Jonge kappers tonen kunnen
Overheid moet gebruik
tweewieler stimuleren
Pik in 't potje herleeft
tussen clichétekeningen
Meer zeehonden in
Zeeland mogelijk
Bewoners Jacob Roggeveenhuis
smullen van meesterlijk eten
rjo/o
yAva' mocte
EERSTE ZEEUWSE KAPPERWEDSTRIJD IN 10 JAAR
G. van Riet
nieuwe
manager
Opel-garage
De Bliek
<Y90LLt:
Korte Geere 1, Middelburg
Ooit werd tweederde van
de Westerse wijnen via
Middelburg verhandeld
WAARDE FIETS VERKEER VIJF MILJARD
DE FAAM - DE VLISSINGER
Dinsdag 22 december 1987
Feestneuzen
Nerveus
UITRITSKAART BOEK CULINAIRE GROETEN UIT ZEELAND'
GELEZEN
VAN HAPEREN IN ZEEUWS LANDSCHAP
SJAAK JOBSE BEMACHTIGDE TITEL MEESTERKOK
WIJNKOPERIJ
VAN LEERZEM
KOMT MET
WIJNPRIJSLIJST
I)c modellen keken wat zenuwachtig in de spiegels. Na twee uur
föhnen, stylen en nagelbijten waren ze klaar voor de jury van
de provinciale kapperswedstrijd die vorige week dinsdag in
Middelburg werd gehouden. Dat provinciaal in dit verband be
slist niets provinciaals was bewezen kwaliteit van alle en origina
liteit van enkele modellen. Ook de experts van de jury waren te
vreden over het niveau.
Omdat het al enkele jaren geleden
is dat er in Zeeland een echte kap
perswedstrijd was, kon het gebeu
ren uniek worden genoemd. De
motor erachter is de Technische
Club Zuid-West-Nederland, die
bestaat uit zo'n 50 kappers die
meer willen dan een stuk van je
haar afknippen. Vooral voorzit
ter Roland de Wit en secretaris
Wietse Yntema - beiden hebben
een kapperszaak in Middelburg -
zetten zich in voor verbetering
van het niveau in de Zeeuwse kap
salons. "In het halve jaar dat de
club bestaat hebben de deelne
mers al heel wat bijgeleerd", zegt
De Wit."Het mooie aan die bij
eenkomsten is dat je nieuwe
trends met elkaar kan doorne
men. Door de technieken te
bespreken kun je klanten een in
het modebeeld passend kapsel
bieden. En een goed kapsel".
Er is dus verschil tussen kappers
en kappers. "Kappers zijn feest
neuzen", lacht De Wit bij het zien
MfS
van de stukken kerstslinger die
soms in de kapsels zijn verwerkt.
Ook andere accessoires vieren
hoogtij. Een tulen voile op een
blote rug, gouden spelden, grote
oorbellen, een zijden klaproos,
alles kan bij een mooi feestkapsel.
Echt modieuze kapsels waren niet
te zien; het ging niet zozeer om
nieuwe lijnen bij deze wedstrijd,
maar meer om het technische en
artistieke niveau van de deelne
mers. Sommige kappers zagen
daarom de wedstrijd ook niet zo
zitten. Roland de Wit: "Ik weet
zeker dat er kappers wegblijven
omdat de concurrent wel mee
doet. Ik vind dat niet op zijn
plaats. Wij zijn collega's en als
het even kan steek ik wat op van
hem. En andersom".
Eén van de vele jonge deelnemers,
Wolter Vos uit de salon van De
Wit, kijkt nerveus naar "zijn"
model als de jury langsloopt.
"Die speld aan de zijkant wou ik
eerst kopen, maar ik was zo bang
dat er nog iemand zou zijn met-
zo'n zelfde speld dat ik er zelf
maar één heb gemaakt. Ik ben er
achteraf heel blij om, want er zit
ten meer gouden spelden tussen".
De modellen zijn minstens zo ner
veus als de kappers zelf. "Een
meisje had er zo slecht van gesla
pen. Ze was bang dat ze niet meer
mee mocht doen, ze zag er na
tuurlijk heel slecht uit. Maar
toch, wat koffie en een laagje
make-up, en het ziet er weer pri
ma uit", aldus Wolter Vos.
De fietsen in Nederland vertegen
woordigen een waarde van vijf
miljard gulden op jaarbasis. Dat
is de uitkomst van een onderzoek
dat adviesbureau Van Roon uit
voerde in opdracht van bij de fiets
betrokken organisaties, de Stich
ting Fiets. Volgens die organisatie
was dit onderzoek noodzakelijk
omdat de overheid zich vooral
richt op de auto en het openbaar
vervoer.
