Wie bezorgde brief bij
net bevallen echtgenote
PIET EN ZIJN BOEK OVER STROPEN
'Die groten? Die zijn
ook nog zo lomp dat ze zich
niets herinneren'
fi£Z.G OP ZOEK NAAR SOUBURGER
HET WEEKBLAD VOOR WALCHEREN
de\$ssinger
Makelaars
komen met
eigen krant
FOTO
SERVICE
f 49.90
MUZIEK - ZANG - MODESHOW
t.b.v. sponsoring:
Ramschip Schorpioen
DEZE WEEK IN
Bittere noodzaak en hartstocht. Dat was stropen
voor Piet Polderman. Het mocht niet, maar het was
ook vanzelfsprekend dat de onafhankelijken onder
de armen op Walcheren het deden. Piet Polderman
was een voorbeeld voor de mensen die zich niet lieten
knechten. En toen iemand in 1967 aan de toog van
een Middelburgs café hem opriep om zijn stropers-
verhalen te bundelen, werd in feite de basis gelegd
voor het boek dat dezer dagen uitkomt. Dat het twin
tig jaar nadien van de persen rolt heeft er mee te ma
ken dat de nu 86-jarige uit Vrouwenpolder afkomsti
ge auteur er niet mee heeft lopen leuren. Pas toen
drs. Jan Zwemer hem enkele jaren geleden interview
de voor zijn doctoraalscriptie, kwam het manuscript
weer boven water. Dankzij deze vooral op Walcheren
bekende historicus is het een boek van formaat ge
worden. Polderman: "Een vrouw van 94 liet ik het
lezen. Ze zei later: ik heb er zo om moeten lachen dat
ik het wel vier keer heb overgelezen". Ze herkende
kennelijk de sfeer.
Doorleren?
Klaar
terwijl u
winkelt!
Rotvent
Nageslacht
Waardering
KRIJGSGEVANGENEN HIELPEN ELKAAR
Sint en Piet
Toveren
Vc Vlissingen
Rubrieken
Bedanken
Uitgepeld
OPEN DAG IN DEMERARY
Werknemersvereniging toont
geschiedenis buitenlanders
3 ETAGES BOEKEN
Nieuw:
PORTRET VAN DE
ZEEUWSE STROMEN
Vrijdag 27 november 20.00 uur
in de Burgerzaal stadhuis Middelburg
medewerking: *Westkapels dameskoor
o.l.v. Rien Wester wee Ie
Huisensemble:
o.l.v. Riet Hillebrand
Piano: Muziekhandel van
Damme
Modeshow: De Vroedt-Hooftman
(heren
Scarpidoe - (dames)
v.d. Ree - brilmode
Haarstudio "Roland"
Presentatie: Wil v. Son
Gastvrouwen: Inst. Teachers
Bloemenverzorging: André's bloemenhal
Drankje: Hotel Arneville
Kaarten a f 10,— (inkl. koffie drankje)
Verkrijgbaar bij: de Vroedt/Hooftman
en
Scarpidoe
"oplage 22 800 wekelijks gratis huis aan huis'op geheel walcheren in combinatie met de faam totale oplage 44 950 uitgave provinciale
zeeuwse courant bv administratie: markt 51. postbus 5017. 4330 ka middelburg. 01180-81162 advertentie: walstraat 56-60. postbus
18. 4380 aa vlissingen. 01184-84000. privé w melse 01184-62320 redaktie: ad hanneman. 01180-81170.
Siegfried Rooms is op zoek naar de Oostsouburger die in 1940 een brief aan zijn vrouw bezorgde.
De man uit het Belgische Stekene zat net een aantal dagen in het kamp Alten Grabow Stalag iia
als krijgsgevangene opgesloten. De Souburger mocht naar huis en zei toe de brief via een Axelse
oom van Rooms bij de ongeruste echtgenote te bezorgen.
Mevrouw Rooms was vlak na het uitbreken van de oorlog bevallen en verkeerde in onzekerheid
over het lot van haar man. "Bij Willemstad was een boot met Belgische krijgsgevangenen op een
mijn gevaren. Alle opvarenden kwamen om het leven". Amper veertien dagen nadat de Duitse
bezetters haar man hadden meegenomen, kreeg ze de brief met de geruststellende mededeling
over de positie van haar echtgenoot en jonge vader.
