Oudejaarsdag goed voor
laatste tol Zeelandbrug
Zeeuwse identiteit
RADIO ATLANTIS
^^ODELBVS
WIJ WENSEN
U ALLEN
EEN GEZOND
EN GELUKKIG
1993
TOT 15 JANUARI!
REGIONALIST VAN LOO WAARSCHUWT DE ZEEUWEN
ERSCHOORE
SCHELDEPLEIN
7)< hoek nulde kleding vankhm'
Het rime van Walcheren
In het voorlaatste nummer van Zeeland
Magazine beschreef Joris van Hoedekens
kerke onder de kop 'Zeeland volwaardig
deel van Nederland' de centralistische rol
die de Randstad zich aanmat. Diezelfde Jo
ris had zich in dat tijdschrift zo'n dertien
jaar lang vaker druk gemaakt over de Hol
landse heren die de provincies tot knechten
vernederden. Eind november zette Joris van
Hoedekenskerke de feiten van zijn verhalen
tot 1985 nog eens haarfijn op een rijtje in
een boek, 'De 'vijand' heet Holland' geti
teld. De bundel bevat verhalen die in Zee
land Magazine hebben gestaan. Met
cursiefjes leidt hij de stukjes in naar nu.
En: de geschiedenis is kennelijk een slechte
raadgever. Zonder veel moeite kan toen
naar nu worden getransponeerd. Zij in Hol
land meten zich nog steeds een houding
aan die Joris niet pikt. In zijn Zeeuwse
klofje wil hij laten zien dat het anders
moet. „Maar vijand staat wel tussen aan
halingstekens".
Joris van Hoedekensker
ke is gewoon Gerard C.
van Loo, die woont in
Wolphaartsdijk en tot ze
ven jaar geleden voor de
PZC schreef. Toen ging
hij de VUT in. Voor Zee
land Magazine produ
ceerde hij ongeveer 160
pennevruchten. Hij is en
voelt zich vooral Zeeuw.
STEUTEL
PZC WEEKBLADEN
Hoewel hij vaardig ABN
spreekt, schakelt hij
moeiteloos over naar
puur Zeeuws, uit welke
windhoek dan ook. „Ik
kom uit een familie van
Zeeuwse boeren en ar
beiders. Op m'n vijfde
moest ik verplicht naar
Den Haag imigreren.
Daar heb ik 35 jaar ge
woond. Ik was blij toen ik
weer terug was".
STEUTEL
STEUTEL
SERVICE KWALITEIT GARANTIE
LANGE DELFT 50 MIDDELBURG
01180-13221
Bij ontwikkelen en afdrukken
van uw kleurenfilm
22e JAARGANG NUMMER 53
Joris van Hoedekenskerke
zet Holland op zijn nummer
3KSiB&ËS&jOHMBBHi
IE BB O,® oo (SBH (UJOB)
t.o. C&A en Blokker
29 DECEMBER 1992
Met het boek De 'vijand' heet Holland' wil Joris van Hoede
kenskerke terugblikken en aantonen dat er niks is veranderd.
Notities en waarschuwingen van toen blijken (lijken) de reali
teit van heden, zegt'ie. Als Holland niest, moet de provincie
met de zakdoek komen. En dat is fout. Zorg zelf voor een zak
doek en laat ons Zeeuwen onze eigen boontjes doppen, bood
schapt hij. De verhalen schreef hij in Zeeland Magazine, een
peridodiek dat in 1985 ophield te bestaan. In het boek zijn ze
'ongeschonden' overgenomen, echter voorzien van kantteke
ningen.
Joris van Hoedekenskerke is het pseudoniem voor Gerard C.
van Loo. Hij werd op 16 oktober 1923 in Goes geboren. Hij
koos voor het pseudoniem Joris van Hoedekenskerke omdat
hij goede herinneringen heeft aan Hoedekenskerke, het Beve-
landse plaatsje waar zijn moeder vandaan kwam.
Het boek - zo staat in de inleiding - is een vervolg op zijn in
1985 verschenen boekje 'Alle treinen rijden naar Zeeland'. Ook
daarin stond Zeeland centraal. Sarcastisch, ironisch, dramme
rig en enigszins moraliserend pleit hij in zijn nieuwste uitgave
voor meer besef van de eigen regionale waarde. Toen schreef
ik dit en dat, lijkt hij te zeggen, en er is niks veranderd.
In het boek maakt hij vergelijkingen. Bijvoorbeeld toen minister
De Gaay Fortman onder Den Uyl plannen had om het land an
ders te verdelen. Zeeland zou dan doorsneden worden en Zee
land niet meer zijn. Die plannen gingen niet door, maar 'de
discussie over de vraag hoe Nederland er in het jaar 2000
moet uitzien is weer op gang gebracht'. Maar ook provinciale
'missers' zoals de afbraak van het Witte Huis bij de oude veer
haven Hoedekenskerke. Hij had er destijds in 1975 al kritiek op
gehad en gewaarschuwd. Die afbraak zou tot kaalslag leiden.
