Over angstgedachten,
angstgevoelens en angstgedrag
U WORDT 65 JAAR
Waarop te letten? (2)
iHBi
Politiek
Wat te melden? Postbus 5017, 4330 KA Middelburg
Sociaal
Geloof
Cursus
Door
Dagmar
Balz
Allerlei
Expositie
ALLEMAAL ANGST 1
PSYCHOCONSULT
Woensdag 2 oktober 1991
DE FAAM - DE VLISSINGER
Echtscheidingsgroep - De Fi
om geeft een cursus voor man
nen die bezig zijn met een
scheiding of die al even geschei
den zijn. De cursus bestaat uit 10
wekelijkse bijeenkomsten van 20
tot 22 uur; inlichtingen
01180-27311.
Public Relations - De Zeeuwse
Vrouwenraad geeft ism de Volks
hogeschool Zeeland een twee
daagse cursus Public Relations in
de Stadsschouwburg in Middel
burg op 31 oktober en 7 novem
ber van 9.15 tot 15.30 uur.
Inlichtingen 01180-34733.
Secretaris - De Zeeuwse Vrou
wenraad geeft ism de Volkshoge
school Zeeland een cursus voor
vrouwen die secretaris zijn van
een organisatie, werkgroep of
bestuur. De cursus duurt twee
dagen en wordt gegeven in De
Schakel in Middelburg op 22 en
29 oktober van 9.15 tot 15.30
uur. Inlichtingen 01180-34733.
Nederlands - De Stichting Ba
siseducatie in Vlissingen geeft
voor volwassenen een opfriscur
sus Nederlands op het niveau
van de basisschool. De cursus
wordt gegeven op maandagoch
tend van 9 tot 11.30 uur en op
donderdagavond van 19 tot
21.30 uur; kinderopvang is moge-
lijk. Inlichtingen 01184-17819.
Boekgeschiedenis - De ZVU
geeft een cursus Boek- en Biblio
theekgeschiedenis ism met de
Zeeuwse Bibliotheek. De cursus
start woensdag 9 oktober. Inlich-
tingen 01180-34800.
Informatiemarkt - Samen met
een aantal instellingen en dien
sten houdt het REC Walcheren
een informatiemarkt over het
aanbod van cursussen en oplei
dingen op Walcheren. De markt
wordt op 4 oktober van 18.30 tot
20.30 uur gehouden in het win
kelcentrum Dauwendaele aan de
Vrijlandstraat 51 in Middelburg.
Cursusaanbod - De wijken Ro-
senburg, Bossenburgh, Papagaai
enburg, Westerzicht en
West-Souburg hebben een aantal
activiteiten gebundeld waaronder
cursussen. Er worden een aantal
introductie-avonden gehouden in
buurthuis Aldegonde, Wester
zicht 386: Tekenen en schilderen
op donderdag 3 oktober om
18.30 uur; Engels voor beginners
op donderdag 3 oktober om
19.30 uur; Bloemsierkunst voor
beginners op donderdag 3 okto
ber om 19.30 uur; Yoga, Rus
sisch voor beginners en
Russische spreekvaardigheid en
literatuur, inlichtingen
01184-64515.
Middeleeuwen - De ZVU geeft
een cursus Geschiedenis van de
Middeleeuwen vanaf 8 oktober
op dinsdagavond. Inlichtingen
01180-34800.
Presentatietraining - De Volks
hogeschool Zeeland geeft een
training, gericht op vrouwen die
zich willen leren presenteren in
officiële situaties of hun presen
tatie willen verfijnen. De cursus
wordt gegeven op 25 t/m 27 ok
tober; inlichtingen 01177-1259.
mum
Bureau Sociaal Raadslieden
Brouwenaarstraat 4 Vlissingen
Breestraat 15 Middelburg
01184-86400
01180-84000
Met het bereiken van de 65-jarige leeftijd verandert er het een en an
der. Aan deze leeftijd zijn bepaalde rechten en regelingen verbonden.
Dingen waar U voortaan gebruik van kunt maken of waar U juist niet
meer voor in aanmerking komt. Hierover wil ik het deze weken in
"Rechtstreeks" hebben.
Zo verandert met het bereiken van de 65-jarige leeftijd het belasting
percentage. In plaats van 35,75%, wordt het 18,8% (in 1991). Dat
komt omdat U geen premie AOW, AWW en AAW meer hoeft te beta
len. Dit percentage geldt voor al uw inkomsten, zoals eventuele rente
inkomsten die boven de vrijstelling uit komen.
Heeft U hoge kosten in verband met ziekte, invaliditeit, e.d. (premies,
medicijnen, bril, hoorapparaat, alfahulp, enz.)? Die kunt U misschien
aftrekken van de belasting als buitengewone last. 65-Plussers en ar
beidsongeschikten mogen een extra bedrag van f 778,-- (in 1991) re
kenen. De totale kosten mmoeten wel boven een bepaalde drempel
komen.
Ook bij de huursubsidie zijn er een aantal uitzonderingen op de regel
voor U van toepassing. Als U in een ouderenwoning woont, is bijvoor
beeld de maximum-huurgrens niet van toepassing.