Piet Polderman. Een man van 86
die terugblikt op zijn leven en een
boek op zijn naam bracht. Vorige
week donderdag bezochten we de
Allasio bar in de Zusterstraat
waar Piet - zoals hij voor iedereen
heet - tussen half twee en half zes
op elke Middelburgse marktdag is
te vinden. Hij slaat geen donder
dag over. Kaarten is zijn favoriete
bezigheid. "Ik kaart elke dag. Op
de bejaardensoos en donderdags
hier. Daar heb ik plezier in".
"Tja. Stropen", peinst hij als een
vervanger zijn vaste plaats heeft
ingenomen. "Vroeger was het
doodnormaal. De boeren tegen
woordig weten er niets meer van.
Ze zitten op hun tractor en heb
ben geen contact meer met de
grond. Wij wel. Als we tarwe
wiedden, kwamen wel eens een
hazenleger tegen. Je had dan van
anderen geleerd hoe je het doen
moest. Maar vroeger zaten we als
jongeren toch al dichter op de na
tuur. We wisten precies waar de
nestjes waren van de eksters, dui
ven en merels. Als er eieren in la
gen namen we ze mee naar huis en
aten ze op. En zo is dat be
gonnen".
Polderman praat alsof hij nauwe
lijks ver heeft te zoeken naar her
inneringen, alsof het gisteren is
gebeurd. Dat hij op z'n twaalfde
moest gaan werken. Van 's mor
gens zes totdat het niet meer kon.
Op zaterdag tot zes uur 's avonds.
Polderman moest van school van
zijn vader. Overigens tegen de zin
van de dorpsmeester die de
ouders er op attenteerde dat hun
jongste zoon eigen'iik moest
doorleren. "Doorleren? Mee de
kruuwagen naar 't land", com
mandeerde vader Polderman die
er ook al niet van was gediend om
voor een paar grijpstuivers bij een
boer in dienst te gaan en liever
Piet Polderman. Kaarten, dat doe ik elke dag.
Badhuisstraat 60 Vlissingen
Quality control \orv
van 's morgens vroeg tot 's
avonds laat voor zichzelf werkte.
En zo kwam de jonge Piet bij zijn
onafhankelijke vader op de vier
hectare grond, waar alles met de
hand werd gedaan. Op zijn zeven
tiende hield hij het eigenlijk al
voor gezien en zorgde via de eer
ste stropersactiviteiten voor bij
verdienste. En alsof de duvel mee
luisterde: op het moment dat Piet
zijn eerste herinneringen ophaalt
over zijn strgpersactiviteiten
komt een beduidend jongere maat
van hem binnen en legt een plastic
tasje op tafel. "Een konijn",
fluistert de boekschrijver. "Nee.
Niet gestroopt, geschoten", be
zweert hij. En het is legaal ge
beurd. Dan lacht hij voluit en te
vreden. "Je ziet dat we mekaar
nog allemaal een hand boven het
hoofd houden. Die man weet dat
Een bespreking van het
boek vindt u op onze uit-
pagina in de rubriek
'gelezen'.
ik van wild konijn hou. Dus komt
hij er met één voor mij".
Problemen met de politie heeft
Piet Polderman nooit gehad, of
het zou met die ene zijn. En hij is
er nog steeds boos op. Die man
wilde hem verlinken, koste wat
het kost. "Het was die man die
vorige week in de krant stond om
dat hij zestig jaar was getrouwd.
Dat was de grootste rotvent van
de politie op heel Walcheren".
Polderman beschrijft hoe deze
diender - 'de schrik van de
Noordweg' genoemd - hem steeds
probeerde te betrappen. En één
voorval wil hij zeker kwijt. "Ik
kwam op een dag uit Middelburg
waar ik wild had geslacht. Ik had
bloed aan mijn handen. Het was
in de tijd van de fietsplaatjes toen
die man me aanhield. Hij contro
leerde alles en vroeg toen hoe ik
aan die bebloede handen kwam.
