Fietsersbond waakhond over veerverbinding BASICS Twintig eeuwen strijd tegen het water Russisch Staatscircus Paradox stelt clowneske humor centraal MARKT Kerstmarkt Vlissingen C VASTE OEVERVERBINDING NIET IN IEDERS VOORDEEL 32^ De komst van de Westerschelde Oeververbin ding mag dan voor automobilisten een uit komst zijn maar voor fietsers of het openbaar vervoer is het allerminst een verbetering. Dat is de mening van de afdeling Zeeland van de Fiet sersbond ENFB. „Als de veerboot tussen Bres- kens en Vlissingen verdwijnt staat dat haaks op het beleid om meer mensen uit de auto en in het openbaar vervoer te krijgen", legt Riet Beukert van de Fietsersbond uit. Speciale rijbanen PZC WEEKBLADEN Toerisme Stadsplat Pleidooi Trein ACH LIEVE TIJD - ZEELAND DEEL 2 Het kan niet missen. In een uitgave over de his torie van Zeeland moet natuurlijk een aflevering komen over de nooit aflatende strijd van dit landsdeel tegen het water. In de serie 'Ach lieve tijd - Zeeland' is het meteen in het tweede num mer al raak. En hoe raak het was, de eeuwen door, daarvan worden we al lezend gewaar. DE KWAJONGENSSTREKEN VAN EEN RUSSISCHE MEESTERCLOWN Het Russisch Staatscircus slaat van 3 tot en met 5 december zijn tenten op op het Hof van Tange in Middelburg met zijn Komisch Circus Paradox. Naast de succesvolle meesterwerken die het cir cus toont, is do wereldberoemde clown André Nikolaev ongetwijfeld een publiekstrekker. Tot eind van het jaar is het circus in Nederland. zeelandhallen GOES °e^Xde7la^ VAN ASBAK TOT ZEILSCHIP Voor originele maritieme curiosa en boeken kunt u bij ons terecht. "PLAZA" ^SE3IBÜÜ^_ ^pDELBV)^ 26e JAARGANG NUMMER 48 27 NOVEMBER 1996 De ENFB heeft bij de provincie, Zeeuwse gemeenten en de Tweede Kamer in Den Haag aan de bel getrokken nadat de toekomst van de veerverbin ding Breskens-Vlissingen op losse schroeven kwam te staan. Gedeputeerde J.l. Hen- nekeij deed eerder dit jaar uit spraken in die richting. De fietsersbond zet zich niet alleen in voor de situatie van de fietsers in het verkeer maar steunt ook andere manieren van milieuvriendelijk vervoer zoals de bus en de trein. „Zowel het beleid van het rijk als de provincie Zeeland is erop gericht om meer mensen minder vaak de auto te laten gebruiken. In de plannen van de vaste oeververbinding is daar echter niets van terug te vinden", vertelt Riet Beukert van de Fietsersbond. In de Zeelandtunnel - zoals de WOV genoemd wordt - zijn geen speciale rijbanen voor fietsers. De tunnel mag dan wel een verbetering voor auto mobilisten zijn maar voor fiet sers en gebruikers van hei openbaar vervoer is de tunnel allerminst zaligmakend. Beu kert: „De provincie is er natuurlijk bij gebaat dat er zoveel mogelijk auto's door die tunnel gaan/dat levert alle maal geld op. Ze gaan er dan wel aan'voorbij dat lang niet iedereen een auto bezit. In Nederland heeft een kwart van de gezinnen geen auto, hoe moeten die dan het water over?". Uit cijfers van de Provinciale Stoomboot Dienst blijkt dat in 1995 negenhonderdduizend fietsers en voetgangers gebruik hebben gemaakt van het veer Breskens-Vlissingen. „Dat is natuurlijk al heel wat maar er zit nog veel meer DD® YfMssSmg®!? Oplage: 24.500 Gratis huis-aan-huis op geheel Walcheren in combinatie met de Faam. Totale oplage: 50.295. Uitgave: Provinciale Zeeuwse Courant b.v. Exploitatie: Ch. van den Oosterkamp (0113)273000 