2,2^ c 'VETERANEN VERDIENEN TASTBAAR AANDENKEN' Bevrijding van Walcheren in beeld gebracht Feestelijke opening speeltuingebouw fOTO^Jit F Oorlogsvrijwilligers bezoeken Schelde 1 Symposium over de 'mens Mondriaan' 20 I 21 Veteranen ZEEUWSE GEZINS- EN HUISHOUDBEURS^^ Nieuwe produkten, nieuwe ideeën en nieuwe mogelijkheden. De Nederlandse band The Scene speelt zaterdag 29 oktober in de Zeelandhallen in Goes. De band is bezig met een promotietoernee ter gelegenheid van de binnenkort te verschijnen live-cd. Naast de nieuwe cd zal een videospecial van de Amsterdammers verschijnen met hoogtepunten uit de vorige concertreeks. Veilig Verkeer Nederland en de Gericht Verkeers Toezicht-teams op Walcheren hebben vorige week het startsein gegeven voor een nieuwe autogordelcampagne. Hoewel het al zo'n twintig jaar verplicht is een autogordel te dragen, rijdt één op de drie automobilisten nog zonder. Speciale aandacht besteedt de campagne aan het gebruik van autogordels op de achterbank. Verder in deze krant nieuws van gemeente en provincie en de rubrieken Psychoconsult, Bedrijfskundig Bekeken en Kinderboeken. door Joep Bremmers In de vroege morgen van 1 november 1944 vertrokken twee lan- dingsvloten vanuit Breskens en Oostende om respectievelijk bij Vlissingen en West- kappelle aan land te gaan en daarmee de bevrijding van Walche ren in te luiden. Het duurde een week voor dat op 7 november de bevrijding van Walche ren een feit was. De Middelburgse publicist Hans Houterman heeft de gebeurtenissen omtrent de bevrijding vastgelegd in zijn boek 'Walcheren bevrijd: een fotografisch over zicht van de operaties ter bevrijding van Wal cheren in november 1944', dat vanaf vol gende week verkrijg baar is. PZC WEEKBLADEN Ei jie dat meisje verleid? De speeltuin op het Meiveld in Middel burg-Zuid is vandaag, woensdag 19 oktober, gratis toegankelijk. Om half drie wordt het in de zomermaanden gebouwde speeltuin gebouw officieel ge opend door Marlie Blok, consulente speeltuinvoorzienin gen van de Stichting Impuls Zeeland. Ver der wordt vandaag de door Nico van den Boezem ontworpen waterspeelplaats ont huld en wordt het win terseizoen officieel ge opend. J^r exclusief 109-delige cassette (Boston) normaal 1.097.- f /•.f ILfül k-° E VERSCHOORE IBSELIS) m EUjm VLISSINGEN Recht t.o. C&A en Blokker 24e JAARGANG NUMMER 42 19 OKTOBER 1994 woensdag zaterdag Hans Houterman: „Oud-strijders zijn op zoek naar hun verleden". foto's heb ik aangevuld met ander beeldmateriaal zodat er mijns inziens een mooi over zicht ontstaat van hetgeen er tijdens de bevrijding is gefoto grafeerd". Aan de hand van korte teksten worden verschil lende facetten van de strijd uit de doeken gedaan. Tevens zijn in het boek opsommingen opgenomen van zowel de geallieerde als de Duitse troe pen die het strijdtoneel bepaal den. „Ik ben al jaren bezig met een detailstudie naar de bevrijding van de noordkant van de Schelde. Tijdens mijn onder zoek ben ik veel foto's tegen gekomen die te mooi zijn om niets mee te doen. Er is ook eigenlijk geen fotoboek over de bevrijding van Walcheren. Er is alleen een aantal jaren geleden een nummer van het Engelse tijdschrift After the Battle aan Walcheren gewijd, dat is wat het meest in de rich ting komt", verklaart Houter man de uitgave van zijn boek. Het grootste gedeelte van de foto's die in het boek van Hou terman staan afgedrukt