(0118)484316
Kijk in de horeca
OPRUIMING
30% KORTING
HULPVERLENINGSINSTANTIES BLIJ MET NIEUW CONVENANT GOKBELEID
i
32.^ cj C
Opvallend
adverteren op
deze plaats
met gebruik van
steunkleur!
Interesse? Bel:
VERSCHOORE
PZC WEEKBLADEN
ID®
...niemand hoeft
een afspraak te
maken...
Vorige week werd in Middelburg het nieuwe
speelautomaten-convenant ondertekend. Hierin
is het beleid rond fruitautomaten en horeca
gelegenheden voor de komende drie jaar gere
geld. De twee instellingen op Walcheren die te
maken hebben met opvang van gokverslaafden
(het Zeeuws Consultatiebureau voor Alcohol en
Drugs en stichting De Drempel) zeggen tevre
den te zijn met de nieuwe regeling.
...acht jaar versla
ving voor er echt
iets gebeurt..
...wie stopt met
gokken krijgt
échte afkickver
schijnselen...
...de extreme
gevallen weren..
...sommige
eigenaars
blijven maar
rijksdaalders
wisselen-
Vanaf 30 januari houden de Zeeuwse
Volksuniversiteit en stichting Cinema
Middelburg een vijftal filmcolleges onder
de noemer Bevlogen Beelden. Bij ieder
college wordt een film met een bepaald
thema vertoond. De colleges gaan over
het schemergebied tussen kunst en
wetenschap.
In een Vlissingse loods is Petie
Wanrooy pas geleden begonnen met het
opzetten van een heuse automarkt, naar
Utrechts voorbeeld. „Met de week
komen meer mensen om hun auto van de
hand te doen", vertelt hij.
Verder de vaste rubrieken Be
drijfskundig Bekeken en Psycho Consult
en veel informatie van de overheid. In de
maandelijkse rubriek Kinderboeken
bespreekt Margreet Meulmeester deze
keer boeken die te maken hebben met
slavernij of het leven op de straat.
Een êêuwigst kruus
Trainingspakken
én sweaters
de 2e voor de
HALVE PRIJS!!!
Winterjacks tot
en nog veel
meer.
VINTERSPOHT
Sinds 1919, dè Zeeuwse
portretfotograaf
IBÊËHM m (ÊlMWliïQ)
Recht t.o. C&A en Blokker
26e JAARGANG NUMMER 3
17 JANUARI 1996
Gokken is lichamelijk èn
geestelijk verslavend
Oplage: 24.500
Gratis huis-aan-huis op
geheel Walcheren in
combinatie met de Faam.
Totale oplage: 50.295.
Uitgave: Provinciale Zeeuwse
Courant b.v.
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18, 4380 AA
Vlissingen.
Advertentieverkoop:
G.J.A. van den Eeden
(0118) 484313 (privé (0118) 472283).
Redactie: Ad Hanneman,
(0118) 681271 en Ellen Erkens (ai),
(0118) 681270.
Redactie-adres: Postbus 5017,
4330 KA Middelburg
Faxnr. (0118) 681215
Bezorging: (0118) 484215.
Druk: Vink-Rotadruk b.v.,
postbus 36, 4570 AA Axel.
Druktechniek: offsetrotatie.
igstijd:
1 PZC, c
vrijdag PZC, Oost-Souburgseweg
10, 17.00 uur. Postbus 18, 4380
KA Vlissingen, tel. (0118) 484000
De Faam en De Vllssinger
maken deel uit van de Zeeland
Combinatie huis-aan-huisbladen
in Zeeland.
Totale oplage: 175.220.
Tijdens het gokken komt er een stof in de hersenen vrij die qua werking lijkt op morfine. FOTO'S ANDA VAN RIET
Liesbeth Schulpzand van stichting De Drempel: „Je ziet
nog steeds dat iemand driehonderd gulden in een kast
kan gooien zonder dat iemand er wat van zegt".
Door Ellen Erkens
In Middelburg geldt voortaan
de zogenaamde '2-1-0-regel'.
Dat betekent dat er in cafés
twee fruitautomaten mogen
staan, in cafetaria's één en in
jeugdhonken of andere plaat
sen waar minderjarigen ko
men geen. De bedoeling is dat
wanneer deze drie jaar verstre
ken zijn er een strenger beleid
wordt vastgesteld. In Vlissin
gen is het gokbeleid al aan
zienlijk strenger: daar mag in
cafés slechts één gokkast
staan. In de overige horeca
gelegenheden zijn fruitauto
maten uit den boze (de 1 -0-0-
regel').
Uitgangspunt van het beleid
van beide gemeenten is de
persoonlijke en maatschappe-
lije bedreiging die overmatig
gokgedrag vormt. En daar
weet Liesbeth Schulpzand
alles van. Zij richtte samen met
haar man in april dit jaar de
stichting De Drempel op, die
hulp biedt aan gokverslaafden.
