zeeuwse
waterseliipstaiul
waterschap
Walcheren
C7ULIP
ALS HET OM RAMEN,
DEUREN OF SERRES GAAT,
STAAN WIJ VOOR
U KLAAR!
/SSS'
DOE IETS AAN LOOPLAWAAI.
VESTIGINGEN
fKARCHER
PUNT C.V.
Luaeterproat
RUILVERKAVELING
WALCHEREN
PEILBEHEER
ISOLATIE- EN
KUNSTSTOFBEDRIJF
ZEELAND BV
KARCHER REINIGINGSAPPARATUUR
IN UW DIRECTE OMGEVING.
Nieuwe Kerkstraat 29, Kapelle-Biezelinge
Telefoon 01102-41688/42817
GLASHANDEL "MOERSTEE"
EXTRA
MAATREGELEN
KOSTEN
STRENGE CONTROLE
MESTOPSLAG
KUILVOER
VERBODEN
BELEID
Tuinhuisjes - Garages
Schuurtjes - Weekend-huisjes
Vraag vrijblijvend folder
met prijslijst aan bij
VOOR DE
kinderenI
surprise
Op verschillende plaatsen zie je
ze nog. Betonmuurtjes bovenop
de dijk. Ze vormen een tastbare
herinnering aan de strijd tegen
het water die op uiteenlopende
wijze is gestreden.
Waterkeringen zijn er namelijk
in vele soorten en uitvoeringen.
Naast de dammen, duinen en
dijken die het water buiten moe
ten houden, is in een nog niet zo
ver verwijderd verleden ook ge
bruik gemaakt van betonmuren.
Het systeem van De Muralt,
hoofd Technische Dienst (htd)
waterschap Schouwen van
1903 tot 1913, bewees minder
dan een halve eeuw zijn waar
de. Van alle Zeeuwse zeedijken
is 25 procent (120 km) tussen
1906 en 1935 met een Muralt-
muur verhoogd.
Bij het plaatsje Paal in
Zeeuwsch-Vlaanderen is een
stuk van ongeveer tien meter be-
tonmuur volgens het systeem
van De Muralt als blijvende her
innering op de deltaveilige dijk
gezet. Het restant, afkomstig uit
de zeewering van de Kruispolder,
symboliseert terecht de toenma
lige waarde van dit verdedigings
systeem. De bakermat van de
betonmuren op zeedijken, die
ook in het buitenland zijn toege
past, ligt op Schouwen-
Duiveland.
Jhr. ir. R.R.L. de Muralt had meer
verdiensten dan deze vinding; zo
kon de uitbreiding van het grind-
wegennet en de verandering van
een stoomgemaal aan zijn inzet
worden toegeschreven. In 1906
werd de eerste betonmuur als
dijkverhoging toegepast in het
Schouwse district Zuidhoek. De
oplossing was aanzienlijk goed
koper dan het ophogen van de
dijken. Alleen al op Schouwen-
Duiveland kwam 50 km van de
ze betonmuur (55 procent van
de hoogwaterkering) op de dijk
terecht. Door de stormramp van
1953 verdwenen grote gedeel
ten van deze betonmuren of
werd de constructie zodanig
ontredderd (kantelen, verzakken,
holle ruimtes) dat opruimen
noodzakelijk was. Tevens bracht
het Deltaplan nieuwe ideeën
over veilige waterkeringen. In
Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen leg
den de in 1932 gebouwde mu
ren van de Kruispolder (3500
meter) en Ser Arendspolder
(2000 meter) resp. het loodje in
de periode 1978-1981 en
1967-1969.
Op sommige plaatsen, zoals de
scheiding tussen de Lovenpolder
en de Braakmankreek bij Hoek,
markeren de betonconstructies
over ca. anderhalve kilometer
dat er sprake was van een pri
maire waterkering. Uit het
bestek van het waterschap Lo
ven en Willemskerke uit 1932 le
zen we o.a. dat het leveren en
verwerken van een m3 beton
f 22,— kostte. Voor een kilo
gram betonijzer werd f 0,09 be-
GEZAMENLIJKE VOORLICHTINGSRUBRIEK VAN DE ZEEUWSE WATERSCHAPPEN, WAARIN OPGENOMEN DE INFORMATIE VAN UW WATERSCHAP
mag worden aangenomen dat
de negatieve gevolgen voor de
waterkwaliteit worden gemini
maliseerd. Daardoor wordt tege
moet gekomen aan de
bedenkingen die het waterschap
had bij het "voorontwerp-plan
1991".