En inderdaad, zo constateert hij nu. 'De plek waar het huis
eens stond is nu nog kaal'.
Voortdurend bleef hij in de tijd van het Zeeland Magazine wa
ken over de Zeeuwse identiteit. Zeeland mag niet de visvijver
en speeltuin van Holland worden, hoewel hij voorzichtig beseft
dat daardoor ook wel brood op de Zeeuwse plank komt. Ook
hoeven de Zeeuwen niet met het petje in de hand richting Den
Haag om daar te horen wat 'men' er van vindt. Gewoon een
eigen mening er op na houden.
Overigens draagt hij het boekje op ter nagedachtenis aan
vrienden en collega's Mark Markusse, Ed Reindersma en Jan
Zorgdrager, die de pen te vroeg moesten neerleggen.
hemtnlotte
Alle Arrow spijkerbroeken nu 125,-
Arrow - Melka - Elmior overhemden
55,- per stuk
Schiesser ondergoed 2 stuks ƒ21,50
(100 katoen)
Schiesser tricot pyjama
van G&95
voor 49,95 (100 katoen)
Lanse Delft 46-48/hoek Segeerstraat, 4331 AR Middelburg,
telefoon 01180-13073
JSfiuSSPKSrtUKi
Ook grote maten kunnen
profiteren in de uitverkoop
Zie pag. 8
jti-H
LANGE KERKSTRAAT 41 GOES TELEFOON 01100-15415
S)© WMs@Mg©ff
Oplage: 24.100.
Gratis huis-aan-huis op
geheel Walcheren in
combinatie met de Faam.
Totale oplage: 48.035.
Uitgave: Provinciale Zeeuwse
Courant b.v.
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18. 4380 AA
Vlissingen.
Steunpunt:
Boekhandel Bikker,
Walstraat 94, Vlissingen.
Advertentieverkoop:
G.J.A. van den Eeden
Tel. 01184-72283.
Redactie: Ad Hanneman,
01180-81171 en Michelle
Bruggeman (ai), 01180-81170.
Redactie-adres: Postbus 5017,
4330 KA Middelburg
Faxnr. 01180-81215
Bezorging: 01184-84215.
Druk: Vink-Rotadruk b.v.,
postbus 36, 4570 AA Axel.
Druktechniek: offsetrotatie.
Sluitingstijd: advertenties
vrijdag PZC, Oost-Souburgseweg
10. 17.00 uur. Postbus 18, 4380
KA Vlissingen. tel. 01184-84000
(Boekhandel Bikker vrijdag 16.00
uur).
De Faam en De Vlissinger
maken deel uit van de Zeeland
Combinatie huis-aan-huisbladen
in Zeeland.
Totale oplage: 168.170.
Praten met Gerard van Loo is
vooral praten over zijn provincie
en de manier waarop Holland
zich voor hem tot 'vijand' ver
laagt. Steeds herhaalt hij dat het
niet alleen Gerard van Loo of Jo
ris van Hoedekenskerke is die te
gen de zere schenen van de
heren in Den Haag aantrapt. „Jan
Terlouw, de commissaris van de
koningin in Gelderland, pro
testeerde hartgrondig toen be
kend werd dat een aantal
culturele zaken beperkt blijft tot
de Randstad. De provincies moe
ten daarvoor inleveren". En hij
heeft meer voorbeelden van
vooraanstaanden die zich in hun
provincie in hun eer voelen aan
getast.
„Eversdijk, het lid van de Tweede
Kamer vertelde bij de presentatie
van dit boekje heel passend hoe
ambtenaren in Den Haag het
besluit saboteerden om de PTT-
hoofdvestiging in Groningen te
vestigen. Ook is bekend dat de
landelijke media niet kwamen op
dagen toen in Groningen de
grootste waterzuiveringsinstalla
tie van Europa werd geopend. Zo
kun je doorgaan. Kijk 's zomers
maar eens naar de televisie. Als
het echt strandweer is zie je hoe
Amsterdammers naar Zandvoort
gaan. Alsof dat zo bijzonder veel
meer is dan wat er hier in Zee
land of in andere provincies
gebeurt".
Hollanders hebben volgens Van
Loo een merkwaardige opvatting
over de provincies. „Neem nou
de landbouw. Weet je wel dat",
en de 69-jarige wordt een tikkel
tje fel, „dat daar niemand snapt
hoe belangrijk de landbouw is en
hoe fnuikend de landbouwcrisis
voor onze economie kan zijn.