privé: (0118)642078 Administratie: PZC Oost-Souburgseweg 10, postbus 18, 4380 AA Vlissingen. Advertentieverkoop: A. Lammers-Van Otterdijk (0118) 484313 (privé (0118) 642077). Redactie: Ad Hanneman, (0118) 681271 en Ellen Erkens. (0118)681270. Redactie-adres: Postbus 5017, 4330 KA Middelburg Faxnr. (0118) 681215 Bezorging: (0118) 484216. Druk: Vink-Rotadruk b.v., postbus 36,4570 AA Axel. Druktechniek: otfsetrotatie. Sluitingstijd: advertenties vrijdag PZC, Oost-Souburgseweg 10, 17.00 uur. Postbus 18, 4380 KA Vlissingen, tel. (0118) 484000 De Faam en De Vlissinger maken deel uit van de Zeeland Combinatie huis-aan-huisbladen in Zeeland. Totale oplage: 176.000 ex. potentie in de veerboten", ver telt Riet Beukert. „Hoe beter de verbindingen worden met aan sluitingen van bus en trein, hoe meer mensen gebruik zul len gaan maken van de veer boot". Ook voor het toerisme zou het verdwijnen van een goede bootverbinding nadelige gevolgen hebben volgens de ENFB. „Er zijn de laatste jaren in het westelijk deel van Zeeuws-Vlaanderen diverse fietsroutes uitgezet voor toe risten en dagjesmensen. Maar wat heb je daar nu aan als het gebied niet meer te bereiken is met de fiets?", aldus Beukert. Als de 'Breskense-boot' ver dwijnt is het westelijk deel van Zeeuws-Vlaanderen alleen via de tunnel bereikbaar. Om het gebied dan met een fiets te bereiken moet een omweg via Antwerpen gemaakt worden. Beukert: „De ZWN heeft ook geen bussen waar je de fiets in mee kan nemen. In andere lan den is dat wel gebruikelijk maar hier is de fiets in het openbaar vervoer bijna taboe. Voor mensen met een (verstandelijke) handicap heeft het gezellige kwadraatje nog vrije plaatsen. Het operette- en musicalgezelschap Groep Papillon brengt de tweede grote avond in het jaar dat het Middelburgse gezelschap een kwart eeuw aan de weg timmert in Zeeland. Verder: informatie van gemeente en provincie, informatie over actuele kinderboeken en een handige ladder voor wie op stap wil naar de bioscoop, theater of/en expositie. ,De Zeelandtunnel is er niet voor de Zeeuwen maar voor de havens van Rotterdam". In de trein kan het wel maar wordt het je niet gemakkelijk gemaakt. De Nederlandse Spoorwegen zien fietsers lie ver gaan dan komen". Om aandacht te vragen voor de standpunten van de fiet sersbond heeft de ENFB een pleidooi met de titel 'Met de Een volwaardig circus met humor als rode draad, dank zij de clown André Nikolaev. fiets de plas over' naar de pro vincie en de Zeeuwse gemeen ten gestuurd. „Het blijkt dat ook veel gemeenten zich kun nen vinden in onze kritiek. Middelburg, Vlissingen, Goes, Veere, Oostburg en Hontenis- se ondersteunen onze nota. Dan zou er bij de provincie toch ook wel een lichtje moe ten qaan branden", aldus Beu kert. Behalve fietsers zijn ook trein reizigers de dupe als er geen bootverbinding is. „Als je voor je werk of school dagelijks vanuit Zeeuws-Vlaanderen het land in moet heb je toch een probleem als de boot er niet meer is. Nu kunnen reizigers tamelijk eenvoudig bij de trein in Vlissingen komen. Straks valt ook die mogelijkheid weg". Wat Breukert het meest stoort is dat autogebruik op deze manier juist in de hand wordt gewerkt. „Alles wat nu wordt uitgegeven aan auto infrastructuur kan je niet meer voor fiets-infrastructuur of openbaar vervoer gebruiken. De tunnel is er niet voor de Zeeuwse bevolking maar