'Therapie mag niet verslavend werken'
Politieke karavaan PvdA
trekt door Middelburg
comma
TO BERGER
RB-gaRS
Dieren en beeldspraak
Dimarelle
3'! y? C
KODAK
5
GEMEENTERAADS
VERKIEZINGEN
HENK HERMANS EN DE PSYCHOLOGIE VOOR PSYCHOLOGEN
talH2
Schaatsmedailles kijken
en juichen in Heerenveen
OOK UW
VERANTWOORDELIJKHEID.
ZIE PAGINA'S
ELDERS IN DEZE KRANT.
KWALITEITS-
FILM
200 ASA
24 opnamen
il Normaal:
12.95
NU VOOR:
VERSCHOORE
IBÊÊLB tsm föSILdJJOB
VLISSINGEN
door Ad Hanneman
Zoals het er nu naar uitziet komen in maart
twee boeken uit van drs. H.C.M Hermans, de
schrijver van de column Psychoconsult in de
huis-aan-huis-bladen De Faam/De Vlissinger.
Het ene boek heet 'Een kopzorg minder' en
gaat vooral over stress en alledaagse proble
men, het is een bloemlezing uit behandelde
onderwerpen in de rubriek Psychoconsult.
Over het tweede boek wil Hermans niks ver
klappen. Boeken zoals hij schrijft worden in
de Verenigde Staten doorgaans bestsellers.
Nederland laat zich niet zo makkelijk opzade
len met de psychologie. En dat vinden psy
chologen doorgaans nogal jammer. Althans,
dat kan worden opgemaakt uit woorden van
de man die zijn kost verdient als therapeut bij
het Riagg in Middelburg.
PZC WEEKBLADEN
ID® \yffiss3mg®iF
Ivoren toren
Niet zelfgenoegzaam
Met knipoog
Change-makers
De nieuwe concertserie van Het Zeeuws
Orkest die binnenkort begint, staat in het te
ken van het 225-jarig bestaan van het Ko
ninklijk Zeeuwsch Genootschap der
Wetenschappen. Het pas opgerichte Zeeuws
Filharmonisch Koor zingt voor het eerst het
symfonisch gedicht Luctor et Emergo.
Vlak voor de aanstaande gemeenteraads
verkiezingen gaat de PvdA-afdeling Middel
burg de wijk in, om zich te presenteren aan
de Middelburgse stemgerechtigden. Zaterdag
was de politieke karavaan te vinden in Dau
wendaele en de binnenstad.
In de Zeeuwse Bibliotheek is vorige week
het honderdste kaartje uitgereikt aan een ge-
bruikster van de Plusbus. Deze bus is speci
aal voor 65-plussers en stopt nu ook bij de
bibliotheek in Middelburg.
Rubrieken: Psychoconsult, Bedrijfskundig
Bekeken, Lezers Schrijven, gemeente- en
provincienieuws.
Met Carlier en uw krant
naar de
HUISHOUDBEURS
I7/I9/2I/23/26 maart
a 42,SO p.p.
Boek bij Reisburo Carlier
Middelburg of Goes
MimternrtL vnw-mn
Zeelandhallen
GOES
Vandaag in uw
huis aan huis krant
^BlBLIOTg^
Recht t.o. C&A en Blokker
24e JAARGANG NUMMER 8
23 FEBRUARI 1994
Een man als Henk Hermans
typeren is niet eenvoudig. Hij
past stomweg niet in het cli
ché van de doorsnee thera
peut. Ook zijn
behandelmethode is onortho
dox en kan versimpeld het
best worden weergegeven als
'niet bij de pakken neerzitten,
gewoon doorleven en je niet
zoveel aantrekken van de te
genslagen of vermeende te
genslagen'. In één van zijn
vele geschriften behandelt hij
bijvoorbeeld boosheid. Dat is
iets, legt hij uit, dat je zelf
doet. Word je boos gemaakt
door het agressieve optreden
van bijvoorbeeld je baas, be
denk dan tijdens zijn tirade
dat zijn broek langzaam af
zakt. Let maar eens op hoe
ontspannend dat werkt. In
plaats van boos en teleur
gesteld weg te gaan, zou je
wel eens met een glimlach op
je mond de kamer van de
baas kunnen verlaten. „Ik
probeer de mensen te helpen
om een beetje gelukkig te
zijn", zegt hij een paar keer tij
dens het gesprek.
