Dijken en duinen
DE VERBINDINGEN VAN
MIDDELBURG MET DE ZEE
JaTgewoon om te helpen!
Kamperen bij de
boer fors gestegen
0
Loop VOOr Nepal Provinciale staten vergaderen vrijdag 24 oktober, 10.00 uur,
Woensdag 15 oktober 1986
DE VLISSINGER
IN HE HOM I'
in de Statenzaal, Abdij 11, Middelburg. De vergadering is
openbaar. Wie wil weten hoe het provinciaal bestuur werkt,
kan dus komen kijken.
Aankopen
Brandstoftanks
Cultuur
Ouderenzorg
Werkgelegenheid
Brandweer
Rekening
Abdij
Als 't zover is, lijkt me mee doen met Moeders voor Moeders'
prima. Je helpt dan andere vrouwen ook moeder te worden.
Gewoon door in de eerste 4 maanden je urine af te staan.
Daarin zit een hormoon, dat in bepaalde gevallen het enige
middel is om onvruchtbaarheid te verhelpen. Dat hormoon
wordt trouwens uitsluitend gebruikt voor de behandeling
van mensenEr is momenteel een groot tekort aan, dus er is
veel urine nodig.
Doe daarom ook mee als u in ver
wachting bent. Voor informatie
of aanmelding (liefst als u 2 we
ken over tijd bent) kunt u bellen:
04120-62101 of de informatrice
bij u in de buurt, 01184-13261.
ABDIJ
I EUWS
Provinciale staten wordt gevraagd veertig duizend gulden beschik
baar te stellen voor onderzoek naar de waterkeringen - de dijken en
de duinen.
De Zeeuwse waterschappen onderzoeken regelmatig de vooroe
vers van de dijken en zij doen metingen op de stranden en in de dui
nen. De uitkomsten worden gemeld aan provinciale waterstaat,
waarna wordt bekeken of maatregelen moeten worden genomen
om de kustwering op sterkte te houden.
De waterschappen hebben voor
hun onderzoek geavanceerde
apparatuur. De vooroevers wor
den met behulp van een peil-
boot en echolood onderzocht
en de dieptematen worden au
tomatisch op een cassette
band geregisteerd. De metingen
van de duinen en het strand
worden gedaan met luchtfoto
grammen.
De verzamelde gegevens wor
den via de computer bewerkt
en de gegevens worden vervol
gens opgeslagen. Op die manier
wordt inzicht verkregen in de
ontwikkeling in de loop der ja
ren. Ook kan ieder moment
zichtbaar worden gemaakt hoe
sterk de zeeweringen zijn en of
zij nog op hun taak zijn be
rekend.
Aan de hand van de gegevens
wordt verder bepaald hoe breed
de strook aan de binnenkant
van de duinen en dijken moet
zijn, waarop niet mag worden
gebouwd. De vrije strook is fei
telijk gereserveerd om in geval
van nood de zeewering aan de
binnenkant te kunnen verstevi
gen - aan de landkant dus. De
provincie is van plan in de veror
dening waterkering en waterbe
heersing Zeeland zo'n bebou-
wingsvrije strook op te nemen.
De dienst getijdewateren van
rijkswaterstaat heeft tot nu toe
gratis medewe'king verleend
aan de bewerking van de gege
vens. Gedeputeerde staten
houden er rekening mee, dat
voor die diensten in de toe
komst betaald zal moeten wor
den. Zij wijzen de staten erop,
dat veel werk nu samenvalt met
de dijkversterkingen, maar als
alle dijken in 1990 op Delta
hoogte zijn, moet de controle
natuurlijk worden voortgezet.
Vandaar het voorstel veertig
mille uit te trekken om de be
werking van de metingen te
kunnen betalen. Provinciale sta
ten behandelen het voorstel te
gelijk met de provinciale begro
ting en wel op 7 november.
De derde kamer uit gedeputeer
de staten, houdt dinsdag 21 ok
tober driemaal zitting.
