MOOISTE
KLayftiiN)
350.000 mensenkinderen
op de Zeeuwse stranden
Keukens
half geld
MIJMERINGEN BIJ DE GEFUSEERDE GEZONDHEIDSZORG
Inundatie vereeuwigd
in Souburg en Rithem
DE RUITER
i,
t tit
DE RUITER
msMuiw
RADIO ATLANTIS
FOTO'S
AQUARELLEREN
i
ACRYL-SCHILDEREN
Het ritme van Walcheren
3-25cjC
ERSCHOORE
Aanstaande zaterdag is het kijkdag in de ver
nieuwde en tot streekziekenhuis uitgegroeide in
richting in Vlissingen. Tussen 's morgens tien en
's middags vier kan een breed publiek in ogen
schouw nemen waartoe een periode van samen
werking tussen drie Walcherse ziekenhuizen
uiteindelijk heeft geleid: tot de bouw van een
centraal en volgens de laatste ontwikkelingen in
gericht complex ten gerieve van het hele verzor
gingsgebied Walcheren.
Concurrentie
PZC WEEKBLADEN
Kneuterig
Vijanden
Tentoonstelling
Drankbestrijders
organisatie in
Zeeuwse Bibliotheek
Art-shop
Art-shop
Paul Krugerstraat 61
VLISSINGEN
Tel.: 01184-12733
Dansschool
DE JONG-VLISSINGEN
S13783
O^OB^ p
y OPENT
ft
3C*
info lijn
DE
SCftStWB*
Ook per auto bereikbaar via
parkeerterrein Zeemanserve
BIMBO.® <Doo (SMIL OHMS)
22e JAARGANG NUMMER 39
De schande van de katholieke lamp
in het protestants ziekenhuis
Buitenaanzicht van het St. Josephziekenhuis rond 1960.
Illustratie uit 'Twee eeuwen Vlissingse ziekenhuizen' van J.Z.S. Pel. Hoofdverpleegster zr. P.J.
Kuijpers en adjunct-directrice zr M.J. Blok worden door burgemeester b. Kolff gelukgewenst met
hun koninklijke onderscheiding, ontvangen op koninginnedag 1958. Zuster Blok, met dezelfde
streken als haar zusje Hetty, de k/einkunstenares.
Ter gelegenheid van deze ge
wichtige gebeurtenis, die een
nieuw tijdperk inluidt, zijn maar
liefst drie vorsers aan het werk
geweest om allerlei feiten en
omstandigheden uit het verleden
van die drie schakels in de Wal
cherse ketting van de medische
zorg op een rijtje te zetten in
terugblik-boekwerken. De be
schrijving van het Middelburgse
ziekenhuis is de dikste pil gewor
den. Maar de wat dunner uitge
vallen al veel eerder opgestarte
uitgave 'twee eeuwen Vlissingse
ziekenhuizen' en de achteraf
door de oud-voorzitter van St.
Joseph nog eens apart geschre
ven geschiedenis van zijn zie
kenhuis zouden net zo goed die
omvang kunnen hebben gehad.
Veel menselijke achtergrondin
formatie bleef echter om jam
merlijke redenen buiten de
boeken en zo blijft het echte ver
haal aan de buitenwacht ont
houden. In deze kolommen een
kleine opsomming van gegevens
die de soms gortdroge geschied
schrijving wat hadden kunnen
opfleuren en voor de lezer wat
meer toegankelijk had kunnen
maken.
Oplage: 24.100.
Gratis huis-aan-huis op
geheel Walcheren in
combinatie met de Faam.
Totale oplage: 48.035.
Uitgave: Provinciale Zeeuwse
Courant b.v.
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18, 4380 AA
Vlissingen.
Steunpunt:
Boekhandel Bikker,
Walstraat 94, Vlissingen.
Advertentieverkoop:
G.J.A. van den Eeden
Tel. 01184-72283.
Redactie: Ad Hanneman,
01180-81171 en Marien Kaat,
01180-81170.
Redactie-adres: Postbus 5017,
4330 KA Middelburg
Fax nr. 01180-81215
Bezorging: 01184-84215.
Druk: Vink-Rotadruk b.v.,
postbus 36, 4570 AA Axel.
Druktechniek: offsetrotatie.
Sluitingstijd: advertenties
vrijdag PZC, Oost-Souburgseweg
10, 17.00 uur. Postbus 18, 4380
KA Vlissingen, tel. 01184-84000
(Boekhandel Bikker vrijdag 16.00
uur).
De Faam en De Vlissinger
maken deel uit van de Zeeland
Combinatie huis-aan-huisbladen
in Zeeland.