De behandelmethode die hij
voorstaat heet Rationele Emotie-
ve Therapie, kortweg RET ge
noemd. Tot zo'n jaar of tien
geleden werd deze behandeling
Oplage: 24.400.
Gratis huis-aan-huis op
geheel Walcheren in
combinatie met de Faam.
Totale oplage: 49.000.
Uitgave: Provinciale Zeeuwse
Courant b.v.
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18, 4380 AA
Vlissingen.
Steunpunt:
Boekhandel Bikker,
Walstraat 94, Vlissingen.
Advertentieverkoop:
G.J.A. van den Eeden
Tel. 01184-72283.
Redactie: Ad Hanneman,
01180-81271 en Liesbet
Mallekoote (ai). 01180-81270.
Redactie-adres: Postbus 5017,
4330 KA Middelburg
Faxnr. 01180-81215
Bezorging: 01184-84215.
Druk: Vink-Rotadruk b.v.,
postbus 36, 4570 AA Axel.
Druktechniek: otfsetrotatie.
Sluitingstijd: advertenties
vrijdag PZC, Oost-Souburgseweg
10, 17.00 uur. Postbus 18, 4380
KA Vlissingen, tel. 01184-84000
(Boekhandel Bikker vrijdag
16.00 uur).
De Faam en De Vlissinger
maken deel uit van de Zeeland
Combinatie huis-aan-huisbladen
in Zeeland.
Totale oplage: 170.025.
in de geestelijke volksgezondheid
met argusogen bekeken. „Tussen
1975 en 1985 werd het gezien
als oppervlakkig Amerikaans.
Merkwaardig verschijnsel is dat
het accent van de therapie anno
nu juist op RET ligt. Zeg maar:
het is de hoofdmoot van de toe- q
gepaste therapie. Voordeel is na- u-
melijk dat ze zeer efficiënt werkt,
waardoor de kosten voor de in
stelling en de cliënt aanzienlijk la
ger zijn". Hermans noemt als
voorbeeld het project
'angststoornissen' dat hij op het
Riagg begeleidt. „Ik noem het
zelf de angstpolikliniek. We leren
daar met RET de mensen de
klachten te laten beheersen. Op
vallend is trouwens dat de stuk
jes in De Faam/De Vlissinger
mensen met een fobie aanspre
ken om zich bij het Riagg aan te
melden".
Wie in het instituut Riagg zit,
wordt gezien als iemand die van
uit een ivoren toren de gemeen
schap overziet en precies weel
waar Abraham de mosterd haalt.
Voordat iemand met geestelijke
problemen de hoge drempel naar
iHenk Hermans: In Amerika is psychologie vee! meer een gebruiksvoorwerp.
de binnenkant van het instituut
durft te nemen, heeft hij/zij vaak
vele slapeloze nachten gehad.
Hermans onderkent die zienswij
ze. Ook de leiding van het Riagg
ziet dat, zo meldt de Middelbur
ger, en doet er van alles aan om
het instituut wat toegankelijker te
maken. Maar daartegenover
staat dat het Riagg nu ook weer
niet al te toegankelijk mag wor
den. „Voor therapie als luxe-
produkt leent dit instituut zich
niet".
Wat er volgens Hermans wel
moet veranderen is de structuur
waarmee gewerkt wordt. Hij
noemt een ziekenhuis als voor
beeld waar allerlei specialisten
hun eigen terrein bestrijken.