puur voor de havens van Rotter dam. Daar hebben ze er wel baat bij, ze kunnen met een tunnel onder de Westerschel de nog sneller bij de Kanaal tunnel zijn". Wat de provincie Zeeland gaat besluiten over de veerdiensten is nog niet bekend. Ook in de Tweede Kamer vinden de ideëen van de ENFB brede steun, het geld voor een veerdienst stellen de Haagse politici echter niet beschikbaar. „We bijven gewoon constant aan de bel trekken. Herhaling is de kracht van de boodschap...", verzucht Riet Beukert. FOTO ANDA VAN RIET BY PETER CHRIST Lange Delft 3 - Middelburg Er wordt mij geregeld ge vraagd, waarom er in Wal- chers Plat zo weinig aandacht wordt besteed aan het 'bur- gerzeeuws' van Middelburg, Vlissingen en Souburg. In die plaatsen woont tenslotte zo'n driekwart van de Walcherse bevolking... Welnu, er valt weinig over dat burgerzeeuws te schrijven. Niet dat het geen mooie of bij zondere dialecten zijn, maar er bestaan gewoon weinig typisch stadse woorden en uit drukkingen. En de zeer ken merkende manier van praten, die Middelburgers, Soubur gers en Vlissingers zo duidelijk van elkaar onderscheidt, is op papier onmogelijk weer te geven. Typisch 'stads' is bijvoorbeeld het veelvuldig wegvallen van de slot-n. 'Binne en bute' is bij voorbeeld typisch Middel burgs. Ook kennen de steden geen e-uitgang bij zelfstandige naamwoorden: 'pupe' (pijp) wordt zo 'puup', 'puip' of zelfs 'paip' en het meervoud daar van is respectievelijk 'puupe', 'puipe' of 'paipe'. In Middel burg en Vlissingen valt verder de moeilijk te omschrijven uit spraak van de letter r op. En bovendien bedienen de stede lingen zich van een wat slis sende, scherpe t. Het is echter verwonderlijk, dat er tot op heden vrijwel geen letter burgerzeeuws aan het papier is toevertrouwd. Alleen A. F. Sifflé deed vele tientallen jaren geleden een niet al te beste poging om het gedicht 'Roosje' van Bellamy in zowel het 'steedsch-Zeeuwsch' als het 'land-Zeeuwsch' te verta len. En sinds enige tijd ver schijnen er zo af en toe stukjes in het burger-Souburgs in dorpskrant 't Putje. Marco Evenhuis Voor onze jaartelling en in de Romeinse tijd was er geen sprake van strijd. De toenmali ge Zeeuwen woonden op ver hoogde stukken land, waar het water niet bij kon komen. Omstreeks het jaar driehon derd sloegen voor het eerst stukken van de oude duinenrij af, werden delen van Zeeland overspoeld en moest men vluchten voor het water. De eerste 'dijken' werden aan gelegd toen een grote storm vloed in 1014 duidelijk maakte dat de zaken mis dreigden te lopen. In de voorbije eeuwen hadden de Zeeuwen onverdro ten de veenlaag afgegraven om kostbaar zout te winnen. Bij Komisch Circus Paradox krijgen alle acts een totaal andere wending dan het publiek verwacht. Niet minder dan tachtig artiesten, een swingend circusorkest en een ballet werken mee aan deze humorrijke megaproductie van 140 minuten. Bedenker van het komische circus is Nikolaev zelf. Hij speelt even eens mee in het programma. Zijn acts lopen als een rode draad door het programma. Alle acts, hoe bloedstollend en gevaarlijk ze ooR lijken, zijn ondergeschikt gemaakt aan de humor. Nikolaev licht desgevraagd een tip van de sluier. Als Ina Maiorowa en André Kalatchew hoog in het verticale touw bezig zijn met hun gewaagde act, begint een woeste terriër beneden aan het touw te trek ken. De acrobaten worden daardoor bijna