Kruidenbitter voor restauratie Hoogaars Boilerset Zeeuwse Vlegel brengt verantwoord vlees Versgebakken taarten bij eeterij De Truffel Commercie en cultuurbehoud Auto97 gaan hand in hand BouwCenter De Jager-Tolhoek Boek en lezing over hervorming in Zeeland 0115-613641 Aquariumvereniging viert vijftig jarig bestaan Hervorming in Zeeland Gered gereedschap 317,- Destilleerder Paul Nolet van stokerij Ketel 1 heeft afgelopen zaterdag tijdens de dag van de Zeeuwse hoogaars een kruidenbitter gepresen teerd. Deze hoogaarsbitter wordt door de Stich ting Behoud Hoogaars verkocht, de opbrengst gaat regelrecht naar de restauratie van de Yer- seke 36, een open houten boot die vroeger werd gebruikt als vissersschip. In bruikleen Hoogaarsbitter Eeterij De Truffel in de Sint Janstraat in Mid delburg heeft een nieuwe eigenaar. Sinds begin november zwaait Monigue van Egeraat de scepter in het etablissement. LEZERS SCHRIJVEN In het Middelburgse topmonument Huis 's- Hertogenbosch aan de Vlasmarkt, gaan com mercie en cultuurbe houd sinds kort hand in hand. Ton van Oos- trom van de Huifkar gebruikt het pand sinds het begin van deze maand voor het houden van bruiloften en partijen. De Middelburgse aquariumvereniging Barbus Conchonius bestaat dit jaar een halve eeuw. MASSALE VLUCHT NAAR ENGELAND NA MISLUKTE AANSLAG OP WALCHEREN Kortgeleden promoveerde Clazien Rooze-Stout- hamer op haar proefschrift over de hervorming in Zeeland. Meer dan twintig jaar deed ze ar chiefonderzoek, vooral in het rijksarchief in Brussel. Zij haalde daarbij veel gegevens boven water. Die verzamelde ze op kaartjes, om ze ver volgens uit te werken in de rust van haar stu deerkamer, de voormalige varkensstal bij haar boerderij achter de zeedijk te Ellewoutsdijk. KLM-piloten Geheime bijeenkomsten Walcherse vluchtelingen lezing dr. C.M. Rooze Stouthamer Installatietechniek Kouwe Muller verhuisd Caravan/camping RAI Nieuwe collectie R&C Erolife '96 Binnenvaarten visserij Vrijwilligers natuurbeheer Groenten&Fruit Wijzer Woensdag 20 november 1996 DE FAAM - DE VLISSINGER 17 Paul Nolet (rechts) van Ketel 7 overhandigt de eerste fles Hoogaarsbitter aan gedepu teerde G. de Kok. In heel Nederland varen nog maar zo'n vijftien hoogaarsen, open houten schepen die in vroeger tijden het aanzicht van menig havenstadje domineer den. De Yerseke 36 van de Stichting Behoud Hoogaars is de enige die nog in de staat is zoals er jaren geleden mee gevist werd. „De andere hoog aarsen zijn in de loop der jaren omgebouwd tot plezierjacht", vertelt Hans Kole, penning meester van de stichting. „Wij willen de hoogaarsen echter zo oorspronkelijk mogelijk houden". De stichting zet zich nu al zes jaar in voor het behoud van de hoogaarsen die de tand des tijds overleefd hebben. Momenteel heeft de stichting zelf een hoogaars en een hengst. „Een hengst is ook een open houten zeilschip maar met een iets andere rompcon- tructie. Behalve onze eigen schepen hebben we ook nog twee hoogaarsen die zijn omgebouwd tot jacht in bruik leen", legt Hans Kole uit. De hoogaars van de stichting is de Yerseke 36 die nu geres taureerd wordt. Deze eerste fase van de restauratie behelst het vervangen van de kielbalk en een aantal spanten en het plaatsen van een nieuwe motor. „Dat is geen eenvoudi ge klus", vertelt Hans Kole. „Omdat het hele schip is opge bouwd rond dat kielstuk heb ben we de boot helemaal moe ten ondersteunen voordat we het oude hout eruit konden slopen". Om de restauratie zo verantwoord mogelijk uit te voeren krijgt de stichting hulp van een scheepsbouwer uit Kortenhoef. Het grootste deel van het werk wordt echter uit gevoerd door