ver schijnen voor het eerst voor een groot publiek in drukvorm. Houterman: „In principe zijn ze allemaal wel eens gepubli ceerd maar dan bijvoorbeeld in een Noors blaadje en bovendien in een beperkte oplage. De lokale bevolking heeft die foto's nog nooit eer der gezien". Omdat het dit jaar vijftig jaar geleden is dat Walcheren is bevrijd, zal de jaarlijkse her denking net als op andere plaatsen grootser zijn dan andere jaren het geval was. Zo'n vierhonderd geallieerde oud-strijders zullen begin november de plechtigheden bijwonen. Alle veteranen die zich voor de herdenkingen hebben aangemeld krijgen van Houterman gratis een exem plaar van zijn nieuwe boek. „Deze oud-stijders zijn onder tussen gepensioneerd en heb ben daarmee de tijd gekregen om zich in hun eigen verleden te gaan verdiepen. Afgezien van de commando's die hier hebben gevochten, is Walche ren de enige grote slag waar aan de veteranen hebben deel genomen waarmee hun verle den voor een groot deel is bepaald. Ik ben van mening dat die mannen - zeker nu het vijftig jaar geleden is - een beter cadeau verdienen dan de gebruikelijke - overigens even zo goed bedoelde - aanden kens die zij van verschillende instanties aangeboden krijgen. Een fotoboek is voor hun een uitstekende manier om zich opnieuw een beeld te vormen van hun eigen verleden. Bovendien hebben ze daarmee iets tastbaars wat ze mee naar huis kunnen nemen", vindt Houterman. Omdat het boek van Houter man in de Nederlandse taal is geschreven, geeft de Zeeuwse Bibliotheek een brochure uit voor de veteranen waarin de foto-onderschriften in het Engels zijn vertaald. 'Walche ren bevrijd: een fotografisch overzicht van de operaties ter bevrijding van Walcheren in november 1944' ligt vanaf vol gende week in de boekhandel. woorden die eender zijn of sterk op elkaar lijken. Bij voor beeld 'boste' dat 'barst' bete kent en niet 'borst'. U kunt de mop in kwestie zelf wel beden ken. Borst is in het Zeeuws 'bost' (dus zonder e). Je'n eige overtüüge betekent niet: je overtuigen, maar: je overwer ken. Het woord 'èrg' is in het Walchers vooral in gebruik als 'gierig' maar voor het Nederlandse bijwoordje 'erg' wordt meestal 'vrêêd' gebruikt of ook wel 'vee'. "Ik vinde 't mè vee diere" betekent dus: ik vind het maar erg duur. En iemand die erg gierig is, is "vrêêd èrg". Vrêêd betekent dus nooit 'wreed'. Voor wreed bestaat geen echt Zeeuws woord, voor zover ik weet. Een ander geval is 'schoef'. Dat heeft ook wel twee beteke nissen, maar dat zijn geen ech te 'homoniemen' zoals de twee betekenissen van 'ver- leie'. De ene betekenis van schoef komt namelijk uit de andere voort. Schoef betekent 'schuw' en je moet dan vooral denken aan wild dat bang is voor de mens en zich 'kop- over-bol' uit de voeten maakt. Vandaar betekent 'schoef ook: wild, ongecontroleerd. In die zin kan 'schoef' ook voor men sen gebruikt worden: "Pier die is zö schoef, ie za nog wè is een ongeluk kriege." Jan Zwemer In het Badhotel in Domburg vindt vrijdag 28 en zaterdag 29 oktober het symposium 'De mens Mondriaan' plaats. Tij dens het symposium staat de vraag centraal 'wat draagt de kennis over de mens Mondri aan bij tot het beter doorgron den van zijn werk?' Het symposium 'De mens Mondriaan' is georganiuseerd door het Studiecentrum Oran jezon in Oostkapelle. Commis saris der Koningin en voorzit ter van de Stichting Zeeland Mondriaan 