deze stoffen niet alleen onschadelijk te maken, maar ze
ook aan le wenden tot bereiding van gas, dat tot ver
lichting en verwarming dienen kan.
Tot dat einde worden de foecale stoffen in aarden of
geslagen ijzeren retorten verkoold, na alvorens van de
vloeibare deelen te zijn bevrijd, die als poudrette reuke
loos gemaakt worden.
Voor dat reukeloos maken bezigt men de in de re
torten terug blijvende kool, die dan, met de vloeibare
deelen der foecale stoffen en de nevenproducten der dis
tillatie vermengd, als poudrette een uitmuntende mest
opleveren.
Het gas uit de uitwerpselen verkregen levert een
zeer lichtgevendwit gas. Het in retorten terug-
blijvende deel, een zwart volkomen, reukeloos poeder,
dat, als fijn verdeelde kool, een alleruitmuntendst des-
ïnfecteerend middel is. Uit het gaswater kandoor bij
voeging van zoutzuur, sal-ammoniak verkregen worden,
wanneer men beiden uitdampt.
Hat de waardevermeerdering bij deze behandeling eene
veel grootere moet zijn dan bij de eenvoudiger aanwen
ding als mest, laat zich licht begrijpen, terwijl door dit
gebruik eene aanzienlijke hoeveelheid steenkolen vrijkomt
tot andere doeleinden, de gezondheid gebaat, en de land
bouw toch niet geheel van zijne noodige mest beroofd wordt.
Bloedstillend katoen (boomwol), van dr. Ehrle. Hit
katoen is volgens het Polyt. Journal eene uitvinding
van zeer veel waarde, te danken aan dr. Carl Ehrle,
practisch geneesheer te Isny, die de bereiding en het
gebruik er van beschreven heeft in no. 37, 1870, Ber
liner klin. Wochenschrift. Hit bloedstillend preparaat,
waarvan de bereiding voornamelijk is het koken in soda-
oplossing en daarna het drenken met eene oplossing
van ijzer-chloride, kan elk scheikundige en elk apothe
ker gemakkelijk vervaardigen. Hit katoen heeft overal
grooten bijval gevonden en vooral in den laatsten veld
tocht uitstekende diensten gedaan. Inzonderheid verdient
het aanbeveling als huismiddel in gevallen waarin oogen-
blikkelijke hulp noodig is. Men doet dan ook goed,
het altijd in voorraad te hebbenalléén is het geraden het
op eene zoo droog mogelijke plaats te bewaren, daar
het zeer hygroscopisch is, d. i. gemakkelijk waterdamp
uit de lucht in zich opneemt. Hit katoen wordt gelijk
gewoon pluksel bij wonden gebruiktnamelijk of dade
lijk op de w(\nd öf op gaas met groote gaten (ook ge-
vensterd linnen) op de wond gelegd, en dan met een
compres bedekt.
A 1 1 e r 1 e i.
Het zal nu ongeveer twaalf jaren geleden zijn dat in
den staat Pennsylvania, in N.-Amerika, de eerste groo
te petroleumbronnen ontdekt en geëxploiteerd werden,
de eerste petroleum-ader vond men namelijk op 28 Au
gustus 1859. Het was juist het tijdstip waarop het
land en de wereld het 't meest noodig hadden. He bron
leverde op eene diepte van nagenoeg 60 voet 400 gal
lon olie per dag, Yan dien tijd af nam de handel in
dit product meer en meer toe tot hij de wilde specula
tiekoorts van 1863 en 1864 bereikte. Yermogens wer
den in die jaren op éen dag gewonnen en verloren;
duizenden gallons olie werden verkwist; honderdduizenden
or minder verkocht dan ze gekost hadden. Sedert de
dagen van Law had men nooit iets dergelijks gezien.
Yele werklieden besteedden al hunne spaarpenningen
om eene machine te koopen en land te pachten waarop
zij dagen-, wekenlang arbeidden zonder iets te vinden.
Men zou boekdeeleu kunnen vullen met de geschiedenis
van de petroleum.
Tegenwoordig is het aantal bronnen ontzaglijk; op 1
Januari 1869 waren er in Pennsylvania 1186 met eene
opbrengst van gemiddeld ll2/3 vat elk per dag. Ook
in Canada, Ohio en West-Yirginia zijn er velen. In
het geheel zal de petroléum-opbrengst niet veel minder
dan 18000 vat van 40 gallon per dag bedragen. He
prijs heeft afgewisseld van 20 Amer. cents (f 0.50) tot
10 schill. (f 6.per vat.
In de petroleumstreken ieder zal zich dit nog wel
herinneren hebben vaak ontzaglijke branden plaats
gehad. Thans hebben er de onooglijke hutten plaats
gemaakt voor groote steenen gebouwen. Een dergelijke
verandering wat soliditeit betreft kan men zeggen dat
in den petroleumhandel heeft plaats gegrepen; deze heeft
niets meer van die overdreven speculatiezucht maar be
hoort thans onder de degelijke handelszaken. De uit
voer overtreft dan ook elk ander artikel, met uitzonde
ring van katoen.
Men heeft zich vaak ongerust gemaakt over het
uitgeput raken der bronneneen feit is bet dat sommige
bronnen die vroeger krachtig opweldenthans opgepompt
moeten worden en veel minder opbrengen. Als een
middel om ze beter te doen vloeien gebruikt men wel
glycerine die men doet ontploffen. Men meent dat de
lucht die in de aders dringt de olie minder vloeibaar
maakt en zoodoende het uitstroomen belet.
He hoofdplaats van de oliestreek is Titusville, een
net, levendig plaatsje, met 10.000 inwoners en drie
spoorweglijnen.
Hoewel 'tons in den regel geen pleizier doet, als wij
ons in den vreemde als de Chinezen van Europa hooren
betitelen, toch zou het in sommige gevallen een eere-
titel kunnen zijn. Dat de regeering van het hemelsche
Rijk o. a. een open blik heeft voor behoefte des volks,
blijkt uit het feit dat zij jaarlijks vele honderd duizende
exemplaren laat drukken en gratis verspreiden van een
werkje, waarin nauwkeurige afbeeldingen en beschrij
vingen voorkomenvan alle in het rijk in het wild
groeiende planten, welke bij hongersnood of misgewas
de gewone voedingsmiddelen kunnen vervangen. Ook
is er bijgevoegd een aanwijzing hoe de planten toebe
reid moeten worden, opdat zij het meeste voedsel zou
den geven en de schadelijke bestanddeelen er uit ver
wijderd worden. Yeel gebrek en armoede is daarmede
voorkomen "tn menig zoogenaamd beschaafd gouvernement
kan dit voorbeeld ter harte nemen.
In 1770 vaardigde het parlement van Parijs 't vol
gende edict uit:
„Al wie eenen onderdaan van Zijne Majesteit met
behulp van rood of wit blanketsel, parfumeriën, kunst
tanden, valsch haar, schoenen met hooge hakken
of valsche heupen tot een huwelijk zal verlokt hebben,
zal vervolgd worden als toovenares terwijl 't hujvelijk
zal kunnen ontbonden worden als de echtgenoot-^ ver
langt"