OPGELET! Bent U op of na 1 januari 1990 65 jaar geworden en ont
vangt U huursubsidie? Misschien ontvangt U te weinig. Uw subsidie
is namelijk berekend op grond van een inkomen mèt "overheve
lingstoeslag", terwijl U die niet meer ontvangt. Hiertegen is een be
roep op de hardheidsclausule mogelijk.
Heeft U hierover vragen? Tijdens spreekuurtijden kunt U altijd langs
komen. Telefonisch zijn we onder bovenstaande nummers te bereiken.
Tot ziens.
Samenzangavond - In de Ne
derlands Hervormde Kerk te Ar-
nemuiden wordt zaterdag 5
oktober een koor- en samenzang
avond gehouden ten bate van de
actie Zeeland helpt Borkina Faso
van de Stichting Woord en Daad.
Medewerking verlenen het jeugd
koor Deo Favente, het Chr.
Thools Mannenkoor, de sopraan
Jantine van Voorden, de tenor
Johan Baay en de organisten
Bram Bout en H. Meulmeester.
Open Huis - Vanaf 6 oktober
wordt iedere eerste zondag van
de maand een open huis gehou
den in De Schaapskooi aan de
Kanariesprenk 379 in Vlissingen.
Van 14.30 tot 17.30 uur bestaat
dan de mogelijkheid voor ont
moeting, ontspanning en
gesprek.
Rozenkruisers - Het Rozenkrui
sers Genootschap houdt maan
dag 7 oktober een lezing om 20
uur in de aula van de Zeeuwse
Bibliotheek in Middelburg. De ti
tel is 'De spirituele weg van het
Rozenkruis'.
Open avond - Zaterdag 5 okto
ber houdt de Evangeliegemeente
De Wijngaard om 19.30 uur een
open avond voor jongeren in de
Klarenbeek LTS. De jongerenor
ganisatie Jong en Vrij uit Rockan-
je zal de avond invullen met
mime en dans en een spreker.
Agiow - Woensdag 9 oktober
houdt Women's Aglow Fellow
ship vanaf 9.45 uur in Hotel Ter
minus in Goes een bijeenkomst.
Mies Kuiper uit Amsterdam
spreekt over 'Christen zijn in de
praktijk van elke dag'.
Spreekuur - Elke 14 dagen op
woensdagochtend houdt de
stichting Joods Maatschappelijk
Werk spreekuur in de Breestraat
15 in Middelburg. Men kan er te
recht voor hulp, raad en daad bij
maatschappelijk werkers.
Avondgebed - Vrijdag 25 okto
ber wordt in de Engelse Kerk aan
de Simpelhuisstraat in Middel
burg van 19.30 tot 20.30 uur een
maatschappelijk avondgebed ge
houden door de Werkgroep Kari-
os; de bijeenkomst is bedoeld als
oecumenische vrijplaats voor
maatschappelijke viering en
dienst.
Welkomdienst - In de Ontmoe-
tingskerk in Middelburg wordt
zondag 6 oktober om 18.45 uur
een welkomdienst gehouden.
Voorganger is ds B. de Haan en
thema is 'Eenzaamheid'. Mede
werking verleent het Interkerke
lijk Jongerenkoor Sjaloom uit
Terneuzen olv Sjaak Hamelink.
Gospel-theek - Zaterdag 5 ok
tober opent het Leger des Heils
een Gospel-theek in de voormali
ge koffiebar van 19 tot 21 uur. Er
is muziek en spel, van rapp tot
rock. De doelgroep zijn jongeren
in de leeftijd van 11 tot 16 jaar.
Appèldienst - In de St. Jacobs-
kerk in Vlissingen wordt zondag
6 oktober om 10 uur onder het
thema 'Waar voel je je thuis?'
een appèldienst gehouden. Me
dewerking verlenen ds T. de
Nooy, het koor 'God is mijn Lied'
uit Breskens en organist Bram
Beekman.
VPRO - Het VPRO-
radioprogramma Het Gebouw
zendt vrijdag 4 oktober uit vanuit
de Burgerzaal van het Middel
burgse stadhuis. Dat gebeurt in
het kader van de ledenwerfactie
van de VPRO, die de A-status wil
veroveren. Ook Middelburg wordt
onder de loep genomen.
MT's - De collectie voor de geza
menlijke militaire tehuizen heeft
een bedrag van ruim f 2.500,-
opgebracht. Het Protestants In
terkerkelijk Thuisfront, het Natio
naal Katholiek Thuisfront, het
Humanistisch Thuisfront en het
Joods Thuisfront wordt bedeeld
met dit bedrag.
Kinderopvang - Wethouder
J.A.R.M. Douwes opent woens
dag 9 oktober feestelijk de nieu
we accommodatie van de kinder
opvang in Middelburg. Deze ac
commodatie betekent voor Mid
delburg een verruiming van de
capaciteit en is al sinds 1 augus
tus in gebruik.
Rioolafvoerrecht - De gemeen
te Middelburg heeft besloten om
het tarief van het rioolafvoerrecht
in 1992 niet extra te verhogen
met een bedrag van 11 gulden.
Vrouwenemancipatie - On
langs is het onderzoeksrapport
'Ondersteuning van vrouwene
mancipatie in Zeeland' van F.P.J.
van Gils en B.A.J. van der Wouw
verschenen als uitgave van het
Provinciaal Opbouworgaan Stich
ting Zeeland. Nadere inlichtingen
01180-82639/14639.
