Schoolvakanties
1986-1987
HOOG BEZOEK
TWEE EEUWEN
GELEDEN
l
Zeilend zeeschip De Eendracht
te gast bij jubileum De Arne
TWEEDE KANS MARKT
OVER ONDERWIJS
Zaterdag in Middelburg
ooS.
OPEN DAG
BIJ KADE
FEESTEN
DE VLISSINGER
I SO J, /ïrft'c
v y^RD
1986
1987
IN BEROUP
Woensdag 27 augustus 1986
Verbetering weg
Drieschouwen-
Rode Sluis
Meer
museumsubsidie
Gedeputeerde Staten vragen Provinciale Staten een kre
diet beschikbaar te stellen voor de presentatie van de
plannen voor het eiland Neeltje Jans in de Oosterschelde-
monding.
Enorme publiciteit
Poster
C OM MISSIES
Bestuurszaken
Waterbeheer
Plaatopname
Oratoriumvereniging
ABDIJ
Jt
e
Bij de meeste lezers zal het
woord "vakantie" aanleiding
zijn voor een al dan niet zonnige
terugblik op een gebeuren dat
zij zojuist achter de rug hebben.
Omdat vakantie vaak naar meer
smaakt volgt hieronder de rege
ling voor het komende school
jaar in Zeeland, zoals die door
Gedeputeerde Staten is vast
gesteld (op advies van de Pro
vinciale Onderwijsraad).
Herfstvakantie: Basisonder
wijs, Voorgezet Speciaal
Onderwijs (VSO) en Voort
gezet Onderwijs (VO): 13
t/m 1 7 oktober.
Kerstvakantie: Basisonder
wijs, VSO en VO: 22 decem
ber t/m 2 januari 1987.
Voorjaarsvakantie: Basison
derwijs en VSO: 2 maart t/m
4 maart; VO: 2 maart t/m 6
maart.
Paasvakantie: Basisonder
wijs, VSO en VO 1 7 april t/m
24 april
Koninginnedag (30 apr.), Be
vrijdingsdag (5 mei) en He
melvaartsdag (28 mei) zijn
vrij. De vrijdag na Hemel
vaartsdag is vrij voor Basis
onderwijs en VSO. Bij het
VO kan dit variëren.
Pinkstervakantie: Basison
derwijs, VSO en VO: 8 juni
t/m 9 juni
Zomervakantie: Basisonder
wijs en VSO: 13 juli t/m 21
augustus: VO: 1 3 juli t/m 28
augustus. (Het voortgezet
onderwijs heeft dus 7 weken
vrij).
De AROB-commissie uit Gede
puteerde Staten houdt op dins
dag 2 september, om 10.00
uur, een hoorzitting. Het gaat
om een bezwaarschrift van de
heer R. Boogaard uit West-
kapelle.
GS hebben geweigerd verklarin
gen van geen bezwaar af te ge
ven, gevraagd door b. en w.
van Westkapelle, voor de
(ver)bouw van een schuur tot
toiletgebouw en de aanleg van
een nieuw kampeerterrein aan
de Joossesweg in Westkapelle.
Dinsdag 2 september houdt de
tweede kamer uit GS viermaal
zitting om beroepschriften te-
gen gemeentelijke beslissingen
over bijstandszaken te behan
delen.
Het gaat om uitspraken van de
gemeenten Middelburg (2x),
Hulst en Terneuzen. De zittin
gen beginnen om 10.40,
11.00, 11.20 en 11.40 uur.
De zittingen zijn openbaar en-
worden gehouden in het provin
ciehuis, Sint Pieterstraat 42 in
Middelburg.
I EUWS
Gedeputeerde Staten ëtellen
Provinciale Staten voor een be
drag van f 120.000,— be
schikbaar te stellen ter voorbe
reiding van een aantal verbete
ringswerkzaamheden aan de
weg tussen Drieschouwen
(Axel) en de rijksgrens (Rode
Sluis). Het gaat vooral om twee
gedeelten van deze weg.
Het stuk tussen Rode Sluis en
Zuiddorpe kan met naar verhou
ding geringe verbeteringen wor
den opgeknapt (opnieuw asfal
teren, verbeteren van de kanten
etc.). Hiermee kan worden vol
staan omdat de weg niet zo
druk wordt bereden (gemiddeld
600 motorvoertuigen per et
maal). Anders ligt het met het
wegvak bij Drieschouwen, de
Kinderdijk. Deze weg wordt
veel drukker bereden (3000
voertuigen per etmaal). Het hui
dige wegdek moet worden ver
wijderd en worden vervangen
door een dik zandbed, met daar
op een steenfundering en een
asfaltlaag.