1994 W. van Gelder opent vrijdag om 20 uur het symposium. Sprekers zijn de psycholoog P.J. van den Berg, kunsthistoricus Cor Blok, auteur Max Dendermonde en beeldend kunstenaar Jan van Grunsven. Nico Out, kunstre censent en schrijver van onder meer het boek 'Mondriaan voor beginners', zit het sympo sium voor. Naast bijdragen van de spre kers staat tijdens het twee daagse symposium onder meer op het programma een cultuurhistorische wandeling door Domburg, onder leiding van Francisca van Vloten - auteur van de eerder dit jaar verschenen wandelgids 'In het licht van Toorop en Mondri aan'. Ook wordt een bezoek gebracht aan de Tentoonstel ling van Schilderijen Dom burg, juli-augustus 1912' in het Marie Tak van Poortvliet Museum. Kunsthistorica Jaqueline van Paaschen zal een toelichting. ZEELANDHALLEN - GOES ZEELANDHALLEN - GOES OKTOBER 14 22 uur donderdag vrijdag OKTOBER OKTOBER 14 22 uur 10 30 18 uur OKTOBER 10 30 18 uur OKTOBER 10.30 18 uur In het dagelijks leven is de 29- jarige Hans Houterman biblio theektechnisch medewerker bij de Zeeuwse Bibliotheek. Eerder schreef hij al 'Buffaloes bevrijden Middelburg', '"Deut- schland" verovert Zeeland', 'Oststruppen in westelijk Nederland' en samen met Hans Sakkers 'Atlantikwall in Zeeland en Vlaanderen, 1942- 1944'. Het nieuwste 96 pagi na's tellende werk van Houter man bevat zo'n 275 foto's. Het grootste deel van het gebruik te beeldmateriaal is afkomstig uit de collectie van de Docu- mentatiegroep 'Walcheren 1939-1945', aangevuld met foto's uit Nederlandse, Engel se, Franse en Duitse archieven en privé-collecties. Houterman: „De collectie van de documentatiegroep is van dusdanige kwaliteit dat zij het verdient om door middel van een boek voor een groter publiek toegankelijk te wor den. Een selectie van deze HD® Oplage: 24.400. Gratis huis-aan-huis op geheel Walcheren in combinatie met de Faam. Totale oplage: 49.000. Uitgave: Provinciale Zeeuwse Courant b.v. Administratie: PZC Oost-Souburgseweg 10. postbus 18, 4380 AA Vlissingen. Steunpunt: Boekhandel Bikker, Walstraat 94, Vlissingen. Advertentieverkoop: G.J.A. van den Eeden Tel. 01184-72283. Redactie: Ad Hanneman, 01180-81271 en Liesbet Mallekoote (ai), 01180-81270. Redactie-adres: Postbus 5017, 4330 KA Middelburg Faxnr. 01180-81215 Bezorging: 01184-84215. Druk: Vink-Rotadruk b.v., postbus 36, 4570 AA Axel. Druktechniek: offsetrotatie. Sluitingstijd: advertenties vrijdag PZC, Oost-Souburgseweg 10,17.00 uur. Postbus 18,4380 KA Vlissingen, tel. 01184-84000 (Boekhandel Bikker vrijdag 16.00 uur). De Faam en De Vlissinger maken deel uit van de Zeeland Combinatie huis-aan-huisbladen in Zeeland. Totale oplage: 170.025. De ouderen onder u kennen hem al, want het is een mop met een hele lange baard. Een jongeman moet bij de domi nee komen, want zijn vriendin blijkt ineens zwanger te zijn. De dominee vraagt: ei jie dat meisje verleid Nêê, is het antwoord, ze lag geliek goed! Die mop 'kan' alleen maar in het Zeeuws, waar 'verleie' meestal 'verleggen' betekent. Dat is heel wat anders dan ver leiden, wat het ook betekent, maar dat veel minder voor komt. Vergissingen heb je nu een maal snel met verschillende plek waar jong en oud elkaar ontmoet, een plezierige vrije tijdsbesteding vindt en nuttige dingen kan doen en leren. De speeltuinvereniging probeert daarbij nadrukkelijk te letten op de toegankelijkheid van