letterlijk uit het luchtruim gezwiept. Wat daar na gebeurt doet een regelrech te aanslag op de lachspieren, verklapt- de wereldberoemde clown. Humor speelt dus de belanrijk- ste rol in de voorstelling van Paradox. André Nikolaev zorgt voor verbindende acts en tek sten, hij breekt in nummers in en zet op clowneske momen ten spreekstalmeester Ziro- now voor aap. „Hij is de com munist die alles wil verbie den", vertelt Nikolaev. „Ik ben het kind, de kwajongen, voor wie niets vreemd is". De 53-jarige clown wordt in de internationale circuswereld beschouwd als de nieuwe Popov. Die clown was jaren lang het paradepaardje van het Russische staatscircus. Nikolaev wordt gezien als de waardige opvolger van deze - nu gepensioneerde - legenda rische clown. Het land zakte daardoor op veel plaatsen maar liefst een meter. Er werd niet bij stilge staan dat ze de bodem onder hun eigen voeten weghaalden. Door de aanleg van dijken ont stond evenwel een nieuwe probleem: wat moest er met het water gebeuren dat vroe ger vrijelijk naar zee afvloeide, maar nu werd tegengehouden door diezelfde dijken? Water gangen, sluizen en later ook molens, moesten zorgen dat het teveel aan water bij eb geloosd kon worden. Tegelij kertijd ontstond door afzetting van slib nieuw land. Als dat aangeslibde nieuwe land werd omdijkt, ontstonden polders. Dat dijken, sluizen en water gangen ook onderhouden moesten worden is niet altijd voor iedereen even vanzelf sprekend geweest. Eeuwen lange verwaarlozing van de dijken werd bijvoorbeeld Wal cheren en de Bevelanden fataal tijdens de springvloed op zaterdag 5 november 1530: immense overstromingen waren het gevolg. Er waren Zeeuwen die in de zestiende eeuw maar liefst vijf watersnoodrampen beleefden. Niet alleen in 1530 braken de dijken door, ook in 1509, 1532, 1552 en 1570 vonden groot schalige overstromingen plaats. En ook in de volgende eeuwen moesten de Zeeuwen nog vele malen strijd tegen het water leveren. De Zeeuwen leerden er wel van dat samenwerking gebo den was. Er ontstond een hecht stelsel van waterschap pen waaraan beroemde namen als Abraham Caland - geboren in Westkapelle als zoon van een dijkwerker - en Robert Muralt verbonden zijn. De grote ramp die in 1953 1835 mensen het leven kostte, leid de eindelijk tot een nationale aanpak: het Deltaplan. Bij het in gebruik nemen van de Oos- terscheldedam op 4 oktober 1986, de 'kroon op het Delta plan', kon koningin Beatrix dan ook de woorden spreken: „Zeeland is veilig". De strijd tegen het water leek definitief gewonnen. Aflevering twee van 'Ach lieve tijd - Zeeland' is een bijzondere aflevering geworden, die niet alleen aan de tekst, maar zeker ook aan de tientallen illustra ties en historische foto's haar waarde ontleent. De derde aflevering 'Twintig eeuwen Zeeuwen en hun ver keer', zal medio december ver schijnen. gezelligste rommelmarkt ZATERDAG 30 NOVEMBER 9.00-17.00 uur ZONDAG 1 DECEMBER in 00-17.00 uur _BI)K K E R bo)e ken WALSTRAAT 94 VLISSINGEN Maritieme Boekerij Libris. Boulevard Bankert 308 Vlissingen Voor het eerst in de geschiedenis heeft Vlissingen een kerstmarkt. Zondag 22 en maandag 23 december zijn de Nieuwendijk en het De Ruyterplein versierd met fakkels, kerstbomen en kramen met kerstsnuisterijen. Passende muziek moet de kerstsfeer er al een beetje inbren gen.

Krantenbank Zeeland

de Vlissinger | 1996 | | pagina 1