De eerste zitting begint om
10.00 uur. De heren S. de Vis
ser en J.W. Moeleker uit Se-
rooskerke <W) en de heer A. de
Voogd uit Vrouwenpolder heb
ben beroep aangetekend tegen
de beslissing van het gemeente
bestuur van Veere op hun ver
zoek om reiskosten voor hun
schoolgaande kinderen. De be
zwaren kunnen mondeling wor
den toegelicht. Ook het ge
meentebestuur wordt in de ge
legenheid gesteld zijn besluit
toe te lichten.
De tweede zitting begint om
10.30 uur en gehoord worden
de heer H.W. Barentsen uit Big-
gekerke en een vertegenwoor
diger van het gemeentebestuur
Zaterdag 25 oktober is de Loop
voor Nepal.
In minstens 25 dorpen in Zee
land wordt een sponsorloop ge
houden voor de actie Zeeland
helpt Nepal. Al rond de driedui
zend deelnemers, voornamelijk
scholieren, hebben zich aange
meld. De deelnemers zoeken in
hun omgeving - bij familie,
vrienden en kennissen - spon
sors, die per af te leggen kilo
meter een bedrag(je) betalen,
bestemd voor het scholenpro
ject in Nepal.
De organisatie van de sponsor
loop is in handen van Scouting
Zeeland en plaatselijke vereni
gingen. De scholen voor basis-
en voortgezet onderwijs zullen
hun leerlingen oproepen aan de
loop mee te doen.
Het actiebureau Zeeland helpt
Nepal heeft een tekenwedstrijd
uitgeschreven voor alle scholie
ren in Zeeland. Het thema is
"Help een handje met je voe
ten". Te winnen zijn boeken.
Vrijdag 7 november wordt de
slotmanifestatie voor Nepal ge
houden in de Concert- en ge
hoorzaal in Middelburg. De
Zeeuwse Koorschool, het
Zeeuws Orkest, Zilte Swing, de
Salt Lake City Band en een Indi
ase sitargroep hebben hun (gra
tis) medewerking toegezegd.
De presentatie is in handen van
zangeres Marie Cecile Moerdijk.
Tijdens de slotmanifestatie
wordt de totale opbrengst van
de actie bekend gemaakt.
van Valkenisse. Aan de orde is
de verkoop van vuurwerk.
De laatste zitting van de derde
kamer gaat weer over reis
kostenvergoeding voor scholie
ren. Nu is het de heer M. Gerdes
uit Scherpenisse die wordt ge
hoord, evenals een vertegen
woordiger van het gemeente
bestuur van Tholen. De zitting
begint om 10.50 uur.
De Arob-commissie uit gedepu
teerde staten houdt ook op
dinsdag 21 oktober zitting en
wel om 11.10 uur. De heer L.B.
Verweij uit Sint-Jansteen heeft
bezwaar gemaakt tegen de wei
gering van gedeputeerde staten
verklaringen van geen bezwaar
te verlenen voor de bouw van
een huis met garage aan de
Heerstraat in Sint-Jansteen.
Burgemeester en wethouders
van Hulst hadden de verklarin
gen ten behoeve van de heer
Verweij aangevraagd.
Alle zittingen zijn openbaar. Zij
worden gehouden in het provin
ciehuis, Sint Pieterstraat 42,
Middelburg. bi
Staten
vergadering
Het dagelijks bestuur van de
provincie (gedeputeerde staten)
doet verslag van de grondaan
kopen die het in het eerste half
jaar van 1986 heeft gedaan.
Het gaat om grond die nodig is
voor de aanleg van autowegen
en fietspaden. Totaal werd ruim
zeven hectare gekocht voor een
kleine anderhalve ton.
De staten wordt gevraagd 2,2
ton beschikbaar te stellen voor
de vervanging van brandstof
tanks bij gemalen. Die tanks, bij
de gemalen Campen, Waarde,
De Valle, Boreel, Prommelsluis
en het gemaal in Cadzand, moe
ten de dieselgemalen van
brandstof voorzien in oor
logstijd. Alle tanks moeten ka-
thodisch worden beschermd en
bij enkele moeten de leidingen
ook worden vervangen.
