F.M. WIBAUT
SHIRTS
Bekende Zeeuwen
Folder over
Oosterschelde
A rch ie fsprok kei s
KEUZE UIT VEEL SHIRTS.
STEUTEL HERENMODE
DE FAAM - DE VLISSINGER
IX BEKOKP
Woensdag 7 mei 1986
Subsidie
jeugdactiviteiten
De Middelburgse Abdij is sinds 1 mei opengesteld voor
het publiek. Onder leiding van deskundige gidsen kunnen
dagelijks rondwandelingen worden gemaakt, waarbij alle
belangrijke gebouwen worden bezocht.
Abdij van
Middelburg
COMMISSI i:s
Welzijn
Ruimtelijke
ordening
Milieuhygiëne
Rondwandeling
Tijden en
kaartverkoop
ANTIEKBEURS IN MIDDELBURGSE SCHOUWBURG
Wildgroei
ABDIJ
Kortgeleden is een folder ver
schenen onder de titel "Ooster
schelde naar een nieuw even
wicht". Het is een geactuali
seerde versie van de folder die
enkele jaren geleden het dag
licht zag. Nu is de laatste stand
van zaken met de stormvloed
kering er ook in verwerkt.
De folder schenkt nogal wat
aandacht aan het waarom van
de bouw van de stormvloedke
ring, namelijk het behoud van
een rijk zoutwatermilieu en de
daartoe behorende flora en
fauna.
Ook nadat de stormvloedkering
er is, zullen we voorzichtig met
het dan ontstane nieuwe even
wicht dienen om te springen.
Dat betekent dat de overheid er
in haar beleid - bijvoorbeeld op
het gebied van ruimtelijke orde
ning en recreatie - rekening mee
moet houden. Maar het bete
kent ook dat iedereen die zich
op of aan de Oosterschelde be
vindt een beetje voorzichtig
moet zijn.
Zo worden in de folder tips uit
gedeeld voor "vogelvriendelijk
recreëren", die erop neer ko
men zo weinig mogelijk gebie
den te betreden waar zich veel
vogels bevinden, of het nu gaat
om broedplaatsen of hoogwa-
tervluchtplaatsen. Vissers en
wormenspitters wordt ge
maand voorzichtig te werk te
gaan en kuilen na het spitten
van "leeglopers" weer dicht te
gooien. Met nadruk wordt ge
wezen op het feit dat mossel
en oesterpercelen verboden ge
bied zijn.
De folder is rijk geïllustreerd en
van foto's voorzien, waardoor
hij ook zeer geschikt is voor on
derwijsdoeleinden. Belangstel
lenden kunnen er gratis een of
Maandag 1 2 mei houdt de voor
zitter van het college van Gede
puteerde Staten driemaal zitting
in een AROB-zaak. Het gaat om
kwesties waarin bijstand is ge
weigerd op grond van artikel 45
van de Algemene Bijstandswet
(spoedshalve bijstand). De zit
tingen beginnen om 15.00 uur
en om 1 6.00 uur.
De AROB-commissie uit GS
houdt op dinsdag 13 mei twee
maal een hoorzitting. De eerste
begint om 10.20 uur en gaat
om een bezwaarschrift van de
heer A.E.P. Heijman uit Ooster-
land. GS hebben geweigerd ver
klaringen van geen bezwaar te
verlenen (gevraagd door b. en
w. van Duiveland) voor de
(ver)bouw van het pand Rijks
weg 4 in Oosterland. De heer
Heijman is het hier niet mee
eens.
De tweede zitting begint om
10.40 uur en heeft als onder
werp het verlenen van verkla
ringen van geen bezwaar door
GS, gevraagd door b. en w. van
Middelburg, voor de bouw/aan
leg van twaalf zogenaamde
"woonstandplaatsen" voor
woonwagens aan de president
Wilsonlaan, de Breeweg en de
Veldmaarschalk Montgomery-
laan in Middelburg.
Tegen deze "woonstandplaat
sen" zijn vier bezwaarschriften
ingediend: de heer mr. M.L.
Huisman uit Vlissingen; Juridi
sch adviesbureau voor Ruim
telijke ordening en Volkshuis
vesting in Assen; de heer
P.P.M. Ausems en mevrouw
L.J.G. Ausems-van Niel Schuu-
ren uit Middelburg en van de
Rechtskundige Dienst FNV in
Middelburg.
