DUBBEL
PRINT
3,75
OPHEFFING
DEALER
GRATIS
keuken
apparatuur
ATTRAKTIEKRANT
ZEELAND
Onbekende voorwerpen
óx y <-
PROFESSIONELE HOBBYIST IN DE LANDBOUW EN MAJOOR CEVAAL
met voordeelbonnen van:
Uw Kleurenrolletje nog
maals afgedrukt op Ko
dak Royal Paper
voor maar
(in plaats van 7,50)
Verschoore
[ÈIMIMILCW ffi BIL dJJ 0
VLISSINGEN
(door Ad Hanneman)
Hoewel Paul Cevaal vanaf 1 april de rang
van majoor in het leger mag voeren, houdt
de balk en ster hem niet tegen om vooruit
te denken over zijn hobby: de landbouw
begeleiden naar een maximale produktie
met een verantwoorde hoeveelheid hulp
grepen. In een voorkamertje van zijn villa
naast Buttinge blijft de kwaliteitsdeskun-
dige in het leger zo vaak als het kan grond
en gewasmonsters analyseren. Rustig en in
balans vertelt hij op pantoffels en genie
tend van een shagje over hoe de hobby
semi-professioneel werd en hoe hij ooit
ontdekte wat gevestigde laboratoria twee
jaar na zijn eureka moesten toegeven.
PZC WEEKBLADEN
De aardappel
Paul Cevaal.
Suikerbieten
Slootwater
Bloemen
Hobbytuinders
OP VAKANTIE, WAT EEN LUXE!
SAMEN
STAAN
WE STERK
LEVI'S 501-451
DIESEL CHEYENNE «Hl
SCOTCH SODA
grote koliektic zomerjassen
BOXY'S JEANS wwi
DIV. JEANS, 3 STUKS voor
en nog veel meer! Verkoop t/m zo. 2 april o.s.
99.-
- 25%
75.-
100.-
ST. JAC0BSSTRAAT 12 - VLISSINGEN
GOES
LET
OP
In dit huis-aan-huisblad zit
ingestoken de:
uitgave R.A.Z.-Middelburg
De Parel in Domburg
Delta Expo
24e JAARGANG NUMMER 12
Recht t.o. C&A en Blokker
23 MAART 1994
Hou de boer in ere
En kwaad wordt hij niet
snel. Vinnig daarentegen
als mensen zonder naden
ken beschuldigend naar de
boer wijzen als zou die de
grote vervuiler zijn. De zin
„vervreemding van de
beroepsgroep die ons
dagelijks brood op tafel
brengt" valt dan ook regel
matig. En dan nog die
opmerkelijke visie. „Wil je
het milieu niet vervuilen
dan heb je kunstmest
nodig. Helaas doen de land
bouworganisaties te weinig
aan voorlichting zodat de
consument maar aanneemt
wat zogenaamde deskundi
gen in Den Haag vertellen".
Paul Cevaal (42) groeide op in
de landbouw, in het bedrijf van
zijn moeder in Buttinge. Na
zijn middelbare school stu
deerde hij drie jaar dierge
neeskunde in Utrecht en twee
jaar chemie in Delft. Omdat hij
zijn studie niet afrondde moest
de jonge Zeeuw in dienst en
werd reserve-officier. „Ik
bedacht toen al dat het leger
wel geschikt voor me zou zijn".
Maar hij mocht de overstap
van dienstplichtig naar
ID® \MesSm$®iP
Oplage: 24.400.
Gratis huis-aan-huis op
geheel Walcheren in
combinatie met de Faam.
Totale oplage: 49.000.
Uitgave: Provinciale Zeeuwse
Courant b.v.
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18, 4380 AA
Vlissingen.
Steunpunt:
Boekhandel Bikker,
Walstraat 94, Vlissingen.
Advertentieverkoop:
G.J.A. van den Eeden
Tel. 01184-72283.
Redactie: Ad Hanneman,
01180-81271 en Liesbet
Mallekoote (ai), 01180-81270.
Redactie-adres: Postbus 5017,
4330 KA Middelburg
Faxnr. 01180-81215
Bezorging: 01184-84215.
Druk: Vink-Rotadruk b.v.,
postbus 36, 4570 AA Axel.
Druktechniek: offsetrotatie.
Sluitingstijd: advertenties
vrijdag PZC, Oost-Souburgseweg
10, 17.00 uur. Postbus 18, 4380
KA Vlissingen, tel. 01184-84000
(Boekhandel Bikker vrijdag
16.00 uur).