Ik antwoordde hem dat ik in
Grijpskerke een vrouwtje had
waar ik één keer per week naar
toe ging. 'Die heeft de week', zei
ik keihard, zodat de werkman die
achter me op het land werkte het
ook kon horen. 'Je kunt gaan' zei
hij toen. Ik zei hem dat ik niet
ging maar dat hij kon gaan".
Onrecht is iets waar Piet absoluut
niet tegen kan. Er is een tijd ge
weest dat als er ook maar iets in
de krant kwam waar hij het on
eens mee was,'hij daar onmiddel
lijk op reageerde met ingezonden
stukken. Hij ontzag niemand in
de geplaatste reacties en kreeg er
faam mee. Zo kwam ook het idee
aan de tap van een fan van hem,
die adviseerde: "Als iemand over
stropen kan schrijven, dan ben jij
het wel Piet".
Het schrijven ging niet vanzelf.
"Ik dacht er over en kon vaak 's
avonds niet slapen. Op een zon
dagmiddag ben ik ermee begon
nen. Ik dacht eerst dat ik geen
twee velletjes vol zou krijgen. Na
drie weken waren er 78 volge
schreven. Eerst heeft het nog een
tijd gelegen. Ik liet het aan een
paar mensen lezen. Onder andere
aan de bekende M.P. de Bruin
van het Zeeuws Documentatie
centrum en nog wat mensen. Ze
zeiden allemaal dat als er een
boekje van zou worden gemaakt
dat mooi zou zijn. Jan Zwemer is
er uiteindelijk mee verder gegaan.
Hij regelde ook alles bij de uitge
ver. Want kijk. Ik hoef er zelfs
niets mee te verdienen. Als het na
geslacht maar aan de weet komt
hoe wij dat deden, dat stropen".
Praten met Piet Polderman is
ontdekken dat het een veelzijdig
man is die meer verhalen zou kun
nen schrijven. Bijvoorbeeld zijn
belevenissen uit de periode dat hij
met de Vlaamse beer (mannetjes
varken) langs de boer ging. Maar
ook de periode dat hij met oud
ijzer en vodden handelde, heeft
de inhoud en bekoring van
schelmachtige geschiedschrijving.
Voor Piet hoeft het echter niet.
De verhalen over de stroperij zijn
voldoende. Hij heeft het goed met
z'n vrouw en kan rondkomen van
zijn AOW. "Ik zou met de prins
niet willen oversteken. Al die gro
ten, daar heb ik schijt aan. Die
knoeien bovendien veel meer dan
een van ons. En dan zijn ze ook
nog eens zo lomp dat ze zich plot
seling niets meer kunnen her
inneren".
Zeeuwse Bibliotheek stelt
jonge bouwkunst tentoon
Bouwkunst en stedebouw staan duidelijk in de belangstelling in
Zeeland. Vorige maand het Filmfestival. Film Architectuur in
de Middelburgse Filmtheaters. Twee weken geleden begon het
Monumenten Inventarisatie Project (MIP). En tot 24 december
is op de eerste verdieping van de Zeeuwse Bibliotheek de ten
toonstelling 'Jonge bouwkunst 1850-1940' te zien.
Neo-Classicisme, Neo-stijlen, expositie in Groningen vrijkwam
Electisme, Art Nouveau, Ratio
nalisme, Traditionalisme,
Amsterdamse School, Nieuwe
Bouwen en Delftse School, alle
maal bouwstijlen die in de ten
toonstelling zijn ondergebracht.
Steeds een korte uitleg over de
stijl met voorbeelden in foto's. Er
bij staat ook een aantal architek-
ten vermeld. De foto's geven
voorbeelden van bouwwerken uit
het hele land.
De Stichting Nationale Contact
commissie Monumentenbescher
ming stelde deze expositie samen
en kreeg hierbij financiële hulp
van de Gemeente Amsterdam en
de Rijksdienst voor Monumen
tenzorg uit Zeist. De tentoonstel
ling was tot nu toe in Amsterdam
en Groningen te zien en reist het
komend jaar ook langs de andere
provincies. Marlies Jongejan, me
dewerkster van het Zeeuws Docu
mentatie Centrum, is zeer enthou
siast over de tentoonstelling.
"Het kwam toevallig zo uit dat de
op het moment dat in Zeeland net
het MIP was begonnen. Zo vult
de tentoonstelling het project
mooi aan".
