Circus Renz in Vlissingen
Tholen in beeld
in bibliotheek
STEUTEL
Selectie jonge monumenten
Onzichtbare kunst
in de Vleeshal
Folklo
ristische
Dagen
Gebieden beschermen
Walcherse kostuumshow in Veere
ÊÊA M HL Abdij Nieuws is de
II I I I informatierubriek van
In de serie artikelen over het provinciale milieubeleids
plan Kerend Tij Twee (KT2) gaat het ook deze keer
weer over het beschermen van gebieden. Bij het infor
matiecentrum van de provincie, tel 01180-31400 is
de brochure over het plan gratis verkrijgbaar.
Panden en beschermde stads- en dorpsgezichten die op de monumentenlijst
staan, dateren van voor 1850. Maar ook bouwkunst en stedebouw
tussen 1850 en 1945 lenen zich er in een aantal gevallen voor om
bewaard te blijven voor de toekomst.
Bedrijvig Zeeland
Sanering
Milieutijdingen
Circus Renz trekt de
komende weken in
Goes, Renesse en Vlis
singen ongetwijfeld
veel publiek. De naam
van dit familiecircus
uit Berlijn roept onge
twijfeld nostalgische
herinneringen op. En
feitelijk - zo vermeldt
B. Gachot van deze
publiekstrekker - is het
nog steeds fascine
rend als een circus de
stad binnentrekt. Hon
derden vergapen zich
aan de circuslui van
wie wordt veronder
steld dat ze een avon
tuurlijk leven leiden.
Inmiddels reist de achtste
generatie Renz door Europa.
Tegen inlevering van
deze bon ontvangen
lezers van dit blad
5,- korting op
Korting
een toe
gangsbe
wijs voor
de rangen
loge of stal
les
(Sperrsitz).
Maximaal 4 personen
per
reduktiebon.
Deze bon is uit
sluitend inwisselbaar aan
de kassa van het circus.
Kennisgeving
Provincie Zeeland
89,-
349,-
149,-
Woensdag 13 juli 1994
DE FAAM - DE VLISSINGER
7
Abdij ===s Nieuwss
Volgens de wet Milieubeheer
zijn op zijn minst de natuurmo
numenten en de "wetlands"
(waterrijk gebied dat moet
worden beschermd krachtens
internationale afspraken) mi-
lieubeschermingsgebieden.
De Oosterschelde is een officieel
"wetland"; een procedure loopt
voor Grevelingen, Krammer-Volke
rak en het Land van Saeftinghe.
De provincie bestempelt ook de
gebieden die een natuur-aandui-
ding hebben gekregen in de be
leidsplannen voor de Voordelta,
de Grevelingen en de Westerschel-
de tot milieubeschermingsgebied.
Samenwerking
Beleid voeren voor natuurgebie
den omvat een veelheid aan wen
selijke oplossingen van zich voor
doende problemen. Die kunnen te
maken hebben met waterveront
reiniging door overbemesting en
lozing van zware metalen, verdro
ging van gronden, verzuring van
het milieu, "visuele verontreiniging'
etc. etc.
Hier het hoofd aan bieden vergt
een integrale aanpak: samenwer
king tussen betrokken partijen, in
formatieverstrekking/overreding,
studie, technische advisering en
uitvoering, financiering, regelge
ving-
Aangezien de omvang aan men
sen en middelen zijn grenzen
kent, stelt KT2 prioriteiten op ba
sis van enkele maatstaven:
- het beheer van de gebieden
moet bij voorkeur structureel wor
den gefinancierd uit andere bron
nen dan de provinciale milieugel-
den (die zijn bedoeld om
eenmalige projecten aan te pak
ken en zodoende stap voor stap
verder te komen);
- voorrang daar waar maatregelen
hoog rendement hebben;
- voorkeur voor gebieden die als
voorbeeld kunnen dienen.
Bij de keuze spelen ook een rol de
acute situatie, de natuurwaarde
van een gebied en de mogelijkheid
werk met werk te maken (een klus
oppakken in combinatie met ande
re werkzaamheden).
