No.
Woensdag 12 Maart 1919
42e jaargang.
FEUILLETON.
De gemeente der
krankzinnigen.
NEDERLAND
Ik had het plan gevormd buiten te
gaan wonen. Toen ik in een lief ge
legen dorp over eene woning aan het
onderhandelen was, vroeg mij iemand
„Gij wilt dus het getal der krank
zinnigen met één vermeerderen
„Wat bedeelt gij hiermee riep ik
ontsteld uit.
„Weet gij dan niet wat voor een
spotnaam ons dorp draagt
„Neen, volstrekt nietmaar ik be
kommer er mij ook in 't geheel niet
om, want als de bevolking van dit dorp,
zooals gij zegt, slechts uit gekken be
staat, dan wil ik er ook niet onder
levenanders zou ik, uit louter vrees,
ook wel eens gek kunnen worden."
„O, verontrust u niet", hernam de
ander, „bij ons zijn niet meer gekken
dan ergens anders, maar een buiten
gewoon geestige burgemeester heeft ons
vroeger dien eeretitel verworven. Hebt
gij nog een oogenblik tijd, dan zal ik
u de gansche geschiedenis in korte
woorden vertellen. Ons dorp had
ongeveer zes jaar geleden tot burge
meester een zekeren Stroomans, een
eenvoudigen landbouwer, goedaardig en
eerlijk genoeg, maar niet zeer belezen.
Op zekeren dag ontving hij een schrijven
van den Commissaris der Koningin in
deze provincie, waarin bij verzocht werd
het getal krankzinnigen in zijne ge
meente nauwkeurig op te geven. De
burgemeester las den brief drie-a vier
maal door, doch kon de beteekenis van
het woord „krankzinnigen" maar niet
vatten. Had men nu in den brief
geschreven „gekken of zotten", dan had
hij het wel begrepen, maar dat de zinnen
van den mensch ook soms krank konden
zijn, daarvan kon hij zich geen denk
beeld vormen. Na zijn geest hiermede
lang tevergeefs gemarteld te hebben,
besloot hij zich met deze zwarigheid
tot den wethouder Praam, een vet
weider, te wenden. Die wethouder kon
wel handschriften lezen, maar toch niet
vloeiend, en om nu den burgemeester
niet te lang te vervelen, verzocht hij,
hem het stuk eens voor te lezen. Na
de voorlezing sprak Praam
„Wel, wat is dat nu voor moois
„Nu, kunt gij mij niet zeggen, wat
krankzinnig beteekent sprak Stroo
mans.
„Hoe dan, brengt dat woord u zoo
in verlegenheid."
„Ja maar ik dacht dadelijk, dat gij
wel weten zoudt, wat het beteekent."
„Ja, zoo ten naastenbij weet ik het
wel."
„Nu, zeg het mij dan."
„Ja maar, weten en kunnen zeggen,
is twee ik weet het heel goed, maar
ik kan het u niet zeggen."
„Omdat gij het zelf niet weet. En
dan moet men zeer voorzichtig zijn om
een verstandig antwoord te kunnen
geven. Het best, dat ons te doen staat,
is, ons tot den schoolmeester te wenden,
die zal het ons terstond zeggen."
De schoolmeester Bogers groette de
beide leden van het Dagelijksch Bestuur
zeer beleefd, verzocht hun plaats te
nemen, en vroeg, waarmede hij de heeren
dienen kon.
„Wij zijn gekomen", zeide de burge
meester, „om u te verzoeken, ons dit
stuk van den Gouverneur eens te ver
klaren."
De schoolmeester zette zijn bril op
en las het stuk vloeiend voor.
„Nu verzoek ik u", sprak de burge
meester, „ons eens te zeggen, wat
„krankzinnig" beteekentonlangs wist
ik het nog, maar ben het nu natuurlijk
weer vergeten."
„Ja, heeren, dat kan ik u niet zeg
gen, dat moet iets heel buitengewoons
zijn, want ik heb het woord nog nooit
onder mijne oogen gehad."
„Zoudt gij dan onmogelijk hierover
iets in uwe menigvuldige boeken kun
nen vinden
„Ik zal eens zien", antwoordde de
paedagoog, „en zoodra ik het vind,
kom ik het u mededeelen." En lachend
verwijderde de man zich, verheugd,
dat hij den burgemeester bij den neus
had gehad.