De tweede kamer uit GS houdt,
ook op 13 mei, tweemaal zit
ting om beroepschriften over
bijstandszaken te behandelen.
De bezwaren richten zich tegen
uitspraken van de gemeente
besturen van Borsele en Vlissin
gen en de zittingen beginnen
om 10.00 en 11.00 uur.
Alle zittingen zijn openbaar en
worden gehouden in het provin
ciehuis, Sint Pieterstraat 42 in
Middelburg. m
IËÜWS
meerdere (voor groepen of
schoolklassen) krijgen bij het
bureau voorlichting van de pro
vincie Zeeland, Sint Pieterstraat
42, 4331 EW Middelburg, tel.
01180-31394. h
Zoals eerder in Abdijnieuws ver
meld is er einde 1 januari een
provinciale subsidieregeling
voor jeugdactiviteiten.
Aanvragen voor subsidie wor
den voor advies doorgezonden
aan de Zeeuwse Jeugdraad. Die
heeft weer een werkgroep
Jeugdwerk, die het advies voor
bereidt.
Omwille van een snelle afhan
deling van een subsidieverzoek
is het nuttig de aanvraag twee
weken voor de vergadering van
de werkgroep Jeugdwerk in te
dienen bij Gedeputeerde Staten
van Zeeland.
Ter informatie volgen hier de
vergaderdata van de werkgroep
en van de Zeeuwse Jeugdraad
in 1986.
22 mei 1986 - werkgroep
Jeugdwerk;
4 juni 1986 - Zeeuwse
Jeugdraad;
11 sept. - werkgroep;
1 okt. - jeugdraad;
20 nov. - werkgroep;
10 dec. - jeugdraad.
De vergaderingen vinden plaats
in het kantoor van het Provinci
aal Opbouworgaan Stichting
Zeeland, Dam 31, Middelburg.
De werkgroep begint steeds om
19.30 uur en de jeugdraad om
19.1 5 uur. Hl
Abdij open
voor het publiek
De tarieven voor de rondleiding
zijn "vriendelijk" gehouden:
f 10,— voor gezinnen: f 2,50
per persoon voor deelname met
groepen (minimaal 20 perso
nen); f 2,50 voor kinderen tot
16 jaar en f 5,— voor indivi
duele volwassenen. Een rond
leiding duurt 5 kwartier. De toe
gangskaart geeft tevens recht
op een bezoek aan het Zeeuws
Museum.
In de Abdij van Middelburg leef
de een gemeenschap van mon
niken, behorende tot de orde
van de Norbertijnen, genoemd
naar Norbertus, die in 1121 te
Prémontré een kloostergemeen
schap stichtte. Vandaar dat de
Norbertijnen ook wel "Pre-
monstratensers" worden ge
noemd, of - naar hun witte ha
bijt - "Witheren". De Middel
burgse Abdij werd gesticht in
1150, vanuit de Sint Michiels-
abdij in Antwerpen. De vesti
gingsplaats was de Karolingi
sche burcht van Middelburg,
die nu nog te herkennen valt in
het ringvormige stratenpatroon:
Lange Delft, Sint Pieterstraat,
Wagenaarstraat, Noordstraat.
De Kloostergemeenschap be
woonde de Abdij tot 1 574. In
dat jaar werd Middelburg vero
verd door de troepen van Prins
Willem van Oranje. De Abdijge
bouwen kwamen in handen van
de Staten van Zeeland, die er -
met hun vergaderruimten en
kantoren - hun intrek in namen.
Ook de Zeeuwse Admiraliteit,
De Zeeuwse Munt etc. vonden
er een onderkomen.
Typerend voor het historisch
"dubbele gebruik" van de ge
bouwen is het feit dat vele twee
- of meer - namen hebben. Zo
wordt gesproken van een "Wit
te Toren" (waar de abt zijn bid
kapel had) èn van de Muntto
ren, van een "Pandhof" èn van
een Muntplein, van de "Grote
Refter" èn de "Hof van Zee
land", tegenwoordig gewoon
"het Abdijplein" genoemd...
Driemaal werd de Abdij door
felle branden zwaar bescha
digd: in 1492, 1568 en 1940.
De brand in 1940 werd veroor
zaakt door een bombardement
van de Duitse luchtmacht. Prak
tisch alle gebouwen - inclusief
de Abdijtoren "Lange Jan" -
werden vernietigd. Alleen de
Maandag 12 mei, 14.00 uur
vergadert in het Provinciehuis,
Sint Pieterstraat 42 in Middel
burg de statencommissie voor
welzijn.