De wijziging brengt tevens met
zich dat minder waterlopen en
kunstwerken verbeterd of ver
nieuwd moeten worden. Dat le
vert een besparing op van
f 1.000.000,—. Ook behoeven
minder bestaande oevervoorzie
ningen te worden aangepast.
De drie nieuwe gemalen, ge
pland bij de gemeente Middel
burg, ten behoeve van het lage
Middengebied blijven ook bij de
geringere peilverlaging noodza
kelijk.
Dijkverhogingen van enkele dm tot ca. een meter bleken on
voldoende.
Trapjesglooiïng is nog slechts op enkele plaatsen zichtbaar.
taald en een m2 bezoding
afsteken en opleggen bracht
f 0,06 op! De inpoldering van de
Braakman veranderde in 1952,
juist voor de watersnoodramp,
de functie van de dijk.
Op Tholen aan de Westkerkse
weg bij Scherpenisse is ook nog
een overblijfsel te zien. Als af
rastering voor de schapen doet
de muur nu nog een onbedoelde
dienst. De dijk tussen de Quar-
lespolder en de Nieuw- en St.
Joostlandpolder, nu een eerste
te handhaven binnendijk, werd
75 centimeter opgehoogd. De
hoogte van De Muraltmuren was
afhankelijk van de bestaande
dijkhoogte. Zo'n 800 meter is al
daar nu nog aanwezig. In West-
Zeeuwsch-Vlaanderen verstevig
de het waterschap zo zwakke
schakels in de kustwering van
de Noordzee. De betonmuren
aan de Elisabethpolder bij Bres-
kens en de Baanstpolder bij
Nieuwvliet verdwenen als laat
ste acht jaar geleden uit het
landschap.
Ook als duinvoetverdediging
paste men dit systeem toe. Vaak
zoals op Noord-Beveland combi
neerde men de stenen borstwe
ring met een trapjesglooiing
(Vlietepolder) of een spijker-
glooiing (Oud-Noord-
Bevelandpolder). De 'spijkers'
waren betonnen dopjes die, mid-
denop de betonblokken, de
kracht van de golven moesten
breken.
Achteraf bezien bleek het
systeem slechts een tijdelijke
oplossing.
De Algemene Vergadering van
het waterschap Walcheren heeft
op 27 maart jl. ingestemd met
het planonderdeel waterbeheer
sing van het ontwerp-
landinrichtingsplan voor de ruil
verkaveling Walcheren. Aan de
bedenkingen die de Algemene
Vergadering had bij het
"voorontwerp-plan 1991" is
door de landinrichtingscommis
sie tegemoet gekomen.
Ter verkleining van de kans op
zettingschade aan gebouwen
(door inklinken van grond) en
wegen, alsmede ter verminde
ring van de mogelijke verslechte
ring an de waterkwaliteit bevat
het ontwerp-plan een geringere
peilverlaging voor het lage Mid
dengebied van Walcheren dan in
het "voorontwerp-plan" was
voorzien.
De adviespeilen zijn, in samen
hang met compenserende maat
regelen, zodanig gekozen dat
werkelijke zettingschade onder
normale omstandigheden niet
zal optreden. Hierdoor alsmede
door peilhandhaving en conser
vering in de binnenduinrand,
Vragen omtrent onderwer
pen uit deze informatieru
briek kunt u richten aan de
Zeeuwse Waterschapsbond
Postbus 179,
4330 AD Middelburg,
Tel. 01180-15751
SHOWROOM: MURRE-MOENS
ARNESTEINWEG 23. MIDDELBURG
TEL 01 180-36313. FAX 01180-36141
Openingstijden: ma. t/m vr. 09.00-17.00 uur,
zo. 09.00-13.00 uur.