Geheel mismoedig keerden beide
heeren huiswaarts. Onderweg ontmoet
ten zij een notaris uit de nabijgelegen
gemeente. Plotseling kwam de burge
meester op het denkbeeld den notaris
over dit woord, dat hij in allen gevalle
weten meest, te raadplegen.
„Kom, laat hem liever loopen, hij
zal ons nog uitlachen", zeide de wet
houder.
„Wat kan 't mjj schelen, laat hem
lachen, zooveel hij wilals wij maar
Dit blad verschijnt Woensdag en Zaterdag.
Abonnementsprijs voor Goes 35 cent, franco per post
55 cent per kwartaal.
Afzonderlijke nummers a 3 cent verkrijgbaar.
ADVERTENT1ËN voor Dinsdag- en
Vrijdagmiddag 12 ililP te bezorgen
bij N. V, Stoom-, Boek-, Courant- en
Handelsdrukkerij v.h. Firma's
F. Kleeuwens Zoon en J. A. Ross.
Advertentiëu ct. per regel, behalve dienstaanvragen.
die tegeng7 ct. per regel worden geplaatst.
BJ directe opgaaf van 3 maal plaatsing derzelfde adver
tentie wordt de prijs 2 maal berekend, uitgezonderd
dienstaanvragen. Gr. letters en afb. naar plaatsruimte.
Adyertentiën, als geboorte-, huwelijks-, verjarings-, doodberichten ea de daarop betrekking hebbende daakbetuigiagen, niet meer daa acht
regels beslaande, voor deu prijs van 65 eest,
Goes. Bij de j.l. Zaterdag door
Burgemeester ea Wethouders ge
houden verpachting van standplaatsen
op de a.s. kermis, die behoudens
onvoorziene omstandigheden zal ge
houden worden van Dinsdag 19 tot
en met Dinsdag 26 Augustus a.s., zijn
o.a. verpacht de navolgende plaatsen
voor een bioscope aan A. Weg-
kamp, Apeldoorn voor een gewone
draaimolen aan H. Roels Belet,
Bergen-op-Zoom voor een danstent
aan H. Nijpels te Twelloo voor een
Aeroplane-caroussel aan F. J. Ver
molen, Amsterdam voor een stoom-
caroussel aan Wed. J. J. Peeters,
Bergen-op-Zoomvoor een lucht-
schommei aan A. Huijgens, Bergen-
op-Zoom voor een auto-caroussel,
nog niet gegund.
Goes. Hiermede wordt in herin
nering gebracht dat de broodkaarten,
welke dezer dagen door de bakkers
xullen worden thuisbezorgd, niet voor
4, doch voor 5 weken zijn bestemd.
De volgende uitreiking ^zal voor 3
weken zijn en vervolgens weer regel
matig voor 4 weken.
Goes. De fiets, waarvan sprake
was ia het in ons vorig nummer
opgenomen bericht betreffende een
ongewenschten nachtelijkea bezoeker
in de Mulo-school is inderdaad ge
bleken te zijn de fiets van den heer
Rietdijk, zoodat deze zijn rechtmatig
eigendom weer zal terugbekomen,
al zal er dan ook eerst heel wat aan
te reinigen zijn.
voor een wagen van een zekeren
J. uit 's Gravenpolder, toen het beest
plotseling ziek werd en afgemaakt
moest worden denzelfden dag ging
het evenzoo met een paard van F.
uit 's H. Arendskerke, gestald op
het Slot Oostende, zoodat dien dag
2 paarden uit nood moesten geslacht
worden.
Goes, Maandagmiddag brak bij
den heer H. in de Lange Kerkstraat
een schoorsteenbrand uit, die met
eigen middelen gebluscht werd.
Goos. Naar wij vernemen is de
Burgemeester dezer gemeente in zoo
verre hersteld, dat hij morgen, Don
derdag weer tehuis terugkeert, om na
een verdere periode van noodige
rust, later weder in functie te kunnen
treden.
Goes. Naar men ons meedeelt worden
door het bestuur der Goesche zang-
vereeniging »Oefening Baart Kuosts
pogingen in het werk gesteld om
tegen April a.s. een kinderkoor op
te richten voor kinderen van 1016
jaar, onder leiding van den heer
Tammioga. Daar de heer Tamminga
op dat gebied reeds meermalen be
wezen heeft dat de leiding hem ten
volle is toevertrouwd, zien we van
dat kinderkoor ook het beste tege
moet.