Aldus komt KT2 tot de volgende
opsomming van tien milieube-
schermingsgebieden met voor
rang: Kop van Schouwen; Zuidkust
van Schouwen; Bruintjeskreek;
Zuidkust van Tholen; Schengege-
bied; grote landschapseenheid
Zak van Zuid-Beveland; Zwaakse
Kreekrest; krekengebied West-
Zeeuwsch-Vlaanderen; krekenge
bied Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen;
dekzandgebied omgeving Hulst.
Er is veel vraag naar de bedrijven-
promotiegids Bedrijvig Zeeland.
Alle bedrijven in Zeeland met meer
dan vijf werknemers, en dat zijn er
maar liefst meer dan 2.000, staan
er dan ook in.
Vanwege de belangstelling raakt
de voorraad gidsen sneller op dan
was verwacht. De Economische
Promotiegroep Zeeland maakt te
gelijkertijd van de gelegenheid ge
bruik de gids bij te werken: nieuw
Onderzoekers van de provincie
adviseren gemeenten welke pan
den kunnen worden voorgedragen
voor de monumentenlijst van het
rijk. De komende maanden vindt in
de gemeenten op Walcheren de
selectie plaats van een reeks van
panden en complexen. Verschillen
de gebouwen als woningen, boer
derijen, villa's, watertorens, fa
briekspanden en stations worden
onder de loep genomen. Ook
wordt bekeken of bijzondere ge
bieden voor beschermd stads- of
dorpsgezicht in aanmerking kun
nen komen.
De selectie gebeurt in nauw
overleg met de gemeente. De
ze informeert de eigenaren
van de panden die bij het on
derzoek zijn betrokken. Ver
volgens maken de provinciale
onderzoekers een afspraak
gevestigde bedrijven worden op
genomen en bedrijven die zijn ver
huisd of hun activiteiten hebben
verlegd of uitgebreid kunnen an
ders worden vermeld.
Het adressenbestand van de be
drijven is ingedeeld per branche.
Een alfabetisch register achter in
de gids maakt dat zoeklustigen
snel het adres of telefoonnummer
van een bij naam bekend bedrijf
kunnen vinden.
Redactionele bijdragen in de Ne
derlandse en Engelse taal comple-
met de eigenaren om hun
pand te bekijken. De ervaring
heeft inmiddels geleerd dat
dan een deel van de panden
afvalt omdat ze niet blijken te
teren de informatie voor bedrijven.
Uit de belangstelling voor de gids
blijkt dat er behoefte bestaat aan
een dergelijk boekwerk. Vandaar
dat de opzet niet verandert. In de
praktijk blijkt dat in Zeeland geves
tigde bedrijven de gids onder
meer gebruiken in hun speurtocht
naar nieuwe afnemers en naar toe
leveranciers. Dat doen ook bedrij
ven van buiten Zeeland die boven
dien door de gids een goed
overzicht krijgen van de bedrijvig
heid in onze provincie.
Sluiswachterswoningen in Veere
voldoen aan de strenge selec
tiecriteria van het rijk.
De onderzoekers adviseren de ge
meente de resterende panden
voor te dragen voor rijksmonu
ment. Voordat het zo ver is houdt
de gemeente een belangenonder-
zoek. Eigenaren van de panden en
andere belanghebbenden worden
geïnformeerd en krijgen de gele
genheid hun mening te geven. Uit
eindelijk stelt de gemeenteraad
een aanwijzingsadvies vast van
panden die worden voorgedragen
voor rijksbescherming. Dit advies
gaat naar de minister van welzijn,
volksgezondheid en cultuur die tot
slot knopen doorhakt en de lijst
vaststelt.
Het is de bedoeling dat op deze
manier de bestaande monumen-
In augustus wordt het terrein bij
de voormalige gasfabriek in Mid
delburg en een plek achter wasse
rij Zeetex gesaneerd. Het ziet er
naar uit dat de klus klaar is rond
de jaarwisseling.
Er wordt begonnen met het ont
graven van verontreinigingen on
der de werkplaats en het toiletge
deelte van de Janneke
Dierxschool. Dat geeft de minste
overlast voor de school die dan
nog is gesloten vanwege de va
kantie.