„Daar ligt tevens een uitdaging
voor de therapeut om als zelf
standige te werken. Nee", ont
kent hij onmiddellijk de vraag of
de therapeuten dan ook zoveel
moeten verdienen ais de specia
listen. „Bij het Riagg werken
geen strebertjes. Ons werk uit
zich meer in idealisme. Je zult
een therapeut dan ook nooit over
zijn nieuwe auto horen praten.
Overigens los van de vraag of we
ons die kunnen permitteren.
Maar het past niet in onze
gesprekken. Het Riagg zou vol
gens mij een soort winkel moe
ten zijn waar je zelf kunt kiezen
uit een aantal mogelijkheden".
Overigens vertelde hij tijdens een
eerste gesprek dat het hem op
valt dat cliënten zelden aangeven
wat ze beogen met de therapie
„En dat maakt het voor de thera
peut nog wel eens moeilijk om
een richting te kiezen".
De PvdA-Middelburg is, met toeters en bellen, op zoek naar de kiezer.
Kandidaat-gemeenteraadsleden
van de Middelburgse Partij van
de Arbeid presenterert zich de
laatste weken voor de gemeente
raadsverkiezingen van 2 maart
aan stadsgenoten in de diverse
wijken. Zaterdag 19 februari trok
de politieke karavaan door de
wijk Dauwendaele en de bin
nenstad.
Twee weken geleden konden de
wijkbewoners van Nieuw Middel
burg en het Zand/Stromenwijk
als eersten kennismaken met de
PvdA-kandidaten en horen hoe zij
verschillende wijkproblemen den
ken aan te pakken. Afgelopen za
terdag konden 's ochtends de
Dauwendaelers hun vragen en
kritiek spuien. De wagen met
aanhanger stond tussen half elf
en kwart over elf bij het winkel
centrum in die wijk en trok ver
volgens door de straten. Rond de
aanhanger beeldden leden van
een straattoneelgroep 'wijkge
richte Middelburgse toestanden'
uit, die de jongste tijd in de ge
meenteraad aan de orde zijn ge
weest. Het bovenste deel van de
PvdA-kandidatenlijst trok vervol
gens de wijk in om folders uit te
delen en gesprekken aan te kno
pen met inwoners.
's Middags begon de optocht op
de Dam en waren de stemge
rechtigden in het centrum van
Middelburg doelwit van de PvdA-
karavaan. Kandidaat-raadsleden
gingen van deur tot deur om in
een persoonlijk contact met de
bewoners te praten over de'spe-
cifieke problemen van de bin
nenstad. De
PvdA-verkiezingsactie wordt za
terdag 26 februari afgesloten.
Tussen half elf en half twee rijdt
de karavaan door Middelburg-
Zuid. Bovendien is de partij te
vinden op de politieke markt die
tussen 10 en 16 uur voor het
stadhuis wordt gehouden en
waar vertegenwoordigers van al
le politieke partijen die in Middel
burg deelnemen aan de
gemeenteraadsverkiezingen, aan
wezig zullen zijn.
Hermans is als therapeut flegma
tiek te noemen. „Ik neem de pro
blemen niet mee naar huis en
heb zelf ook geen therapie nodig
om de dingen te verwerken.
Thuis heb ik iemand tegen wie ik
alles kan vertellen. Maar ik ben
altijd tamelijk secundair geweest.
Dat ligt opgesloten in mijn karak
ter. Overigens vind ik dit niet zelf
genoegzaam. Dat is het ergste
wat je als therapeut kan zijn. In
deze setting zou je dat overigens
wel makkelijk kunnen worden.
Daarom ben ik ook zo'n voor
stander van dat het Riagg veran
dert. Een therapeut als
ondernemer. Net als de specialist
in het ziekenhuis". Hij noemt het
Riagg ondanks allerlei positieve
kwalificaties 'bureaucratisch'.