vrijwilligers van de stichting zelf. Om de restauratie van de Yer seke 36 te kunnen bekostigen heeft de Stichting Behoud Hoogaars hulp gekregen van destilleerder Paul Nolet van Ketel 1. Kole: „Ketel 1 sponsort ons al jaren maar wilde nu eens iets anders doen als geld geven. Ze hebben daarom spe ciaal voor ons een Hoogaars bitter ontwikkeld die eenmalig gestookt is. De opbrengst van de verkoop wordt rechtstreeks in de restauratie van de Yerse ke 36 gestoken". De eerste fles van het kersver se drankje is door Paul Nolet overhandigd aan gedeputeer de G. de Kok. „We zien het werk van onze stichting als cul tuurbehoud. Vandaar ook dat we de gedeputeerde voor cul tuur De Kok hebben gevraagd om de eerste fles hoogaarsbit ter in omtvangst te nemen". Hans Kole is blij dat ook de politiek zich er steeds meer van bewust is dat een deel van het Nederlandse cultuurgoed op het water drijft. „Er gaan de laatste tijd ook in politieke krin gen steeds meer stemmen op om ook schepen tot monu ment te kunnen verklaren. Monique Egeraat (rechts) en Sietske krijgsman met een zelf gebakken appeltaart. „Ik wilde al lang een eigen zaak beginnen", vertelt Ege- De Zeeuwse Verwarmings Unie repareert uw CV. Als het moet binnen een halve dag, overal in Zeeland! Bel: Zeeuwse Verwarmings Unie B.V. raat. „Toen ik hoorde dat De Truffel te koop stond was alles eigenlijk binnen twee weken geregeld". De naam van de eeterij is afkomstig van de lekkernij die bij de koffie geserveerd wordt. „Wij serveren een complete koffie met een kannetje melk, water en een echte Belgische truffel", verduidelijkt Egeraat. „De truffels worden speciaal voor ons gemaakt door een 'mannetje' uit België". Behalve truffels heeft eeterij de Truffel meer verse lekkernijen op het menu staan. „Sietske Krijgs man staat in de keuken en bakt iedere dag verse taarten en truffelcakes. Verder hebben we broodjes, soepen, uitsmij ters en tosti's". In januari wil Monique Egeraat de menu kaart van De Truffel verande ren. Daarnaast wil ze binnen kort ook beginnen met oven schotels in de avonduren. „December is nogal een druk ke maand met veel extra koop avonden. Daarom lijkt het me beter om te wachten met een nieuwe menukaart tot januari. Verder hoef ik niet veel te ver anderen, het interieur is prima want de zaak bestaat nog maar een jaar". Voorheen werden alleen gebouwen zo van de onder gang gered maar waarom zou je dat ook niet met historische schepen doen? Zeker de hou ten hoogaarsen en hengsten hebben jarenlang het beeld van varend Zeeland beheerst". De Stichting Behoud Hoogaars is al zes jaar bezig met het varend houden van houten schepen. In ons persbericht dat wij eind oktober hebben ver zonden naar de media heb ben wij melding gemaakt van het feit dat wij op zoek zijn naar nieuwe inzamel punten voor gereedschap in de provincie Zeeland. In dat persbericht schreven wij ook dat wij in Middel burg in de vorm van Ijzer handel Henk de Bruyne al over een inzamelpunt beschikken. Wij zijn blij dat u in uw krant twee keer aandacht heeft besteed aan ons persbericht, maar zijn minder tevreden met de suggestie alsof wij niet tevreden zouden zijn met ons inzamelpunt in Middel burg. Het tegendeel is het geval: Ijzerhandel Henk de Bruyne in Middelburg is een zeer actieve inzamelaar van gereedschap waar wij enkele keren per jaar komen om gereedschap op te halen dat onze vrijwilli gers in Amsterdam ver zendbaar maken voor onze projecten in ontwikkelings landen. Wij hopen dat u een vol gende keer wilt vermelden dat wij naast onze zeer actieve inzamelaar van gereedschap in Middelburg meer van dat soort enthou siaste mensen in de provin