Cursus "Republiek
en Java
De schrijver Pieter Louwerse
Open dag zeven Walcherse
land- en tuinbouwbedrijven
Reacties visserijnota
ontwerp-afvalstoffenplan
provincie zeeland
J V -WTU
Woensdag 25 maart 1987
COMMISSIES
Emancipatie
IN BElt()El'
DE FAAM - DE VLISSINGER
Tot 1 juni kunnen reacties worden ingediend bij gedeputeer
de staten - het dagelijks bestuur van de provincie - op de vis
serijnota. In de visserijnota wordt aangegeven hoe de pro
vincie de toekomst van de Zeeuwse visserij ziet.
Werk
Ruimte
Hoofdlijnen
Kotters
Mossels
Oesters
Kokkels
Viskweek
Binnenvisserij
Handel
Onderwijs
provinciale griffie
rf V*:i. f A
ABDIJ
Studiecentrum open universiteit in de Zeeuwse bibliotheek, Mid
delburg.
J 5
Aan de open universiteit - met een studiecentrum in Middelburg -
wordt de oriëntatiecursus cultuurwetenschappen "Twee culturen:
de Republiek en Java" georganiseerd.
De cursus is extra actueel, doordat in de zomermaanden een VOC-
festival in Zeeland wordt gehouden en VOC staat voor Verenigde
Oostindische Compagnie.
De cursus bestaat uit acht on
derdelen en een tekstbundel.
Verder wordt een literatuurpak
ket aangeboden en in de loop
van de leertijd kunnen drie films
van elk een half uur in het stu
diecentrum worden bekeken.
Toelatingseisen worden niet
De leden van de provinciale
emancipatiecommissie komen
op maandag 30 maart, 13.10
uur, in vergadering bijeen.
Agendapunten zijn de verdeling
van de emancipatiesubsidies
over 1987, de criteria die aan
deze subsidies ten grondslag
liggen en het aantal emancipa
ties in het deelprogramma
sociaal-cultureel werk. Verder
wordt gepraat over de
emancipatie-aspecten van het
personeel van de provincie Zee
land, over de provinciale eman
cipatienota ë'n over emancipa
tie- en minderhedenbeleid.
De vergadering is openbaar en
wordt gehouden in het provin
ciehuis, Sint Pieterstraat 42,
Middelburg.
gesteld, maar als leidraad kan
dienen dat kennis op het niveau
van havo sterk wordt aanbevo
len. Voor wie niet precies weet
of hij of zij daaraan voldoet, zijn
er ingangswijzers beschikbaar
in het studiecentrum. Aan de
hand van de ingangswijzers kan
de eigen kennis worden ge
toetst. Het niveau van de cur
sus Twee culturen: de Repu
bliek en Java is vergelijkbaar
met cursussen van een univer
sitaire propadeuse.
Aan studietijd zullen de deelne
mers zo'n tweehonderd uur
kwijt zijn. Het studietempo kan
individueel worden bepaald, zij
het dat de cursus een looptijd
van twee jaar heeft. Driemaal
per jaar is er gelegenheid schrif
telijk tentamen af te leggen. Dat
gebeurt in de vorm van
meerkeuzevragen.
Het studiemateriaal is zo ge
maakt, dat individueel kan wor
den gestueerd. Er zijn begelei
dingsbijeenkomsten, die in het
studiecentrum worden belegd.
Studenten kunnen ook geza
menlijk de stof doornemen. De
kosten van de cursus bedragen
f 460, Het literatuurpakket
kost f 55,
Het studiecentrum van de open
universiteit is in Zeeland ge
vestigd te Middelburg en wel in
de Zeeuwse Bibliotheek,
Kousteensedijk 7, telefoon
01180-30286. Nadere infor
matie kan op het adres worden
aangevraagd. Aanmeldingen
voor de cursus worden op het
zelfde adres ingewacht.