„Maar dat zijn de meeste grotere
bedrijven en instellingen. Die
hebben allemaal de neiging om
bureaucratisch te worden".
Imageverandering van het insti
tuut voor geestelijke volksge
zondheid is dus broodnodig, stelt
Hermans vast. „Het moet effi
ciënter. Ook al omdat het geld op
is. Niettemin is ons doel de drem
pel te verlagen en minder bureau
cratisch te werken". Dan
relativeert hij: „Weliswaar minder
taboe op het Riagg, maar toch
nog een beetje taboe. Therapie
kan namelijk ook verslavend wer
ken". Zoals Hermans het voor
staat moet de cliënten worden
geleerd zelf te zoeken naar oplos
singen om het 'geestelijke lijden
te verzachten'. „Je moet de the
rapie dan ook zien als een leer
proces. Als therapeut activeer je
de mensen om thuis te oefenen.
Dat betekent minder praten en
meer zelf doen waardoor je bij
voorbeeld een depressie leert be
heersen".
De column in De Faam/De Vlis
singer wordt volgens Hermans
zeer goed gelezen. „Ik krijg bij
voorbeeld veel reacties op stuk
jes over jaloezie. Een opvallende
reactie kwam bijvoorbeeld van
een vakantiegangster uit Limburg
die het zulke leuke stukjes vond.
Ook zijn er lezers die nagenoeg
alle stukjes hebben ingeplakt. Ik
kreeg trouwens ooit een negatie
ve reactie over stukjes die huwe
lijksproblemen behandelden.
Overigens moet je bij die stukjes
oppassen dat je niet de pretentie
wekt om de oplossing aan te dra
gen. Ik laat altijd doorschemeren
dat je de stukjes met een knip
oog moet lezen". Dan wacht hij
even. „Tja. Schrijven is een leuke
bezigheid". In Zeeland is hij de
enige therapeut die schrijft.
„Maar er zijn psychologen die
van schrijven hun beroep hebben
gemaakt".
Pas in de laatste klas van de HBS
in Venlo besloot Henk Hermans
psychologie te gaan studeren. Hij
deed er niet minder dan zeven
jaar over, „want er was nog zo
veel anders te doen" tijdens zijn
studententijd. „Ik koos dit vak
omdat ik absoluut geen B-man
ben. Ik had ook nog de keuze om
iets kunstzinnigs te gaan doen,
maar psychologie is het wel. Dat
ik er zeven jaar over heb gedaan
heeft te maken met de studen
tentijd die van alles heeft te bie
den. In die tijd waren we in
Nijmegen nogal bezig met socia
listische sympathieën. Daar zette
ik me voor in. Hoewel ik nog
steeds idealistisch ben ingesteld,
hang ik niet meer zo aan dat so
cialisme. De politiek leidt niet tot
een gelukkige samenleving. Ik
geloof ook niet dat de psycholo
gie oplossingen kan bieden. Wel
geloof ik dat psychologen hand
vaten kunnen aanreiken om bij
voorbeeld regenten beter te laten
kiezen. Neem nou de oorlog in
Bosnië. Waar gaat het nou alle
maal om. Mensen die vroeger bij
elkaar aan tafel zaten, beschieten
elkaar nu. Dat kun je toch eigen
lijk niet begrijpen. Ook als rege
ringsleiders belangrijke
beslissingen moeten nemen zou
ondersteuning vanuit de psycho
logie positief kunnen werken.
Onder meer de hoogleraar Piet
Vroon geeft dat aan".