De saneringswerkzaamheden be
staan voornamelijk uit het verwij
deren van de klinkerverharding en
de sloop van het gasstation, de
schilderswerkplaats, garageboxen
en de loods tegen de Branderijmo-
lengang.
Het schone straatzand en de klin
kers van de bestrating worden tij
delijk opgeslagen. Vervolgens
worden de meest vieze plekken
tenlijst -waarop voornamelijk ob
jecten staan van voor 1850- wordt
aangevuld met monumenten van
na 1850.
Het selecteren van monumenten
heet in het ambtelijk jargon het
Monumenten Selectie Project
(MSP). Met dit landelijke project is
in Zeeland een begin gemaakt in
1991Voordat het zover was is
eerst drie jaar lang een inventari
satie uitgevoerd; het eveneens
voor het hele land geldende Monu
menten Inventarisatie Project
(MIP). In drie jaar tijds zijn de over
blijfselen van de bouwperiode
1850 tot 1945 in kaart gebracht
en geïnventariseerd. Een dergelijk
omvangrijk onderzoek was nodig
om verantwoord te kunnen selec
teren welke bouwwerken al dan
niet in aanmerking kunnen komen
voor de status van rijksmonument.
(hot spots in de vaktaal) afgegra
ven. De zwaar verontreinigde
grond wordt direct afgevoerd.
De licht verontreinigde en bijna
schone grond wordt in tijdelijke
depots op het terrein zelf bemon
sterd om de definitieve afvoer-
plaats en bestemming te bepalen.
De ontstane gaten worden opge
vuld met schoon zand en bestraat
als parkeerterrein. De bestrating
wordt eerst provisorisch aange
bracht. Na zetting vindt definitieve
bestrating plaats. De ontgraven
tuinen worden aangevuld met goe
de teelaarde.
Milieutijdingen 3, informatieblad
van de provincie Zeeland over de
actualiteit van het milieu in Zee
land, is verschenen.
Het blad opent met een discussie
tussen twee heren -Tjeu van Mierlo
van de Zeeuwse Milieufederatie en
Karei Colijn, hoofd van de milieuaf
deling van de provincie- over het
provinciale milieubeleidsplan Ke
rend Tij Twee.
Verder een verhaal over de mest,
dat als titel heeft meegekregen
"Zeeland zat vorig jaar al vol" met
als slotconclusie dat de beperkte
mestruimte ten goede moet ko
men aan de Zeeuwse landbou
wers. Voorts zijn er artikelen over
waterbeheer, de bestuursovereen
komst afvalbeleid en over broed-
vogels. Het blad besluit met een
overzicht van de uitgaven uit het
milieufonds.
Milieutijdingen is gratis verkrijg
baar bij het informatiecentrum van
de provincie, Abdij 9 in Middel
burg, tel 01180-31400. Op dit
adres is ook een gratis abonne
ment te bestellen.
Op diverse plaatsen in Mid
delburg, Goes, Vlissingen,
maar ook Amsterdam, Rot
terdam en Breda zijn ze te
vinden: diepblauwe affi
ches met raadselachtige
zinnen voorzien van een
kilometerafstand. Ze zijn
verspreid door de Vleeshal
in Middelburg en moeten
degene die de teksten
leest, aansporen de exposi
tieruimte te bezoeken. De
affiches zijn onderdeel van
een project van Moniek
Toebosch.
Vanaf 1979 is de Vleeshal in
gebruik als expositieruimte
voor moderne (installatie-)-
kunst. Wie de hal binnenkwam
kon de gotische ruimte alleen
waarnemen en ondergaan
onder het filter van de kunst.
Toeristen kwamen vaak niet
verder dan de glazen voorhal:
de snelle blik op de kunst
resulteerde in omdraaien en
wegwezen.
Moniek Toebosch wil met haar
project voor de zomermaan
den de hal 'teruggeven' aan de
toeristen en de liefhebbers van
architectuur. De deuren en
ramen staan uitnodigend
wagenwijd open. Binnen staan
twintig tuinbanken klaar om in
alle rust van de ruimte te kun
nen genieten. Kleine boekjes
hangen met kettinkjes aan de
banken. In de boekjes staan in
zes talen persoonlijke mijme
ringen over de hal. De regels
vormen echter geen letterlijke
vertaling van de ruimte maar
zijn een poëtische impressie
van de hal. Elke regel is ver
taald in het Frans, Duits,
Engels, Russisch en Arabisch.