"In het mobiliteitsscenario
Randstad, dat rijk, provincies en
gemeenten hebben opgesteld,
wordt niet veel aandacht aan de
fiets geschonken", stelt de Stich
ting Fiets als voorbeeld voor de
onderwaardering van de tweewie
ler. Overigens wordt momenteel
in Zeeland druk gesleuteld aan en
gediscussieerd over een fietspa
denplan.
Het onderzoek van Van Roon
spitste zich toe op het onderwijs.
Van en naar school blijken zoveel
fietskilometers te worden ge
maakt dat als dit omgerekend
wordt naar 'kosten openbaar ver
voer' er een bedrag van om en na
bij de 1,3 miljard gulden mee ge
moeid zou zijn. Maar de school-
fietskilometers vormen slechts
een kwart van de totaal per fiets
afgelegde afstand in Nederland.
Die bedroeg in 1986 twaalf mil
jard kilometer. In geld uitgedrukt
- stellen de onderzoekers volgens
In de leiding van Opel-garage De
Bliek in Breskens hebben enkele
veranderingen plaats gevonden.
De heer R.de Bliek trekt zich om
gezondheidsredenen terug uit de
directe leiding van het bedrijf.
Hij 'runde' de Opel-garage met
z'n broer J. de Bliek. De plaats
van R.de Bliek wordt ingenomen
door de heer G. van Riet, afkom
stig uit Goes. Vrijdag vond in de
showroom van garage De Bliek
een drukbezochte receptie plaats.
De nieuwe manager heeft reeds
vele jaren ervaring in het auto
vak. Hij begon z'n loopbaan als
werkplaats-administrator bij de
Opel-dealer in Goes. Na z'n
diensttijd trad Van Riet in dienst
als verkoper en directieassistent
bij de Fiat-dealer in z'n woon
plaats. Daar werkte hij bijna 10
jaar.
een omrekeningsmethode vast -
zou dat op een bedrag van vijf
miljard gulden neerkomen.
"De maatschappelijke kosten zijn
daarin niet meegerekend", aldus
de onderzoekers van Van Roon.
Ze bedoelen daarmee de voorde
len die de samenleving ondervindt
van het fietsgebruik zoals minder
luchtverontreiniging en geluids
hinder alsook een geringer ruim
tebeslag.
Volgens de bij de Stichting Fiets
aangesloten organisaties moet de
overheid meer rekening houden
met het fietsverkeer. Zeker als de
economische waarde en de maat
schappelijke voordelen ervan
worden bekeken. De stichting
pleit dan ook voor betere fiets-
voorzieningen binnen de bebouw
de kom door aanleg van fietspa
den voor woon- en werkverkeer
en scholieren.
Provincie en gemeenten dienen
daarvoor meer geld beschikbaar
te stellen. "We zijn verder van
mening dat indien de huidige ten
dens van verlaging van overheid
suitgaven ten behoeve van het
fietsverkeer niet in positieve zin
wordt omgebogen, dit uiteinde
lijk zal resulteren in vermindering
van het gebruik van de fiets als
vervoermiddel", concludeert de
Stichting Fiets.
Kent u die gerechten? Ferme-
seljepap, Stroopjanever, Bit-
tersoezen, Reuz'lboM'n, Suker-
poot'n, Pik in 't potje,
Droll'n, Juunprol, Hebraoj'n
appels? Ze staan in een wel
heel eigenwijs kookboekje
naast bekendere gerechten als
Lamsoren, Palingbroodjes,
Keneelkoekjes, Eiers en beiers,
Zeekraal en Gekookte mosse
len. De titel van dit op stevig
karton gedrukte gerechten-
boek luidt 'Culinaire Groeten
uit Zeeland' en bevat traditio
nele streekrecepten in 'uitrits-
kaart boek om te versturen
en zelf te houden'.
Tradities uit de mottenballen
halen is altijd omhangen met
een scheut degelijkheid. Zo
ook dit boekje. De Bussumse
uitgever heeft geprobeerd om
er achter te komen hoe de
Zeeuwse groot- en overgroot
moeders de keukenpotten en
pannen beroerden. De recep
ten van weleer staan kort en
bondig genoteerd en wie ande
ren een plezier wil doen kan
een deel van de bladzijde
lostrekken - geen angst voor
beschadiging: er is een scheur-
rand - waarna een recept ver
zonden kan worden als - inder
daad - culinaire groet.