Vergadering FNV - Zaterdag 12
oktober wordt om 10.15 uur in
hotel Arneville in Middelburg
door de FNV een extra vergade
ring gehouden over wijzigingen in
statuten en reglementen van de
FNV vanwege de nieuwe
structuur.
Bijeenkomst VVD - De VVD
houdt woensdag 2 oktober om
20 uur een bijeenkomst in Hotel
Piccard in Vlissingen. Sprekers
zijn het Tweede Kamerlid Sari van
Heemskerck en de Vlissingse
fractievoorzitter P. Plas.
Bedrijvigheid - In de Vlissingse
bibliotheek wordt t/m 23 oktober
een tentoonstelling gehouden
van 53 schilderijen in pastel, olie
verf, aquarel en pentekening. De
expositie bestaat uit werk van 25
leden van de Vereniging Amateur
Beeldende Kunstenaars Zeeland
en is te bezichtigen op maandag
van 13.30 tot 20 uur, op dinsdag,
woensdag en vrijdag van 10 tot
20 uur en op zaterdag van 10 tot
12.30 uur.
Alleenstaanden - In het buurt
huis Aldegonde in Vlissingen
wordt vrijdag 4 oktober om
20.30 uur een dans- en ontmoe
tingsavond gehouden voor al
leenstaanden tot 55 jaar.
Postzegels - De postzegelvere
niging Philatelica afdeling Goes
e.o. houdt zaterdag 5 oktober een
grote clubveiling in het Heer Hen
drikshuis in 's-Heer Hendrikskin
deren. De bezichtiging van de
120 kavels is van 13 tot 14 uur
waarna de veiling begint.
Slechthorenden - Dinsdag 8
oktober houdt de afdeling Zee
land van de Nederlandse Vereni
ging voor Slechthorenden vanaf
14.30 uur een bijeenkomst in de
Zeeuwse Bibliotheek in Mid
delburg.
Meer korte informatie
elders in deze krant.
"Allemaal angst" en "De aller
grootste schreeuwers zijn vaak
nog het bangst", luidt de tekst
van een lied van Robert Long.
Waarschijnlijk heeft hij daarin
wel gelijk: angstgevoelens heb
ben een grote invloed op ons
dagelijkse doen en laten. Ze
sporen ons aan tot voorzichtig
heid, en staan daarmee ten
dienste van onze overleving.
Drs. Henk C.M. Hermans
Afwezigheid van angstgevoe
lens zou gemakkelijk kunnen
leiden tot roekeloosheid, waar
door we onszelf nodeloos in
gevaar brengen. Naast deze
normale, of reële angsten,
bestaan er echter ook nog ab
normale, irreële angsten. Voor
beelden daarvan zijn sociale
angst en verlegenheid, fobieën
en paniekstoornissen. Zeker
één op de tien mensen heeft er
ernstig last van, waardoor
"angstneurosen" een belang
rijke plaats innemen op de top
tien van psychische proble
men. Bovendien zijn andere
psychische klachten -zoals
dwangneurosen, verslavingen
en ook depressies- vaak het
gevolg van angsten. De ko
mende weken willen we in de
ze rubriek ingaan op de
oorzaken en behandeling van
verschillende angsten. In deze
eerste aflevering zullen we ant
woord en enkele algemene in
zichten in de angsttheorie
bespreken.
Als we het over angst hebben,
denken we vooral aan de licha
melijke uitingsvorm, de angst
gevoelens. Ons lichaam
verkeert op zo'n moment in
een alarmtoestand. Deze wordt
o.a. gekenmerkt door een ver
hoogde activiteit van de spie
ren, het hart en de longen. Als
u angstig bent, kunt u hevig
gaan beven, uw hart kan op
hol slaan en uw adem kan
stekken. Deze lichamelijke pro
cessen worden in gang gezet
vanuit de hersenen. Vooral de
hypothalamus, een belangrijk
coördinatiepunt, speelt daarin
een rol. Vanuit deze hypothala
mus gaat een boodschap naar
een ander gedeelte van de her
senen, waar het hormoon
adrenaline wordt aangemaakt.
Deze speelt een belangrijke rol
bij de angstgevoelens die u er
vaart. De angstreaktie blijft
echter niet beperkt tot onze
gevoelens. Er is ook sprake van
angstgedrag. Angsten hebben
namelijk ook een gedragsstu-
rende funktie, en sporen aan
tot vluchtgedrag. De extra
zuurstof, en de verhoogde
bloedtoevoer naar de spieren
van armen en benen brengen u
in een optimale conditie om de
benen te nemen.
De angstgevoelens en het
angstgedrag wordt echter
voorafgegaan door angstge
dachten. Daarmee komen we
tot een derde aspekt van de
angstreaktie, nl. de waarne
mingen en gedachten die de
gehele keten in gang zetten.
Wat voor soort gedachten zijn
het, die ten grondslag liggen
aan een angstreaktie? Ge
woonlijk kunnen we de volgen
de twee gedachten terug
vinden. Allereerst een beoorde
ling van de situatie waarin u
zich bevindt: "Pas op, er is
sprake van gevaar". Angstge
voelens zijn een reaktie op
waargenomen dreiging. Daar
naast maakt u een inschatting
van uw mogelijkheden om met
deze dreiging om te gaan: "Ik
kan hier niet tegen". Deze in
schattingen vinden plaats in
uw hersenen, waar vervolgens
het angstgevoel en ook het
angstgedrag in gang wordt
gezet.