Totale oplage: 168.170.
Het is niet echt nieuws te ver
melden, dat er tussen de twee
Vlissingse ziekenhuizen vele ja
ren lang een enorme concurren
tiestrijd heeft gewoed. De
lijnrechte tegenstellingen had
den natuurlijk voor een belang
rijk deel te maken met de
levensbeschouwelijke achter
gronden van 'Bethesda' en St.
Joseph'.
Was Bethesda het aangewezen
ziekenhuis voor confessionele
patiënten, de neutrale midden
moot van de bevolking ging lie
ver naar St. Joseph omdat je
daar als patiënt veel meer vrij
heid had. Het is wel eens om
schreven als een
'drive-in-ziekenhuis'. Je kon er al
tijd op bezoek komen en uren
lang bij iemand aan het bed
blijven zitten. 'Wil het bezoek af
scheid nemen' hoorde je alleen
in Bethesda. Het bewind dat in
Bethesda werd gevoerd was veel
strakker en zakelijker. Er golden
in dit ziekenhuis lange tijd zeer
strenge kledingvoorschriften
voor de verpleegster, regels die
door de directrice persoonlijk
werden gecontroleerd. Zo riep
de directrice eens een paar leer
lingen terug omdat ze bij de
kerkgang geen handschoenen
aan hadden. En de meisjes wa
ren niet eens in uniform.
Illustratief voor de kneuterigheid
van de lokale copetitiesfeer is
het door fysiotherapeut M.
Eland- met een staat van dienst
van een half mensenleven bij
Bethesda- vertelde verhaal over
de hel die losbrak toen bekend
werd dat hij een voor zijn prak
tijkruimte in het ziekenhuis een
bureaulamp had gekocht in de
winkel van de rooms katholieke
middenstander Van 't Westende.
Dat had een protestantse lamp
moeten zijn, werd Eland ingepe
perd toen hij daarvoor door het
bestuur op het matje werd ge
roepen. „Je begrijpt", zegt
Eland, „dat mijn klomp brak,
toen ik later bij het eerste ver
bouwingswerk rond de samen
voeging Bethesda-St. Joseph op
een groot bord zag staan, dat
het electrotechnisch installatie-
werk van de nieuwbouw werd
uitgevoerd door, inderdaad, Van
't Westende'.
Tal van nauw betrokkenen kun
nen zonder moeite een reeks
voorbeelden uit de mouw
schudden van de 19e eeuwse re
gentenmentaliteit die lange tijd
in Bethesda de sfeer bepaalde
en zorgde voor een grote afstand
tussen bestuur en medewerkers.
En dat terwijl het toch die mede
werkers waren die de tent over
eind moesten houden.
Voorbeeld van de houding van
'je moet dankbaar zijn dat je bij
ons mag werken' was het jaar
lijkse kerstdiner, bij welke gele
genheid het personeel zomaar
samen met het bestuur aan een
en dezelfde tafel mocht zitten.
Tijdens die bijeenkomsten pleeg
de de voorzitter van het bestuur
zo'n op het gemoed werkend fi
nancieel economisch overzicht
van Bethesda te schetsen, dat
gaandeweg de lust verging om
nog maar een hap door de keel
te laten glijden. Tijdens deze bij
eenkomsten werden naar klasse
geschenken uitgereikt in de
vorm van flessen drank. Dat liep
naargelang de gewichtigheid
van persoon en functie af van
champagne naar sherry.
Wat zou er nog niet meer in de
boeken te schrijven zijn ge
weest. Er zijn er nog volop men
sen die boeiende verhalen
kunnen vertellen over de twee
Vlissingse ziekenhuizen. Over
Bethesda-directrice Blok bijvoor
beeld, die net zulke ondeugende
streken had als haar tot klein-
kunstenares uitgroeiende zusje
Hetty (o.a. zuster Clivia in Ja
Zuster, nee Zuster) en over de
samenzang op zondag op de 1e
verdieping rond het harmonium,
dat werd bespeeld door iemand,
die Willy Alfredo-achtig roept-u-
maar liederen inzette.
In St. Joseph kon veel. Als je
daar na een vermoeiende beval
ling zin in een pilsje had, konden
de nonnen daarvoor zorgen. In
Bethesda was zoiets uitgeslo
ten. Dan is er het verhaal over de
verpleegstertjes die in Bethesda
op de bovenverdieping woon
den. Zeevaartschool-blikken ble
ken niet van scheepsstaal te zijn.
En omdat zij gewend waren met
behulp van een touwladder aan
boord te komen, moet het hen
ook wel zijn gelukt de bovenver
dieping van Bethesda te be
reiken.