Het Seminarie voor Nederland
se taalkunde en Vlaamse dialek-
tologie werkt aan de samenstel
ling van een woordenboek van
de Vlaamse dialecten. Onder
deel zullen zijn de Zeeuws-
Vlaamse dialecten. Het Semina
rie is verbonden aan de faculteit
der letteren en wijsbegeerte
van de Rijksuniversiteit in Gent.
Voorgesteld wordt het werk
met terugwerkende kracht te
subsidiëren, ingaande 1985.
Het gaat om tweeduizend gul
den per jaar.
Voor de restauratie van molens
in Kruiningen, Rilland, Zierikzee
en 's-Heer-Arendskerke wordt
van de provincie in totaal een
subsidie van 3,2 ton gevraagd.
De staten wordt geadviseerd
die uit het monumentenfonds te
betalen.
De stichting Behoud onderwa-
terschatten in Zeeland krijgt, als
de staten ermee instemmen,
tienduizend gulden subsidie. De
stichting heeft zich ten doel
gesteld monumenten onder wa
ter te beschermen en het duiken
naar zulke monumenten te
coördineren.
Het Koninklijk Zeeuwsch ge
nootschap der wetenschappen
heeft in april in Middelburg het
tiende Benelux-congres voor de
geschiedenis der wetenschap
pen mede georganiseerd. Er is
een congresbundel gemaakt en
daarvoor wordt een subsidie
van vijf mille verstrekt.
De vereniging Stad en lande van
Schouwen-Duiveland wil vol
gend jaar een boekje maken
over veldnamen in Dreischor en
de Gouwe Polder. Aan de pro
vincie wordt een bijdrage ge
vraagd en het voorstel is een
subsidie van f 2.500,
De stichting Zeeuws biologisch
museum, die is opgegaan in de
Zeeuwse museumstichting
heeft een tekort van ruim 26
mille. De staten wordt voor
gesteld dit tekort te dekken.
Voor de restauratie van het
schilderij "De berenning van
Aardenburg" wordt voor
gesteld een subsidie van der
tienhonderd gulden uit te
trekken.
De vereniging Vrienden van het
stedelijk museum Vlissingen
hebben de provincie een bijdra
ge gevraagd in de restauratie
kosten van het scheepsmodel
"De Tromp". Het gaat om een
bedrag van vijf mille.
Provinciale staten spreken zich
uit over het plan voor de bejaar
denoorden, waarin het beleid in
de ouderenzorg tot 1991 wordt
uitgestippeld. Uitgangspunten
zijn, dat de bejaardenoorden in
Zeeland hun huidige aantal
plaatsen houden en dat ouderen
zolang mogelijk in de gelegen
heid worden gesteld zelfstandig
te wonen. Als nieuwe bejaar
denoorden moeten worden ge
bouwd, dan is de ideale grootte
tussen de 60 en 115 plaatsen.
De staten krijgen ook de veror
dening op de bejaardenoorden
in Zeeland voorgelegd en de
verordening voor de instelling
van een klachten- en geschillen
commissie voor bewoners van
bejaardenoorden. In de eerste
verordening zijn regels opgeno
men ter bescherming van de
persoonlijke levenssfeer van
ouderen, die in een bejaarden
oord wonen.
In Zeeland zijn vier werkgele
genheidsprojecten, waar lang
durig werklozen werken. Het
gaat om de spoorlijn Goes-
Borssele, de houtwallen in het
natuurmonument Kop van
Schouwen, herbestrating in Sas
van Gent en voorzieningen Bal-
kengat/Dokhaven in Middelburg
(het Vitrite-project). De vier
werken leveren 58,2 manjaren
werk op voor langdurig werklo
zen. De projecten worden te-
rugploegprojecten genoemd,
omdat voor de medewerkers
geen uitkeringen hoeven te
worden betaald. Zeeland krijgt
uit het rijksgeld ruim 2,8 miljoen
gulden. De staten wordt voor
gesteld dit aan de projecten te
besteden, evenwel met uitzon
dering van de Kop van Schou
wen, want dat wordt uit een an
dere rijkspot (van het ministerie
van landbouw en visserij)
betaald.