Op dinsdag 31 maart zullen vijf
Zeeuwen, die in beroep zijn ge
gaan bij de provincie, zich ver
dedigen tegenover de twéede
kamer uit Gedeputeerde Staten.
Zij zijn het niet eens met beslis
singen van hun gemeentebestu
ren over bijstandszaken. Het
gaat om uitspraken van de ge
meenten Veere, Wissenkerke,
Vlissingen en Terneuzen (2x).
De zittingen beginnen om
10.00, 10.20, 10.40, 11.00 en
11.20 uur.
Zij zijn openbaar en worden ge
houden in het provinciehuis,
Sint Pieterstraat 42, Mid
delburg.
De visserijnota van de provincie staat tot 1juni ter discussie. Dat
betekent, dat reacties op de nota tot die datum kunnen worden in
gediend bij Gedeputeerde Staten van Zeeland, postbus 6001,
4330 LA Middelburg.
Van de visserijnota is een informatieblad gemaakt met daarin ver
werkt de belangrijkste zaken, die in de nota aan de orde komen. Per
sector is de informatie gerangschikt. Het informatieblad, evenals
de visserijnota zelf, zijn gratis verkrijgbaar bij het bureau voorlich
ting van de provincie, informatiecentrum Abdij 9, Middelburg, tele
foon 01180-31400.
Nadere informatie over het visserijbeleid van de provincie kan
worden ingewonnen bij de afdeling economische zaken van de pro
vincie, telefoon 01180-31557 of bij het bureau voorlichting van de
provincie, telefoon 01180-31393.
Nadat de reacties op de nota alle binnen zijn, bekijken gedeputeer
de staten of de nota daaraan moet worden aangepast.
De uiteindelijke versie wordt in het najaar aan provinciale staten ter
vaststelling aangeboden.
IEÜWS
Provinciaal
visserijbeleid
In de visserij in Zeeland werken
zo'n 2500 mensen, wat neer
komt op 2,3 procent van de be
roepsbevolking. Van hen zijn er
730 direct werkzaam in de vis
serij. Alle anderen zingen het
lied van de arbeid in met de vis
serij verwante bedrijven, zoals
de visverwerking, vishandel, de
mijnen, de scheepsbouw, het
vervoer en de brandstofleve
rantie.
De Zeeuwse vissersvloot telt
260 schepen. Dat is een kwart
van de hele Nederlandse
vloot. In Zeeland werd in 1983
1 20 miljoen kilogram vis aange
voerd met een waarde van ruim
115 miljoen gulden. Van die
aanvoer verdween 67 procent
via de export naar het buiten
land. De bijdrage van de visserij
aan het "Zeeuws nationaal" in
komen is 65 miljoen gulden of
bijna een pocent van het tctale
Zeeuwse bedrijfsleven.
De ruimte die de provincie heeft
om gestalte te geven aan het
visserijbeleid is beperkt. Op de
Oosterschelde en de Grevelin-
gen heeft het ministerie van
landbouw en visserij het voor
het zeggen en in de zee- en
kustvisserij zijn het de Europese
Gemeenschap (EG) en weder
om het rijk die de regels stellen.
Enkele van die regels zijn de
quotering, de stilligregeling en
de capaciteitsbeperking. De
provincie is bij de vaststelling
van haar beleid gebonden aan
deze maatregelen.
De punten, die in het Zeeuwse
visserijbeleid voorop staan, zijn:
bevordering van gunstige
voorwaarden;
financiële steun aan scholing
en onderzoek;
geld uit de provinciale fond
sen ter bevordering van de
werkgelegenheid;
ondersteuning van initiatie
ven uit het bedrijfsleven en
de visserij-organisaties;
optreden als tussenpersoon
tussen het bedrijfsleven en
het rijk. Dat kan onder meer
via het provinciaal visserij
coördinatieorgaan, waarin
zijn vertegenwoordigd de
provincie, het rijk, visserij
organisaties, zoals Zevibel
en de Zeeuwse visserijge
meenten.