De Faam en De Vlissinger
maken deel uit van de Zeeland
Combinatie huis-aan-huisbladen
in Zeeland.
Totale oplage: 170.025.
beroeps niet maken. „Ik was al
ouder dan vijfentwintig. En
dan kon dat niet meer volgens
de regels". In 1986 werd hij
niettemin uitgenodigd om te
solliciteren. Er was toen
gebrek aan officieren. Onmid
dellijk werd hij aangenomen
en opgeleid tot kapitein. „Voor
die tijd had ik een groothandel
in agrarische produkten. Mijn
broer Piet heeft die toen over
genomen".
Maar het bloed kruipt waar het
niet gaan kan. De landbouw
bleef boeien. „Ik ben enorm
gebiologeerd door de aardap
pel. Mijn idee daarover is:
beheers de groei, dan kun je
het maximale er uit halen. Ik
ontdekte bijvoorbeeld dat je
niet alleen het blad moet
onderzoeken om te weten hoe
het groeiproces in de grond
vordert. Ook de aarde moet je
meten. Verder doe ik vitali-
teitsmetingen. Dat is een, zeg
maar, hoogdravend woord
voor de meting naar de fysio
logische leeftijd van de plant.
Zo'n plant kan wel jong zijn,
maar door omstandigheden
helemaal uitgeleefd. Als je het
groei- en afstervingsproces
kunt beheersen, voer je verant
woord de produktie op. Zoals
bekend groeit een aardappel
het beste als het loof dood
gaat. Het loof moet dus op de
een of andere manier afster
ven, en dat proces moet je
beheersen om de beste
opbrengst te krijgen. Doe je
dat niet en laat je het uit zich
zelf afsterven, dan groeit die
knol onvoldoende. Iets laten
dood gaan in de natuur hoeft
niet erg te zijn. De natuur her
stelt zichzelf. De natuur pro
beert altijd voor nakomelingen
te zorgen. Maar goed. Er zitten
heel veel diepe achtergronden
in de beheersing van het
gewas. Ik ben nog lang niet uit
gedokterd. Toch ben ik opti
mistisch. Ik reken ooit een
sleuteltje te vinden om die
maximale opbrengst te bena
deren. Maar dat kan uiteraard
nog jaren duren".
Toen Paul Cevaal begon met
zijn laboratorium was hij de
eerste. „Nu zijn er zo'n dertig a
veertig bedrijfjes die hetzelfde
werk doen". De Zeeuw zet
vraagtekens bij de betrouw
baarheid van de onderzoekin
gen. „Zelfs in de handel zijn
apparaatjes te koop. Daarmee
kun je voor een paar tientjes
het stikstofgehalte bepalen. Of
daarentegen de uitslag een
basis is om te bemesten is nog
maar de vraag". Hij benadrukt
niet de andere onderzoekers in
een kwaad daglicht te zetten.
Maar zijn apparaten zijn zoda
nig geijkt dat de betrouwbaar
heid van de uitslag maximaal
is. Net als in zijn dagelijkse
werk waar hij verantwoordelijk
is voor de kwaliteit van de
munitie wil hij ook de landbou-
wers een betrouwbaar advies
geven.
„Wat ik doe is voorspellen",
herhaalt hij een aantal keren
tijdens het ruim twee uur
durende gesprek. „Ik doe nu
bijvoorbeeld proeven met sui
kerbieten. Daarbij probeer ik
proefondervindelijk vast te
stellen dat mijn visie op
bemesting en gewasonder-
zoek goed is". Voordat hij ech
ter zijn ondervindingen
wereldkundig kan maken, zal
hij nog bergen grond- en
gewasmonsters moeten analy
seren. „Ik moet erg oud wor
den, voordat ik mijn theorie
kan aantonen".
Volgens de man die voor de
liefhebberij ook nog drie paar
den op stal heeft staan is
kunstmest nodig om het
milieu niet te vervuilen. Stal
mest is onvoldoende. „Per ton
mest krijg je bijvoorbeeld veel
te veel fosfaat op de akker. Dan
kloppen de verhoudingen niet
meer. In mest zit meestal net
iets te veel van van het ene en
net iets te weinig van het ande
re. Ik onderzoek hier de grond
monsters van boeren en advi
seer ze dan voor bijmesting
met kunstmest. Vooral in het
begin keken ze nog wel eens
vol ongeloof. Ze veronderstel
den dat als ze mijn advies zou
den opvolgen ze veel te weinig
zouden bijstrooien".