We kunnen deze onderlinge sa
menhang tussen angstgedach-
ten, angstgevoelens en
angstgedrag illustreren met
een voorbeeld. Daarvoor nodig
ik u uit voor de volgende
fantasie-oefening: Stel u voor,
dat u 's nachts wakker wordt.
U ligt op bed, en hoort bene
den het klapperen van een
raam (waarneming van een
dreiging). Vervolgens denkt u
bij uzelf "Misschien is er een
inbreker in huis. Vreselijk. Wat
meet ik doen? Ik kan daar ab
soluut niet zomaar naartoe
gaan" (angstgedachten). U
merkt, hoe uw hart sneller be
gint te kloppen, hoe u begint te
transpireren, en hoe uw adem
haling versnelt (angstgevoel).
Vervolgens besluit u om nog
dieper onder de dekens weg te
kruipen (angstgedrag). Uw
angstreaktie werd in gang ge
zet door de angstgedachten,
die juist (er in inderdaad een in
breker), maar ook onjuist kun
nen zijn (het raam stond op
een kier).
Over angsten bestaan nogal
wat misverstanden. Zo hebben
veel mensen het idee dat (ir
reële) angsten een teken van
zwakheid zijn. Zoals u uit het
bovenstaande zult begrijpen, is
dit volstrekt onjuist. Angsten
zeggen niets over uw persoon
lijke kracht, maar hangen
hooguit samen met uw neiging
om steeds gevaren te zien.
Een ander misverstand is, dat u
geen enkele direkte beheersing
heeft over uw angstgevoelens.
Waarschijnlijk is dat de reden,
waarom mensen hun toevlucht
nemen tot tranquilizers (vali
um, seresta en temesta). Ze
proberen hun angstgevoelens
weg te slikken, maar gaan
voorbij aan hun eigen aandeel
daarin: de angstgedachten in
hun hoofd.
Ook kunnen mensen denken
dat hun angsten veroorzaakt
worden door gebeurtenissen
uit het verleden. Natuurlijk is
het mogelijk, dat angsten hun
oorsprong binden in bepaalde
ervaringen die vroeger hebben
plaats gevonden. Maar mensen
houden hun angsten in stand
als gevolg van de (onbewuste)
conclusies die ze daaruit trek
ken. Als u in het verleden ooit
beroofd bent door een roodha
rige man, kunt u daaruit (ten
onrechte) concluderen dat alle
roodharige mannen gevaarlijk
zijn. Door middel van deze ir
reële gedachte houdt u uw
angst voor roodharige mannen
(aktief) in stand. Een ander
misverstand bestaat eruit, dat
u bang moet zijn voor angstge
voelens. Toegegeven, in zeer
extreme gevallen komt het
voor dat mensen krankzinnig
worden van angst. Maar in de
meeste gevallen zijn angstge
voelens volstrekt ongevaarlijk.
Daarom zullen we de volgende
keer ook doorgaan met de
bespreking van een speciale
vorm van angst: sociale angst.
Als u hulp zoekt in verband
met angstproblemen, kunt u
contact opnemen met de RI
AGG (01180-87500).
Mededelingen voor deze rubriek melden vóór maan
dag 15 uur, liefst schriftelijk. Postbus 5017, 4330 KA
MIDDELBURG, tel. 01180 81000
AAGTEKERKE
Hervormde Gemeente. Zo. 10 uur: dhr. Murre, 19
uur: ds. de Boo, jeugddienst.
ARNEMUIDEN
Hervormde Gemeente. Zo. 9.30 en 15 uur: ds. M.
Goudriaan.
Gereformeerde Kerk. Zo. 9.30 uur: ds. van
Oostende, 14.30 uur: ds. Bakker.
Volle Evangelie-gemeente "Immanuel", West-
dijkstraat 5-7. Do. 20 uur, Zo. 10 uur.
BIGGEKERKE
Hervormde Gemeente. Zo. 10.15 uur: ds. Köther-
Middelhoek, knd.
Van Dam. Nederlands Gereformeerde Kerk, Zo.
onbekend. Vereniging van Vrijzinnig Hervormden
en Remonstranten. Koorkerk. Zo. onbekend.
Rooms-Kathoiieke Kerk. Petrus en Pauluskerk,
Lombardstraat 2, Elke 2e en 4e za. 19 uur, zo. 10
uur. De Hoeksteen, Roozenburglaan 22, Zo. 11.30
uur.
Waalse Gemeente (Eglise Wa/lonnef. Lange
Noordstraat 62. Zo. geen dienst.
Evangeliegemeente "de Wijngaard". LTS, Klaren
beek. Zo. onbekend.
NIEUW EN ST. JOOSLAND
Hervormde Gemeente. Zo. 10.30 uur: drs. J.W.
Bakker.
OOSTKAPELLE
A. Spaans-Moolenaar. Rooms-Katholieke Kerk.
Open Hof, Alexander Gogelweg 57, zo. 11.15 uur.