De kotter- of kleine zeevisserij
heeft in Zeeland een overcapa
citeit van 3600 tot 4000 pk.
Dat wil zeggen, dat de vloot te
groot is voor de hoeveelheid vis
die volgens de quotering mag
worden gevangen. Om het
evenwicht te herstellen zijn in
gevoerd een stilligregeling,
visplannen en groepscontingen-
ten. Een groepscontingent wil
vissers die hebben, op een rede
lijke manier wordt toegepast.
Dit overleg is overigens al
gaande.
zeggen, dat van met name ge
noemde soorten vis een beperk
te hoeveelheid mag worden ge
vangen. Andere maatregelen
zijn het motorvermogen van
kotters te binden aan vergun
ningen en de kotters zo uit te
voeren, dat per vaart minder
wordt gevangen dan nu (verkor
ting van de boomkor).
De provincie is het met de
maatregelen van de EG en het
rijk eens, maar vindt, dat ze
soms wat grof worden toe
gepast.
Voorkomen moet worden, dat
een garnalenvisser die een con
tingent schol en tong heeft, ge
durende de stilligperiode die
voor het contingent geldt, ook
niet kan uitvaren voor de garna-
lenvangst. Om dat te bereiken,
is overleg nodig met het rijk.
Hetzelfde geldt voor het be
werkstelligen van soepeler
voorwaarden bij de vaststelling
van groepscontingenten en
visplannen. Voor de garnalen-
vissers moet worden bepleit,
dat de regeling voor de koeling
van de vangst aan boord van de
kleinere schepen, zoals de dag-
Het laat zich aanzien, dat de be
moeienis van het rijk minder
wordt naarmate de afwikkeling
van de schade door de Delta
werken vordert. Nu is het nog
zo,dat op rijksniveau wordt be
paald,waar de mosselculture
kan worden bedreven. De be
doeling is het bedrijfsleven zelf
meer zeggenschap te geven. In
de visserijnota van de provincie
wordt gesteld, dat dit een goe
de zaak kan zijn, mits schaal
vergroting, kartelvorming en
oneerlijke concurrentie kunnen
worden voorkomen. De provin
cie kan hierbij wellicht een rol
spelen.
Tot nu toe zijn alleen nieuwe
mosselpercelen uitgegeven ter
compensatie. Er is overleg
gaande over uitbreiding met
nieuwe percelen in de oostelijke
Waddenzee, die deels moeten
dienen ter vervanging van min
der stabiele percelen die nu in
gebruik zijn. Enkele Zeeuwse
bedrijven hebben al percelen in
Duitsland en Denemarken,
maar de provincie wil voorko
men dat die tendens zich voort
zet. Beter is het percelen in de
Waddenzee en de Oosterschel
de te hebben en mogelijk in de
toekomst in de voordelta.
Nu is de voordelta nog niet ge
schikt, doordat het gebied on
voldoende tegen weersinvloe
den kan worden beschermd. De
kwaliteitsbewaking moet wor
den uitgebreid. Daarbij wordt
gedacht aan technische voor
zieningen in Yerseke en verwa
tering bij Neeltje Jans.
gen dezelfde lijn wordt gevolgd
en dat bedrijven in de Grevelin-
gen in staat worden gesteld
broedpercelen te huren. Het
produktschap voor vis en
visprodukten zou verantwoor
delijk moeten worden voor de
kwaliteitsbewaking en de afzet
organisatie.
De kokkelvisserij moet op het
huidige peil worden gehand
haafd. Uitbreiding wordt af
gewezen.
De provincie is bereid (finan
cieel) mee te werken aan de tot
standkoming van een world fish
centre met een proefstation
voor de visteelt. Plannen voor
zo'n centrum worden ontwik
keld voor Neeltje Jans.
Voor de binnenvisserij moet
worden bekeken of uitbreiding
van de vissoorten mogelijk is.