Cevaal beweert steevast dat de
Walcherse boer minimaal ver
vuilt. „Ik neem regelmatig
watermonsters in de sloten en
onderzoek ze op fosfor, kalium
en stikstof. Dat zijn de stoffen
die uit de mest komen. Ze zit
ten amper in het slootwater.
Trouwens", vervolgt hij, „heel
die milieuproblematiek doet
onrecht aan de boer. De boer
is van huis uit de natuurbe
heerder. Maar door de vraag
naar een grotere produktie
heeft de maatschappij hem
gedwongen om diezelfde
natuur te verkrachten. En nu
krijgt die boer niet de kans om
de natuur te herstellen omdat
hij wordt weggejaagd. Dan
moet de gemeenschap de
natuur beheersen. En ik vraag
me of of ze daar geld voor
heeft. Kijk in Amerika en in
Groningen. Daar zijn de boe
ren vertrokken in bepaalde
gebieden. Wat blijft is een
overwoekerde wildernis.
Omdat die gebieden niet
onderhouden en beheerst
worden krijg je verzuring".
Bij dat onderwerp wordt hij
steeds vinniger. De regeerders
in Den Haag begrijpen er niets
van. Hun adviseurs - aldus de
legerofficier - lopen jaren ach
ter. „Neem nou de mineralen-
heffing op suikerbieten die de
regering voor 1995 heeft aan
gekondigd. De. suikerfabrikan
ten trekken al jaren geld af
voor boeren die te veel mine
ralen in hun suikerbieten heb
ben. Nu doet de-regering daar
nog een schepje bovenop. Als
je nou bedenkt dat de boeren
afgelopen jaar pakweg vijfhon
derd gulden per hectare heb
ben verdiend en dat de gemid
delde boer om en nabij de vijf
entwintig hectare akker heeft,
kun je uitrekenen dat ze prak
tisch niks kunnen overhouden.
Gezien de uitslagen van de
watermonsters die ik neem
bemesten ze verantwoord. Ze
worden dus op allerlei manie
ren gepakt. Geen inkomsten
en een beschuldigende vinger
op ze gericht omdat ze het
milieu zouden vervuilen. De
boeren vervuilen niet met hun
bemesting. Slecht onderhoud
van de natuur is daar de oor
zaak van. Ze moeten niet een
hele beroepsgroep in een
kwaad daglicht zetten omdat
er misschien hier of daar een
boer wel eens vervuilt".
De boosheid blijft als hij voor
beelden noemt over 'die
beschuldigende vinger'. „Kort
geleden las ik in het Algemeen
Dagblad dat de mensen geen
bloemen voor Moederdag
moesten kopen omdat de
bloementelers zoveel energie
gebruiken in hun kassen. Er
stond niet bij dat de bloemen
kunstmatig worden verbouwd
omdat de consument er om
heeft gevraagd. Ik zeg dan:
geef die mensen de kans om
hun produktiemethode aan te
passen en terug naar de
natuur te gaan. Zo vind ik ook
dat natuurbeheerders, milieu
mensen en boeren een dialoog
aan moeten gaan. Dan kun je
opbouwen en zien we dat een
boer veel meer met de natuur
bezig is dan mensen denken. Ik
toon met monsters aan dat de
boer verantwoord bemest.
Ook het spuiten gebeurt min
der dan een paar jaar geleden
omdat de boer wil weten wat
hij met zijn gewas doet. En
opvallend is dan dat als je
evenwichtig bemest, je minder
hoeft te spuiten. Door die kri
tiek gaat de boer te veel aan
zichzelf twijfelen. En dan komt
de regering er nog eens ach
teraan met beslissingen die
zijn genomen op basis van t-en
flinke dosis onbenul. De
bemesting moet worden
teruggedrongen. En dat heeft
hij al lang gedaan".
Hobbytuinders zijn volgens
Cevaal grotere vervuilers dan
ze beseffen. Een voorbeeld:
„De mensen weten vaak niet
wat ze doen. Neem nou
iemand met een rozentuin. Zo
iemand gaat er van uit dat hij
het milieu spaart door er elk
jaar biologische rozemest in te
strooien. Helemaal fout dus.
Dat is net alsof iemand dage
lijks spinazie eet. Er zit geen
afwisseling in en de grond
krijgt van het een te veel en
van het ander te weinig. Ik ben
van plan om ook voor hobby
tuinders te gaan werken, dat
wil zeggen hun grond analyse
ren en ze een mestadvies
geven. Uiteraard kunnen de
mensen ook om andere inlich
tingen komen".