Het MIP is een initiatief van het
Ministerie van Welzijn, Volksge
zondheid en Cultuur. Het doel er
van is om binnen twee jaar 'ge
bouwd Zeeland' uit de periode
1850-1940 in kaart te brengenDit
project maakt het ondermeer mo
gelijk om 'nieuwere' gebouwen
op de monumentenlijst te zetten.
"Door zowel het project als door
de tentoonstelling zal er meer
waardering komen voor jongere
bouwwerken. Niet alleen veel
oudere monumenten moeten be
waard blijven maar ook jongere
gebouwen",zegt Marlies Jonge
jan. "Daar komt nog bij dat er
over gebouwen uit vroegere perio
den al heel wat gegevens zijn ver
zameld. Dat is bij bouwwerken
Het Zeeuws Documentatie Centrum zorgde voor een Zeeuws voorbeeld van 'jonge bouwkunst'.
uit de periode 1850-1940 niet het
geval. Althans, nog niet. Het
MIP werkt er nu aan".
De Zeeuwse Bibliotheek heeft als
aanvulling op de tentoonstelling
een aantal boeken uit haar collec
tie over moderne bouwkunst uit
gestald. In de toekomst hoopt
Marlies Jongejan ook nog een ex
positie in de bibliotheek te zien
over de resultaten van het MIP in
Zeeland.
*Siegfried Rooms (links) vlak voor het uitbreken van de oorlog
in België in soldatenpak, het tenue dat hij ook als krijgsgevan
gene droeg. Hij hoopt dat de hulpvaardige Souburger nog leeft
en hem zo herkent.
I)e nu gepensioneerde steenhou
wer uit Stekene heeft al vaker ge
probeerd in contact te komen met
de Souburger. Het lukte niet.
Ook de hulp van de in Breskens
wonende vriend P. Bruinooge zet
te geen zoden aan de dijk. Bruin
ooge: "Ik heb al een aantal adver
tenties gezet, maar verder dan een
paar tips die uiteindelijk niets uit
haalden kwam ik niet. Ook zette
ik briefjes op de toonbank van
slagers en bakkers in Oost-
Souburg. Daarmee kwam ik ook
geen steek verder".
mochten. Ik bleef staan en vroeg
of hij een pluk tabak van me wil
de. Nou, dat wilde hij wel. Toen
vroeg ik hem of hij misschien zelf
of dat hij iemand kende die uit
Zeeuwsch-Vlaanderen kwam. Hij
bleek een Rotterdammer te zijn,
maar beloofde iemand te zoeken
die uit die richting kwam. Amper
tien minuten later kwam hij met
de Souburger. Hij wilde het risico
wel nemen en de brief
meenemen".
De Middelburgse win
keliers hebben meer
dan 2000 pakjes klaar
liggen. In een bijlage is
alles er over te vinden,
inclusief achter
gronden.
De meest wilde verha
len deden vroeger de
ronde. Toveren? Dat
bestaat! zei de één.
Nietwaar, antwoordde
de ander. Drs.Jan Zwe
mer bekende het op 'in
den scheerwinkel'.
Vlissingen voetbalt zon
dag tegen SVN. Een se-
mitopper in de
hoofdklasse.
Korte informatie, film,
podium, expositie, le
zen, kerkdiensten, me
dische weekeinddien-
sten en voorlichting
van gemeente en pro-
vincie.
Over de Souburger die hij zó
dankbaar is heeft Rooms geen
persoonlijke details. Zelfs de
voornaam weet hij niet en hij her
innert zich alleen dat hij ongeveer
1.72 meter groot moet zijn. "Een
kop groter dan ik". Hij vertelt
het relaas over de ontmoeting in
het kamp waar de net gearriveer
de Belgen wél wat luxueuze provi
and hadden zoals chocolade en
tabak, maar de Hollanders die
zonder bevoorrading al veel lan
ger zaten opgesloten waren volko
men uitgepeld. "Er liep op een
dag een Hollander achter me, in
de hoop dat ik het peukje sigaret
snel zou weggooien. Ik liep er al
een paar dagen over te denken
hoe ik mijn vrouw kon melden
dat ik gezond was. Het was toen
net bekend geworden dat de Ne
derlandse soldaten naar huis
5
O- J"
-
t
in k»m.p
llffW
A
kLUn
k l
Ko«ta(t£ opne.-rte"
*Het kaartje dat in de Sou-
burgse winkels hing.