Ook moet worden onderzocht
of de glasaal- en pootaalvoor-
zieningen kunnen worden ver
beterd. Verder moet er beter
toezicht komen, opdat vernie
ling van fuiken wordt tegen
gegaan.
Voor de vismijnen moet worden
onderzocht of vanuit het bui
tenland aangevoerde vis kan
bijdragen aan de instandhou
ding van de werkgelegenheid.
Visverwerkende bedrijven kun
nen,als zij aan de voorwaarden
voldoen, aanspraak maken op
geld uit het voorwaardenschep
pend beleid.
Ook in de oestercultures wordt
verwacht, dat het bedrijfsleven
op termijn meer zeggenschap
zal krijgen. En ook hier gelden
dezelfde voorwaarden als bij de
mosselsector. Verondersteld
wordt, dat de oestercultuur ge
leidelijk aan weer kan uitgroeien
naar de situatie van voor 1963.
Onlangs heeft de minister van
landbouw en visserij besloten
de Oosterschelde weer open te
stellen voor de oesterteelt zij
het dat voorwaarden aan de
teelttechnieken zijn verbonden.
In de nota worden de aanbeve
lingen van de commissie oester-
problematiek onderschreven.
De aanbevelingen zijn, dat het
zaaiverbod op de Oosterschel
de, ingaande het seizoen 1987,
wordt opgeheven, dat dan ook
een herverdeling van de perce
len komt, dat voor de Grevelin-
Geprobeerd zal worden het on
derwijs in de visverwerking en
de visteelt uit te breiden. Daar
toe zal overleg worden gevoerd
met het maritiem instituut De
Ruyter en met de landbouw
scholen in de provincie. Hl
Abdijnieuws is de
informatierubriek van de
provincie Zeeland.
Redactie:
bureau voorlichting.
Sint Pieterstraat 42,
4331 EW Middelburg,
telefoon 01180 31392
of 31402
DOOR CHRIST PETERS
'Archiefsprokkels' is een
rubriek die in principe we
kelijks verschijnt. Voor de
inhoud tekenen per keer
de gemeentearchivarissen
Christ Peters (Vlissingen)
of Peter Sijnke (Middel
burg).
Eindredactie Ad Hanne-
Ongemerkt is waarschijnlijk
de dag van 23 janauri in
Souburg voorbijgegaan. Zo
verwonderlijk is dal niet.
Niemand zal er bij stil
gestaan hebben dat het die
dag vijfenzeventig jaar gele
den was dat het monument
voor Pieter Louwerse ont
huld werd.
Wie was dan die Pieter Lou
werse en waarom een monu
ment voor hem? Pieter was
op 23 januari 1840 te Oost-
Souburg geboren als zoon
van Jan Louwerse en Jannet
je Puijpe. Het was een een
voudig gezin dat leefde van
de landbouw. Pieter had ech
ter andere aspiraties. Hij wil
de onderwijzer worden. Dit
gebeurde ook en hij was als
zodanig werkzaam in Dirks-
land, Hazerswoude en Den
Haag.
In deze laatste stad moest hij
reeds op 48-jarige leeftijd zijn on-
derwijzerstaak staken wegens al
gehele doofheid.
Vanaf die tijd kon hij zich volledig
aan zijn grote hobby wijden: Het
schrijven. Hij schreef voorname
lijk voor kinderen. Lange tijd is
een historische serie zeer bekend
geweest: "Voor het jonge volkje".
In zijn tijd werd hij veel gelezen
en men verslond werkjes van hem
zoals: "Vlissingen 1572", "De
vaandrig van Frederik Hendrik"
De onthulling van het monument in Souburg voor Pieter Louwerse op 23 januari 1912. Van links naar
rechts: zoon J. Louwerse, beeldhouwer Puijpe, zus M. Louwerse, een schoonzus en burgemeester P.S.