5CHÜCD A
INTERNATIONAL
s
Voor nieuwbouw en
renovatie bieden wij f
u het grootst mogelijke f
assortiment Scherpe prijzen
voor goede kwaliteit
1 hogedrukrelnigers
warm- en koudwater
1 stof- en waterzuigers
tapijtreinigers
1 veegmachines
onderdelenreinigers
vloerreinigingsautomaten
self-service apparaten
toebehoren en
reinigingsmiddelen
van der zH
PEIJL Techniek
GOES - MIDDELBURG -TERNEUZEN
CLEANING COMMERCIAL EQUIPMENT
Wel zal een deel van het laag ge
legen gebied ter grootte van ca.
2000 ha de landbouwkundig op
timale drooglegging niet kunnen
verkrijgen.
Teneinde de ontwatering in die
gebieden te bevorderen zijn
voorzieningen nodig, zoals uit
breiding van drainage en verdie
ping van sloten. Dergelijke
werken kunnen niet door het Rijk
worden gesubsidieerd.
De Algemene Vergadering heeft
op verzoek van de landinrich
tingscommissie besloten de be
nodigde verdieping van de sloten
en het aanpassen van de dam
men in het bovengenoemde ge
bied, gelijktijdig met het groot
onderhoud van sloten mee te
De kosten voor het verbeteren
van de waterbeheersing en de
natuurtechnische voorzieningen
worden voor het waterschap ge
raamd op f 7.010.000,—. Dat is
ca. f 1.000.000,— minder dan
het "voorontwerp-plan".
Daarbij komen de kosten van het
verdiepen van sloten en het aan
passen van dammen. Deze
werkzaamheden zijn pas aan de
orde na 2003 en de kosten er
van worden geraamd op 0,5 a 1
miljoen gulden.
Het waterschap heeft onlangs
besloten om strenger te gaan
optreden tegen illegale opslag
van mest en kuilvoer bij waterlo
pen. Het opslaan van mest en
kuilvoer geeft namelijk proble
men bij het onderhoud van de
waterlopen en leidt in enkele ge
vallen tot verontreiniging van het
oppervlaktewater.
Op verschillende plaatsen wor
den vanaf het vroege voorjaar
tot het einde van het seizoen op
akkers hoeveelheden mest op
geslagen. Veelal gaat het om van
elders afkomstige (kippe)mest
die op reeds ingezaaide akkers
tijdelijk wordt bewaard. De prak
tijk leert dat deze mest in de
meeste gevallen op de strook
langs een waterloop of zelfs op
een toegangsdam wordt gede
poneerd.
De volgende problemen doen
zich daarbij voor:
1. Het uitvoeren van onderhoud
aan waterlopen wordt bemoei
lijkt, en wordt soms zelfs onmo
gelijk gemaakt. Met name het
wegzetten van vrijkomende spe
cie levert problemen op.
2. Bij opslag van natte mest
zakt in een aantal gevallen de uit
de mest afkomstige vloeistof
weg naar de bodem. Zeker in
natte periodes vloeit deze stof
echter af naar het oppervlakte
water. Ook bij droge mest speelt
in vochtige periodes dit pro
bleem. (Met het op doelmatige
wijze afdekken van de
mestopslag wordt al een groot
deel van de verontreiniging voor
komen!!!) Door onjuiste opslag
dicht bij de waterloop gebeurt
het bovendien regelmatig dat
grote hoeveelheden mest recht
streeks in het oppervlaktewater
terecht komen. Omdat deze lo
zingen zeer nadelig zijn voor de
zuurstofhuishouding van het op
pervlaktewater en hieraan bo
vendien een veel te grote
hoeveelheid voedingsstoffen
wordt toegevoegd is er sprake
van een ongewenste situatie.