De kosten van verbetering van
beide weggedeelten worden
geraamd op f 1,25 miljoen.
Naar verwachting kan in
1987/1988 worden begonnen.
De andere gedeelten van de
weg tussen Drieschouwen en
de grens vallen onder het nor
male onderhoud.
GS willen de Zeeuwse Mu
seumstichting over 1986
f 35.000,— meer subsidie ge
ven. Ze hebben hiertoe een
voorstel gedaan aan Provinciale
Staten. Het gaat om het feit dat
de museumstichting onvol
doende geld heeft om de ope
ningsuren van het Zeeuws
Museum in Middelburg en het
Biologisch Museum in Domburg
ongewijzigd te laten. Als er
meer geld beschikbaar komt
kan dit wel, door de inschake
ling van hulp-suppoosten. Voor
1987 zal een oplossing moeten
worden gevonden in het deel
programma kunst en cultuur
verbod (een onderdeel vand^
provinciebegroting).
Presentatie plan
Neeltje Jans
Deze presentatie vindt plaaats
in het kader van de officiële
opening van de pijlerdam
Oosterschelde op 4 oktober a.s.
door Koningin Beatrix.
Het is zonder meer te verwach
ten dat deze opening zowel na
tionaal als internationaal een
enorme publiciteit zal opleve
ren. Deze gelegenheid wil de
provincie aangrijpen de bijzon
dere waarde voor Zeeland van
het behoud van het milieu van
de Oosterschelde èn de moge
lijkheden van het eiland Neeltje
Jans voor het voetlicht te
brengen.
In samenwerking met Rijkswa
terstaat zal een gezelschap van
ongeveer 35 nationale en inter
nationale persvertegenwoordi
gers worden uitgenodigd, die
op 3 oktober -aan de vooravond
van het officiële gebeuren- een
uitgebreid voorlichtingspro
gramma krijgen aangeboden.
De kosten van dit voorlich
tingsprogramma worden ge
schat op f 50.000, Hierin is
een bedrag opgenomen van
f 20.000,— bestemd voor de
presentatie van het "plan-Louis
van Gasteren" voor de inrich
ting van het eiland Neeltje Jans.
Het is de bedoeling dat er dia's,
foto's, schetsontwerpen, ma
quettes etc. worden gemaakt.
In hun voorstel benadrukken GS
het bijzonder grote belang van
het kweken van interesse voor
de realisering van het grote toe
ristische project voor dagre
creatie op het eiland.
In het kort behelst het plan van
Van Gasteren het bouwen van
drie dunne aërodynamische
koepels. Hieronder zouden een
waterhuishoudkundig en zeebi
ologisch museum kunnen wor
den ondergebracht, een expo
van het Nederlands bedrijfsle
ven op het gebied van water
bouw en off-shore en recreatie
ve voorzieningen. Ruimte moet
ook worden gegeven aan
visserij-activiteiten. Een belang
rijk onderdeel van het plan is het
idee de natuur zoveel mogelijk
de kans te geven zich te ont
wikkelen. "Blikvangers" zijn
o.a. een gigantische moer (die
suggereert dat het eiland
kunstmatig is) en een grote
steeksleutel (die men vergeten
is mee te nemen...). De kosten
van het project worden geschat
op zeker f 100 miljoen.
GS vragen de staten verder een
bedrag van f 2.500,— ter be
schikking te stellen voor het
aankopen van 500 fraaie kleu-
renposters, waarop de "ge
schiedenis" van de Ooster
schelde in beeld is gebracht.
Deze poster wordt speciaal ge
maakt ter gelegenheid van de
opening van de pijlerdam. GS
willen deze poster aanbieden
aan alle onderwijsinstellingen in
Zeeland.
De staten behandelen beide
kredietaanvragen in hun verga
dering van vrijdag 19 sep
tember.
Vrijdag 29 augustus, 9.30 uur,
vergadert de statencommissie
voor bestuurszaken.
De volgende subsidieverzoeken
komen aan de orde: beheer en
onderhoud van kleine land
schapselementen; dependance
in Goes van het audiologisch
centrum Ammanstichting; FI
OM Zeeland; Stichting Regio
naal Dienstverleningscentrum
Kleinbedrijf Zeeland (RDK);
Stichting Beeldende Kunst Zee
land; Zeeuwse Mu
seumstichting.