Buteux.
en "Vlissinger Michiel". Daar
naast heeft Louwerse een aantal
gedichten en liederen gemaakt.
Van deze laatste zijn generaties
lang de 'top-hits' geweest: "Waar
de blanke top der duinen" en "Op
de grote stille heide".
Zoals te begrijpen valt, was Sou
burg trots op deze man. Toen hij
dan ook op 20 augustus 1908 aan
de gevolgen van een aanrijding
rrtet de electrische tram te Den
Haag, omdat hij op straat naar
voetballende kinderen keek, was
overleden, ging men al snel kijken
of men op de een of andere ma
nier tot een blijvende herinnering
(naast zijn werk) kon komen.
Zowel in Den Haag als te Souburg
werden plannen bedacht. Uitein
delijk besloot men, ook in Den
Haag, dat men het beste in zijn
geboortedorp tot een monument
kon komen. Ere-voorzitter van het
Souburgs comité was burgemees
ter P.S. Buteux, terwijl de plaatse
lijke onderwijzer de heer C. van
Weele, één der grote stimulators
was.
Op 23 januari 1912 was het zover.
Ondanks dat het was wat mistig
was, was het weer voor de tijd van
het jaar vrij goed. Het dorp bood
een feestelijk aanzien. Men zag
alom de Nederlandse driekleur
wapperen en vele kinderen liepen
er al rond in hun beste kleren. Het
comité had gemeend zoveel moge
lijk kinderen bij de festiviteiten te
moeten betrekken.
In de Vlissingsche Courant van
die tijd lezen we: "Te een uur ver
trok van het gemeentehuis (toen
nog aan het Oranjeplein-C.P.) een
optocht bestaande uit het plaatse
lijk comité, het fanfaregezelschap,
ruim 500 leerlingen der openbare
en bijzondere lagere scholen en
een 100 tal leden der plaatselijke
zangverenigingen. Aan de halte
der electrische tram Vlissingen-
Middelburg had de Ontvangst
plaats van de leden van het
Haagsch comité en enkele genoo-
digden. De optocht trok vervol
gens weer terug naar het
gemeentehuis, waar de officiële
ontvangst door het gemeente
bestuur plaats had bij monde van
den burgemeester".
Na de ontvangst en een heildronk
gingen de genodigden weer naar
buiten om schuin tegenover het
gemeentehuis het monument voor
Pieter Louwerse daadwerkelijk te
gaan onthullen.
Het monument, ontworpen door
de beeldhouwer Puijpe, (nog een
familielid van P. Louwerse) was
ongeveer drie meter hoog. Het is
een bronzen buste, rustend op een
granieten voetstuk.
Nadat diverse sprekers, zowel uit
Den Haag als uit Souburg het
woord hadden gevoerd kwam als
laatste burgemeester Buteux aan
het woord. Deze verrichtte de fei
telijke onthulling waarbij hij tot
slot sprak: "Namens het gemeen
tebestuur verklaar ik dit monu
ment te aanvaarden".
Daarna werden als slot van de
plechtigheid door de kinderen
enige liederen van Louwerse ge
zongen. Als laatste volgde een
speciaal voor dit doel gecompo
neerde kleppermars. De plechtig
heid werd ook nog bijgewoond
door een zoon, een zuster en een
schoonzuster van Pieter Louwer
se, alsmede door de moeder van
beeldhouwer Puijpe. Vervolgens
maakte het muziekkorps, terwijl
de genodigden weer terug naar het
gemeentehuis gingen, nog een
muzikale rondwandeling door het
dorp, ter ere van de Souburger
Pieter Louwerse.
Gedeputeerde Staten van Zeeland maken bekend dat van 31 maart tot en met 1 juni 1987
het ontwerp-afvalstoffenplan van de provincie Zeeland voor een ieder ter inzage ligt. Het
plan is bestemd voor de periode 1987 - 1992. Het bevat regels voor de verwijdering van
huishoudelijke afvalstoffen en grof huisvuil, het te zamen met huishoudelijk afval te verwer
ken bedrijfsafval, bouw- en sloopafval en ziekenhuisafval.