cie Zeeland kunnen gebrui ken. Hij huurt het pand voor deze gelegenheden van de eigenaar het Koninklijk Zeeuws Genoot schap der Wetenschappen die het monument momenteel aan het restaureren is. „Ik vind het fantastisch om gebruik te maken van de sfeer die het gebouw heeft", vertelt Ton van Oostrom. „En zij kun nen met het geld dat ze verdie nen weer verder met de res tauratie". Van Oostrom kwam op het idee om zijn catering onder te brengen in het Huis 's-Hertogenbosch nadat hij een feest bij mensen thuis in een monumentenpand had verzorgd. „Ik zag daar de mogelijkheden van een sfeer vol oud pand en de volgende dag kreeg ik een folder over het Huis 's-Hertogenbosch bin nen. De stichting waar het Zeeuws genootschap het pand in heeft ondergebracht was op zoek naar sponsors. Met het feest van de vorige avond was de link gauw gelegd", vertelt Van Oostrom. Van Oostrom is eens polshoogte gaan nemen in het Huis 's-Hertogenbosch en het genootschap stond niet onwelwillend tegenover zijn plannen. „Zij gebruiken het pand door de week voor lezin gen en andere bijeenkomsten. Van donderdag tot zondag staat het meestal leeg en kan ik gebruik maken van drie ruim tes op de begane grond. Het wordt teruggebracht in de staat zoals het in de zeventien de eeuw was. 't Is net een museum binnen met schitte- Ton van Oostrom: binnen". rende zalen en plafondschilde ringen en het leent zich prima voor dit soort dingen". De eerste feesten zijn inmid dels naar ieders tevredenheid in Huis 's-Hertogenbosch gegeven. De koks van de Huif kar nemen zelf hun kookgerei mee en bouwen de keuken van Huis 's-Hertogenbosch in een mum van tijd om tot volwaar dige restaurantkeuken. Van Oostrom: „We nemen gewoon alles mee, van pannen tot gaspitten. We moeten maar eens kijken hoe het gaat en dan investeren we misschien nog wat in de keuken. Maar 't Is gewoon net een museum van voorlopig gaat het prima zo". De restauratie van het Hui£"s- Hertogenbosch is inmiddels al een flink eind gevorderd maar nog niet voltooid. Voor het gebruik van de begane grond betaalt de Huifkar een bedrag aan het Zeeuws genootschap die het vervolgens weer in de restauratie steekt. „Zo zijn we allebei geholpen. Wij kunnen beschikken over een unieke ruimte wat voor ons zeker in de stille wintermaanden goed uitkomt, en het genootschap heeft een nieuwe bron van inkomsten voor de kostbare restauratie van het pand". compleet Deze maand extra voordeel met deze Inventum warmwaterboiler met complete aansluitset. Inhoud 10 liter. Kema-keur. Shop Goes: Stanleyweg 2 (bij de Zeelandhallen). Shop Vlissingen: Industrieweg 11 E mail: jato@zeelandnet.nl Internet homepage www.zeelandnet ni/jagertolhoek Jo Weststrate en Nella Den Hollander van aquariumver eniging Barbus Conchonius. De tachtig leden van de vereni ging komen regelmatig bij elkaar in het clubgebouw aan de Herengracht om ervaringen over het houden van een aqua rium of terrarium uit te wisse len. Afgelopen donderdag hield de vereniging een recep tie voor leden, oud-leden en andere belangstellenden. De aquariumvereniging is ge noemd naar een prachtbarbeel uit tropisch Azië die luistert naar de naam Barbus Concho nius. Het hoofddoel van de vereniging is om de leden zoveel mogelijk te helpen bij het houden van een aquarium. „Veel mensen weten niet pre cies wat er allemaal komt kij ken bij een aquarium", vertelt voorzitter Nella Den Hollander. „De gedachte dat je alleen een bak met water nodig hebt gaat niet op, je moet een evenwicht vinden tussen water, vissen en planten". Het water moet allereerst ontzout wor den omdat de meeste tropi sche vissen in zoet water leven. In het