Verder zal besproken worden
GS stellen Provinciale Staten
voor een garantiesubsidie te
verlenen van f 20.000,— aan
de Koninklijke Oratoriumvereni
ging "Tot Oefening en Uitspan
ning" in Middelburg, voor het
maken van een plaatopname.'
Het betreft een opname van de
Johannes Passion van J.S.
Bach, in samenwerking met het
Westvlaams orkest.
De financiering leek aanvanke
lijk rond, aangezien men een
toezegging had dat de plaat zou
worden opgenomen in de ver
koopcollectie van de Notre Da
me in Parijs (waar het koor
heeft opgetreden). Door facto
ren buiten de vereniging om is
dit niet gebeurd, waardoor de fi
nanciering van het project op
losse schroeven is komen te
staan.
GS menen dat het een uniek
project betreft: het is niet veel
amateurkoren gegeven een der
gelijk ingewikkeld oratorium-
werk op de plaat te zetten.
Het college juicht ook de sa
menwerking met een Belgisch
Orkest toe. De garantiesubsidie
komt ten laste van het welzijns-
fonds. Overigens wordt ver
wacht dat er flink wat in
komsten zullen zijn door ver
koop van de plaat.
o.a.: verdeling van f 1 miljoen
extra gelden voor stads- en
dorpsvernieuwing; bijdrage on
derzoek kolenstofstudie Haven
schap Terneuzen uit het fonds
bijzondere voorzieningen; me
dewerking jubileumcongres
Jong Management NCW; ver
betering gedeelten weg Drie
schouwen (Axel) -rijksgrens;
krediet voor presentatie plan
nen over Neeltje Jans op 3 ok
tober 1986; samenstelling
grondwaterkaart en een extra
verhoging van enkele begro
tingsposten in het deelprogram
ma kunst- en cultuurbehoud
1986.
De provinciale commissie voor
het waterbeheer komt op maan
dag 1 september om 14.00 uur
bijeen. Er zal o.a. gesproken
worden over de nota "Het wa
terbeheer in het Zoommeer na
1987".
Beide vergaderingen zijn open
baar, de commissie bestuursza
ken biedt spreekrecht voor het
publiek. Ze worden gehouden in
het provinciehuis. Sint Pie
terstraat 42, Middelburg.
De twee concerten van de
Zeeuwse Koorschool op don
derdag 21 augustus zijn be
zocht door zo'n 800 mensen.
De collecte ten behoeve van de
actie "Zeeland Helpt Nepal"
was een succes: er werd onge
veer f 1800,— bijeen ge
bracht. Samen met de twee
eerdere concerten van de koor
school betekent dit een totaal-
bezoek van rond 1700 perso
nen en een opbrengst van ca.
f 3600,-.
Abdijnieuws is de
informatierubriek van de
provincie Zeeland.
Redactie:
bureau voorlichting.
Sint Pieterstraat 42,
4331 EW Middelburg,
telefoon 01180 31392
of 31402
Na een vakantieonderbreking
van vijf weken vervolgen we
de rubriek AR-
CHIEFSPROKKELS.
Een herdenking deze keer. Twee
eeuwen geleden bezocht
stadhouder Willem V met zijn
gezin onze regio. Even de
voorgeschiedenis. Prins Willem
V, die sedert 1766 zelfstandig
als stadhouder van de Republiek
der Zeven Verenigde
Nederlanden optrad, was een
zwak en besluiteloos bestuurder.
Tegen de opkomende
democraten, de patriotten, had
hij weinig verweer. In september
1785 verliet hij zelfs Den Haag
en vestigde zich met zijn gezin
op paleis Het Loo. Vandaar uit
bezocht hij diverse streken,
waaronder Zeeland (van 18 juni
tot en met 25 juli 1786) ter
opvijzeling van zijn tanende
populariteit.
IH het Oranjegezinde Zeeland
werd 'het prinselijk gezin met ge
juich ontvangen: "Neen 't hart
dat Overheden eerd, Mag vry den
Prins verwellekomen. Geen blyd-
schap is in druk verkeerd. Toen
Willem voer langs uwe stroomen,
Daar hy op hoogen last van Zee
burg wierd begroet, Met daveren
de welkom schooten: Elk waaiden
bly den vrijen hoed, En riep, wees
welkom Vorst, met uwe Tochtge-
nooten!".
Talrijke uitstapjes werden vanuit
Middelburg door de hoge bezoe
kers ondernomen. Twee bezoek
jes zullen we eens nader be
schouwen.