Ter Reede, Koudekerkseweg 81, za. 17 uur. Lieve
Vrouwenkerk, Singel (nabij Stadhuis), za. 19 uur,
zo. 9.30 uur. Streekziekenhuis, Koudekerkseweg
88, Zo. 11.15 uur. Der Boede, elke 3e, 4e en 5e za.
10.30 uur.
Volle Evangelie Gemeente Beréa. Gebouw Beréa,
Westerbaan 16. Zo. 10 uur: samenkomst gebouw
Beréa. Volle Evangeliegemeente 'Filadelfia'. Vrou
wenstraat 5. Zo. 10 uur: samenkomst. Het
Apostolische Genootschap. Singel 190-194. Zo.
9.30 uur, wo. 20 uur.
VROUWENPOLDER
Gereformeerde Kerk. Zionskerk, Duinweg 36A.
Zo. 10 uur: ds. F.C. van Dijke, 17 uur: ds. B. Ridder.
Hervormde Gemeente. Waterstraat 4, Zo. 10 uur:
ds. C.F.H. van Tuijl, jeugddienst.
RITTHEM
HervormdeGemeente.
Lukasse.
Zo. 9.30 uur: ds. J.
WESTKAPELLE
Hervormde Gemeente. Markt 67. Zo. 9.30 uur:
dhr. Noordam m.m.v. Looft den Heere kndl, 19
uur: ds. de Boom.
DOMBURG
Hervormde Gemeente. Markt 8. Zo. 10 uur: ds.
de Bruyn. Rooms Katholieke Kerk H. Willibrordus.
Elke 1e, 3e en 5e za. 19.15 uur.
Hervormde
Bakker.
Gemeente. Zo. 9 uur: drs. J.W.
ZOUTELANDE
SEROOSKERKE
GAPINGE
Gereformeerde Kerk. Dorpsstraat 7. Zo. on
bekend.
Hervormde Gemeente. Dorpsstraat 25, Zo. 14.30
uur: ds. St. Spanjer.
Gereformeerde Kerk. Ds. v.d. Wouwstraat 4, Zo.
17 uur: SoW-dienst ds. C. de Boon.
Hervormde Gemeente. Noordweg 3. Zo. 9 uur:
ds. H.W.J. Faassen, 10.30 uur: ds. S.T. v.d. Hauw,
17 uur: ds. C. de Boon in Geref.kerk.
Hervormde Gemeente. Hervormde Kerk, Willi-
brordusplein 2. Zo. 9.30 uur: ds. P. Boekesteijn.
Rooms-Katholieke kerk. Bosweg. Za. 19 uur, Zo.
10 uur.
ST.LAURENS
Do. 3 t/m wo. 9 oktober.
GRIJPSKERKE
Gereformeerde Kerk. Jacob Catsstraat 7. Zo. 10
uur: ds. B. Ridder, 14.30 uur: ds. F.C. van Dijke,
gez. dienst in Herv. kerk. Hervormde Gemeente.
Zo. 10 uur: ds. C. de Boon, 19 uur: ds. van Dijke.
Hervormde Gemeente. Hervormde Kerk, Van Cit-
tersstraat 69. Zo. 10.30 uur: ds. St. Spanjer.
Gereformeerde Kerk. Noordweg 372. Zo. 10 en
17 uur: ds. D. Westerneng.
Huisartsen
OOST-SOUBURG
HOOGELANDE
Christengemeenschap, Kapel van St. Maarten:
Zo. geen dienst.
KLEVERSKERKE
Hervormde Gemeente. Dorpsstraat 25. Zo. 11
uur: ds. J. Lukasse.
KOUDEKERKE
Gereformeerde Kerk. Tramstraat 31. Zo. 10.30 en
14.30 uur: ds. E.V.E. Wijnands.
Ned. Hervormde Kerk Dorpsplein 1. Zo. 9 en
10.30 uur: ds. B. de Haan.
Evangelie Gemeente Sion. Ritthemsestraat 45
(gebouw de Blazer). Zo. 10 uur: lofprijzingsdienst.
Gereformeerde kerk en de Ned. Hervormde Ge
meente. Kanaalstraat, Zo. 9.30 uur: ds. J. van
Veen, knd. groep 1-3 en 4-5, Oranjepleinkerk, Zo.
19 uur: ds. A.V. de Nooy. De Ark, Kinderkerk 4-12
jaar, Bejaardentehuis "De Zoute Viever",Donge-
traat 1, Zo. 19 uur: ds. O. Elseman. Streekzieken
huis Walcheren, Koudekerkseweg 8, Zo. 10 uur:
mevr. drs. A. Spaans-Molenaar. Rooms-
Katholieke Kerk. Bej. tehuis "De Zoute Viever",
Dongestraat 1, elke 1e en 3e za. v.d. maand 9 uur.
Martinuskerk, Kerklaan 19, zo. 10 uur.
MELISKERKE
VEERE
Gereformeerde Gemeente. Valkenburgstraat 25.
Zo. 9.30 en 14.30 uur.
Gereformeerde Kerk. Bergstraat 32. Zo. 10 en
14.30 uur: ds. R.G. van der Zwan.
Hervormde Gemeente. Torenstraat 8R. Zo. 9 uur:
ds. Köther-Middelhoek.
Gereformeerde kerk. Zo. onbekend.