Wie leest ontdekt dat groot- en
overgrootmoeder hun vak ver
stonden in de keuken. De na
men van hun gerechten waren
origineel gekozen en zo hier en
daar proeft de lezer hoe in de
eenvoudige arbeiderswoningen
met slechts aardappelen en eie-
De Limburgse buutreedner Pierre Cnoops kreeg het eer
ste exemplaar van Culinaire groeten uit Zeelandin Berli-
cum overhandigd van een dame in Zeeuwse klederdracht.
ren en met toevoeging van wat
boter en azijn de tafelgangers
ongeduldig moeten hebben zit
ten wachten tot de pot werd
opgediend. Blijven we bij de
eieren en aardappelen. Het ge
recht met die hoofdbestandde
len heet Pik in 't potje. Nodig
zijn aardappelen, melk, zout,
peper, 300 gr. zachte boter, 10
hard gekookte eieren, 2 dl.
azijn en anderhalve dl. warm
water. Na de uitleg hoe het
wordt gekookt, volgt in enkele
regels de uiteenzetting hoe men
aan de naam kwam. "Vroe
ger", staat er, "zat het hele ge
zin rond de pot en het was de
kunst snel een stuk ei aan de
vork te prikken. Vandaar de
naam..."
En dan Stroopjanever. Ik heb
er nooit van gehoord, maar
Zeeuw zijn zal in dit geval ze
ker een voordeel zijn. Stroop
janever wordt gemaakt van
pijpkaneel, oude jenever en
keukenstroop. Het duurt bijna
een hele dag voordat dit ge
recht klaar is en dan moet het
nog enkele weken op een koele
en donkere plaats rijpen. Bier
kandeel kan wat sneller op ta
fel, maar de pijpkaneel, het
stukje citroenschil, het donker
bier, de vijf eieren en de suiker
moeten toch een uurtje trekken
voordat het warm in kleine gla
zen opgediend kan worden.
'Culinaire groeten uit Zeeland'
is een leuk boekje om te heb
ben of cadeau te geven. Wat
storend zijn de clichématige te
keningen van Zeeland met een
boerin, Zeeuwse knollen, be
kende gebouwen en schelpdie
ren. Het lijkt er op alsof deze
illustraties - overigens op naam
van Leo Nootenboom - al op
duizend andere plaatsen zijn
gebruikt waar men niks origi
neels wist te verzinnen.
'Culinaire groeten uit Zeeland
werd uitgegeven door Michon in
Bussum en kost 19,50 in de
boekhandel.
I)e uitslagen: Categorie dames lang
haar: 1. M. Wouters, Goes; 2, A.
Plasschaert, Goes; 3. T. Fokke, Oost
burg; Categorie dames kort haar: 1.
I). Verduit, Halsteren; 2. H. de
Groot, Middelburg; 3. K. Jongejan,
Kamperland; Categorie heren: 1. r.
van de Velde, Zierikzee; 2, H, van der
Veen, Middelburg; 3. T. Andries-
Schaap-Vlissingen.
De toestand voor de zeehonden in de Zeeuwse wateren is
niet hopeloos. Hoewel vroeger vrij veel zeehonden in de
Zeeuwse wateren leefden, komen er momenteel toch nog
tien a twintig voor in de huurt van de Deltawerken, er wor
den zelfs jongen geboren de laatste jaren.
Een bedreiging voor de zeehon
den vormen echter de wa
tersporters. Maar daartegen
zijn maatregelen te nemen,
meent Van Haperen, zo zou er
op de potentiële zeehondenlig-
plaatsen voor rust kunnen wor
den gezorgd door er surfers,
sportvissers en zeilers te weren.
Dat is vooral nodig omdat de
aanwezigheid van honden
nieuw is in Zeeland. De mensen
moeten er nog
Verboden voor
aan wennen,
watersporters
zouden de Roggeplaat, de von
delingenplaat en alle platen in
de Voordelta moeten zijn, stelt
Van Haperen voor.
Als de rust wordt gewaarborgd,
kunnen de dieren die nu uitge
put op het strand worden ge
vonden ook in de Zeeuwse wa
teren worden teruggezet. Nu
gaan ze na een rustkuur van
Pieterburen naar de Wadden
zee. Door ze in de Zeeuwse wa
teren terug te zetten, groeit
vanzelf de populatie, stelt de
schrijver vast. En hij conclu
deert: "Zonder gerichte maat
regelen blijft de zeehond in de
Deltawateren wat hij nu is: een
rariteit, goed voor de voorpagi
na van de krant".
Dit concludeert A.A.M. van
Haperen in 'Zeeuws Land
schap' van december, het tijd
schrift van Het Zeeuws Land
schap. Van Haperen verwacht
dat er in de toekómst steeds
meer zeehonden in de Zeeuwse
wateren te vinden zullen zijn,
omdat er regelmatig immigratie
plaatsvindt vanuit de Wadden
zee. In de Voordelta en in de
Oosterschelde is volgens hem
'volop geschikt biotoop' aan
wezig. De waterkwaliteit is er
zodanig goed, dat een herstel
van de stand mogelijk is.
f nirrr'TTifiTiiiii hhiiiIiiitm h im iiiiijniiijiB .1 ir
Nog geen dertig jaar geleden waren zeehonden op een
-andplaat een heel gewoon beeld in Zeeland.