Moniek Toebosch heeft korte
tijd een column gehad in de
Volkskrant waarin de typogra
fie een belangrijk onderdeel
was. Ook in het project in de
Vleeshal speelt de typografie
een grote rol. De zinnen zijn in
samenwerking met Ellen Jan
sen beeldend vormgeven en
spreken in die vormgevings-
taal nog eens voor zich. Het is
tegelijk verrassend de diverse
verstalingen met elkaar te ver
gelijken: kleine betekenisver
schuivingen leggen andere
accenten en geven andere
nuances. Het project van Toe
bosch is tot en met 28 augus
tus in de Vleeshal te beleven.
De Stichting Het Walcherse
Costuum verzorgt zaterdag
23 juli in de Grote Kerk van
Veere een show van histo
rische kostuums.
De show begint om 20 uur
en wordt afgesloten met
het zingen van het Zeeuws
volkslied.
De stichting Het Walchers Cos
tuum is in 1987 opgericht met
als doel het conserveren en
reconstrueren van kostuums
zoals die van ongeveer 1800
tot op heden op Walcheren
werden gedragen. Voor dat
doel verzamelt de stichting
authentieke kostuumonderde
len, verstrekt ze bruiklenen aan
musea en exposities en ver
zorgt ze lezingen en kostuum
shows.
Ruim dertig vrouwen, mannen
en kinderen stellen er een eer
in een zo getrouw mogelijk
beeld te geven van de ontwik
keling die het kostuum in de
loop van tweehonderd jaar
heeft doorgemaakt.
Gezien de ouderdom van de
kostuums is het volgens de
stichting in sommige gevallen
niet meer verantwoord de ori
ginele kleding te dragen. In die
gevallen maakt de stichting
gebruik van goede replica's.
Ook de sieraden zijn om veilig
heidsredenen vervangen door
replica's.
Han van den Broeke, voorzitter
van de stichting Het Walchers
Costuum, geeft tijdens de
show in passend kostuum
tekst en uitleg over de bonte
stoet modellen die onder
begeleiding van accordeon-
muziek over het looppad aan
het publiek voorbij trekt. De
show is niet alleen een door
snede in de tijd, maar gunt de
toeschouwer ook een blik op
het gebruik en de functie van
de kleding in het werk en in tij
den van feesten of devotie.
Ze heeft zich geschaard in de
circus-dynastieën zoals Sara-
sani, Krone en Hagenbeek. En
dat alles zonder een cent sub
sidie, want de overheid ziet
een circus niet als cultuur.
Tijdens de optredens in de
Zeeuwse plaatsen neemt het
paard een centrale plaats in. Er
zijn dressuurnummers, volti
ge, par force en jockeyriding
zijn voorbeelden. Daarnaast
zijn er ook olifanten, er is een
heuse fakir, trapeziste, een
koorddanseres, grondacroba-
ten en clowns. Meer dan vijftig
nostalgische wagens zorgen
voor vervoer en onderkomen
van de medewerkers. Voor de
dieren is een tent van veertig
meter lengte bij de hand.
Lezers van deze krant kunnen
reductie krijgen als ze onder
staande bon meenemen naar
een van de voorstellingen in
Vlissingen.
In de Zeeuwse Bibliotheek
in Middelburg is tot 27
augustus een foto-exposi
tie te zien met de titel 'De
jaren 30: Tholen in Beeld'.
Zo'n zestig foto's geven
een beeld van een platte
landsgemeente in die tijd.
De afdrukken zijn afkom
stig uit een grote collectie
foto-negatieven die ruim
vijftig jaar in sigarekistjes
Landarbeiders in Sint
Annaland, rond 1935. Foto:
Zeeuws Documentatiecen
trum Middelburg.