De man heeft volgens Rooms
enorm veel risico genomen door
de brief uit gevangenschap mee
naar Nederland te smokkelen.
Want de Duitsers waren niet
mals. "Ik was reuze opgelucht
toen ik vernam dat met Siegfried
niets aan de hand was", herinnert
mevrouw Rooms zich. En:"Het
halve dorp kwam naar me toe om
naar het adres te vragen. Er wa
ren namelijk ontzettend veel jon
ge mannen uit Stekene gevangen
genomen als soldaat. Ze hebben
toen allemaal brieven en pakjes
gestuurd, die overigens nooit zijn
aangekomen. Cadeautjes verstu
ren mocht pas veel later".
"Ik wil ontzettend graag die man
bedanken voor wat hij voor mij
en mijn vrouw heeft gedaan",
zegt Rooms in zijn woning naast
de steenhouwerij die hij aan een
van zijn kinderen heeft overge
daan. Maar ik vind het zo vrese
lijk jammer dat ik toen niets over
hem heb gevraagd. Maar je kunt
je wel voorstellen dat je in gevan
genschap heel anders reageert. De
man moet nu tussen de 70 en 75
jaar zijn, iets ouder dan ik".
ClUflC 1Q1K
HET VERTROUWDE ADRES
VOOR UW
BETERE GESCHENKEN
EN EEN
SFEERVOL GEDEKTE TAFEL
St HVH'.t KWAtlTHT GARANTIE
ANlil OilI SO MIOOtlBURG
01180 13221
v
Wie informatie heeft kan bellen
mei P. Bruinooge in Breskens,
01172-3095. Siegfried Rooms
heeft het telefoonnummer
09323779765.
De Turkse Werknemersvereni
ging heeft vanaf zaterdag 28 no
vember de tentoonstelling 'De ge
schiedenis van de buitenlanders in
Nederland' in huis. In Demerary
in Middelburg kunnen geïnteres
seerden vanaf 13 uur een kijkje
komen nemen. De expositie blijft
er tot 31 december. De expositie
moet bijdragen tot het besef dat
de Nederlandse samenleving dat
geworden is wat ze is door onder
meer de economische en culturele
bijdrage van nieuwkomers. De
tentoonstelling biedt bovendien
aanknopingspunten voor de be
handeling van dit onderwerp in de
hoogste klassen van het basison
derwijs en in het voortgezet on
derwijs. Een serie wandplaten is
ook geschikt om op te hangen in
buurthuizen en vormingscentra.
Zaterdag is tevens een open dag in
Demerary. Bezoekers kunnen die
dag kennis maken met Turks
handwerk en wordt achtergrond
informatie gegeven over dat
handwerk. Vanaf 19 uur zater
dagavond is er Turkse muziek en
dans en er is te proeven van Turk
se hapjes.
De makelaars, de bemiddelaars in
onroerend goed en de projectont
wikkelaars in Midden-Zeeland
gaan zelf een woonkrant uitge
ven. In de eerste week van januari
komt dit weekblad voor de eerste
keer uit in een oplage van 80.000
stuks huis-aan-huis. Uitgever is
Woon Mized bv, de naam van het
blad wordt De Woongids.
De uitgave bevat bijna het totale
onroerend goed aanbod in de re
gio, want 95 procent van de bu
reaus doet mee. De bedoeling is
om het onroerend goedaanbod en
de diensten daaromheen in gecon
centreerde vorm het publiek aan
te bieden.
Behalve de zakenlui in onroerend
goed kunnen ook randbedrijven
adverteren in het blad. Woon Mi
zed bv houdt dat wel exclusief.
Dat komt er op neer dat als er al
bijvoorbeeld een keukenverkoper
in staat, er geen tweede meer bij
mag.
Foto's: Con Mönnich
Tekst: René Schrier
Kees Cijsouw
Gebonden
WALSTRAAT 94 - VLISSINGEN
