UT I-turf
Ronde Tafel Walcheren
op bres voor gehandicapten
ZEELAND EN ZIJN VERGETEN VERLEDEN?
Folklore op Molenwater Middelburg
SEIZOEN
OPRUIMING
10 tot 50%
KORTING
ooftman
INTERNATIONALE AANDACHT
ZEEUWSE EXPOSITIE FUCHSIA S
mm
HET WEEKBLAD
WALCHEREN
□eVLissinger
VANDAAG
UW ROLLETJE
GEBRACHT
Vernietigend
Centenkwestie
Lichtpuntje
Goes
MORGEN UW
KLEURENFOTO S
AL KLAAR!
UW FOTOVAKMAN
MAAKT IR MIER VAM
Plein 1940 Middelburg, tel. 01 1 80-1 2560
Vereniging
Diepvriezer
Expositie
Woensdag 9 juli 1986
HSSNGER
oplage 22.800. wekelijks gratis huis aan huis op geheel walcheren in combinatie met de faam. totale oplage 44.950. uitgave provinciale
zeeuwse couranl b.v. administratie: markt 51, postbus 5017, 4330 ka middelburg. 01180-81162. advertentie: walstraat 56-60, postbus
18, 4380 aa vlissingen, 01184-84000, privé w. melse, 01184-62320. redaktie: ad hanneman. 011
Onder het motto 'Help de gehan
dicapte in het zadel' neemt de
Round Table Walcheren het
voortouw om de stichting Pony
rijden Gehandicapten Zeeland in
Vlissingen financiële steun te ver
lenen.
Deze stichting exploiteert
een manege waar gehandicapte
kinderen de gelegenheid wordt ge
boden pony te rijden. De meeste
kinderen kunnen een eigen pony-
met alle bijkomende kosten niet
betalen, terwijl ook een hoge
eigen bijdrage door de stichting
meestal niet kan worden ge
vraagd.
Inmiddels is de nieuwbouw van
de binnenbak bijna gereed maar
het geld is op. Daarnaast zijn de
14 pony's van de stichting gehuis
vest in een oude loods onder wer
kelijk erbarmelijke omstandighe
den. Het is dan ook de wens van
de stichting om naast de nieuwe
binnenbak een 'fatsoenlijk' on
derkomen voor de pony's te rea
liseren.
Al met al is daar een bedrag van
150.000 gulden voor nodig. De
Round Table Walcheren is een
service club en heeft als doel be
langeloos mensen of groepen te
helpen, die het in onze samenle
ving moeilijk hebben. Vandaar
dat de Round Table probeert die
150.000 gulden bijeen te brengen.
Zij gaat dit onder meer proberen
door het houden van collectes in
de Walcherse bioscopen, het wer
ven van sponsors uit het be
drijfsleven, een politie vvielertocht
in september en een slot mani
festatie in de manege.
DEZE WEEK IN
*Een Europese première
in het Alhambra filmthea
ter in Vlissingen met Syl
vester Stallone in de
hoofdrol. Uitgebreid in
'uil
Eveneens in 'uit': het
concert van Rudy de Quel-
joe in Zippo.
*Rubrieken: kinderboe
ken, bougie tot bumper,
korte informatie, exposi
tie, podium, film en ar-
chiefsprokkels.
...te weinig mensen krijgen een kans om
nautische geschiedenis in kaart te brengen...
De Zeeuwse overheden lappen het nautische verleden aan hun laars. Althans
zo lijkt het. Nergens in de provincie kan de natte historie permanent worden
bekeken. Gesprekken met geïnteresseerden maken de zaak nog somberder.