Dit jaar worden de Folklo
ristische Dagen in Middel
burg voor de 38ste keer
georganiseerd. De eerste
Folkloristische Dag is don
derdag 14 juli, de tweede
donderdag 11 augustus.
Beide dagen worden
gehouden op en rond het
Molenwater in Middelburg.
Donderdag 14 juli staat in het
teken van de Walcherse kle
derdracht. Alle deelnemers
aan het sjeesjesrijden en de
ringrijderij te paard zijn ver
plicht zich in deze dracht te kle
den. Om de perfectie van de
kostuums en de versieringen,
maar ook het steken van
zoveel mogelijk ringen te sti
muleren, worden voor de ver
schillende onderdelen prijzen
uitgeloofd. Zo zijn prijzen te
behalen voor het mooist ver
klede paar, de mooist versier
de sjees, de mooiste combina
tie ruiter en paard en natuurlijk
voor de meest gestoken rin
gen.
Het ringrijden te paard vindt
plaats achter de muziektent.
Ruim 25 deelnemers uit de
diverse Walcherse afdelingen
van de Zeeuwse Ringrijders
Vereniging hebben zich voor
de wedstrijd ingeschreven. De
sjezen rijden op het parcours
Molenwater, Branderijmolen-
gang, Noordbolwerk en weer
terug over het Molenwater,
om het publiek ruimschoots de
mogelijkheid te geven de com
binaties te bekijken. Niet min
der dan 33 paren zullen in Wal
cherse dracht met hun sjees in
de baan verschijnen. De wed
strijden beginnen om 9.30 uur
en duren tot ongeveer 17 uur.
De prijsuitreiking vindt om 21
uur plaats in de Stadsschouw
burg.
op een zolder hebben gele
gen. Het Zeeuws Documen
tatiecentrum heeft uit deze
unieke schenking een
selectie gemaakt.
De selectie geeft vooral de
jaren dertig weer. Zo zijn er
afbeeldingen van een marskra
mer, ijscoman, voddenboer,
wagenmaker en een bakkers
knecht op een bestelfiets. Een
serie portretten toont de mode
van zo'n zestig jaar geleden.
Verder biedt de expositie een
kijkje op het dagelijks leven
met kinderen in een zinken teil
met water, meisjes op weg
naar de handwerkvereniging,
werkmannen met een pet en
havenarbeiders die een schip
met zand lossen met een
schop en een kruiwagen. De
expositie is te bezichtigen tij
dens de openingstijden van de
bibliotheek.
Directie Milieu
en Waterstaat
Melding Koninklijke Schelde Groep
Vlissingen
Gedeputeerde Staten van Zeeland geven kennis van de
ontvangst op 4 juli 1994 van een melding van Koninklijke
Schelde Groep B.V. te Vlissingen voor het ombouwen van
Dokloods I (gebouw 145) tot sectiebouwloods en het om
bouwen van het magazijn van Dokloods I (gebouw 146)
tot een volautomatische panelenlasstraat op de locatie
Vlissingen.
Ter inzage
De melding kan worden ingezien van 14 juli 1994 tot en
met 10 augustus 1994:
bij de directie Milieu en Waterstaat (kamer UI09), Het
Groene Woud 1 te Middelburg op werkdagen van 9-12 en
van 14-16 uur;
in het gemeentehuis van Vlissingen op werkdagen van
8.30-12.30 en van 13.30-15.00 uur en indien daarom
wordt verzocht (tel: 01184-87204) iedere woensdag
avond van 17.15-20.15 uur.
Het Groene Woud 1, Postbus 165 4330 AD Middelburg.
PULLOVERS
o.a. State of Art, Porto Bello's
Dog Duck
tot 50%
Maten 48 - 58
S - XXL
vanaf
SWEATSHIRTS
State of Art, Tenson, Melka, Sand,
tot 50%
Maten S - XXL
48-58
LEDER JACKS
tot 50%
vanaf
JACKS
Melka, Tenson, Bison, Nautica
tot 50%
Maten S - XXL
48-58
BODYWARMER
Tenson, Bison
van 249,-
ZOMER
REGENJASSEN
10 - 50% korting
MAANDAGMIDDAG GEOPEND