Aan de orde komt o.a. een sta-
tenvoorstel over subsidie voor
bibliotheekvestigingen in We-
meldinge en Burgh-Haamstede.
Ook wordt gesproken over etni
sche jongeren in het Zeeuwse
onderwijs.
De statencommissie voor ruim
telijke ordening vergadert vrij-*
dag 16 mei, 9.30 uur eveneens
in het Provinciehuis.
Er wordt o.a. gesproken over de
voortgangsrapportage Ooster
schelde en de verdediging van
het streekplan Midden-Zeeland.
De statencommissie voor mi
lieuhygiëne bespreekt in haar
vergadering van 16 mei, 14.00
uur het waterkwaliteitsplan en
het 2e afvalstoffenplan. Ook
deze vergadering wordt gehou
den in het Provinciehuis.
Alle vergaderingen zijn open
baar en beginnen met een half
uur spreekrecht voor het
publiek.
Kanunnikenwoningen (waar te
genwoordig het Zeeuws Mu
seum is) en het Thoolse Huis
kwamen er betrekkelijk goed
van af.
In de loop der tijden heeft de
Abdij niet alleen te lijden gehad
van plotselinge rampspoed,
maar ook van de toevallige
praktijk van alledag, die leidde
tot allerlei verbouwingen, af
braak, "nieuwbouw" en wat
dies meer zij. Sommige gebou
wen werden hierdoor onherken
baar verminkt. Een grondige
restauratie vond plaats tussen
1885 en 1917. De vernietiging
in 1940 leidde tot een nog veel
verder gaande restauratie en
herbouw.
Wie de Abdij in haar tegenwoor
dige pracht ziet, dient te beden
ken dat praktisch alle stenen
stuk voor stuk door mensen
handen zijn afgebikt, teneinde
ze weer te kunnen gebruiken
voor het doel waarvoor ze wa
ren gemaakt: tesamen de Abdij
van Middelburg te vormen...
Zonder overdrijving kan worden
gesteld dat wie deelneemt aan
.een rondwandeling kennis
maakt met een abdij-complex
dat zeker in Nederland uniek is
en tot de indrukwekkendste
van Europa behoort.
Bezocht worden o.a.: de
Kloostergang, de Koorkerk,
Wandelkerk en Nieuwe kerk, de
oudste kelderruimte en de Sta-
tenzaal. Op het Abdijplein
wordt een toelichting gegeven
over de Abtswoning, diverse
andere gebouwen en de poor
ten. Tot slot wordt in het
Zeeuws Museum een bezoek
gebracht aan de tapijtenzaal.
Hier is misschien wel het kost
baarste Zeeuwse cultuurbezit
ondergebracht: een tapijtenver
zameling met een lengte van 32
meter en een hoogte van 4 me
ter. Deze tapijten zijn rond
1600 gemaakt door Vlaamse
ambachtslieden, in opdracht
van de Staten van Zeeland. Op
de tapijten is de strijd tegen de
Spanjaarden in beeld gebracht,
b.v. de slag bij Lillo en Liefkens-
hoek, de slag bij Zierikzee en de
strijd bij fort Den Haak. Twee
tapijten zijn op dit moment in
restauratie. De tapijtverzame
ling is in feite een nationaal be
zit: nergens in Nederland kan
men iets dergelijks aan
schouwen.
De rondleidingen vinden plaats
van maandag t/m vrijdag om
10.00; 11.30: 13.30 en 15.00
uur - op zaterdag om 13.30 en
15.00 uur ('s Zondags is er
geen rondleiding).
Kaarten zijn verkrijgbaar aan de
kassa van het Zeeuws Museum
en bij de VVV-Middelburg, post
bus 730 (postcode 4330 AS),
telefoon 16851.
Een folder met informatie over
de rondleidingen is gratis be
schikbaar bij het bureau voor
lichting van de provincie Zee
land, Sint Pieterstraat 42, 4331
EW Middelburg, tel.
01180-31394 WÊ
Abdijnieuws is de
informatierubriek van de
provincie Zeeland.
Redactie:
bureau voorlichting.
Sint Pieterstraat 42.