Op die praatstoel vertelt hij ver
der: „De wet veronderstelt dat
mensen interesse hebben voor
lange termijn denken. De psycho
logie weet dat mensen daarente
gen systemen ontwikkelen om
zich daaraan te onttrekken. De
wet en de mensen in de maat
schappij functioneren dus haaks
op elkaar. Hetzelfde voorbeeld
zou ik kunnen aanhalen voor be-
drijfsreorganisaties. Er wordt
daarbij onvoldoende aandacht
besteed aan gedragsveranderin
gen waardoor op een prettigere
maar effciëntere manier kan wor
den gewerkt. In Amerika noemen
ze het change-makers. In onze
maatschappij is dat niet zo inge
voerd. Ik heb jaren gewerkt met
verslaafden. Stoppen met ver
slaafd zijn, leidt niet tot de ge
wenste gedragsverandering. In
Amerika wordt veel meer gelet
op gedragsverandering. Maar
daar is de psychologie veel meer
een gebruiksvoorwerp".
Maar niet alleen de maatschappij,
ook psychologen in Nederland
zelf staan niet te trappelen om
gebruikt te worden. Kennelijk
koesteren ze zich in hun ivoren
torentje. „Dat ik een column heb
in een huis-aan-huis-blad vinden
ze maar raar. Ze vinden dat psy
chologie niks heeft te maken met
het platvloerse leven. Ik denk
daar uiteraard anders over en ge
bruik termen als platvloers leven
zeker niet als ik een stukje schrijf
voor de krant. Allerlei organisa
ties zouden gebaat zijn bij de in
schakeling van een psycholoog".
Uitdrukkingen en gezegdes ont
staan niet zelden uit voorvallen of
toestanden uit de dagelijkse leef
omgeving van de dialectspreker.
Daaraan moeten we denken bij
een andere manier om te zeggen
dat iemand trots is op een presta
tie of op iets wat hij verworven
heeft: „Ie is zö gröös as een katte
die een derm sleept." Iets waar
van de persoon in kwestie weet
te genieten, als je je zo'n kat eens
voor de geest haalt.
Bepaalde soorten mensen kun
nen blijkbaar alleen maar geka
rakteriseerd worden door ze te
vergelijken met dieren. Als ze op
Walcheren van je zeggen dat je
een 'boensoeng' of een 'boen-
soenk' bent, dan heb je het heel
bont gemaakt. Dan ben je niet al
leen ruw en onaangenaam in de
omgang, er valt geen land met je
1 15 11
Lange Nooröstraat 2 Middelburg 01180-40293
te bezeilen. Bunzings zijn nu een
maal geen lieverdjes. Wat een
'stêênezel' echter is, weet nie
mand - deze dieren zijn in geen
enkele encyclopedie te vinden.
Hóe een stêênezel is, weet in de
Walcherse dorpen iedereen. Zo
iemand is nors en dwars. Dikwijls
genoeg klinkt in de uitroep 'Wèt
een stêênezel' iets van teleurstel
ling door - de spreker had blijk
baar niet verwacht zo'n
vervelende koppigheid aan te
treffen.
Eén van de allermooiste Walcher
se uitdrukkingen is: „Kerel, Krien!
Wèt schiete je'n 'oenders Te
gebruiken ten opzichte van een
ieder die pretenties vertoont -
zachtjes voor jezelf uit en liefst
niet binnen gehoorafstand van de
persoon in kwestie. Wanneer er
derden in de buurt zijn is dat des
te aardiger. Het is namelijk een
compliment met iets wat bij na
der inzien helemaal niets voor
stelt: jongen, wat schijten jouw
kippen. Daer ei-je glad nie gros
op te wezen, ea
Jan Zwemer
NIEUW IN MIDDELBURG
auto hifi •ml
w auto alarm
r auto telefoon
inbouw station
KLEIN VLAANDEREN 91-93
donderdag
24 februari
vrijdag
25 februari
zaterdag
26 februari
van van van
14 tot 22 uur 11 tot 22 uur 11 tot 18 uur
Met uw krant en Carlier dinsdag 22 maart naar het IJsgala in
Thialf Heerenveen.
Heeft u trouwens al geboekt voor de Lezersreis naar de Huis
houdbeurs in Amsterdam?