clubgebouw aan de Herengracht heeft de ver eniging verschillende aquari ums staan die door de leden worden onderhouden. „Voor de jeugdleden hebben we een aparte ruimte waar ze de kneepjes kunnen leren", legt Jo Weststrate, secretaris van Barbus Conchonius uit. staan hebben we in de kelder ook nog bakken waar we waterplanten in kweken". De planten worden gekweekt voor de Vivoka die in januari in de Vleeshal in Middelburg wordt gehouden. „Dat is een grote vissententoonstelling die eens in de twee jaar door verschil lende aquariumverenigingen wordt gehouden", legt Jo Weststrate uit. De Stichting Zeeuwse Vlegel is samen met drie Zeeuwse landbouwbedrijven begonnen om eerlijk vlees met een eerlijke prijs op de markt de brengen. De deelnemende boeren houden hun vee op een zowel voor het milieu als het dier zelf verantwoorde manier. Het vlees komt op de markt onder de naam Zeeuws Vlegelvlees en is te koop via de Stichting Zeeuwse Vle gel. Het rund-, varkens- en kalkoenvlees dat de Zeeuwse Vlegel verkoopt is afkomstig van dieren die op een extensieve manier worden gehouden, ze hebben veel bewegingsvrijheid en kun nen zich naar hun aard gedragen. Ook aan de kwaliteit wordt veel aandacht geschonken, zo worden medicijnen niet standaard aan het voer toegevoegd en is de huisvesting energie zui nig. Het vlegelvlees is te koop bij de Stichting Zeeuwse Vlegel. Het vlees komt dan vers van de slachterij en is gekoeld en gereed voor de diepvries. Het rund- en varkensvlees wordt ver kocht in standaardpaketten van twintig kilo. Een pakket varkensvlees bestaat uit karbonade, gehakt, hamlappen, rollade, speklappen, ribbetjes, verse worst, varkenshaas, schnitzel en leverworst. De vereniging is vijftig jaar geleden opgericht door een aantal enthousiaste Middel burgse aquariumhouders. In middels komen de leden van de vereniging uit heel Walche ren en zelfs uit Zuid-Beveland. Weststrate: „Toen de vereni ging net was opgericht kwa men de leden een keer in de maand bij elkaar. In de jaren vlak na de oorlog was het nog niet zo eenvoudig om een aquarium gevuld te krijgen. Tegenwoordig is het de gewoonste zaak van de wereld dat je in een dierenspeciaal zaak tropische visjes kunt kopen maar dat was toen wel anders. Aquariumhouders waren toen afhankelijk van de visjes die KLM-piloten meenamen van hun reizen". Na een gebouw op de Londense Kaai en ene pand in de Bogaertstraat nam de vereniging in 1980 het club gebouw aan de Herengracht in gebruik. „We zijn hier van alle gemakken voorzien", vertelt Nella Den Hollander. „Behalve de ruimte waar de aquariums Bij de beeldenstorm werd het interieur van veel Zeeuwse kerken verwoest. Een waar monnikenwerk met als resultaat een kloek zeshonderd pagina's tel lend boek. Tijdens haar promoties werd het door verschillende hoogleraren geprezen. Hoewel weten schappelijk is 'Hervorming in Zeeland' een echt men- senboek waarin zo'n zes honderd Zeeuwen figure ren. Het zijn vooral perso nen die in aanraking kwa men met de 'nieuwe leer' en in deze roerige periode in de vaderlandse geschie denis een belangrijke rol speelden. In de zestiende eeuw lagen de Zeeuwse eilanden op kruispunt handelsroutes. Antwerpen was toen de grootste handels stad van de Nederlanden. Door die centrale ligging waren de hervormingsgezinde geschriften al vroeg bekend. Ook vonden er al vroeg in de Zeeuwse handelssteden Mid delburg, Veere en Zierikzee in het geheim godsdienstige bij eenkomsten plaats. Kort na 1530 scheidden zich hier en daar groepen hervor- mingsgezinden af van de katholieke kerk. De dopers - de latere doopsgezinden - keer den als eersten de oude kerk de rug