Kennelijk is de maritieme geschiedenis voor de provinciale en gemeentelijke
bestuurders van zo ondergeschikt belang, dat alleen de vuilnisbelt goed genoeg
is. Particuliere geïnteresseerden denken daar anders over. Over de provincie
verspreid lopen die goedwillende vrijwilligers zich echter regelmatig te pletter
tegen de muur van onbegrip voor de waarden die hun verhaal inhoudt. De
amateurorganisatoren in Vlissingen die het Ramschip Schorpioen een
opvallende plaats in de havenstad wilden geven vingen bot en verkasten uit
wanhoop hun plannenmakerij naar Middelburg. Ook de groep
enthousiastelingen die een authentiek VOC-schip aan één der Zeeuwse
kademuren wilde leggen lijken voor aap te staan.
door Ad Hanneman
En het meest recente voorbeeld van de ver
domhoek waarin de maritieme geschiedenis
wordt gezet is de sluiting van de tweehon
derd jaar en vier maanden oude scheepswerf
van de familie Meerman in Arnemuiden.
Meerman senior (Cees voor zijn omgeving
en 72 jaar oud) heeft er een hard hoofd in
dat zijn familiewerfje voor de toekomst be
waard kan blijven. Door talrijke problemen
lijkt deze werf nu rijp te worden gemaakt
voor de slopershamer. Over die problemen
wil desondanks niemand zijn mond roeren.
Maar heeft de plaatselijke over
heid plannen om de werf te
redden?
Burgemeester M.M. Markusse
van de vissersstad reageert ver
rast. Als hem het voorstel wordt
aangereikt om de eeuwenoude fa-
miliewerf te redden en er bijvoor
beeld ook een visserijmuseum in
te vestigen, meent hij: "Het is in
derdaad een waardevol idee. Ik
moet dat weliswaar even laten in
werken, maar zo op het eerste oog
lijkt het me de moeite waard om
er eens over na te denken. Ik ver
bind er echter twee voorwaarden
aan", voegt hij er onmiddellijk
aan toe. "Op de eerste plaats
moet de heer Meerman meewer
ken en op de tweede plaats moe
ten mensen bereid zijn om dit idee
verder uit te werken. Dan verleen
ik alle medewerking die ik kan
geven".
Over het belang van de maritieme
geschiedenis in Zeeland wil John
Springer (39) jaar wèl het een en
ander kwijt. Springer werkt als
restaurateur binnenschepen bij
het Maritieme Museum Prins
Hendrik in Rotterdam, woont op
John Springer
het zeilend bedrijfsvaartuig 'Vijf
Gezusters' in bet haventje van
Nieuw- en Sint-Joosland en ver
wondert zich al sinds jaar en dag
over het ontbreken van een over
zicht hoe in vroegere jaren de
scheepvaart en aanverwanten in
Zeeland reilden en zeilden. Bij
een bezoek aan het museum in
Rotterdam waar hij druk verga
derend en werkend meehelpt alles
publieksklaar te hebben als dit
grootse maritieme museum in de
stad met de grootste haven van de
wereld op 7 november aanstaande
zijn .deuren opent is zijn eerste
reactie vernietigend.
"Zeeland?". Hij haalt even zijn
schouders op, laat een spoor van
minachting blijken en zegt: "Ik
wil benadrukken dat de gemeen
telijke en provinciale overheden
te weinig mensen de kans geven
om de scheepvaartgeschiedenis in
kaart te brengen. Er is naar mijn
mening genoeg materiaal om de
nautische geschiedenis naar bui
ten te presenteren. Dat geldt voor
de gegevens vanuit het verre verle
den als die vanuit het begin van de
twintigste eeuw".
Springer is évenzeer begaan met
het lot van de scheepswerf Meer
man in Arnemuiden. "Het is de
enige werf die nog in staat is om
een hoogaars te bouwen", treurt
hij. "Opvallend is trouwens dat
in heel Zeeland geen schip meer is
te vinden van dit type. En dat ter
wijl het een puur Zeeuws schip
was. De hoogaars werd voorna
melijk gebruikt door de Walche-
naren en de Bevelanders. Opval
lend is trouwens dat er vooral in
België belangstelling bestaat voor
de hoogaars. Van Beylen, de oud
directeur van het Scheepvaartmu
seum in Antwerpen schrijft er
momenteel eén boek over. Hij
komt regelmatig bij Meerman in
Arnemuiden. Diezelfde Van Bey
len citeerde bij de opening van de
tentoonstelling 'Zeeland uyt de
zee gevischt' in Vlaardingen visser
Van Gilst uit Arnemuiden. In zijn
openingstoespraak memoreerde
hij dat als Van Gilst de Oran
jesluizen in Amsterdam passeerde
de mensen spraken over een 'aak-
je'. Van Gilst corrigeerde zijn toe
schouwers en legde uit dat hij
viste op een hoogaars, een pracht-
schip uit Arnemuiden. Ik vind het
enorm jammer dat Zeeland nooit
voorop heeft gelopen om bekend
heid te geven aan dit schip".