In het huis-aan-huis- verspreide
magazine over het nieuwe
streekziekenhuis is het ook al
niet in de boeken opgenomen
verhaal verteld van sinterklaas
die in St. Joseph met paard en al
de lift in ging om de op de zol
derverdieping gesitueerde kin
derafdeling te kunnen bereiken.
Een non ging er achteraan met
stoffer en blik. Voor de ongeluk
jes.
Nog een herinnering is die over
het hoofd van de kraamafdeling,
een zuster, die wel van een lol
letje hield. Een keer heeft een
dikke Vlissingse huisarts een
collega met een nog dikere buik
per brancard ingeleverd bij dat
hoofd van die afdeling onder het
mom dat het een kraamvrouw
was. De non heeft toen dubbel
gelegen van het lachen.
Een ander verhaal. In de oorlog
moet een arts nog eens een non
van de kraamafdeling met wie hij
samen een bevalling had gedaan
een lift terug naar St. Joseph
hebben bezorgd. Dat aanbod
werd graag aanvaard. Maar de
non werd wel overgeplaatst. Zij
had immers ongechapperoneerd
met een heer in een auto geze
ten. En oorlog of geen oorlog: re
gels zijn regels, dus volgde
overplaatsing.
Willy de Looff uit Oost-Souburg
kan zelf wel een boek schrijven
van haar ervaringen in het rk zie
kenhuis Als lid van de huishou
delijke dienst en bij tijd en wijle
inspringend als telefoniste
receptioniste. 'Miss Joseph'
werd ze wel genoemd. „Als de
nonnen je mochten, kon werke
lijk alles", weet Willy. „Maar ik
had er ook vijanden onder. Er
was een zuster bij, die soms
enorm tekeer kon gaan. Die kon
zelfs vloeken. En na het schoon
maken van de trappen kwam er
In het seizoen kan het soms aar
dig druk zijn in Zeeland. Maar
wist de lezer dat op een zonnige
zomerse dag al gauw zo'n
350.000 mensenkinderen zich
op de stranden en langs de dam
men ophouden? Dagjesmensen
naast verblijfsgasten. En is het
ook bekend dat er in deze provin
cie wel 175.000 toeristische
slaapplaatsen zijn te vinden?
Deze en nog vele andere gege
vens zijn opgenomen in de door
de provincie Zeeland vervaardig
de brochure 'Van boerenland tot
toeristisch product'. In dit boekje
dat een tweede, herziene druk
beleeft, is te lezen hoe de provin
cie Zeeland zich in deze eeuw,
maar vooral na de Tweede We
reldoorlog, heeft ontwikkeld van
een voornamelijk agrarische pro
vincie tot een gewest waarin het
toerisme de belangrijkste econo
mische pijler is geworden.
Vroeger was het reizen aan de rij
ken. Op het strand broedde de
griel. De mens had daar niets te
zoeken of er moest toevallig de
inhoud van een vergaan schip
zijn aangespoeld. Maar de stran
den zijn al lang niet meer des vo
gels of je zou de vreemde vogels
onder de toeristen moeten mee
rekenen. Domburg nam om bij
een breed publiek in de gunst te
Zeeuwse vakantiegast van
nu eist op de vakantieplek
meer kwaliteit en meer voor
zieningen. Duidelijke informa
tiedragers moeten de toerist
daarop wijzen.
raken het voortouw, andere kust-
gemeenten volgden. Vooral na de
oorlog nam het bezoek aan de
waterkant voortdurend toe en nu
is het wekenlang spitsuur in het
vreemdelingenverkeer. Vormden
een friettent of een strandpavil
joen voor de toeristen voorheen
de 'slechtweeraccommodatie',
nu komen aldus de brochure' de
tropische zwembaden op, waar
je 'ice' kunt krijgen en een 'drink
tussen solarium en whirlpool'.
Tot de nieuw waarneembare
trends in het vrijetijdswezen be
hoort volgens de brochure dat
het kamperen met tent of cara
van (niet het seizoenkamperen)
afneemt en dat het kamperen bij
de boer stijgt. Het aantal vakan
ties in de bungalowsector blijft
groeien en de vraag naar goedko
pe hotels neemt toe. Ook is dui
delijk te constateren dat de
mensen op hun vakantieplek
meer kwaliteit eisen en meer
voorzieningen.
Voor de naaste toekomst richt
het beleid zich op vier thema's
die het smalle imago van Zeeland
als zon-, zee- en strandland moe
ten bijstellen. Langs de rand is
het nu mooi genoeg. De toerist
moet naar het achterland worden
gelokt met thema's als cultuur
historie, natuur en landschap, mi
lieu en leefbaarheid. In december
van dit jaar nemen provnciale
staten een beslissing over hoe
het verder moet met het 'toe
ristisch product Zeeland'.