In de Middelburgsche Courant
van 3 juli 1786 lezen we: "Giste
ren hebben Hunne Hoogheden
den Godsdienst bygewoond in de
Fransche Kerk, onder 't.gehoor
van Do. Appelius, en zyn 's na
middags ontvangen door den
Heer Radermacher Heer van
Nieuwerkerk, op deszeifs fraaije
Buitenplaats Popperoede
Ambagt".
Wie was deze Heer Rademacher?
Daniël Radermacher werd in 1722
te Middelburg geboren, als telg
van een vooraanstaande regenten
familie. Hij studeerde rechten in
Leiden, volgqe in 1761 zijn vader
op als bewindhebber der Verenig
de Oostindische Compagnie en
maakte korte tijd deel uit van het
Middelburgse stadsbestuur (raad
in 1762 en schepen in 1763). 's
Zomers bewoondë hij de buiten
plaats Poppenroede-ambacht aan
de Seisweg (door hem in 1763
aangekocht) en 's winters woonde
hij in een huis aan de Dam
(Noordzijde) -thans een deel van
Dam 21-.
Radermacher, die diverse weten
schappelijke verhandelingen pu
bliceerde en in 1795 aan de kerk
van Arnemuiden een orgel
schonk, schijnt een wat zonder-1
linge man te zijn geweest. Nagt-
glas verhaalt in zijn "Levensbe
richten van Zeeuwen" "dat hij
eens bij een diner een zijner be
dienden opdroeg om van elk ge
recht dat rondging en ook van
iedere wijn, iets in een porseleinen
emmer te werpen en na het dessert
noodigde hij de gasten uit om
door het aanschouwen van dit
walgelijk mengsel een denkbeeld
van hun maag te vormen"!
Maar keren we terug naar het be
zoek van 2 juli 1786. Toevalliger
wijze zijn enige persoonlijke aan
tekeningen van Daniël Raderma
cher, ondermeer op de achterkant
van spelkaarten, bewaard geble
ven (ze berusten thans in het fa
miliearchief Schorer in het Rijks
archief in Zeeland). Zo schrijft
hij onder andere: "Den 2. Julij
1786 was Prins Wil hem de V. de
Princes Roijal; Princes Louisse;
Prins Wilhem; Prins Frederik van
icr<>v
a n
n- tVotf/E iA
ecfetrC 2.L. Apajr-
i-U-J pOOT a//.
a n-'éa n, tu a» yfc A. a t/f J
y*rn- ay a.n.
'A:^r~/c*s t/o^ra C-fL CCFC-Q., EofO
>n
iJÜe.aye
/Ci" a/, arJ F
JtJU-'F/loJ, u*. /Ccf>a-ro,JAf<U!~èxLsi. L u-n^
4//«.
rrx-atJmj J^ar- m ln-q A,
?72:lCc £1**^6. fa
f/n/yA K/Af.
rnarpa.*/ tr/iry-y-uf.
Orange en Nassau bij ons Buijten
te Popperoede Ambagt op een
Concert en Collation (d.i. een
lichte maaltijd, P.S.) met nog 70.
Heer en en Dames, en wel 1000
Wandelaars; wanneer Princes
Louise op mijn Orgel gespeeld
heeft...
Dat Radermacher alles nauwgezet
regelde blijkt wel uit een "memo
rie", waarin we kunnen lezen wat
er allemaal diende te gebeuren,
bijvoorbeeld: "4. glase lantarens
na buijten; nog wijn in soort.
Moezel etc.; Musicanten nog
waarschouw(en); stallen opruij-
men; v.d. Weele Orgel smeeren;
Paraplus mede".
Radermachers inspanningen vie
len bij de prinselijke bezoekers
klaarblijkelijk in de smaak, want
twee weken later vond min of
meer een herhaling plaats. Nu be
zocht het doorluchtig gezelschap
de stedelijke behuizing van Daniël
Radermacher, alwaar een groot
souper gevolgd door een concert
Rademacher regelde alles
perfect zoals uit dit
archiefstuk blijkt.
gegeven werd (17 juli). Bij die ge
legenheid speelde prinses Louise
een aria op het klavier (een kleine
vierkante clavecimbel, die door
Ra'dermacher twee dagen later
aan haar ten geschenke werd ge
daan). Het gehele huis was "cier-
lyk verlicht" en alles was weer tot
in de puntjes geregeld (zie bij
gaande afbeelding van een ar
chiefstuk betreffende het
bezoek).
Acht dagen later vertrok het
vorstelijk gezelschap per schip uit
Zeeland. Willem V ging een moei
lijke tijd tegemoet. De binnen
landse troebelen werden met bui
tenlandse (Pruisische) hulp in zijn
voordeel beslecht: in september
1787 werd hij weer in zijn oude
rechten hersteld. Maar nog geen
acht jaar later moest hij vluchten
voor de binnentrekkende
Fransen...