Hervormde Kerk. Zo. 9.30 uur: ds. J. Pannekoek.
VLISSINGEN
MIDDELBURG
Baha'i Gemeenschap Walcheren. Informatie
avonden worden gehouden op do. 20 uur, t.h.v.
Fam. Niesing, Herberdsland 11. Baptisten Ge
meente. Kapel Bree 8. Zo. 10 uur: ds. M. Ezinga.
Christelijke Gereformeerde Kerk. Gasthuiskerk,
Lange Delft 94. Zo. 9.30 en 16.30 uur: ds. J.G.
Schenau, Doopsgezinde Gemeente. Doopsgezin
de Kerk, Lange Noordstraat 62. Zo. 11 uur: mevr.
Rezelman.
Gereformeerde Gemeente in Nederland. Wester-
kerk, Armeniaans Schuitvlot 22. Zo. 9.30, 14 en
18.30 uur. Gereformeerde Kerk. Getuigeniskerk,
Adr. Lauwerijszstraat 6, Zo. 9.30 uur: ds. C. Bra-
kema, 17 uur: ds. W.A. v.d. Berg, Hofpleinkerk,
Hofplein, Zo. 9.30 uur: ds. P. Paulus, 14.30 uur:
ds. P.J. Rebel, Hoeksteen Roozenburglaan 22, Zo.
9.30 uur: ds. W.A. v.d. Berg, 17 uur: ds. P. Paulus.
Gereformeerde Kerk (Vrijgemaakt). Klein Vlaan
deren 75, Zo. 9.30 en 16.30 uur: Ds. A. de Snoo.
Pinkstergemeente Middelburg. Zo. Verenigingsge
bouw 't Zand, De Vergulde Baars, Baarsjesstraat
43, 15.30 uur. Wo. Dam 6, 19.30 uur.
Hervormde Gemeente. Nieuwe Kerk, Groenmarkt,
Zo. geen dienst, Koorkerk, Koorkerkhof, Zo. 10
uur: ds. J. Dubbink, Ontmoetingskerk, Ooster-
scheldestraat. Zo. 10 uur: ds. O. Elseman, doop-
dienst m.m.v. Ontmoetingskerkkoor Moria, 18.45
uur: ds. B. de Haan, welkomsdienst, Engelse
kerk, Simpelhuisstraat, Zo. 19 uur: ds. C. Haas
noot, Thomaskapel, Zo. 9.30 uur: dhr. J. Crans,
Oostkerk, Oostkerkhof, Zo. 10 uur: ds. M. de
Boer, Wijkgemeente Geref.Bond, Zo. (Nieuwe
Kerk) 11 uur: ds. H. van Oostende, 17 uur: ds. P.J.
Droogers. Kerkgenootschap der Zevende-dags
Adventisten. Lange Noordstraat 62. Za. 10 uur:
bijbelstudie, 11 uur: ds. N. Heijkoop. Leger des
Heils. Hoogstraat 20. Zo. 10 uur: kpt. B. de Heer,
19 uur: kpt. C. Bijl.
Lutherse Kerk. Zuidsingel 70. Zo. 10 uur: mw. ds.
Anglicaanse Kerk, The Missions to Seamen.
Scheldepoort. Zo. 10.30 uur: Holy Communion,
19.30 uur: Evening Prayer. Bethel-Pinksterkerk.
Vrijdomweg 1. Wo. 19.30, vr. 19.30 uur en zo.
14.30 uur: lofprijzingsdienst. Christelijke Gerefor
meerde Kerk. Kasteelstraat 109. Zo. 9.30 en
19.30 uur: ds. A. Brons, afscheidsdienst.
Doopsgezinde Gemeente. Vrijdomweg 1. Zo.
19.30 uur: mevr. Rezelman. Gereformeerde Kerk
(Vrijgemaakt). De Lannoystraat 2, Zo. 9.30 en
16.30 uur: ds. H. Mostert.
Hersteld Apostolische Zendinggemeente.
Walstraat 23. Zo. 10 en 17 uur. Hervormde Ge
meente en Gereformeerde Kerk. St. Jacobskerk,
Oude Markt, Zo. 10 uur: ds. A.V. de Nooy, Petrus-
kerk, P. Krugerstraat 17, Zo. 9.30 uur: ds. H. Mak-
kinga, Johanneskerk, Bonedijkestraat 165, Zo.
9.30 uur: ds. J.W. Glashouwer, Open Hof,
Alexander Gogelweg 57, Zo. 9.30 uur: ds. C.A.
Schoorel. De Schaapskooi, Papegaaienburg, Zo.
9.30 uur: ds. J.D. de Boer, Streekziekenhuis Wal
cheren, Zo. 10 uur: mevr. drs. A. Spaans-
Moolenaar. Ter Reede, Zo. 19 uur: mevr. drs. A.
Spaans-Moolenaar. Ophir, Badhuisstraat 186, Zo.
geen dienst. Jehova's Getuigen gemeente 'Cen
trum Vlissingen'. Van Dishoeckstraat 534. Do.
van 19 tot 20.45 uur, zo. van 15.30 tot 17.30 uur.