De vraag of de sloop van de werf
die hoogaarsen (nog) kan bou
wen, Meerman dus, een pure cen
tenkwestie is of een kwestie van
familiegekibbel blijft onbeant
woord. Omwonenden weten
slechts van 'horen zeggen' hoe de
vork in de steel zit. De directeur,
Cees Meerman, zegt niets. Terwijl
hij de deuren opent van de schit
terende oude schuur en wijst naar
de uitgesleten lemen bodem waar
de hoogaarsen vroeger werden ge
bouwd - "Het handwerk ging van
vader op zoon. Ze werden op het
oog gemaakt" - laat hij in het
midden waar de schoen wringt.
En de gemeente doet niets. "Niet
rendabel", zegt hij een aantal ke
ren. Een museum met beperkte
werfactiviteiten zou wel kunnen.
Slopen? Hij weet het niet. "Ik
ben nog maar een paar dagen
dicht. Voorlopig laat ik alles op
me af komen", zegt de vitale
72-jarige scheepsbouwer gelaten.
Door de opmerking van Markus-
se ontstaat dus een lichtpuntje in
de overwoekerde maritieme ge
schiedenis van Zeeland. Mis
schien weten vrijwilligers en de
burgemeester zelf een kous met
geld te krijgen waardoor de werf
voor het nageslacht bewaard kan
blijven. Maar de geschiedenis van
de visserij en de hoogaars is
slechts één deeltje van wat er zich
allemaal heeft afgespeeld op het
water met Zeeland als na
velstreng.
Springer maar weer: "Vlissingen
bijvoorbeeld. De toekomst van de
Koopmanshaven zou veel meer
op het nautische verleden moeten
zijn gericht". Hij neemt als voor
beeld het Prins Hendrik Museum
waar hij zijn dagelijkse brood
verdient. Daar wordt een buiten-
gebeuren gecreeerd met oude am
bachten en commerciële winkel
tjes^ Het één kan niet zonder het
ander. Nabij het Arsenaal zou
volgens hem hetzelfde moeten ge
beuren. "Wat in Rotterdam mo
gelijk is moet ook in Vlissingen
mogelijk zijn". Hij geeft toe dat
de mogelijkheden in een stad met
de grootste haven van de wereld
groter zijn, maar acht de geboor
testad van Michiel de Ruyter
groot genoeg om het nautische
verleden voor een groot publiek
zichtbaar en aantrekkelijk te ma
ken. Een onderzoek in Rotterdam
heeft uitgewezen dat er voor de
maritieme geschiedenis een brede
belangstelling bestaat. "En wij in
het Rotterdamse museum kunnen
alle medewerking verlenen", op
pert hij.
Springer heeft trouwens ook geen
goed woord over voor de opstel
ling van de gemeente Goes toen
de Stichting Zeilvaart Goes met
Pasen een expositie hield op een
klipper. "Het is de bedoeling om
die klipper voor Goes onder tuig
te brengen. Nadat Guus van Hec-
ken en de zijnen er in de haven
hadden gelegen, moesten ze ha
vengeld betalen. Daaruit kun je
concluderen dat de bereidheid om
de maritieme geschiedenis in
kaart te brengen minimaal is".