Sinds deze maand draagt het hoofd van de keuken van het Jacob
Roggeveenhuis in Middelburg Sjaak Jobse de titel 'Meesterkok'.
Hij bereikte daarmee de hoogste graad van vakbekwaamheid in
het koksvak. De man uit Dishoek heeft er jaren keihard voor ge
werkt. "Je vak goed verstaan, daar gaat het mij om".
Een Meesterkok moet alle onder
delen van zijn vak volledig onder
de knie hebben. Hij moet niet al
leen tongstrelende culinaire ge
rechten op tafel weten te brengen.
Ook inzicht in personeelsbeleid,
keukentheorie, voedingsleer, wa
renkennis en keukenapparatuur
horen bij het vak. De Meesterkok-
titel is dan ook de kroon op het
examensysteem van het koksvak.
"Niet elke kok wordt toegelaten
tot dit examen. Het Onderwijs
centrum Horeca eist een ruime
praktijkervaring van de kok. Een
waslijst met vakdiploma's hoort
daar ook bij. De diploma's
Voortgezet- en Gespecialiseerd
Restaurantkok voor de Warm- en
Koude Keuken en Pattiserie zijn
hier een paar voorbeelden van",
vertelt Sjaak Jobse.
Van de 34-jarige Meesterkok zou
gezegd kunnen worden dat hij 'in
de keuken geboren is'. Hij zwerft
al vanaf zijn tiende in keukens
rond. "Dat begon met vakantie
werk. Vervolgens ben ik mijn
loopbaan als kok via het Leerlin-
genstelsel bij het Strandhotel in
Vlissingen begonnen. Daarna heb
ik ook in andere restaurants erva
ring opgedaan. Zo heb ik de basis
geleerd en werd gemotiveerd om
steeds verder te gaan met allerlei
vakdiploma's. In 1979 heb ik de
horeca vaarwel gezegd en ben bij
De Zoute Viever, een bejaarden
verzorgingstehuis in Oost-
Souburg gaan werken. En sinds
1981 ben ik hoofd van de keuken
in het Jacob Roggeveenhuis".
Daar kookt hij voor 180 mensen.
Tussen de bedrijven door doet hij
ook mee aan culinaire wedstrij
den. Ook bereidt hij zo nu en dan
een 'gastdiner' in een restaurant.
"Als hobby", licht hij toe.
Sjaak Jobse is nu één van de 51
Meesterkoks in het land. Maar hij
is de enige met deze titel die in een
instelling werkt. "Of je nu een
runderlapje braadt of een tourne-
dos, het gaat erom dat je het goed
kan bereiden".
In twee dagen tijd moesten de exa
menkandidaten een zeer uitgebrei
de maaltijd bereiden. "Het menu
bestond uit negen gangen. Naast
Sjaak Jobse, één van de
51 Meesterkoks in Nederland.
het bereiden van het eten moest je
de andere bijkomende zaken ook
helemaal alleen doen. Tot en met
de afwas toe".
Wijnkoperij Van Leerzem heeft
haar vaste klanten een wijn-
prijslijst gestuurd. Daarin is de
voorraad wijnen van de winkel
aan het Molenwater in Middel
burg opgenomen. "We hebben
het nu overzichtelijk gerangschikt
zodat de klanten daarvan gebruik
kunnen maken als ze er voor
staan om een keuze te maken",
legt uitbater J. van Leerzem uit.
In de prijslijst - een boekje van 28
pagina's - zijn meer dan 350 wij
nen van 'uitsluitend goede jaar
gangen' opgenomen, die typerend
zijn voor de streek van herkomst.
"De gerenommeerde wijnhuizen
die in het assortiment van mijn
wijnkoperij zijn vertegenwoor
digd beteken een garantie voor het
niveau", aldus Van Leerzem. Hij
noemt de huizen Cordier, Joseph
Drouhin, Georges Duboeuf,
Kuentz-Bas, J. und H. Selbach,
Torres, Olarra, Ricasoli en Anti-
nori. "Ze behoren tot de hoogst
gekwalificeerde".
Van Leerzem wijst er op dat Mid
delburg een lange wijntraditie
heeft. "Ooit was wijn een van de
peilers voor de welvaart van de
stad. Tijdens de eerste bloeiperio
de, die tot in het derde kwart van
de zestiende eeuw duurde, werd
tweederde van alle westerse wij
nen via Middelburg verhandeld".
En hij meent dat zijn eigen wijn
koperij een uitstekende lokatie
heeft. "Niet naar omvang maar
naar kwaliteit heeft deze wijnko
perij een traditie en een reputatie
opgebouwd. Zowel duurdere als
goedkopere wijnen kunnen de
concurrentie aan".