Kwartmaten profiteren ook
in de uitverkoop
Zie pag. 8
vl-N
LANGE KERKSTRAAT 41 GOES TELEFOON 01100-16415
Maar liefst vijfentwintig procent
van onze export komt uit de land
bouw. Dus één op de vier gul
dens wordt verdiend door de
boeren".
Van Loo betreedt echt het preek-
gestoelte als hij praat over de
taal. „Van dialecten snappen ze
niks. Zeeuws is toch veel ouder
dan Hollands. Ze denken dat hun
taal de ware is. Neem de Staten
bijbel. Woorden als gij. Dat is
toch puur Zuidnederlands. Na de
val van Antwerpen in 1585 ver
trokken tienduizenden Calvi
nisten naar de Noordelijke
Nederlanden. Ook Zeeuwen en
mensen uit Gelderland verhuis
den naar de Randstad. Uit al die
dialecten is hun taal op
gebouwd".
Terug naar het boek. „Kijk. Dat
woord vijand moet je natuurlijk
tussen aanhalingstekens zien. Ik
wil de mensen er op wijzen dat
ze zich niet laten ondersneeuwen
door de Hollanders. Ik ben beslist
geen nationalist, maar een regio-
nalist. Ik denk dat we meer van
uit onze eigen belangen moeten
denken. Als de Rotterdamse za
kenlui een Betuwe spoorlijn eisen
en in één en dezelfde adem een
route door Zeeland noemen voor
aansluiting op Calais, zullen we
ze toch duidelijk moeten maken
dat ze bezeten zijn van enige
hoogmoedswaanzin. Ik zeg niet
dat er niks mag gebeuren, maar
ze zullen zich toch in de eerste
plaats moeten afvragen of wij
Zeeuwen wel gediend zijn van
hun verlangens. Zij en wij zullen
zich moeten gedragen als een
goede buur. Respect hoort daar
bij, van twee kanten. Met het
Gerard C. van Loo.
boek wil ik de gedachtengang
van mensen beinvloeden. Hoe
wel... Ik geef toe dat ik maar een
schrijvertje ben".
Ook lengtematen kunnen
profiteren in de uitverkoop
Zie pag. 8
vQ-Fl
LANGE KERKSTRAAT 41 GOES TELEFOON 01100-16415
a&fiHaMHEBHHMaHBBaHBn
Oudejaarsdag worden de laatste
kaartjes verkocht voor de Zee
landbrug. Het allerlaatste officië
le kaartje is voor tijdelijk burge
meester T.A. Vogel van Kortgene.
Ir. T.G. van der Meer van de
PZBM (Provinciale Zeeuwse
Brugmaatschappij) overhandigt
aan de burgervader de poeder-
bluseenheid van de Zeelandbrug.
Vanaf maandag 11 januari wor
den de tolhuizen ontmanteld. De
PZBM houdt per 1 januari op te
bestaan. Het personeel gaat voor
een deel over naar de provincie,
twaalf mensen krijgen een ww-
uitkering.
Tot 1972 was de Zeelandbrug de
langste brug van Europa. De
Olandbrug tussen Zweden en het
eiland Kalmarsund nam die titel
toen over. In 1965 opende de
toenmalige koningin Juliana de
brug officieel. De Zeeuwen
hoorden voor het eerst in 1960
van plannen om tussen Noord-
Beveland en Schouwen-
Duiveland een verbinding te bou
wen. Al vanaf het eerste moment
was duidelijk dat er tol betaald
moest worden. Het rijk was na
melijk niet van plan om financieel
bij te springen. Met de brug kon
worden voldaan aan de wens om
na de ontsluiting van Zeeland via
de dammen (Deltahoogte) een
snelle verbinding tussen Schou
wen en Midden-Zeeland te ma
ken, vooral met het Sloegebied.
Al in 1954 had drs. M.C. Verburg
9 De Zeelandbrug is ook fotografisch een dankbaar object.
gepleit voor een dergelijke verbin
ding. In die tijd werd onder meer
de modernisering van de veer
dienst tussen Zierikzee en Kats
onderzocht.
Zowel voor als na de bouw van
de Zeelandbrug bleef de tolhef
fing punt van discussie. Omdat
de brug echter zonder noemens
waardige rijks-steun werd ge
bouwd, vond het
provinciebestuur tol alleszins ge
rechtvaardigd.
Daarnaast werd het belang van
de verbinding tussen de Zeeuw
se' eilanden' door iedereen on
derschreven. Volgens de
toenmalige commissaris van de
koningin, mr. J. van Aartsen,
kwam met de brug een eind aan
het beeld dat velen zich van Zee
land hebben gevormd, namelijk
een groep eilanden waartussen
slechts gebrekkige verbindingen
bestonden.