„Ik ben zelf een aantal jaar
geleden gokverslaafd ge
weest", vertelt ze. „Het ZCAD
had destijds nog niet zoveel
ervaring met gokverslaving en
ik heb lang gezocht naar pas
sende hulp. Uiteindelijk ben ik
er zelf vanaf gekomen, maar
het idee dat er hier niets was
op het gebied van zelfhulp
voor gokkers bleef knagen.
Uiteindelijk zijn we zelf maar
iets begonnen".
ruimte. Hier worden gokkers
en mensen uit hun directe
omgeving opgevangen. „Nie
mand hoeft een afspraak te
maken", vertelt Schulpzand.
„We proberen hulp te bieden
op het moment dat iemand
hulp nodig heeft. Als iemand
buiten de spreekuren hulp
nodig heeft verwijzen we door
naar de SOS-telefonische
hulpdiensten hier op Walche
ren. We gaan ervan uit dat
iemand die wanhopig is öf bij
ons komt, öf gaat gokken. Dan
moet je dus proberen zo veel
mogelijk bereikbaar te zijn".
„Er is niets mis met de hulp die
het Zeeuws Consultatiebureau
voor Alcohol en Drugs biedt,
't Is alleen andere hulp dan die
wij geven. Het ZCAD werkt
puur aan gokverslaving en de
onderliggende problemen. Wij
willen de mensen een totaal
plaatje bieden. Daar horen wat
ons betreft ook dingen als
schuldsaneringen in", vertelt
Liesbeth Schulpzand. „Verder
zijn wij zogenaamde erva
ringsdeskundigen, dat wil zeg
gen dat wij uit eigen ervaring
kunnen meepraten over het
verslaafd zijn aan gokken. Dat
maakt de drempel om te pra
ten ook een stuk lager".
de cliënten die wij hier behan
delen zijn Nederlandse man
nen tussen de vijftien en de
twintig jaar". Ook Liesbeth
Schulpzand ziet dat de groot
ste groep hulpzoekenden bij
De Drempel jonger zijn dan
vijfentwintig jaar.
iemand zonder problemen
driehonderd gulden in zo'n
kast kan gooien zonder dat een
café-eigenaar er iets van zegt.
Dat is raar: als een alcoholist
een zaak binnenkomt wordt er
wél actie ondernomen. Som
mige eigenaars blijven maar
wisselen: de helft van het geld
dat in een kast gegooid wordt
is voor hem".
De Drempel is een woonhuis
waarvan de eerste verdieping
is omgebouwd tot opvang-
Een gokverslaving is - in
tegenstelling tot wat veel men
sen denken - niet alleen een
geestelijke verslaving, stelt
Liesbeth Schulpzand. „Wan
neer je gokt komt er een stof in
je hersenen vrij die we endorfi-
ne noemen. Die lijkt qua wer
king een beetje op het meer
bekende morfine. Wie stopt
met gokken krijgt dan ook éch
te lichamelijke afkickverschijn
selen. Nervositeit, maag- en
darmklachten, transpireren,
agressiviteit, dat soort dingen.
Hoe lang het duurt voor een
gokverslaving over is, is voor
iedereen anders. Bij mij zelf
duurde het een jaar voor ik er
helemaal vanaf was, maar
anderen zijn in zes maanden of
pas in drie jaar klaar
Gokken komt voor in alle lagen
van de samenleving, vertelt
J.T. van den Broek, directeur
van het Zeeuws Consultatiebu
reau voor Alcohol en Drugs.
„In Zeeland zijn ongeveer vijf
tienhonderd probleem-gok
kers. En dan heb ik het over
érnstige probleemgokkers. Het
valt op dat gokken, net als veel
andere verslavingen, een man-
nenverslaving is. De helft van
Het duurt over het algemeen
erg lang voordat gokverslaaf
den hulp zoeken, zo heeft Van
den Broek in de loop der jaren
ondervonden. „De meeste ver
slaafden spelen al vier jaar
voordat ze van zichzelf vinden
dat ze een probleem hebben.
Dan gaan ze eerst zelf iets pro
beren eraan te doen, dat mis
lukt en na nog eens drie a vier
jaar komen ze bij de hulpverle
ningsinstellingen. En acht jaar
verslaving voor er echt iets
aan gebeurt, dat is natuurlijk
erg lang". Om deze mensen te
helpen heeft het ZCAD een
soort cursus in elkaar gezet. In
zes bijeenkomsten van drie
kwartier leren de deelnemers
om te gaan met hun verslaving
en bijkomende problemen.
„Zo maken we een balans met
de voor- en nadelen van gok
ken, brengen in kaart wanneer
en waarom iemand zin krijgt
om te gokken, kijken naar wat
iemand kan gaan doen in
plaats van gokken etc. De
resultaten zijn best goed, maar
de kans dat mensen terugval
len blijft natuurlijk levensgroot
aanwezig", zegt Van den
Broek.
„Verder geven we ook cursus
sen aan café-eigenaren. Daar
wordt ingegaan hoe je met
alcoholisten in je zaak om kunt
gaan, maar er wordt ook infor
matie gegeven hoe zo'n hore-
ca-ondernemer verantwoord
met fruitautomaat-spelers om
zou moeten gaan".