speeltuin, gebouw en speel toestellen voor alle kinderen, al dan niet gehandicapt. De speeltuin op het Meiveld heeft in zijn korte bestaan al diverse blijken van waardering ontvangen. Binnen een jaar telde de vereniging zo'n 2500 leden en zijn ongeveer vijftien duizend dagkaarten verkocht. Daarnaast kreeg de speeltuin afgelopen vrijdag de Zeeuwse Prijs Bevordering Integratie Gehandicapten toegekend. Eerder kreeg het Meiveld de Samenspelprijs 1993 toege kend en verwierf de speeltuin het Internationale Toegang Symbool. Het nieuwe speeltuingebouw biedt diverse gebruiksmoge lijkheden. De kiosk en de toilet ten zijn er in ondergebracht en er is een verblijfsruimte voor ouders en kinderen. In het ont werp is rekening gehouden met kinderen met een handi cap. Het gebouw kan eventu eel verhuurd worden voor ver gaderingen of als oefenruimte. Na de opening van het nieuwe gebouw volgt de presentatie van de in de zomer gereali seerde waterspeelplaats - ont worpen en uitgevoerd door beeldend kunstenaar Nico van den Boezem. De waterspeel plaats is onder meer gefinan cierd met het geld van de Samenspelprijs, als stimule ring voor een speelvoorzie- ning die een voorbeeldwer king kan hebben op het gebied van het samenspelen van alle kinderen, met hun mogelijkhe den en beperkingen. Ten slotte opent Ronald McDo nald vandaag het wintersei zoen. Speeltuin Meiveld is op dit moment de enige 'beslo ten' speeltuin in Zeeland die ook in de wintermaanden open blijft, indien het weer het toelaat. Als het voldoende vriest zal in de speeltuin een schaatsbaan worden aange legd. Als extra activiteit rijden van daag vanaf 13 uur -r+paarde- trams van het winkelcentrum Dauwendaele via de wijken Dauwendaele en Middelburg- Zuid naar de speeltuin en terug. De ritten zijn voor alle kinderen gratis. Een aantal oorlogsvrijwilligers op de werf van de Schelde. Zo'n dertig leden van de Ver eniging van Oorlogsvrijwilli gers van de Koninklijke Marine hebben vorige week woens dag samen met hun echtgeno tes een bezoek gebracht aan de Koninklijke Schelde in Vlis singen. De leden waren daar toe uitgenodigd door de direc tie van de Schelde. De Oorlogsvrijwilligers, in 1944 in het leven geroepen door Koningin Wilhelmina ter versterking van de gewapende macht in Europa en het Verre Oosten, kwamen uit het hele land naar Vlissingen voor een kijkje in de fabriek en de sche pen van de Schelde. De oor logsvrijwilligers werden in de jaren 1945 tot 1949 vooral ingezet voor de vrijmaking van FOTO ANDA VAN RIET havens en vaarwegen van mij nen in het zeegebied van Zeeuwsch-Vlaanderen tot Gro ningen, het herstellen van orde in het voormalig Neder- lands-lndië na de capitulatie van Japan, aflossingen van schepen van beroeps- en dienstplichtig personeel over de gehele wereld en het herin- richten van de walinstallaties in Nederland en Nederlands- Indië. De meesten van de oor logsvrijwilligers zijn na 1949 weer teruggekeerd in hun bur- gerberoepen. De oorlogsvrijwilligers komen op uitnodiging van de afdeling Zeeland regelmatig in Vlissin gen bijeen voor een bezoekje aan de Marinekazerne in Vlis singen. Na de feestelijke opening van de speeltuin 6 november 1993 is de speeltuin met de realisa tie van de gebouwde voorzie ning eingdelijk 'af'. De speel tuin is volgens voorzitter Arjan Brand nu uitgegroeid tot een

Krantenbank Zeeland

de Vlissinger | 1994 | | pagina 1