4331 EW Middelburg,
telefoon 01180-31392
of 31402
Vorige maand was het vijftig
jaar geleden dat te Amsterdam
een man overleed in wiens leven
drie steden een belangrijke rol
speelden. In Vlissingen werd hij
geboren, in Middelburg woonde
en werkte hij bijna dertig jaar
en kregen zijn politieke ideeen
gestalte en in de laatste stad,
Amsterdam, maakte hij carrière
in de (gemeente)politiek. Zijn
naam: F.M. Wibaut.
Op 23 juni 1859 aanschouwde
Florentinus Marinus Wibaut te
Vlissingen het levenslicht. Zijn
Standbeeld in de Amsterdamse Wibautstraat.
DOOR PETER SUNKE
vader Florentinus Wibaut was een
zakenman, wiens vader (Jean
Baptiste Wibaut), oorspronkelijk
afkomstig uit Noord-Frankrijk,
zich in 1814 te Vlissingen had ge
vestigd. De Wibauts behoorden
tot de Katholieke Kerk en vooral
de moeder van Florentinus Mari
nus ("Floor"), Mijntje Slaat, was
een zeer gelovige vrouw.
Na de Nonnenschool (R.K. be
waarschool) en de openbare lage
re school zonden Floor's ouders
hem naar de bekende Katholieke
kostschool van Rolduc bij Kerk-
rade. Hij was er een ijverig en
goed student, met een sterke
godsdienstige inslag. Hij voelde
zelfs een roeping voor het pries
terambt. Zijn ouders waren daar
echter geen voorstanders van en
stuurden hem in het najaar van
1873 naar de zojuist opgerichte
Openbare Handelsschool in Am
sterdam.
Floor deed aldaar zo goed zijn
best dat hij bij het examen in 1876
als tweede van zijn klas eindigde.
Via zijn vader kreeg hij vervol
gens een betrekking bij de hout
handel fa. G. Alberts Lzn. Co.
te Middelburg. Floor verhuisde
nu naar de Zeeuwse Hoofdstad
(februari 1877). Voor het bedrijf,
waar hij het tot directeur en ven
noot bracht, maakte hij diverse
zakenreizen, die hem naar onder
meer Rusland en Noord-Amerika
voerden. Hij werkte bij Alberts
nauw samen met C.M. Ghijsen
(de vader van mej. H.C.M. Ghij
sen, de latere samenstelster van
het "Woordenboek der Zeeuwse
dialecten"), eveneens afkomstig
uit een katholiek gezin, met wie
hij goed bevriend raakte. Beiden
waren begaan met het lot van de
arbeiders en hielden zich bezig
met de sociale problematiek. Met
name het Engelse Fabian-
Archiefsprokkels' is een
rubriek die in principe we
kelijks verschijnt. Voor de
inhoud tekenen per keer
de gemeentearchivarissen
Christ Peters (Vlissingen)
of Peter Sijnke (Middel
burg).
Eindredactie Ad Hanne-
U raadt waar ze vandaan komen
socialisme sprak hen zeer aan.
Wibaut vertaalde in 1891-92 een
bundel studies van G.B. Shaw,
Sidney Webb en anderen, die oor
spronkelijk in 1889 onder de titel
"Fabian Essays in Socialism"
was verschenen. Hij begon zich
nu openlijk socialist te noemen en
trad in 1897 toe tot de S.D.A.P.
(de Sociaal-Democratische Arbei
derspartij, opgericht in 1894). Op
deze ontwikkeling heeft een aan
tal vrienden van Floor Wibaut,
onder wie mr. Michael Jacobus
de Witt Hamer (Goesenaar van
geboorte en verdediger van Ferdi
nand Domela Nieuwenhuis tij
dens diens proces wegens ma
jesteitsschennis) en Pieter Lode-
wijk Tak (over wie meer in een
volgende "Archiefsprokkel")
grote invloed uitgeoefend.
Andere vrienden, van progressief-
liberale signatuur, die zich het lot
van de minderbedeelden aantrok
ken (en uit wier kring verenigin
gen als "Kindervoeding" en
"Ons Huis" voortkwamen) wa
ren de al genoemde C.M. Ghij
sen, Henriëtte van der Meij (ad
junct hoofdredacteur) van de
"Middelburgsche Courant" - de
eerste vrouwelijke journalist in
Nederland), Bertha Ogterop en
Mathilde Berdenis van Berlekom,
dochter van een Middelburgse
arts. Mathilde huwde in 1885 met
Floor Wibaut.
