uitspreken, dat
de Duitsche gedelegeerden in Den
Haag de verplichte arbitrage niet
hadden aanvaardsedert hebben
wy van hem slechts hooghartige
bedreigingen gehoord.
Prof. Lavisse zet dan verder
uiteen, dat de gedelegeerden niet
moeten spreken uit naam van een
vrij en democratisch Duitschland.
Het land is noch aan vryheidnoch
aan democratie gewend. Die beiden
worden slechts door een langen en
tragischen liistorischeu arbeid ver
kregen. Het grootste deel van het
volk is week, gedwee en schaap
achtig gebleven. De oude admini
straties, met het oude personeel,
zijn gewoonten en zijn geest, die
noch liberaal noch democratisch is,
zyn gehandhaafd.
Voorts betoogt de schrijver, dat
de Duitschers niet het recht hebben
te spreken van een vrede van ver
zoening, omdat zij steeds een pro-
pagande van trots en haat voeren.
Er zijn Duitschers die dien haat op
de door hen opgestelde lange lijst
van Duitsche deugden geplaatst
hebben. Die haat bleek ook uit de
uitbarstingen van vreugde bij de
torpedeering van de „Lusitania".
„Wy Duitschers", zeide Heinrich
Heine, „haten lang, diep, tot aan
onzen jongsten snik."
„Spreek ons niet", gaat Lavisse
voort, „van „rechtvaardigheid" of
„recht". Uw Bismarck, uw philo-
sophen, uw geschiedkundigen en
hun tailooze bekende of onbekende
discipelen, hebben geleerd of ge
loofd, dat het recht door de macht
geschapen wordt.
Als gij, die heilige woorden recht
en rechtvaardigheid aanroepend,
zoudt trachten ons te overtuigen
dat gij bekeerd zijt tot de denk
beelden, die zij vertegenwoordigen,
dan zouden wij antwoorden „Dat
ss nog niet langdat kan pas zijn
nadat gij uw verdrag van Brest-
Litowsk en uw verdrag met Roe
menië hebt gesloten.
„En verder zullen wij u vragen,
en wij zouden er het recht toe
hebben„Wat zoudt gij als over
winnaars gedaan hebben Gjj maakt
veel drukte over de voorgenomen
regeling inzake het Saarbekken, die
niet veel lijkt, dat zult gij moeten
erkennen, op het régime, dat gij
hebt opgelegd aan Elzas-Lotharin
gen, Pruisiseh-Polen en Deensch
Sleeswijk. Wat zoudt gij gedaan
hebben met het bekken van Briey
„Als een vredesverdrag uw groote
hebzucht zou bevredigd hebben door
u Briey, Toul, Verdun, een deel van
onze departementen der Ardennen,
van de Aisne en de Somme en ons
Noorderdepartement te geven, be
nevens België en de Fransche en
Belgische koloniën, wat zoudt gij,
ik vraag het aan ieder van u per
soonlijk, en allen te zamen, dan
gedacht hebben De onafhankelijke
socialisten en de linksche soeiaal-
demokraten zouden geprotesteerd
hebben, zooals Bebel deed in 1871
tegen de annexatie van Elzas-
Lotharingen. Maar gij, met het
overige deel van Duitschland, zoudt
hebben gejubeld.
„Maak geen misbruik van de
voorstellen van Wilson," gaat prof.
Lavisse voort. „Hoop niet ons te
doen gelooven, dat gij den wapen
stilstand „van November hebt ge
sloten onder het voorbehoud, dat
de vrede de veertien punten tot
grondslag zou hebben. Moet ik u
eraan herinneren, dat uw militaire
toestand wanhopig was Welk een
alarmkreet, dat telegram, dat een
onmiddellyken wapenstilstand eisch-
te Eensklaps werd de langdurige
leugen ontsluierd, waarmee uw
generale staf het Duitsche volk in
slaap hield. De afgrond verscheen
en Duitschland ontstelde. De reden
voor den angst, die voorzat bij het
verzoek om een wapenstilstand, is
algemeen hekend. Binnen vier en
twintig uur werd een groote aanval
verwacht. Het militaire bevel voor
zag een ramp, en omdat deze u
bespaard is gebleven, hebt gij gezegd,
dat gij niet overwonnen waart en
uw troepen zijn te Berlijn met
gejuich ontvangen.
„Wy kennen uw voornaamste
argument. Gij wilt niet, zegt gij,
totdwangarbeid veroordeeld worden,
om uw schulden te betalen. En wij
dan, zullen wy niet jaren gedwongen
zijn te werken om onze verdwenen
dorpen weer op te bouwen, de
ruïnes van onze ineengestorte steden
weder op te richten, onze geplun
derde en vernielde fabrieken weer
in te richten, onze mijnen weer in
orde te brengen, onze bodem weer
goed te maken, er de maanland
schappen van weg te wisschen, die
uw barbaarschheid erop heeft ge-
teekend Dat is dwangarbeid, die
u bespaard zal worden, gij, die
slechts licht geraakt zijt door vlieger-
bommen en uw dorpen, steden,
fabrieken, mynen en akkers intact
hebt gehouden en thans het wereld
succes viert van de Leipziger Messe."
NEDERLAND.
Goedkoopere vleeschprijzen
Door de groote daling der prijzen
van guste koeien, verkocht een sla
ger te Heerenveen het rundvleesch
voor 75 ct. het pond.
Zomertijd
Ia een groot deel van Zeeland
willen èa werknemers èn werkgevers
zich maar niet aanpassen bij den
zomertijd bezwaren van allerlei aard
worden daartegen ingebracht, vol
gens veler meening evenwel is een
zeker soort conservatisme het hoofd
motief. Dat het vasthouden daaraan
wel eens kleine bezwaren meebrengt,
valt te begrijpen, maar in de streken
waar men den zonnetijd houdt,
merkt men er overigens niets van.
Alleen in verband met de schooltijden
geelt het verwarringde gewone
etensuren der arbeidersbevolking zijn
diewaarop de schooltijden aanvangent
In een aantal gemeenten zijn de
schooluren verzet, natuurlijk met
toestemming van den betrokken
schoolopziener; dit is o.m. het ge
val in Schouwen, Duiveland, behalve
te Zietikzee en op het eiland Tolen
behalve in de stad Tolen. Ook daar
hebben zich een aantal ingezetenen