Op diverse plaatsen worden kuil-
voerhopen aangelegd dicht
langs en zelfs tot aan de insteek
van een sloot. Naast de proble
men die dit geeft bij het onder
houd van de betreffende sloot,
speelt een ander belangrijk pro
bleem. Bij het inkuilen van voer
met een relatief hoog vochtge
halte, zoals bietenloof, komt
vooral in de periode kort na het
inkuilen, een grote hoeveelheid
vocht vrij. Bij kuilen die dicht bij
een sloot liggen gebeurt het re
gelmatig dat dit zogenaamde
kuilvoersap via het terrein af
loopt naar oppervlaktewater of
via een aanwezige drainbuis in
het oppervlaktewater terecht
komt. Een enkele keer wordt
zelfs geconstateerd dat sleuven
zijn gegraven om de afvoer van
het kuilvoersap naar oppervlak
tewater mogelijk te maken.
Deze lozingen hebben een zeer
nadelig effect op de kwaliteit
van het oppervlaktewater ter
plaatse.
De Wet verontreiniging opper
vlaktewateren verbiedt het - zon
der vergunning - brengen van
verontreinigde stoffen (ook via
afvloeiing! in het oppervlaktewa
ter. Ook de opslag van mest en
kuilvoer binnen zeven meter uit
de insteek van een waterloop is
- zonder ontheffing - verboden
en wel op grond van de Verorde
ning waterkering en waterbe
heersing Zeeland.
Het waterschap zal, omdat de
gesignaleerde problemen zich
steeds vaker voordoen en er bo
vendien extra kosten uit kunnen
voortvloeien, er strenger op
gaan toezien dat mesthopen en
kuilvoerputten op minimaal 7
meter uit de insteek van waterlo
pen worden neergelegd c.q. aan
gelegd.
Hierbij wordt de volgende aan
pak gevolgd. In eerste instantie
zal nog niet verbaliserend wor
den opgetreden maar zal ter za
ke voorlichting worden gegeven
in de landbouwbladen en de wa
terschapsrubriek "Waeterpro-
at". Vervolgens zal een
zogenaamde bezoekronde wor
den georganiseerd, waarbij over
treders - afhankelijk van de ernst
van de situatie - een waarschu
wing wordt gegeven. In een later
stadium zal het waterschap, in
dien de ongewenste situatie
blijft voortduren, verdere stap
pen ondernemen. Wij gaan er
van uit dat het extra onder de
aandacht brengen van deze pro
blematiek voldoende is om dit
laatste te voorkomen.
'Waeterproat' is een rubriek
van het Waterschap Wal
cheren. Voor meer informa
tie kunt u terecht bij het
Waterschap aan de Groen
markt 10 in Middelburg.
Tel. 01180 15751
Is burenlawaai voor u een probleem?
Doe er dan iets oan.
De Nederlandse Stichting
'v,'£__Geluidhinder helpt bij
j het vinden van een
°P'oss'n9- IV
~rJ NSG, Postbus 381,
tn J2600 AJ x
Oude Haven 46 - tel. 01170-52427
4501 PA Oostburg b.g.g. 01170-54101
Keukens van eigen fabrikaat, vervaardigd met
behulp van computer gestuurde machines. Onze
medewerkers staan borg voor een perfekte neder-
landse kwaliteit. Uw keuken is een Tulp keuken,
kom, zie en overtuig u zelf. Laat u een keuken
'aanmeten' door onze interieurspecialisten. U
krijgt dan wat u wilt hebben en wat bij u past.
Enkele voorbeelden van onze kwaliteit:
m- stalen laden
mr volstalen clipscharnieren
m- zware melamine kwaliteit
m- perfekte afwerking
m- uitgebreid programma
mr uitstekende presentatie
BARNEVELO
Wattstrut 19, Tel. 03420-92624
Verri|n Stuartweg 14a. Tel. 01100-19230
A. van Gelder*eg 85, Tel. 08860-7280T
Spinners trut 5, Tel. 05480-14580
Leeohwaterstrut 107, Tel. 01840-10344
Amersfoortsestrut 22-24, Tel. 03483-53174
VELSERBROEK
Zeilmakerstrut 10, Tel. 023-390681
WOERDEN
Llndenlun 2c, Tel. 03480-30473
ZEVENAAR
Edlsonstrut 56a, Tel. 08360-40960
KEUKENS B V.