In 1904 vertrokken de Wibauts
naar Amsterdam om zich inten
siever met de sociale beweging be
zig te kunnen houden. Maar tot
1914 met de sociale beweging be-
•zig te kunnen houden. Maar tot
1914 bleef Wibaut nog directeur
van de houthandel Alberts, hoe
wel hij als gemeenteraadslid van
Amsterdam (sedert 1907) al tot
over z'n oren in de politiek zat.
Bij zijn benoeming tot wethouder
van Amsterdam in 1914 legde hij
zijn Middelburgse functie neer.
Vele jaren diende hij de hoofd
stad van ons land als wethouder
van Volkshuisvesting en Finan
ciën. Hij zette zich met name in
voor sociale woningbouw en
voerde een zorgvuldig financieel
beleid. Bovendien werd hij in'
1922 lid van de Eerste Kamer.
Zijn vele publicaties op het gebied
van financiën en (gemeente) poli
tiek verschenen in bladen als "De
Kroniek", "Het Volk", de "So
cialistische Gids" en het
"Haagsch Maandblad".
Op 29 april 1936 kwam een eind
aan Floor Wibauts werkzame Ie-
'Antiek hoeft niet
persé duur te zijn'
Dal bonafide antiekhandelaren
legen redelijke prijzen 'gegaran-
deerl' zaken doen, dal wil hel or
ganisatiebureau Alpha uil Alphen
Floor Wibaut
ven. Zijn vrouw Mathilde, die
zich vooral aan de emancipatie
van de vrouw weidde en in 1933
samen met haar man het boek
"Wordend huwelijk" schreef,
waarin voor die tijd progressieve
onderwerpen als voorkoming van
ongewenste zwangerschap en ge
zinsplanning aan de orde kwamen
en waartegen dan ook veel verzet
rees), overleefde haar man twaalf
jaar. Zij overleed te Amsterdam
op 22 april 1952.
Peter Sijnke
*Nederlandse Geuzenpenningen
aan de Rijn tonen tijdens de eer
ste antiekbeurs in Middelburg.
Van vrijdag 9 tot en met zondag
11 mei is er in de Schouwburg in
Middelburg een groot aantal anti
quairs aanwezig, die handelen on
der auspiciën van de VAE (Vere
niging Antiekbeurs Exposanten).
Organisator A.M.E. Noppeneij is
er trots op dat de Engelsman Wit-
taker (antieke bureaus) is te vin
den. Verder noemt hij het Asser
Munten Museum als belangrijke
exposant.
Er is van alles te bekijken en te
kopen tijdens de beurs in de
Schouwburg, die voor het eerst
weer open is na de brand. Er zijn
Franse, Engelse en Hollandse
meubels uit vervlogen tijden, veel
klokken worden uitgestald naast
zilver, aardewerk, kristal, juwe
len, porcelein en boerenantiek.
Voordat echter wordt verkocht,
Zomers gekleed.
Shirts in 100% katoen, pol.
katoen, linnenstructuren
ze zijn er bij
Steutel Herenmode Goes.
Button Down, Tab kraag of
met boordspeld er zijn
shirts vanaf 59,
De merken: El Mior, Le Düp,
Fablo. Nuova, Einhorn,
Kenmore.
LANGE KERKSTRAAT 41.GOES.TEL.OIIOO-16415
'Een Russische ikoon, een bij
zondere inzending op de beurs.
worden alle producten aan een
strenge controle onderworpen.
Noppeneij, die met zijn bureau
ook beurzen in de grote steden or
ganiseert, kan het zich niet ver
oorloven -zo benadrukt hij- om
miskopen te laten plaatsvinden.
"Als extra zekerheid ontvangt de
koper een garantiecertificaat.
Vooral voor aspirant verzame
laars is dit een geruststelling".
Noppeneij geeft toe dat er heel
wat wildgroei onder de antiek
handelaren is. "Daardoor is er bij
het publiek een zekere argwaan
ontstaan. Met deze beurs willen
we tonen dat we niet alles over
één kam kunnen scheren". Hij
onderstreept daarbij tevens het
motto van de beurs 'een beurs
voor iedere beurs' waarmee wordt
bedoeld, dat antiek niet persé pe
perduur hoeft te zijn.
Het Asser Munten Museum toont
een aantal bijzondere misslagen
en penningen. Op vrijdag en za
terdag kunnen verzamelaars van
munten hun eigendom gratis laten
keuren en taxeren.
*Oostenrijks aardewerk
