KLEUREN
FUTU'S
Molen Zoutelande draait
alleen nog voor den prins
Anja Verhage-Wagenaar
kan niets weg gooien
Wedgwood
ÉÉN UUR
Steunpunt Kunstzinnige Vorming
presenteert aanbod basisonderwijs
Toertocht
motoren
COMBI BACK
Veelzijdige
beiaardier
toert door
Vlissingen
HAPPY BUCCANEER
Dubbel feest bij Zer Oirts
GRATIS
NIEUWE
FILM!
FEESTPRIJS 19,
SERVIEZEN
GEBOORTEKAARTJES UIT HET HELE LAND
m m
"Sfeervol tafelen"
VLISSINGEN
maakt binnen
de mooiste
van Nederland!
Kodak Express
GESCHIEDENIS BESCHREVEN IN BOEKJE
Belasting
PZC WEEKBLADEN
HAPPY BUCCANEER
VERKIEZING
-f
VOOR DE BESTE FOTO-AFWERKING
VLISSINGEN - MIDDELBURG - GOES
Bij inlevering van uw volle
kleurenrolletje voor ontwik
kelen en afdrukken een:
(alleen de goede foto's betaalt u)
Risicomanagement
mode of noodzaak
Aan onze lezers
en adverteerders
In verband met Pinksteren zijn de
SLUITINGSTIJDEN
voor de editie van 6 juni vervroegd.
Uiterste in levertijd van copy voor redactie:
donderdag 31 mei 12.00 uur en
advertenties: vrijdag 1 juni 15.00 uur
JUBILEUM
AANBIEDING
Deze week:
10,- VOORDEEL
op een
HEREN PORTEMONNEE
model
BILFOLD
in leer, zwart en
bruin met vakjes
ook voor
credit-cards.
Normaal 29,-
V
De serviezen specialist:
SERVICE KWALITEIT GARANTIE
LANGE DELFT 50 MIDDELBURG
01180-13221
WINNAAR
Quality Award 1990
20e JAARGANG NUMMER 22
30 MEI 1990
Over het typisch Hollandse fenomeen 'de molen' is het laatste
woord nog niet gezegd en geschreven. Meer en meer molens
worden gerestaureerd, er worden verenigingen voor opgericht
en er zijn zelfs speciale dagen aan gewijd. „Daar kan nog wel
wat bij", meende de drieëntwintigjarige Gert Gabriëlse uit Zou
telande. Zelf actief als vrijwillig molenaar, schreef hij een boek
je met als titel 'De molenaars en molens van Zoutelande'. In
het kort beschrijft hij daarin de geschiedenis van deze molen
en zijn beheerders vanaf de Middeleeuwen tot heden.
Gert Gabriëlse woont zelf aan de
Molenweg in Zoutelande. Naast
zijn werk als magazijnmedewer
ker bij Campina volgde hij vorig
jaar een opleiding bij het Gilde
van Vrijwillige Molenaars. Hij liep
daarvoor stage bij de molen van
Nieuw- en Sint Joosland. De mo
len in de eigen woonplaats, waar
hij nu tweede molenaar is, bleef
hem interesseren. „Die interesse
is vooral ontstaan naar aanleiding
van de restauratie van deze mo
len begin jaren tachtig. Het leek
me leuk om eens uit te zoeken in
welk jaar er al sprake was van
een molen op Zoutelande". Een
hele klus bleek achteraf. Na wat
gesnuffel in boeken over de loka
le geschiedenis stapte Gebriëlse
naar het gemeentehuis van Val-
kenisse. Daar werd hij al snel
doorverwezen naar het Rijksar
chief in Middelburg.
boeken van de 'dubbelhon-
derdste penning'. „Dat was een
belasting van twee procent, die
werd geheven op onroerend
goed. Hiervan zijn de boeken van
1548 tot en met 1805 bewaard
gebleven. Uit oudere geschriften
blijkt dat er al in de vijftiende
eeuw sprake is van een molen op
Zoutelande. Later worden er zelfs
twee molens genoemd. De huidi
ge molen is gebouwd in 1722".
Verder gaat Gabriëlse in zijn
boekje uitgebreid in op de ver
schillende molenaarsgeslachten.