De Dijkstraat in Souburg tijdens de inundatie.
De tentoonstelling Dorpen op
Walcheren is al sinds enkele
maanden in de Zeeuwse Biblio
theek te bezichtigen. Elke maand
worden andere dorpen belicht.
Van 21 september tot en met 31
oktober is het de beurt aan Oost
en West-Souburg en Rithem.
Tien panelen met foto's uit ver
schillende perioden zijn te bezich
tigen. Van Rithem hangen er een
aantal afbeeldingen die gemaakt
werden tijdens de inundatie. Op
één van de toto s staat de burge
meester van het dorp, P.Daniëlse
zijn ondergelopen dorp vanuit
een roeiboot inspecterend. Oost-
Souburg is regelmatig vastgelegd
op film tijdens de Oranjefeesten
in die periode. Op prentbriefkaar
ten is het tramongeluk te zien op
het traject Vlissingen-Middelburg
in 1909. De Christelijke Metaal-
bewerkersbond werd in 1928
vereeuwigd. De foto's hangen op
de tweede verdieping van de bi
bliotheek.
wel eens een non achter me aan,
om met een haarspeld na te
gaan of ik ook wel de hoekjes
had meegepakt".
Alles bijeen genomen zegt Willy
'een fantastische tijd' te hebben
gehad. „Als St Joseph er nu nog
was zou ik zo teruggaan. Ik heb
gehuild toen het werd afgebro
ken. Dat vond ik verschrikkelijk".
Vanaf donderdag 1 oktober
hangt in de Zeeuwse Bibliotheek
in Middelburg de tentoonstelling
van de Algemene Nederlandse
Drankbestrijders Organisatie, de
ANDO. Commissaris van de Ko
ningin van Zeeland drs. W.T.van
Gelder houdt daar om 15 uur zijn
openingswoord.
De heer Y. Dijkstra, de Algemeen
Voorzitter van de ANDO, spreekt
tijdens deze gelegenheid over het
beleid om het alcoholgebruik te
matigen. Volgens hem kan dat al
leen met steun van de provincies,
in de vorm van verkeerscontroles,
geen reclame op overheidseigen-
dommen, alcoholvrije dranken
stimuleren en onderwijsprojecten
opzetten.
De expositie, die tot 12 oktober
te bezichtigen is, geeft een in
druk van de stand van zaken rond
het alcoholvraagstuk. „Jongeren
drinken veel", volgend Dijkstra.
„Jongens van 17 jaar vinden 7
tot 9 glazen bier op een feestje
normaal. Genoeg reden om er
iets aan te doen", vindt hij. Daar
om is 1992 het jaar van de Nuch
tere Jongeren gedoopt.
organiseert vrijdag 25
september een grote
demonstratie
Joke Plomp is van 14.00-17.30
en 19.00-21.00 uur in onze zaak
aanwezig.
Onze winkel staat bol van deze
aktiviteit, met een keuze aan
aanbiedingen waaronder:
Cyclop aquarelstiften:
kennismakingsprijs i ap qp
van f 32,50 voor i t J,D J
bij aankoop van Terschelling
aquarelblok 30 x 40, 40 x 50
cm een gratis postcardblok
van Schut.
organiseert zaterdag 26
september een grote
demonstratie
Cees Mudde is van 10.00 - 16.00
uur in onze zaak aanwezig.
23 SEPTEMBER 1992
i Vlotte mode, i
v óók voor een maatje meer.
Langstraat 7, Arnemuiden
(t.o. meubelhuis Joosse)
Telefoon: 01182-3571
reklameadviezen, ontwerpen
en fotografie, zoals:
advertenties, affiche *s
en folders
tot komplete
drukwerkvoorbereiding
KORTE LEVERTIJDEN
(ai
G.Borgesiusstraal 77 - Vlissingen
0118465558
Hans Verkerk houdt dit week
einde een tè gekke actie! Als u
nu één van onze vele actie
keukens koopt, krijgt u deze
voor half geld! Maar niet
alleen de prijs is zaligmakend,
kwaliteit, service en een goed
advies vinden wij nog véél be
langrijker! Kom daarom langs
en overtuig u zelf dat Hans
Verkerk dé keukenspecialist
van Nederland is. Voor in
formatie 01722-5564.
ROTTERDAM
STADIONWEG 41a 010-4834441
CAPELLE A/D IJSSEL
HOLLANDSCH DIEP 63c 010 4501572
Hl
01640
35916