Goes. De heeren K. Brants alhier
en J, Lens te '3 Gravenhage hebben
zitting genomen in de commissie van
redactie van »De School met den
Bijbelc in de plaats van wijlen den
heer K. Wielemaker te Biggekerke.
Goes. J.l. Zaterdag stond in de Gors. Niet in de gelegenheid ge-
L. Vorststraat een paard gespannen f weest zijnde, gevolg te geven aan
1
eeo tot ons gericht verzoek om
tegenwoordig te zijn bij de opening
der Tentoonstelling van de Vakschool
v< or meisjes, uitgaande van de Ver-
eeaiging »de Ambachtsschool*, ont
kenen wij het volgende aaa de
Zeeuw
Het bestuur der; Ver. >De Am
bachtsschool* organiseerde in de
sociëteit V. O. V. een tentoonstelling
zijner Vakschool voor Meisjes. Te
midden van bloemen en planten lagen
oi stonden in de groote zaal tal van
werkstukken geëtailleerd, door de
leerlingen vervaardigd onder leiding
van mejuffrouw Simmerman, direc
trice van genoemde vakschool. Aan
den wand hingen verschillende tee-
keningen en modellen.
Maandag was er toegang voor
gtnoodigden en de Pers.
De voorzitter en secretaris der am
bachtsschool de heeren J. van Poel
geest en mr. H. C. J. Zaaijer, waren
met de directrice mej. Simmerman
aanwezig. Eerstgeuoemce wees er op,
dat de prestaties der vakschool slechts
over een tijdperk van zes maanden
loopen, zoodat het tentoongestelde
werk geen volledig beeld geett van
h?ar kennen en kunnen, hetwelk pas
na den driejarigen cursus, waarop zij
is ingericht, het geval zal zijn.
Gezien in 't licht van deze mede-
deeling kunnen wij niet anders zeggen
dan dat de resultaten zeer bemoedi
gend zijn. Als men nagaat dat met
meisjes die van verschillende scholen
kwamen en van den grond op alles
leeren moeten, begonnen moest wor
den, ziji de vorderingen in het hand-
naaien inderdaad treffend. De naaf-
lessen worde* afgewisseld door mazen,
stoppen en verstellen, dit laatste ook
in neistof, waarvan verschillende
goede proeve* aanwezig waren. De
leerlingen beginnen met een lap,
doch moeten al spoedig het geleerde
practisch herhalen. De leerlingen
moeten zeiven de kleedingstukken
mee brengen, doch kunnen deze
terugkoopen. De niet teruggekochte
kunnen ter tentoonstelling door 't
publiek gekocht worden. Na een half
jaar beginnen de lessen fn machine-
naaien, eerst aan rechte naden, daarna
opvolgend moeilijkereen en ander
naar teekeningendoor samenwer
king van teekenen en handwerken
verschaffen zich de leerlingen de
gelegenheid deze studie te vervol
ledigen. Opeenvolgend maken zij
doorlijn-, ontwerp- natuur- en ge-
heugenteekenen zij krijgen voor dit
laatste gedurende tien minuten het
model te zien, en moeten naar eigea
inzicht dat model weergevenvan
deze kunst zag men frappante resul
taten. In de volgende afdeeling is
de opleiding in nuttige handwerken
met machinenaaien, mazen en stop
pen het voornaamste.
Ook de resultaten der kooklessen
waren aanwezig.
In de aideeling fraaie handwerken
zagen wij fijn handborduursel, lees-
leggers, gespen, geborduurde knoo-
pen, japonversieringen. Op 't oogen
blik wordt deze cursus slechts door
één leerling gevolgd. De dienst
bodencursus is niet minder interessant,
de studie begint met eenvoudige
werkjes,die ailengs moeilijker worden;
ook daar kunnen de leerliagen hun
werk koopen, doch dat is bezwaarlijk,
omdat de materialen duur zijn. Voor
de mevrouwen een goede gelegenheid
voor steunbieding
Treffend is wat de leerlingen pres-
teeren in 't verzamelen van hetgeen
•- aaw—■01—■—■■11—