Nederland.
Niettegenstaande den brand die onlangs te Willems
dorp in de werkplaats van de aannemers van den on
derbouw van de brug over bet RoUandsch Diep heeft
gewoed, schijnen de werkzaamheden niet behoeven ge
staakt te worden, zoodat met het aanvangen van den
winterdienst de brug in dienst gesteld en de spoorweg
tot Dordrecht in exploitatie zal komen.
Uit het Buitenland.
Thiers heeft medegedeeld, dat de oorlogskosten be
dragen 3 milliard, dat het tekort op liet budget van
1870/71 beloopt 1631 millioen, dat de bank 1330
miilioen heeft geleend, zoodat nog 301 millioen onge
dekt is De nieuwe lasten, ten gevolge van Frankrijks
onheilen zullen jaarlijks bedragen 436 millioen met in
begrip van 200 millioen voor amortisatie.
Allerlei.
Patroon en werkman. „Ik heb een zeer eenvoudig
huishoudelijk belang voor den werkman op het oog,"
zegt v. L. in de Ned. Industrieel„een belang, waar
van ik vooruit weet, dat alle arbeiders-vrouwen op mijne
hand zijnterwijl het eiken patroon mogelijk wezen zal
om, zonder eenige loonsverhooging of geldverlies, hier
mede zijnen werklieden een groote dienst te bewijzen
ik bedoel het ongerief van de uitbetaling der werklieden
op den Zaterdag-avond.
Eene tijdige uitbetaling van verschenen verdiensten
is een billijke eisch. Wie gelden te ontvangen heeft
is niet gediend met daarop tot den laten avond te moe
ten wachtenallerminst als de beurs klein ,en als er
veel overleg noodig is om rond te komen, zoodat er
aan het eind van den termijn weinig of niets meer in
kas over is.
Niet alzoo voor den werkman. Als hij de geheele
week gewerkt heeft moet hij tot Zaterdag-avond laat
blijven wachten om zijn loon te ontvangen en, vooral
des zomers, eerst ten 9 uur's avonds of later daarmede
te huis te kunnen komen. Kon nu dat geld altijd in
de lade worden weggelegd om voor omzetting eenige
dagen te worden bewaardhet bezwaar ware minder
groot, want de behoeften van het huisgezin gingen on
gestoord haar gang. Maar als men weet, dat de vrou
wen moeite genoeg hebben, zelfs in de ordelijke gezin
nen, om den Zaterdag te halen met het geld van de
vorige week en reikhalzend uitzien naar de tehuiskomst
van den huisvader, die nieuwe specie brengen moet om
de inkoopen voor den Zondag te bewerkstellingendan
is het een licht verklaarbaar allerlastigst ongerief als
de man des zomers eerst tegen 8 uur of later aan de
iverkplaats zijn geld ontvangt, en nog niet altoos af
gepast, zoodat hij met andere kameraden beginnen moet
om het geld elders, dikwijls in een kroeg, te gaan
wisselen eer de verdeeling gemaakt kan worden, om
daarna nog een langen weg naar eigen woning af te
leggen eer hij de vrouw kan voorzien van het geld,
waarnaar zij snakkend zit te wachten.
Als men verder nagaat hoe dan de vrouw, in plaats
van den mar» met vriendelijk gelaat en rustig in de wel
geordende woning te kunnen outvangen, zich haasten
moet het huis te verlaten om de inkoopen te doen die
benoodigd zijn, zoodra de man, vermoeid van den ar
beid te huis komende, zijn geld heeft afgegeven, dan
is het geen wonder, dat ook hij aan den dooden haard
gezeten, liever elders verzet zoekt dan in het ongezel
lige huisvertrek. De vrouw harerzijds moet in haast
en onder gedrang in de overvolle winkels lang wachten
eer zij kan bediend worden om te verkrijgen, wat zij
behoeft, terwijl er ter nauwernooJ gelegenheid is om
eenigermate scherp toe te zien op hetgeen ontvangen
wordt. Wie in onze steden geen vreemdeling is in het
geen een Zaterdag-avond-wandeling langs de winkels van
dagelijksche levensbehoeften te zien geeft, zal kunnen
getuigen of hier te veel gezegd wordt. Komt de vrouw
om 10 of 11 uur te huis, dan vindt zij op zijn best
genomen den man in de rust, en waar het anders ge
steld is, volgen dan latere tehuiskomsten, waarvan ik
hier liever geen beschrijving geef.
Welnu, aan dit groot huishoudelijk en maatschappe
lijk ongerief der Zaterdag-avond-uitbetalingen is zonder
bezwaar een eind te maken, door die betalingen op een
morgenuur van dien of een anderen dag der week te
stellen. Daarmede is aan al de genoemde bezwaren een
einde. De zorgelijke huisvrouw zal haar klein beheer
ordelijk kunnen inrichten, en aan de minder zorgelijke
zal daarmede orde geleerd worden. De verschillende
inkoopen kunnen dan bij dag geschieden en met het
noodige overleg en toezicht plaats vinden. De man zal
's avonds zijn woning gereed vinden zoo als iedereen
wenschen moet, te huis komende, te kunnen worden
ontvangen; uithuizigheid zal worden tegengegaan, en
ten slotte zal iedereen zijn gebaat.
Iedereen, ook de patroon of werkgever; want hij zal
den dank genieten voor hetgeen hij hier in het belang
van den werkmanmet eenige moeite voor zicli' zeiven
wilde regelen op een anderen voet. De ondervinding
is bij verschillende werkplaatsen daar, dat dit in de prak
tijk geene bezwaren heeft, tenzij alleen het besluit om
met een oude gewoonte te breken. Onder het ministerie
van den minister Lotsij werd voor de Bijkswerven en
marine-werkplaatsen de betaaldag op Dinsdag-mov^n om
12 uur ingesteld; de nieuwe verordening is sedert dien
tijd zonder bezwaar in stand gebleven en werkt uitmun
tend. Wij zouden meerdere werkplaatsen der bijzon
dere nijverheid ook te VGravenhage kunnen noemen
waar ook met afwijking der Zaterdag-avoud-betaling een
andere tijd gesteld is, maar noemen alleen de gemeen
telijke werf, waar mede des Dinsdags wordt uitbetaald.
Wij willen op geen algemeenen betaaldag in plaats
van den Zaterdag aandringen, alleen des Zaterdags-avonds
niet-, dit is het slechtste en ongelegenste oogenblik dat
voor den werkman kan gekozen worden. Te midden
van velerlei onmogelijke wenschen van en voor den
werkman vragen wij deze welwillende schikking in zijn
belang, waaraan niet de minste geldelijke schade voor
den patroon verbonden is: geen uitbetaling der loonen
op den Zaterdag-avondmaar verschikking daarvan in het
morgenuur van den dag of op een anderen dag der week."
De Haagsche vereeniging Zelfverzorgingdie zich ten
doel stelt voor middenklasse en arbeidersstand geschikte