Jehova's Getuigen gemeente 'Souburg Vlissin
gen'. Van Dishoeckstraat 534. Zo. van 10 tot 12
uur, di. van 19 tot 20.45 uur. De Kerk van Jezus
Christus van de Heiligen der Laatste Dagen. Bad
huisstraat 161. Zo. 10 uur. Kerkgenootschap der
Zevende-dags Adventisten. Bonedijkestraat 163,
Za. 9.30 uur: ds. N. Heijkoop, 10.30 uur: bij
belstudie. Gereformeerde Gemeente. Marnixplein
41. Zo. 9.30 en 16 uur: ds. C.G. Vreugdenhil. Le
ger des Heils. Dr. Stavermanstraat 39. Zo. 10 uur:
kpt. C.D. Bijl. Pinkstergemeente. Pinksterkapel,
Emmastraat 10. Zo. 14.30 uur: gemeentedienst,
voorganger P. Buteyn, Wo. 19.30 uur: opwek-
kingsdienst, voorganger P. Buteyn. Protestantse
Ziekenhuispastoraat Streekziekenhuis Walche
ren, Koudekerkseweg 88. Zo. 10 uur: mevr. drs.
Middelburg: zaterdag tot 24.00 uur: J.L.F. Wortel-
boer, Kromme Weele 7, tel. 39933. zondag tot
24.00 uur: A.P. Bruijnzeel, Herengracht 68, tel.
39933. Visites aanvragen voor 10 uur. Spreekuur
voor dringende gevallen 12.30 tot 13.00 uur
en 17.30 tot 18.00 uur. (zonder afspraak).
Vlissingen: zaterdag tot 24.00 uur: W. van Ou-
werkerk, Gerbrandylaan 6, tel. 65498. Zondag
tot 24.00 uur: A.J. Mijnlieff, N. Beetslaan 15, tel.
12525. *f Visites aanvragen voor 10 uur.
Spreekuur voor dringende gevallen 12.30 tot
13.00 uur en 17.30 tot 18.00 uur. (zonder af
spraak).
Souburg, Nieuwland, Arnemuiden, Middelburg-
Zuid: Zaterdag: Th. Bloos, Kanaalstraat 70, Oost-
Souburg, tel. 01184-61212. Zondag: J. Visser,
Wachttoren 19, Middelburg, tel. 01180-37431.
Visites aanvragen voor 10.00 uur. Spreekuur voor
dringende gevallen van 12.30 tot 13.00 uur en
van 17.30 tot 18.00 uur.
Grijpskerke, Gapinge, Oostkapelle, Serooskerke,
Vrouwenpolder, Veere en Zanddijk: zaterdag en
zondag: R. Ube/s, Vroonstraat 11, Serooskerke,
tel. 01189-1212.
Aagtekerke, Biggekerke, Domburg, Koudekerke,
Meliskerke, Westkapelle en Zoutelande: van vrij
dag 18 uur tot zondag 24 uur: A.A. v.d. Male,
Duinweg 59, Zoutelande, tel. 01186-1282.
Oost- en Midden-Walcheren: gehele weekend: A.
Stutterheim, Siverstraat 40, Meliskerke, tel.
01186-1760.
Tandartsen
Spreekuur voor spoedgevallen van 11 tot 12 uur:
zaterdag en zondag: J.M. van Hek, Damplein 26,
Middelburg, tel. 01180-28207.
Apotheken
Middelburg: van vrijdagavond 17.30 uur tot vrij
dagmorgen daaropvolgend: Apotheek Ringeling,
Lange Delft 133, teI. 12538.
Vlissingen: van vrijdag 17.30 tot vrijdagmorgen
daaropvolgend: Apotheek Souburg, C. v. Pe
restraat 1, SouburgteI. 01184-61593
Verloskundigen
Vlissingen en Oost-Souburg: gehele weekend:
A.M. Gaay, tel. 71768.
Middelburg: zaterdag en zondag: K. Boot, teI.
01180-39865.
Dierenartsen
Kleine huisdieren: (Gezelschapsdieren) zaterdag
en zondag: Mw. C. Brink, teI. 01180-11011. zonder
afspraak: za. en zo. 11.00 - 12.00 uur en 17.00-
18.00 uur.
Dierenarts kleine huisdieren: R. Roskam, Velders-
weg 1, Meliskerke, teI. 01189-2838.
Dierenkliniek Walcheren. K. Noordstraat 61, Mid
delburg, tel. 01180-37077. Spreekuur: Za. van 10
tot 11 uur, verder gehele weekend bereikbaar.
Dierenartsenpraktijk Middelburg: Grote huisdie
ren: tel. 01180-33803. Visites aanvragen van
8.00-9.00 uur.
Dierenartsenpraktijk Oostkapelle: Oude Dom-
burgseweg 33A, Oostkapelle, tel. 01188-1443.
Behandeling kleine huisdieren op afspraak.
Vogelopvang Midden-Zeeland, gehele weekend
tel. 01180-28288.
Algemeen krisis opvangcentrum "Court Ox-
hooft", Singelstraat 14, 4331 SV Middelburg,
Dag en nacht voor opname en aanmelding be
reikbaar zowel schriftelijk als telfonisch. Tel.
01180-38000.
Bureau Vertrouwensarts Kindermishandeling, tel.
01180-28800.