Het ontwerp-plan ligt ter inzage op:
de gemeentesekretarieën
de openbare bibliotheken in Zierikzee. Vlissingen en Terneuzen
de Zeeuwse bibliotheek in Middelburg
het bureau Voorlichting van de provincie Zeeland, Abdij 9 in Middelburg
het bureau Milieuzaken van de provinciale griffie, St. Pieterstraat 42 in Middelburg.
Van 31 maart tot en met 1 juni 1987 kunnen schriftelijke bezwaren tegen het ontwerp-plan
worden ingediend bij Provinciale Staten van Zeeland. Postbus 6001, 4330 LA Middelburg.
Voorts kan een ieder mondelinge bezwaren tegen het ontwerp inbrengen tijdens een open
bare zitting. Er zal nog een openbare kennisgeving van de plaats en het tijdstip van deze
zitting volgen.
Na afloop van de inspraakprocedure zullen Provinciale Staten het plan vaststellen. Het
plan zal daarna aan de Kroon ter goedkeuring worden toegezonden
Het plan is tegen betaling van f 10,- verkrijgbaar bij het bureau Voorlichting van de provin
cie Zeeland (telefoon: 01180-31400). Een samenvatting is gratis verkrijgbaar.
Middelburg, 25 maart 1987.
sint pieterstraat 42, postbus 6001, 4330 la middelburg, tel. 01180-31011
L* -'.Jr-iv- -*»>'.Vj?
T"fv G*p''
A.Griipskerke
V i
aJ- 1 I
WA (jC H E R
Buttmge
.S
-Tf
A MIDI
MIDOELBU
De beunjven tonen iets aan het
publiek over hun kunnen. Er zijn
vier kasbedrijven en drie melkvee
boerderijen. Op twee melkbedrij-
ven is een kaasmakerij waar boe
renkaas en schapenkaas wordt ge
maakt. Door middel van dia's
laat één bedrijf zien hoe de pro
ductie van schapekaas in zijn
werk gaat.
Voor het geval het weer meezit
zou een aardige fietstocht kunnen
worden gemaakt, meent de orga
nisatie. Op het hier afgedrukte
kaartje kan men zien hoe de route
loopt. Verder kunnen de bezoe
kers ook meedoen aan een prijs
vraag. Bij de deelnemende boer
derijen is een deelnameformulier
verkrijgbaar. De organisatie stelt
enkele prijzen beschikbaar.
1. P. Ton, Nadorst weg 10, Middelburg: teelt van tomaten op substraat.
2. De Boks, Nadorst weg 73, Middelburg: teelt van chrysanten en tro-
sanjers.
3. Marinissen, Nieuwehovenseweg I, Middelburg: teelt van fresia's en
astromeria 's: bijenhouderij.
4. Kwekkeboom, Prooyenseweg 26, Middelburg: melkveehouderij en
kaasmakerij: kaasverkoop.
5. Breel, Bieweg 8, Veere: melkveehouderij jongvee; schapen, var
kens en pluimvee schapenkaas.
6. Wondergem, Schellagseweg 6, Gapinge: melkveehouderij; schapen
en paarden.
7. Marinissen-Van Eijzeren, WHgenhóekweg 39, Serooskerke; teelt van
kalanchoës (potplanten).
Zeven Walcherse land- en tuin
bouwbedrijven zetten zaterdag 4
april hun deuren wagenwijd open
voor het publiek. Dat gebeurt in
het kader van de landelijke pro
jecten 'Kom in de kas' en 'De
boer op'. Voor de organisatie van
de open dag op Walcheren teke
nen de Kring Walcheren van de
ZLM en CBTB en de Zeeuwse
groententelersorganisatie. De
openingstijden: 10 tot 16 uur.
