VOLKSE
VEREENIGING VOOR VOLKSBELANGEN TE GOES.
12 October.
No. 41. 18 7 2.
DERDE JAARGANG.
Dit blad verschijnt lederen Zaterdag. C3-1» nrter! Wnmnlfll.K Gewone Dienstaanbiedingen en
De prijs per Jaar/0,50. 2>]pUÏÏuErl. (^"ïïlulirS Dienstaanvragen worden geplaatst a 10 Cents
Pranco per post n 0,80. 1 Cent Advertentiën tegen 5 Cents per regel.
Te voldoen in driemaandelijksche Groote Letters en Afbeeldingen
termijnen. naar plaatsruimte.
Be Advertentiën moeten Vrijdag vóór 12 uur bij den Uitgever bezorgd worde?i.
OP REIS.
(Vervolg.)
600§gooo
Waar zit 'm de kracht van een leger in?
De gevoelens der deskundigen verschillen op dit
punt hemelsbreed. De een zegt: „in de onbepaal
de gehoorzaamheid van den soldaat. De soldaat
moet een bloot werktuig zijn van zijn chef, wiens
bevelen hij onvoorwaardelijk opvolgt! Men spreekt
dan ook van een „corps" (lichaam) soldatenwaar
van de officier het „hoofd" is. Een soldaat behoeft
niet te denken't is zelfs verkeerd dat hij te veel
denkt."
„Neen," zegt een ander, „de kracht van een
leger zit 'm in de ontwikkeling van den soldaat.
Een leger van soldatendie weten wat ze doen
en verstand en overleg gebruikenzal zonder veel
moeite een leger van onontwikkelde soldaten over
winnen."
Een derde zegt: „De kracht van een leger zit
'm in de geestdrift van den soldaat."
Zooals veelal het geval is, schijnt in ieder dezer
drie uitspraken de waarheid voor een deel gelegen.
Het Pruisische leger geeft ons daarvoor het
bewijs. De Pruisische soldaten zijn meer ontwik
keld dan de soldaten van het overige Europaniet
alleen omdat in Pruisen leerplicht bestaat (d. w. z.
dat ieder kind door den staat verplicht wordton
derwijs te genieten) maar ookomdat een groot
deel van het leger bestaat uit beschaafde lieden.
De student, de docter, de koopman staat naast
den arbeider in het gelid. Onwillekeurig moet hun
voorbeeld tot de ontwikkeling van hun minderbe-
schaafde makkers bijdragen. De bevelen die ge
geven wordenzullen daardoor beter begrepen en
dus ook juister opgevolgd worden.
In zoover zal er geene blindelingsche gehoor
zaamheid plaats hebbenhetgeen ook niet altijd
wenschelijk is. In een kort tijdsbestek kan de
stand der zaak bij het gevecht zoo veranderd zijn
dat het wenschelijk is dat er eenigszins in strijd
met het te voren gegeven bevel gehandeld wordt.
Daardoor werd menig slag gewonnen.
Ook geestdrift zal er moeten zijn bij het leger,
wil het met vuur vechten.
Waar een leger uit huurlingen bestaat of wel
uit de minst gegoede personen der maatschappij
die weten dat zij in het vuur gezonden worden
om zich voor de overigen opteofferenterwijl de meer
gegoeden den dienst hebben afgekochtzal de geest
drift, tenzij men de jeneveropgewektheid daartoe
rangschikt, ontbreken.
Zonder twijfel zal ieder in den laatsten oorlog
aan de Pruisische soldaten deze drie eigenschap
pen hebben toegekend.
't Ware te wenschen dat we zoover warendat
die eigenschappen alleen voor werken des vredes
konden worden besteed.
Doch we zijn niet in Berlijn om bespiegelingen
te houden maar om wat te zien. Gaan we dus
naar het Aquarium we zijn toch nog altijd „onder
de linden."
Ge gaat een trap op en neemt boven gekomen
een kaartje, dat u- den toegang verschaft tot eene
verzameling van kunstmatige grottendie met wa
ter gevuld zijn en waarvan de opening met glas
is afgesloten. In dat water zwemmen allerlei zoet
water visschenin iedere grot een ander soort
kruipen krabbenbewegen zich schelpdieren en
allerlei schepselendie het water bevolken. Ge vindt
de namen van de dieren bij iedere grot geschre-