toe. Dertig jaar later volgden de Calvinisten. Beide bewegingen hielden in het ver borgene samenkomsten. Dat was levensgevaarlijk, want op het bijwonen van die vergade ringen stond de doodstraf. Maar strenge wetten konden de hervormingsbeweging niet tegenhouden. Integendeel. In de zomer van 1566 traden de hervormde calvinisten op spectaculaire wijze naar bui ten. Op Walcheren en Schou wen werden hagenpreken gehouden, die duizenden toe hoorders trokken. En toen volgde de beeldenstorm, waarbij zij in vele plaatsen op Walcheren kerkgebouwen in handen wisten te krijgen. Zij zouden van die kerken niet lang gebruik maken. De stede lijke overheid herstelde de orde en de kerken kwamen weer in het bezit van de katho lieken. Toch was er een bijzon dere situatie ontstaan, want er hielden nu drie religies naast elkaar hun erediensten: de katholieken in de stadskerken, de hervormden buiten de stadspoorten, in een schuur of pakhuis, en de dopers hadden hun huissamenkomsten. De hervormden speelden een rol in het groeiend verzet tegen de regeringspolitiek van eilanden op een van internationale in de Openbare Bibliotheek Goes op vrijdag 29 november I0.I5 uur; toegang 5,- koarten zijn vanaf heden verkrijgbaar bij de organisatoren: de Openbare Bibliotheek Goes (0113-213620) en boekhandel en uitgeverij De Koperen Tuin (0113-231072) 'Hervorming in Zeeland' (ca. 1530-1572) is een uitgave van boekhandel en uitgeverij De Koperen Tuin Gasthuisstraat 12-14 - 4461 JS Goes koning Filips II. Eén van de doelen van de opstandinge beweging in de Nederlanden was het zich meester maken van Walcheren, want wie dat eiland in handen had, beheer ste de scheepvaart naar Ant werpen. Zeeuwse kerkenraden waren betrokken bij het wer ven en provianderen van enke le honderden manschappen die een aanslag op het eiland moesten doen. Het plan mis lukte doordat een spion het plan verraadde. De regering sloeg terug: er werden troepen ingekwartierd in de Walcherse steden en aan de openbare uitoefening van de hervormde godsdienst kwam een einde. Ondertussen was de hertog van Alva met zijn leger in aantocht, om de 'ketters en rebellen' te komen straffen. Dat bericht leidde ertoe, dat kerkenraadsleden, predikanten en vele anderen vluchtten. Uit Middelburg ver trok minstens 3,5 procent van de bevolking, meestal met Engeland als einddoel. Daar ontstonden vluchtelingenker ken, waar de ballingen de tijd afwachtten tot terugkeer naar het vaderland mogelijk was. Dat moment was aangebro ken, toen in april 1572 Vlissin gen en Veere zich voor de prins van Oranje verklaarden. Daarmee eindigt de eerste fase van de Zeeuwse hervormings geschiedenis. Een kleurrijk verhaal, over een roerige periode in de geschiedenis, met onvermoede aspecten. 'Hervorming in Zeeland' bevat een aantal bijlagen, onder andere een martelaarslijst van ruim vijftig protestanten die tussen 1530 en 1572 omwille van hun geloofsovertuiging ter dood werden gebracht. De auteur stelde ook een over zicht samen van de bestaande gemeenten vóór 1572 en een lijst van alle bekende hervor- mingsgezinden met persoon lijke gegevens die tijdens het onderzoek aan het licht kwa men. Op vrijdag 29 november ver telt Clazieri Rooze over haar onderzoek in een lezing in de Openbare Bibliotheek in Goes. Kortgeleden verscheen de negentiende editie van het naslagwerk Auto'97, het auto jaarboek van Wereld op Wie len. Ondanks een opgefrist uiterlijk is de redactionele for mule geprolongeerd. Aan dacht is er voor heden, verle den en toekomst. Per pagina wordt één model beschreven. De prijs bedraagt f 22,95. Het Zeeland College in Vlis singen feliciteerde kortgeleden 