Van 1800 tot 1976 is dat het
geslacht Adriaanse. In 1983
wordt de molen verkocht aan de
gemeente Valkenisse. Nu laat
molenaar Jacobus Adriaanse de
molen regelmatig 'voor den prins
draaien', schrijft Gabriëlse. „Dat
wil zeggen dat de molen wel
draait, maar niet maalt. De uit
drukking stamt uit de tijd dat de
Hollandse steden nog weieens
belegerd werden. Ook dan liet
men de molens af en toe 'zo
maar' draaien om zo de schijn op
te houden dat er nog voldoende
voedsel was in de stad".
Vijf maanden werkte Gert Ga
briëlse vrijwel dagelijks aan zijn
dertig pagina's tellend boekje.
Voorlopig heeft hij geen plannen
voor 'nog zo'n onderneming'.
„Het was leuk om te doen, maar
de volgende molen is voor ie
mand anders". Het boekje is in
eigen beheer uitgegeven en ver
krijgbaar bij 't Boekenhuisje in
Zoutelande of te bestellen bij
Gert Gabriëlse via 01186-1873.
Gert Gabriëlse: „De volgende molen is voor iemand anders".
Een belangrijk deel van zijn gege
vens haalde Gert Gabriëlse uit de
VAN ZEEFDRUKKIST TOT MASKERPROJECT
Wie denkt dat kunst op school
nog steeds niet meer is dan
plaatjes bekijken van beroemde
schilderijen, zou deze week eens
een kijkje moeten nemen bij het
Zeeuws Steunpunt voor Kunst
zinnige vorming en Volwassen
educatie in Middelburg. Daar
Omdat er in de provincie Zee
land maar weinig toertochten
voor motoren plaatsvinden en
omdat Motor Sport Vereni
ging Ophemert dit jaar toch
haar vijftienjarig bestaan
viert, heeft genoemde vereni
ging besloten een Zeeland-
Toertocht te organiseren. De
ze vindt plaats op maandag 4
juni (tweede Pinksterdag). Er
kan worden gestart tussen 10
en 12 uur bij restaurant De
Caisson aan de Smokkelweg
in Kapelle-Biezelinge. De
tocht van zo'n 150 kilometer
gaat over dijken en binnenwe
gen van Walcheren, Noord
en Zuid-Beveland. Vanaf 15
uur worden de eerste deelne
mers weer bij het startpunt
terug verwacht.
3d)© WHüssümg©)?
Oplage: 23.450.
Gratis huis-aan-huis op
geheel Walcheren in
combinatie met de Faam.
Totale oplage 46.605.
Uitgave: Provinciale Zeeuwse
Courant b.v.
Administratie:
PZC
Oost-Souburgseweg 10,
postbus 18, 4380 AA
Vlissingen.
Steunpunt:
Boekhandel Bikker,
Walstraat 94, Vlissingen.
Advertentieverkoop:
G.J.A. van den Eeden
Tel. 01184-72283
Redactie: Bettie Hollestelle,
01180-81170 en
Ad Hanneman, 01180-81171.
Redactie-adres: Postbus 5017,
4330 KA Middelburg.
Bezorging: 01184-84215.
Druk: Vink-Rotadruk b.v.,
postbus 36, 4570 AA Axel.
Druktechniek: offsetrotatie.
Sluitingstijd: advertenties
maandag PZC, Oost-
Souburgseweg 10, 17.00 uur.
(Boekhandel Bikker 16.00 uur).
De Faam en De Vlissinger
maken deel uit van de Zeeland
Combinatie huis-aan-huisbladen
in Zeeland.
Totale oplage: 160.480.
Ze is nog geen twee jaar bezig,
maar toch telt haar verzameling
al 2700 geboortekaartjes uit het
gehele land. Anja Verhage-
Wagenaar uit Zoutelande heeft
een tic voor verzamelen. Want
niet alleen geboortekaartjes heb
ben haar belangstelling, maar
ook de collectie trouwfoto's
groeit met de dag.
„Mijn moeder kon al niets weg
gooien en van haar kreeg ik mijn
eerste geboortekaartjes", vertelt
Anja Verhage thuis in Zoutelande
temidden van de dozen en plak
boeken, waarin haar verzameling
is opgeborgen. „Ik begon met
kaartjes van familie en kennissen,
maar na een oproep in de Gezins-
gids, een blad van de kerk, kreeg
ik enorm veel reacties van elders
uit het land. Ik ken hier namelijk
in Zeeland helemaal geen verza
melaars op dit gebied. Nu heb ik
ruiladressen in het hele land, die
ik soms ook weer een plezier kan
doen met kerk- of klederdracht-
kaarten. Doordat ik nogal vaak
ziek ben, betekent deze hobby
een enorme afleiding voor me en
door de brieven van andere en
thousiaste verzamelaarsters on-
staan vaak leuke contacten",
zegt mevrouw Verhage, die naast
haar liefhebberij ook nog de zorg
heeft voor haar gezin met vier
kinderen.