DOOR PETER SUNKE
'Archiefsprokkels' is een
rubriek die in principe we
kelijks verschijnt. Voor de
inhoud tekenen per keer
de gemeentearchivarissen
Christ Peters (Vlissingen)
of Peter Sijnke (Middel
burg).
Eindredactie Ad Hanne-
man.
De schoener Eendracht houdt za
terdag 30 augustus tijdens het ka-
defeest van de watersportvereni
ging De Arne in Middelburg open
dag. Het ruim 35 meter lange zeil
schip ligt de hele dag aan het eind
van de Rouaansekaai bij de Spij-
kerbrug afgemeerd. Van 11.00 tot
12.30 uur en van 13.30 tot 17.00
uur zijn er rondleidingen aan
boord.
De Eendracht (foto Bart Hofmeester)
Leden van de vereniging Het Zei
lend Zeeschip laten het schip van
binnen en van buiten zien, geven
tekst en uitleg en vertellen alles
over de mogelijkheid om zelf een
reis met dit uiterst zeewaardige
schip te maken. De Eendracht
kwam in 1974 in de vaart en was
vooral bedoeld om de jongeren
van Nederland te laten kennisma
ken met de zee. Dat doel komt
voornamelijk tijdens de schoolva
kanties tot zijn recht. Dan heeft
de jeugd tot 26 jaar voorrang bij
boekingen.
De rest van het jaar heeft iedereen
de mogelijkheid om een zeereis
met de Eendracht te maken. Het
schip vaart van mei tot en met ok
tober vanuit Scheveningen op de
Noordzee en omgeving. Van no
vember tot en met april is Vila-
moura in het zuiden van Portugal
Ook dit jaar houdt het Regionaal
Educatief Centrum Walcheren
(REC) een Tweede Kans Markt.
Voor het stadhuis in Middelburg
kunnen geïnteresseerden op zater
dag 30 augustus alle informatie
krijgen. Dankzij medewerking
van de gemeenten op Walcheren
(behalve Domburg) kan er voort
aan elk jaar een Tweede Kans
Markt worden gehouden, afwis
selend in Middelburg en Vlissin
gen. De markt dit jaar is tussen 10
en 16.30 uur.
Aan de markt voor het stadhuis
werken diverse instellingen mee
die zich richten op volwassenon-
derwijs. Zo is er de Zeeuwse Dag
en Avondscholengemeenschap,
het Gewesstelijke Arbeidsbureau,
het Centrum Beroepsoriëntatie en
Beroepsoefening Zeeland, de
Stichting Alfabetisering en Prak
tisch Nederlands te Middelburg
en Vlissingen, de Stichting Wel
zijn Ouderen, de Zeeuwse Biblio
theek, de Openbare Bibliotheek
Vlissingen, de Stichting VOS, het
Sociaal Cultureel Werk Middel
burg, het VJV Middelburg, de
Open Universiteit, de Janneke
Dierxschool, SKOA en het REC
Walcheren. Tijdens de Tweede
Kans Markt kunnen aanstaande
deelnemers zich ook laten in
schrijven voor een cursus. Verder
zijn er optredens van straatar
tiesten en men kan deelnemen aan
het Kans Spel.
Deze week wordt de Tweede Kans
Krant verspreid over geheel Wal
cheren.
de thuishaven en staan er reizen
naar de Balearen, de Canarische
eilanden en Noord-Afrika op het
programma. De meeste reizen du
ren één tot twee weken. Er is al
tijd een vaste kern van ervaren
zeelieden aan boord versterkt met
opstappers, die leiding geven aan
de overige opvarenden. De Een
dracht moet in alle opzichten vol
doen aan de eisen van de Scheep
vaartinspectie, ook wat betreft
bemanningsvoorschriften.
De Eendracht komt op uitnodi
ging van de watersportvereniging
De Arne naar Middelburg om
luister bij te zetten aan de viering
van het 25-jarig jubileum van de
ze club. Het schip wordt in de
loop van de middag in de sluis in
Vlissingen verwacht en zal vol
gens plan rond 17.00 uur afmeren
op de ligplaats in Middelburg.
Zondagmorgen vertrekt De Een
dracht vandaar naar Schevenin
gen. Voor deze tweedaagse reis
zijn nog enkele kooien vrij. Wie
mee wil moet contact opnemen
met het havenkantoor van De Ar
ne 01180 - 27180, mevrouw Ver
meulen.
V
1