53 leerling-monteurs die wa ren geslaagd voor het diploma installatietechniek. Tijdens die - wat heet - gemoduleerde op leiding werden praktijk en theorie dicht bij elkaar ge bracht. De geslaagden kwa men uit heel Zeeland. Aannemersbedrijf Kouwe- Müller is verhuisd naar het industriegebied Baskensburg in Vlissingen. Kantoor, tim mermanswerkplaats en maga zijn zijn daar nu samenge voegd. De nieuwe locatie biedt het bedrijf de mogelijkheid om efficiënter te werken, het heeft meer overdekte ruimte en een ruime parkeergelegenheid. Dat alles was doorslaggevend om na meer dan 85 jaar het vertrouwde stekje aan de Hobeinstraat in de binnenstad te verlaten. Wie zich alvast wil voorberei den op een vakantie met de caravan kan zijn licht opsteken op de Caravan Camping RAI die van 22 tot en met 27 november in Amsterdam wordt gehouden. Volgens de RAI wordt weer een groot aan tal noviteiten uitgepakt waar aan de mobiele vakantievier- der veel plezier kan hebben. Juwelier P. van der Maden aan de Kleine Markt in Vlissin gen heeft zich verzekerd van de nieuwe R&C-collectie, de R&C-Exclusive. De sieraden zijn alleen bij deze juwelier te koop en kenmerken zich door ronde, vrouwelijke vormen in achttien karaats geel en wit- goud waarbij gebruik is gemaakt van edelstenen. Een briljant geslepen diamant staat steeds centraal, die - al naar gelang de persoonlijke smaak - is omringd door princess geslepen diamanten of carré geslepen kleurstenen. De lijn omvat overigens ringen, oor sieraden, hangers en armban den en is vanaf f 1850,- te koop bij Van der Maden. De Jaarbeurs in Utrecht geeft Erolife vier dagen de ruimte voor fantasieën, fotografie, kunst, lingerie, lak en leder en bodypainting. Van donderdag 28 november tot en met zon dag 1 december probeert de organisatie van Erolife '96 een verleidelijke en inspirerende sfeer te creëren. Het Middel burgse bedrijf Mano speelt een belangrijke rol tijdens de beurs. Het toont zijn laatste leer- en lakmode ne verzorgt allerlei shows. Vorig jaar bezochten 50.000 mensen Ero life. mano was toen op een aantal tv-kanalen te zien. Binnenvaart en visserij vor men de belangrijkste hoofd stukken tijdens de vakbeurs voor Rijn-, binnenvaart en vis serij die van 26 tot en met 30 november in Ahoy wordt gehouden. Het multifunctione le gebouw in Rotterdam heeft voor die beurs zo'n vierhon derd exposanten onder dak die tegen de zeshonderd bedrijven vertegenwoorigen uit 23 lan den. Dagelijks is de beurs ge opend van 12 tot 22 uur, op Zaterdag 30 november van 10 tot 17 uur. Landschapsbeheer Neder land is op zoek naar vrijwilli gers. De organisatie heeft al tegen de dertigduizend vrijwil ligers, maar dat is nog niet vol doende om bijvoorbeeld de 16.000 wilgen te knotten en 15.000 oude fruitbomen te onderhouden. Bovendien is er nog veel meer te doen. Land schapsbeheer heeft daarom een informatielijn geopend waar (toekomstige) vrijwilli- gers met hun vragen terecht kunnen. Het nummer van de informatielijn is: 06-32024031. Dagelijks twee ons groenten en twee keer fruit. Dat is vol gens het Groenten Fruit Bureau nodig om gezond te blijven. Toch is die stelling niet zo maar een-twee-drie te han teren; immers, elke groente heeft zo zijn eigen gebruiks aanwijzing. Daarom heeft het bureau een groenten en fruit wijzer uitgebracht waarop alle wetenswaardigheden over koken, aantal calorieën, vita minen, mineralen en hoeveel per persoon nodig is, overzich telijk staat beschreven. De wij zer is verkrijgbaar bij de groen te- en fruitverkooppunten of schriftelijk via Postbus 90403, 2509 LK Den Haag.

Krantenbank Zeeland

de Vlissinger | 1996 | | pagina 17