Centraal Meldpunt voor vrijwillige thuishulp te
Middelburg, Molstraat 13, iedere werkdag bereik
baar van 9.30 tot 11.30 uur, tel. 01180-12004.
Centraal Meldpunt voor vrijwillige thuishulp te
Vlissingen, Vredehoflaan 42, ma. t/m vr. van
9.00 tot 11.00 uur, tel. 01184-10795.
Christelijke Kindertelefoon, ma., wo. en vr. van 16
tot 20 uur, tel. 01102-44286.
Christelijke Telefonische Hulpdienst voor Zeeland.
Dagelijks van 10 tot 24 uur, weekends van 20 tot
24 uur, tel. 01180-36251.
GGD Zeeland (Gemeenschappelijke Gezond
heidsdienst Zeeland): Middelburg, Koepoortstraat
6; Vlissingen, Rozengracht 6; Infectieziekten-
bestrijding: tel. 01180-34085; Geslachtziekten-
bestrijding: Koepoortstraat 6, iedere werkdag van
9 tot 10 uur. tel. 01180-34085; Informatielijn: tel.
01180-35616; Aids-lnfolijn: tel. 01180-38384; Tu
berculosebestrijding, afspraak maken via: tel.
01184-18395.
Kinder en jeugdtelefoon Zeeland, elke dag bereik
baar van 14.00 tot 20.00 uur, ook in het week
end en de vakantie, tel. 01180-38080.
Noodopvang Walcheren Leger des Heils, bij cri
sissituaties: Hoogstraat 18-20, Middelburg. Dag
en nacht bereikbaar onder tel. 01180-12000.
NVSH-Midden Zeeland: Weidezicht 59. tel.
01100-21724. Landelijke telefonische hulpdienst:
tel. 070-600010. Ma. - vr. geopend van 10 tot
22.30 uur.
Patiëntenplatform Zeeland: Magnolia 26, kamer
1.13/1.14, 4460 VB Goes, 01100-49389. tel. af
spraak van 9 tot 12 uur.
Stichting "blijf van m'n lijf Zeeland": Postbus
5215, 4380 KE Vlissingen. Dag en nacht voor
opname en aanmelding bereikbaar, tel.
01184-14645.
Stichting La Leche League. Vóór hulp en informa
tie bij borstvoeding, tel. 01184-68419
01189-1691.
Stichting Homecare Zeeland. Kraamzorg voor ge
heel Zeeland, dag en nacht bereikbaar, tel.
01150-15595, wanneer u op de telefoonbeant-
woorder enkel uw tel.nr. inspreekt roept u auto
matisch de verantwoordelijke per semafoon op.
Stichting Maatschappelijke Dienstverlening Wal
cheren; Gezinszorg Algemeen Maatschappe
lijk Werk, Middelburg e.o. bereikbaar van 8.30 tot
17 uur, tel. 01180-84000, Vlissingen ao. bereik
baar an 8.30 tot 17 uur, tel. 01184-86400;
Spreekuren AMW, Arnemuiden ma. van 9.30 tot
10.30 uur tel 01182-1553, Serooskerke do. van 9
tot 10 uur tel. 01189-2667, Westkapelle wo. van
9 tot 10 uur tel. 01187-2331; Bureau Sociaal
Raadslieden, Middelburg e.o. ma en wo. van 14
tot 16 uur di. en do. van 9 tot 12 uur tel.
01180-84000, Vlissingen e.o. ma., di., da en vr.
van 9 tot 12.30 uur, di. van 13 tot 15.30 uur tel.
01184-86400.
Stichting SOS Telefonische Hulpdienst, voor een
gesprek van mens tot mens, dag en nacht bereik
baar, tel. 01180-15551.
Stichting VSK (Vereniging tegen seksuele kinder
mishandeling binnen het gezin). Telefonisch be
reikbaar van maandag tot en met vrijdag tijdens
kantooruren: 9.00 - 12.30 en 13.30 - 17.30 uur.
Dagelijks Telefonisch spreekuur: van 8.30 - 9.00
uur. Tel. 01180-13362.
Vereniging Borstvoeding Natuurlijk. Telefonische
hulpdienst: tel. 01184-67224 en 01184-68279.
Vereniging Patiëntenbelangen Zeeland. Klachten
bemiddeling gezondheidszorg, Telefonische
spreekuur: ma. van 11.30 tot 12.30 uur, tel.
01100-13930, Sociaal centrum Goes, Frans den
Hollanderlaan 25, 4461 HL Goes, binnenloop
spreekuren op: di., wo. en do. middag van 14.00
tot 16.00 uur, Ostendestraat I, Goes.
W.A.O. Belangengroep. Spreekuur elke donder
dag van 14.00 tot 16.00 uur, p.a. Stichting Maat
schappelijke Dienstverlening, Breestraat 15,
Middelburg, tel. 01180-84256.
Wijkverpleegkundigen
Kruisvereniging Walcheren-Oost (Middelburg, Ar
nemuiden, Nieuw en St. Joosland): bereikbaar
heid avond- en weekenddienst via alarmcentrale,
tel. 01184-14444.
Kruisvereniging Walcheren (Vlissingen, West- en
Oost-Souburg, Ritthem, Platteland van Walche
ren): bereikbaarheid avond- en weekenddienst via
alarmcentrale, tel. 01184-14444.
f
y