Anja Verhage
Boeken met tweelingkaartjes,
zelfgeschreven aankondigingen,
series van dezelfde soort of foto
kaartjes, ze zijn allemaal te vin
den in de collectie, die ter
gelegenheid van het bezoek op
tafel ligt uitgestald. Er is een
apart boek van Zeeuwse nieuwe
borelingen, maar ook de pagina's
waarin elf verschillende kaartjes
van één familie voorkomen, trek
ken de aandacht.
„Dat boek kreeg ik in z'n geheel
van iemand op de Veluwe, die
haar verzameling opruimde", ver
telt Anja Verhage niet zonder
trots. „Nu ik zoveel kaartjes van
elders ontvang ga ik wel selecte
ren, want anders weet ik er geen
raad mee. Vooral op bijzondere
exemplaren ga ik verder bouwen,
series of buitenlandse en vooral
ook vouwkaarten, die je nu
steeds meer ziet. Wat me opvalt
is dat je tegenwoordig op de
kaartjes weer de gewone namen
ziet terugkomen, niet meer dat
bijzondere".
Naast geboortekaartjes heeft An
ja Verhage ook een ware passie
voor trouwfoto's, waarvan ze er
momenteel 350 bezit. Vooral op
oude exemplaren heeft de verza
melaarster het gemunt. „Als ik
ergens kom en ik zie een trouw
foto in de kamer, dan kan ik haast
niet rustig blijven zitten. Om een
mooie collectie op te bouwen
moet je overal in het rond blijven
vragen. Vooral in Zeeland komen
de mensen niet zo graag met hun
eigen spulletjes naar buiten. Dat
gaat in Holland heel wat gemak
kelijker".
Voor wie geboortekaartjes of
trouwfoto's aan Anja Verhage wil
toezenden, volgt hier haar adres:
Molenweg 8, 4374 BG Zoutelan
de. N
Bij de tennisvereniging Zer Oirts
in Serooskerke was het woens
dag 23 mei dubbel feest. In de
districtscompetitie van de KNLTB
is de groep tot 12 jaar kampioen
geworden. Dit heuglijke feit viel
samen met de verwelkoming van
het 25o-ste lid van Zer Oirts, de
11-jarige Stefan Meijers uit Se
rooskerke.
Uit handen van voorzitter J.
Wierda ontving Stefan als aan
denken een tennisshirt voorzien
van het opschrift "LTC Zer Oirts
250", een Set ballen en enkele
andere sportattributen. In zijn
toespraakje memoreerde de
voorzitter de groei van Zer Oirts
gedurende de afgelopen jaren.
Deze groei is zelfs zodanig ge
weest, dat het bestuur zich in
middels genoodzaakt zag een
ledenstop in te stellen. De mid
dag werd besloten met een wa
felfestijn voor de jeugd.
Voorzitter Wierda overhan
digt het shirt aan lid nummer
250, Stefan Meijers.
Op«n OflOO OIOO uur
A*gJ« D«ken«tra*t
Vl&aaL ng«r\
t«i. oiio* iau47
wordt momenteel een presenta
tie gehouden van het aanbod,
dat dit Instituut voor het komen
de schooljaar in huis heeft om
scholen van het basis - en speci
aal onderwijs te helpen bij de
kunstzinnige vorming van hun
leerlingen. Afgelopen maandag
werd het nieuwe aanbodboek
door gedeputeerde mevrouw G.
de Vries-Hommes overhandigd
aan de inspecteur van het basis
onderwijs, de heer H. Verboom.
In de nieuwe wet voor het basis
onderwijs wordt steeds meer
plaats ingeruimd voor de kunst
zinnige vakken. Veel scholen
hebben in de loop der jaren de
weg naar het Steunpunt gevon
den, waardoor zij hun leerlingen
een breed scala aan kunstzinnige
activiteiten kunnen voorzetten.
Daarbij kan er gekozen worden
uit cursussen en projecten op het
gebied van audiovisuele en beel
dende voming, dansante en dra
matische vorming, maar ook
literaire en muzikale projecten,
die het kind aanzetten tot activi
teit op dat gebied. Via het aan
bodboek podiumkunsten kunnen
de scholen kiezen uit een grote
reeks voorstellingen op het ge
bied van theater en muziek.