Volgens de Brandweerwet
moeten provinciale staten aan
wijzen welke gemeenten geza
menlijk een brandweer moeten
hebben: de regionale brand
weer. Voorgesteld wordt de re
gionale indeling, zoals die al tot
stand is gekomen in Zeeland te
handhaven. Voor de regio
Noord- en Midden-Zeeland
moet evenwel uitbreiding vol
gen met de gemeenten Sint Phi-
lipsland, Tholen en Reimers-
waal. Voor Sint Philipsland en
Tholen gaat het om een zuiver
formele zaak, want de gemeen
ten hebben - naar tevredenheid
- afspraken met de gemeenten
in West-Brabant over hulpverle
ning bij brand.
plex is ruim 7,8 miljoen gulden
nodig. Het complex wordt ver
der in gebruik genomen door de
provincie voor kantoorruimte.
Ook de verbouwing van de sta
tenzaal moet uit het krediet
worden gedekt. De staten
wordt tegelijk voorgesteld de
panden Nieuwstraat 27, Sint
Pieterstraat 31 en 33 en Dam
71, alle in Middelburg en in ge
bruik als kantoorruimte, te
verkopen.
De provincie heeft in 1985 ruim
twee miljoen gulden overge
houden op de begroting. Dat
blijkt uit de rekening over dat
jaar. De staten wordt voor
gesteld de rekening vast te stel
len en het batige saldo toe te
voegen aan de algemene reser
ve van de provincie. In de be
groting voor 1987 zal het over
schot worden besteed. Ook de
jaarstukken van de provinciale
stoombootdiensten over 1985
zijn gepresenteerd. De staten
wordt voorgesteld de jaarstuk
ken vast te stellen.
Alle besluiten vallen in de sta
tenvergadering van 24 oktober,
te beginnen om tien uur 's
morgens. mm
Voor verbouw, aanpassing en
herinrichting van het Abdijcom
Abdijnieuws is de
informatierubriek van de
provincie Zeeland.
Redactie:
bureau voorlichting.
Sint Pieterstraat 42.
4331 EW Middelburg,
telefoon 01180-31392
of 31402
DOOR PETER SUNKE
'Archiefsprokkels' is een
rubriek die in principe we
kelijks verschijnt. Voor de
inhoud tekenen per keer
de gemeentearchivarissen
Christ Peters (Vlissingen)
of Peter Sijnke (Middel
burg).
Eindredactie Ad Hanne-
Of ik meedoe?
"Middelburg, de gelukkigste
koopstadt van geheel Zeelant,
gelegen op het eilant
Walcheren", lezen we als
onderschrift op een 17de eeuwse
prent waarop de Zeeuwse
hoofdstad is afgebeeld.
Verbindingen met open zee vorm
den de levensaders van de han
delsstad Middelburg. Laten we
eens bekijken welke verbindingen
met de zee de stad in de loop der
tijden heeft gehad.
Als eerste was er het riviertje de
Arne (het is overigens beter te
spreken van de kreek de Arne,
want dit grillige water, dat van de
omgeving van Domburg via Mid
delburg stroomt naar Arnemui-
den en Walcheren doorsnijdt, was
feitelijk geen rivier). Aan de Arne
ontstond in de 9de eeuw een klei
ne nederzetting, gunstig gelegen
op een natuurlijke verheffing (het
knooppunt van drie oude kreek
ruggen, nog terug te vinden in de
Noordweg, Seisweg en Segeers-
weg), waarbij in de 12de eeuw een
klooster werd gevestigd: Middel
burg was geboren.