Cevaal valt even stil en peinst:
„Ik zou inderdaad een hele
avond over dit onderwerp kun
nen praten. Nee. Lezingen ver
zorg ik nooit. Althans, ze heb
ben me er nooit om gevraagd.
Kijk. Het zit natuurlijk ook zo,
dat de beroepsgroep waar je
zelf uitkomt en die het zo ver
rekt moeilijk heeft de tijd moet
hebben om zich te herstellen.
Het publiek, de consument,
moet ze die tijd gunnen en
begrip tonen. Ons eten komt er
per slot van rekening van
daan.".
Winkel, galerie annex coffeeshop Dustoch
in Middelburg gaat woensdag open. Het
externe project van onder meer Vijvervreugd
is bedoeld om verstandelijk gehandicapten
een zinvolle dagtaak te geven die hun gevoel
van eigenwaarde vergroot.
Zaterdag is het
Bellamypark decor
voor de vijfde
Frapo's Boulevard
City Run. De
organisatie vertelt
op een halve pagina
meer over dat
evenement met
afwachtings-
programma.
De Goese band Kam Je Haar brengt begin
april de eerste cd uit. De vier muzikanten
kennen elkaar van de middelbare school
maar willen absoluut niet als een
schoolbandje worden gezien.
In het Vlissingse Arsenaal deed een aantal
Modezaken mee aan een bijzondere
modeshow. Op swingende muziek werd het
voorjaar anders dan anders geïntroduceerd.
Sommige beeldspraken in het
Walchers zullen buitenstaanders
uitermate vreemd in de oren klin
ken. Wat moet je denken als je
iemand hoort zeggen dat die een
ander 'beu is als gespogen
spek'? Daar is nou niet direct iets
bij voor te stellen - de uitdrukking
"Het is heerlijk om er uit te
zijn. gewoon wèg. Thuis zit ik
bijna altijd binnen. Ik moet
altijd wachten tot er iemand is
die tijd heeft om met me te
gaan wandelen. Hier staan ze
direkt voor je klaar. Naar de
stad om te winkelen, ergens
gaan koffie drinken, naar een
museum, alles
kan. Ik geniet."
Kode KruLs-
vakanties.
Voor mensen
die zonder de
hulp van ande
ren niet op va
kantie kunnen.
Inlichtingen:
bel de Rode Kruis-afdeling in
uw woonplaats (zie Gouden
Gids) of het hoofdbureau, tel.
«70-3846694.
zal wel ontleend zijn aan de 'sp'
die in beide woorden voorkomt.
Even buitennissig (maar waar
schijnlijk wel duidelijk) kan het lij
ken als iemand voor 'dwas as
pok'out' uitgemaakt wordt. Want
wie weet er dat pokhout inder
daad bestaat en een gewoon Ne
derlands woord is? Het is hout
van de guajacboom uit West-
Indië, keihard en vroeger gebruikt
tegen huiduitslag.
Klipstenen heeft de gemiddelde
Walcherenaar nooit gezien, maar
velen weten hoe laat het is als
van iemand gezegd wordt: „Die
is as een klipsteen." Zo iemand is
even doof als het gesteente waar
naar verwezen wordt. Let wel,
het woord 'doof' zelf komt in de
uitdrukking meestal niet voor.
'Als een klipsteen' is gewoon een
synoniem voor 'doof' geworden.
'Doof' wordt tegenwoordig bij
mijn weten alleen nog op West-
kappel als 'dööf' uitgesproken.
Vroeger schijnt het algemener
geweest te zijn.
Jan Zwemer
Hans Verkerk viert feest want
woensdagmorgen 23 maart
opent hij zijn 33e en mooiste
keukenshowroom in GOES En
dit is niet zomaar een keuken
showroom, in deze allernieuw
ste vestiging heeft u een zeer
ruime keuze uit diverse keu
kens. Deze feestelijke gebeur
tenis laat Hans Verkerk natuur
lijk niet zomaar voorbij gaan,
wij vieren dit met een specta
culaire actie: Bij aankoop van
een complete keuken krijgt u
de apparatuurset gratis of de
helft van de geldwaarde als
extra korting! Dit betekent een
gratis oven, kookplaat, afzuig
kap, koelkast en vaatwasser.
Dus deze week kopen bete
kent geld verdienen!
RINGBAAN WEST 2B - 01100-16451