„In dit negende aanbod sinds
1981 bieden wij de scholen 57
onderdelen waaruit een keuze
gemaakt kan worden", vertelt
Joop Kroon, consulent beeldende
vorming. „Sinds 1983 groeiden
de schoolaanvragen van 65 in de
begintijd naar 130 afgelopen jaar.
Dat is een verdubbeling, waarbij
500 aanbodonderdelen gehono
reerd werden terwijl er in 1983
maar 80 de deur uitgingen. Voor
al de kisten met lesmateriaal, als
de ets- en zeefdrukkist en de pro
jecten maskers en 'rondom
strips' lopen erg goed. Ook de
tentoonstellingen waarbij echte
kunstwerken worden geleverd en
ook lesopdrachten worden ver
strekt genieten grote belangstel
ling. Bij ieder project wordt de
leraar hulp geboden door een
consulent van het Steunpunt en
er wordt ook in lesmateriaal en
gereedschap voorzien".
Scholen die in het verleden al
eens een keuze hebben gemaakt
uit het aanbod blijken steeds va
ker terug te komen volgens Joop
Kroon, die verder vertelt het
grootste deel van de projecten en
cursussen zelf samen met zijn
collega's te hebben ontwikkeld.
„De meeste onderdelen blijven
vier tot zes weken in de klas,
maar soms neemt een project
Consulent Joop Kroon bij
het oudste aanbod: de zeef
drukkist.
ook meer tijd in beslag of wordt
in de rest van de vakken geïnte
greerd. Er komt voor ons steeds
meer werk en nu ook via de wet
geregeld wordt, dat het aantal
uren kunstzinnige vorming op de
basischool moet toenemen, ho
pen wij er wel een aantal forma
tieplaatsen bij te krijgen om
zodoende steeds weer het aan
bod te kunnen blijven aanvullen".
Risicomanagement, mode of
noodzaak. Onder deze titel houdt
de Kamer van Koophandel
Midden- en Noord-Zeeland in sa
menwerking met de TRN-groep
een seminar op woensdag 6 juni
in Hotel Arneville aan de Buiten
ruststraat in Middelburg. Het pro
gramma begint om 14 uur.
Ondernemen is risico lopen.
Nieuwe initiatieven kunnen zowel
winst als verlies opleveren. Daar
naast zijn er risico's die altijd tot
verlies lijden zoals bij produkt-
aansprakelijkheid, arbeidsonge
vallen, milieu-aansprakelijkheid
en aansprakelijkheid bij mislei
dende reclame. Bij een goede be
drijfsvoering hoort een
verantwoord omgaan met alle ri
sico's, ook de niet commerciële.
Op het seminar zetten vier des
kundige inleiders zeer praktijkge
richt uiteen hoe deze risico's
kunnen worden beperkt. Extra
aandacht krijgt het fenomeen
computerrisico's, dit naar aanlei
ding van de steeds regelmatiger
opduikende computervirussen.
Het rijdende orgel.
Gerard de Waardt.
Als zaterdag 8 september de koninklijke harmonie Ons Genoe
gen in Vlissingen haar honderdjarige bestaansfeest viert, toert
een opmerkelijk carillon door de Scheldestad. Het is de rijden
de beiaard van Gerard de Waardt. 's Avonds bij het galacon
cert, waar bijna 500 muzikanten van Zeeuwse korpsen en zo'n
300 Zeeuwse zangers aan deelnemen, doet hij eveneens mee.
De Waardt is overigens geen circusklant met zijn carillon. Hij
speelt serieuze muziek op zijn instrument, dat op een vracht
wagen is gemonteerd. Met dit initiatief probeert hij het carillon
geliefd te maken bij een groot publiek. In Vlissingen zal hij op
talrijke plaatsen stoppen en het instrument bespelen.
De Waardt is vaste beiaardeier in Tholen, Maassluis, Sint
Maartensdijk en hij is tweede beiaardier in Rotterdam. Ook de
lichte muziek beoefent hij, onder meer electronisch orgel en
keyboard. Hij bespeelt ook regelmatig theaterorgels in Neder
land. Verder is hij mede-uitgever van het muziekblad Pop Se
lections voor toetseninstrumenten.
LANGE DELFT 44 - MIDDELBURG