De andere helft van dat geld is
veelal voor de firma Loontjes,
automaten-exploitant in Zee
land en eigenaar van veel
speelhallen. Alexander Loon
tjes is directeur van het bedrijf:
„Ook wij doen er zoveel moge
lijk aan om gokverslaving te
voorkomen. Het personeel in
de speelhallen deelt folders uit
en is door de Jellinek-kliniek
getraind om met gokverslaaf
den om te gaan. Als er een
probleem is, verwijzen we
door. We kunnen natuurlijk
niet in de schoenen van een
hulpverlener gaan staan, maar
ook wij hebben er alle belang
bij om de verslaafden uit de
speelhallen te krijgen. Dat
komt de sfeer ten goede. Het is
nog steeds zo dat 96% van de
mensen gokt. Wij zien liever
die recreatieve gokkers als
klant. Dan moet je dus die
extreme gevallen weren".
Één manier om iemand te
weren is hem een vrijwillig
halverbod op te leggen. Lies
beth Schulpzand: „Wij maken
daar vaak gebruik van als
iemand bij ons komt om te
stoppen met gokken. Die vult
dan een papier in dat naar
Loontjes wordt opgestuurd.
Daarin verklaart hij niet meer
toegelaten te willen worden in
de speelhallen. Dat werkt best
goed".
De Drempel werkt ook met de
omgeving van verslaafden.
„Ouders van gokverslaafde
kinderen hebben het vaak erg
moeilijk. Als ze al iets weten,
want gokverslaafden hebben
allerlei smoesjes om verdwe
nen geld te verklaren", vertekt
Schulpzand. „Wat ik vaak aan
raad is het controleren van
bankafschriften bij hun kinde
ren. Wanneer er op één dag
vier of meer keer gepind
wordt, is er vaak iets aan de
hand. Ga dan vragen hoe dat
kan en waarom er niet in één
keer opgenomen is. Als blijkt
dat iemand inderdaad gokt,
zorg er dan voor dat de geld
kraan dichtgedraaid wordt.
Wie niet aan geld kan komen,
kan ook niet gokken".
En daar schort het nogal eens
aan, vindt ook Liesbeth
Schulpzand. „Als ik ergens
ben waar een gokkast staat,
kijk ik altijd even of er een sti
cker van ons opzit. En ik hou
de speler een beetje in de
gaten. Je ziet nog steeds dat
Kennen jullie dat verhaal van
die man die naar de 'kleremae-
ker' ging om zich een broek te
laten maken? Het is me dik
wijls genoeg verteld en het
moet tussen de twintig en vijf
tig jaar geleden zijn gebeurd,
namen zal ik maar niet noe
men. Ie zeide: „Ik moe een
broek mee een êêuwigst
kruus!" Toen hij het kleding
stuk ging halen, bleek er een
kruis in te zitten dat bijna tot
op zijn knieën hing. Dat was
de bedoeling niet. Het had een
heel stevig, sterk 'kruus' moe
ten zijn, dus van bijzonder
materiaal gemaakt.
De omstandigheden kennen
de, denk ik dat de man zijn
broek wel gewoon gedragen
zal hebben. Het woord 'êêu-
wig' of 'êêuwigst' is een dik
wijls gebruikte versterking,
u
in het Vlissingse Hotel Arion hield de horeca afgelopen weekeind een open dag.
Geïnteresseerden konden een kijkje nemen achter de schermen van verschillende
bedrijven. Favoriet was het zelf flensjes bakken in de keuken van het hotel, onder lei
ding van een kok. FOTO: ANDA VAN RIET.
zonder exacte betekenis. Een
'êêuwigste' vent kan zowel een
heel goeie kerel zijn, als een
reus van een vent. Dat juist het
woord 'eeuwig' zo'n betekenis
kon krijgen, zal wel uit de
godsdienstige achtergrond
van de Walcherenaars voort
vloeien. Een ander versterkend
woord is 'enorm', dat je af en
toe ook als 'ienorm' hoort uit
spreken wanneer de volle
nadruk er op valt. „Wat eit dien
gedroenke gisteraevend.
lénorm, zeg!" Het is een ver
vorming die al oude papieren
heeft. In een stuk uit 1654
klaagden polderbestuurders
van Walcheren over financieel
wanbeheer. De rekening bleek
te bevatten „menichvuldiche
inorme ende onlijdelijcke saec-
ken".
Net als in het Nederlands
wordt in het Zeeuws het
woord 'bloed' ter versterking
voor allerlei andere woorden
gezet: bloedrieke, een bloed-
klein ventje. Let op: met een
lange oe. Anders dan in het
Nederlands worden ook
scheldwoorden in het Wal-
chers met 'bloed' versterkt:
een bloedzak, een bloedhufter.
Dat is niet erg positief, dat
begrijpt u wel.
Jan Zwemer
Nieuwe Burg 29, Middelburg
0118-611741
-