De middeleeuwse handelsneder
zetting ("Mitthelburgensis por
rus") groeide uit tot een
aanzienlijke havenplaats. Een deel
van de Arne werd afgedamd (bij
de Dam) en Middelburg nam met
haar rede bij Arnemuiden (welk
plaatsje overigens diverse malen
meer landinwaarts verplaatst
werd) allengs een steeds belangrij
ker plaats in de Scheldedelta in.
Middelburg - Bergen op Zoom -
Vlaanderen (met name Brugge,
Gent en Antwerpen) vormden een
belangrijke economische
driehoek.
Omdat de kronkelige Arne steeds
meer verzandde besloot men na
lang deliberen tot het graven van
een nieuwe haven (1532-35). Dit
brede havenkanaal, dat de Dam
rechtstreeks met open water (het
Sloe tussen Walcheren en Zuid-
Beveland) verbond, was de tweede
grote verbindingsweg van Middel
burg met de zee en deed als zoda
nig dienst tot 1817. Het
haventracee is hedentendage nog
herkenbaar langs de Nieuw-
landseweg.
Ook hier op den duur echter weer
hetzelfde euvel: het kanaal slibde
dicht...
Een paar schorren wasten op tot
eilandjes voor de haveningang
aan de Walcherse oostkust, ze
werden ingedijkt en ingepolderd
(en zo ontstond Nieuw- en Sint
Joosland, waarover een volgende
keer meer).
Voor de noodzakelijke verbinding
met de zee ('t Vlacke bij Ramme-
kens) bleef aldus steeds minder
vaarwater over. Ten lange leste
groef men een nieuw havenka
naal. Dit kwam na de Franse Tijd
onder de regering van onze
"koopman-koning" Willem 1, die
veel kanalen liet graven, in 1817
tot stand. De gedenknaald op de
Rouaansekaai herinnert aan de
feestelijke opening. Deze derde
verbinding met de zee lag tussen
Middelburg en Veere.
Tenslotte werd dit kanaal tussen
1866 en 1873 doorgetrokken naar
Vlissingen. Het gedeelte bij Veere
onderging een wijziging: het ka
naal kwam daar nu pal langs het
plaatsje te lopen. Tot Middelburg
volgde men het havenkanaal uit
1817, dat verbreed werd. Vanaf
Middelburg richting Vlissingen
kwam een geheel nieuw kanaal tot
stand. Om die waterweg, en de
daar mee parallel lopende spoor
weg Goes-Vlissingen, aan te kun
nen leggen moesten helaas wel een
deel van de bolwerken en een
fraaie oude stadspoort opgeofferd
worden.
Dit was de vierde en laatste ver
binding van Middelburg met de
zee: het kanaal door Walcheren,
dat de Westerschelde met het
Veerse Gat (sedert 1961 het Veerse
Meer) verbindt.
Peter Sijnke
'De Stichting Vrije Recreatie' se
lecteert op kwaliteit en naleving
van de richtlijnen door haar stich
tingsdeelnemers'. Dat is de strek
king van een brief die vorige week
bij de inmiddels meer dan 1100
'kampeerboeren' in de bus viel.
Het aantal kampeerboeren is dit
jaar weer fors gestegen en hetzelf
de geldt voor de donateurs.
"De stichting vrije recreatie
(SVR) is werkzaam aan twee kan
ten", zegt Willem van den Berg,
voorzitter van de SVR. "Ener
zijds de kampeerder en aan de an
dere kant de kampeerboer. Wij
brengen kampeerder en boer sa
men in één club die allen hetzelfde
ideaal hebben. Daarnaast is de
SVR de donateur behulpzaam bij
het zoeken naar de kampeerboer
met de voor hem of haar of het
gezin geschikte accommodatie".
Van 1 maart tot 10 september dit
jaar gaf de SVR alleen al via de
computer 91.150 keer de accom-
modatiegegevens van alle deelne
mers aan donateurs. In 1986 kam
peerden en logeerden in totaal
291.648 personen bij deelnemers
van de VSVR.
/J4i' Hnnttrr* éi-ff /«»rwc/V
Situatie 1886
Situatie 1750