Behalve kritiek heeft Springer,
die voorheen tien jaar in het on
derwijs zat, ook ideeën over hoe
een eerste aanzet kan worden ge
geven om in ieder geval wat te
doen. Bij nalezen van dit verhaal
is hij verheugd over de positieve
opstelling van Markusse ten aan
zien van het familiewerfje en
noemt dit een winstpunt. De plan-
Het werfje van Meerman in Arnemuiden. Sloop of een museum met wat werfactiviteiten? Burgemeester
Markusse - door ons op het spoor gezet - wil wel redden.
nen van de Stichting Ramschip
Schorpioen en de mensen die een
authentiek VOC-schip willen na
bouwen noemt hij moedig, maar
misschien een beetje boven de
macht van de provincie. Dit ge
zien in het licht van de - kennelijk
- geringschattende manier waarop
het nautische verleden op
bestuurstafels tot prullebakken-
voer wordt gedegradeerd. Hij ver
wijst naar een eenvoudig schip, de
klipper, dat vroeger werd ge
bruikt om landbouwproducten te
vervoeren door de Zeeuwse wate
ren. Het lijkt hem wel wat om
voor de provincie zo'n schip te
restaureren.
Is dit een sollicitatie naar een
baantje bij de provincie?
Springer lacht. "Ik heb hier in
Rotterdam nog een berg werk te
verzetten. Ik zou me er echter wel
voor willen inzetten. In tegenstel
ling tot andere waterrijke provin
cies heeft Zeeland niets. Gronin
gen bijvoorbeeld heeft zijn Gro
ninger Tjalk en Friesland heeft
zijn Statenjacht waarop commis
saris Wiegel geregeld tochtjes
maakt. En de restauratie van een
klippertje is een overzichtelijke
klus".
Hij mijmert nog wat over een
klipper en laat dan blijken er al
een beetje meer mee bezig te zijn
dan zomaar plannen in zijn
hoofd. "Zo'n klipper ligt binnen
handbereik. Ik weet ook dat ei
bedrijven in zijn geïnte
resseerd....".
De eerste Middelburgse fol
kloristische dag vindt dit jaar
plaats op donderdag 17 juli.
Evenals de voorgaande jaren
staat het spektakel weer te ge
beuren op het Molenwater en
vormen ringrijden en rijden
met de sjees de hoofdmoot.
FOTO VtQEO ÊD Af*!/
COMPUTERS T p LDMUr\
Niet minder dan 40 sjezen met
even zoveel paren in Watchers
kostuum zullen in de baan
verschijnen om een gooi te
doen naar de vele prijzen die
te behalen zijn met het ringste
ken, de best versierde sjees of
de mooiste klederdracht.
De sjezen rijden op het parcours
Molemvater-Branderij-
Molengang-Noordbolwerk en
Molenwater een lang parcours,
zodat het publiek ruimschoots de
gelegenheid heeft om de combina
ties te bekijken.
Het ringrijden vindt plaats achter
de muziektent. Voor dit onderdeel
hebben tot nu toe 27 deelnemers
ingeschreven die zullen strijden
om de meest gestoken ringen
en/of de mooiste combinatie rui
ter en paard. De wedstrijden be
ginnen om 9.30 uur en eindigen
omstreeks 17 uur. De middagpau
ze is van 12 tot 13 uur. De eerste
folkloristische dag wordt besloten
met een prijsuitreiking in de
Schouwburg (21 uur), gevolgd
door een gezellige feestavond.
Het tuintje van Cees van Oevelen
aan de Bellinkstraat 26 in Middel
burg is net als de meeste tuintjes
in Nederland bescheiden van af
metingen. Wat dat betreft valt de
tuin dus nauwelijks op. Wat ech
ter wèl opvalt is dat er zo'n 200
planten in staan die allemaal het
zelfde zijn, of tenminste op elkaar
lijken.
Voor de leek althans. Een redelij
ke plantenkenner ziet alras dat er
200 verschillende soorten Fuch
sia's op de vijftig vierkante meter
die de tuin telt staan. "Niks bij
zonders hoor", zegt Cees met ge
paste bescheidenheid. Ik ben pas
twee jaar bezig met die planten en
er zijn er wel die meer dan zes
honderd Fuchsia's hebben staan.
Het enige echte probleem dat ik
heb is waar laat ik al die planten.
Postzegels sparen is makkelijker.
Als het album vol is koop je ge
woon een nieuw en je kunt weer
vooruit. Maar de tuin is niet van
elastiek".
Cees heeft dan ook een oplossing
gevonden door zijn tuin zo in te
richten, dat alle planten een
plaatsje hebben gevonden. Opho
gingen, aan de muur en aan de
schutting. De jonge Fuchsia's en
de stekkies' hebben zich ver
schanst onder het hok van een
vrolijke koerende duif.
"De Fuchsia is voor zover bekend
minstens 200 jaar oud", doceert
hij. "Zo'n twintig jaar geleden
kwam die plant ineens weer in de
belangstelling en er ontstonden
verenigingen. "Ria van Liere uit
Kapelle vroeg een paar jaar gele
den of er in Zeeland mensen wa
ren met belangstelling voor Fuch
sia's. Nou, wij begonnen met tien
mensen die allemaal wel een paar
planten in huis hadden. Erg be
scheiden dus, maar Zeeland had
een Fuchsia-vereniging. Van het
een kwam natuurlijk het ander en
wij kunnen ons nu rekenen tot
een 'bloeiende' vereniging. Het is
ook een erg makkelijke plats",
gaat-ie verder. "Het geeft natuur
lijk wel wat werk, maar alles bij
elkaar valt dat reuze mee. Het be
gint met het kopen van een stekje.
Je kunt natuurlijk ook direct een
plant kopen maar er zijn er bij
van dertig gulden en meer, dus
dat tikt nogal door. Goed. Stek-
kie. Als alles een beetje gegroeid
is en je hebt een plant, krijg je het
'toppen en nijpen'. Technieken
om de plant te laten 'verbossen'.
De bloeitijd is van juli tot okto
ber, daarna wordt de plant ges
ji*» ;l. •«--
V. ry-
Cees van Oevelen tussen zijn fuchsia 's in het tuintje aan de Bel
linkstraat
noeid en gaat de winterberging
in".
Bij Van Oevelen is dat dan de
diepvriezer (uitgeschakeld) met
een laag turfmolm. De fuchsia
vereniging, waarvan Van Oevelen
tot voorzitter is gebombardeerd,
is actief. Regelmatig komen ze bij
elkaar om te vergaderen over hun
troetelplanten. Welke bemesting
is het beste, welke insecticides
moeten er worden gebruikt en wie
heeft er nog een stekkie. Maar ze
gaan verder. Eens in de vijf jaar
organiseert de landelijke vereni
ging een tentoonstelling. "Alle
maal in het midden van het land
en wat daar kan kan natuurlijk
ook in Zeeland" meent Cees.
"Vorig jaar hielden wij een expo
sitie in kwekerij Westhof in 's
Heer Arendskerke. Ruim zesdui
zend bezoekers en dan echt uit
heel de wereld. Ongelofelijk. Wij
hebben het trouwens goed getrof
fen met die kweker, want de eige
naar is zelf 'gek' van fuchsia's en
heeft nu zo'n 900 soorten".
Binnenkort houdt de Zeeuwse
vereniging weer een expositie.
"Dat wordt een klapper" voor
spelt Cees. "Wij verwachten toch
zeker meer dan tienduizend be
zoekers.
"De voorbereidingen zijn al in
volle gang. Inrichten van de kas
sen en stands, want wij laten na
tuurlijk niet alleen maar onze
planten zien, maar de bezoeker
krijgt ook nog alle informatie die
hij hebben wil. En wil iemand een
stekje kopen? Nou, dan kan dat
natuurlijk". Mevrouw van Oeve
len is net zo enthousiast als haar
man. Alleen heeft ze nog één
wens: "Ik wou dat de tuin van
elastiek was
De tentoonstelling wordt gehou
den op Kwekerij Westhof in 's
Heer Arendskerke, duurt van 27
juli tot en met 2 augustus, en is
behalve 's zondags geopend van 9
tot 17 uur. De toegang is gratis.
